Chuyện phòng the: Mài quai cốc thuỷ tinh để nhét vào ‘cậu nhỏ’

Phát biểu tại lễ ký kết, ông Nguyễn Nguyên - Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành (Bộ Thông tin và Truyền thông), Phó Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam cho biết, tại Việt Nam, chuyển đổi số đã đưa đến những thay đổi ngày càng rõ nét trong các khâu xuất bản, truyền thông, phát hành. Dù mang lại thời cơ lớn, song xu thế này cũng đặt ra không ít thách thức với ngành xuất bản về năng lực chuyển đổi số của các nhà xuất bản, nhà phát hành.

Do đó, chương trình hợp tác giữa Hội Xuất bản Việt Nam và nền tảng TikTok sẽ là chìa khóa mở ra nhiều cơ hội tiềm năng cho ngành xuất bản để tiếp tục vai trò, sứ mệnh lan tỏa văn hóa đọc đến với cộng đồng.

Ông Nguyễn Lâm Thanh, đại diện TikTok Việt Nam chia sẻ: "Song hành với các hoạt động trực tuyến, TikTok cũng tích cực hợp tác với các đơn vị xuất bản ra mắt hạng mục Tủ sách Trending #BookTok đặt tại các cửa hàng trực tiếp và website, góp phần gia tăng doanh số cho các đơn vị phát hành, đồng thời tạo điều kiện phát triển cho những tác giả mới".

Bên cạnh lễ ký kết, Hội Xuất bản Việt Nam và TikTok phối hợp tập huấn cho các nhà xuất bản, công ty phát hành sách, doanh nghiệp sách khai thác hiệu quả TikTok Shop nhằm cung cấp kiến thức và nâng cao kỹ năng số cho các đơn vị.

Chương trình tập huấn sẽ tập trung vào một số nội dung cơ bản: Các nền tảng TikTok bảo vệ bản quyền tác giả, nhà xuất bản và nhà phát hành; sự phát triển của ngành sách trên nền tảng TikTok Shop, cách xây dựng kênh và nội dung sáng tạo liên quan đến chủ đề #BookTok...

Trong khuôn khổ buổi tập huấn, đại diện TikTok Việt Nam đã giới thiệu về chiến dịch BookTok của TikTok trên toàn cầu và tại Việt Nam. Chiến dịch BookTok lần đầu tiên được giới thiệu tại Việt Nam từ tháng 4/2023 và chính thức được triển khai trên thế giới vào ngày 9/8 nhằm đón chào Book Lover's Day (tạm dịch: Ngày hội yêu sách). Tính đến hiện tại, chiến dịch thu hút hơn 196 tỷ lượt xem trên toàn cầu.

Cuốn sách hướng dẫn bạn từng bước trải nghiệm kênh TikTok, gợi ý các cách sáng tạo nội dung hiệu quả.

Trong thời đại ngày nay, việc kết nối - ly biệt đã trở thành chuyện thường tình giữa người với người. Kết nối vội vã, rời xa cũng chóng vánh. Chính khái niệm quê hương cũng trở nên nhòa nhạt khi mà con người hiện đại liên tục dịch chuyển theo những luồng di cư.

Có những lần tuyệt duyên dứt khoát không mảy may vướng bận, nhưng cũng không ít lần tuyệt duyên mang đến bao thống khổ, lưu lại vị đắng suốt đời...

Chín câu chuyện mang đến 9 góc nhìn văn hóa từ các vùng miền khác nhau trên khắp châu Á, mỗi tác phẩm lại có kiến giải riêng về hai chữ “Tuyệt duyên”. Từ những đứa trẻ ngây ngô bên ngưỡng cửa dậy thì, những thanh niên bức xúc thời cuộc, những người mẹ, người vợ nặng mang nỗi niềm sâu kín... cho đến những vết hằn trong tâm trí, xung đột thế hệ, bất công trong xã hội, định kiến về chủng tộc, loạn ly vì chiến tranh... tất cả là tác nhân cho những “Tuyệt duyên”, cũng như bao cảm xúc bạo liệt bộc phát. 

Từng cây bút trẻ đầy nội lực của châu Á đã cất lên một tiếng nói đồng lòng, về cách mà con người đối diện với quá khứ, hiện tại, tương lai và bước ngoặt của số phận. Tin rằng độc giả sẽ tìm thấy chính mình trong những trang văn, bắc nhịp cầu giữa bản thân với nhân vật, để tự vấn và suy xét chính mình của hiện tại.

Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư góp mặt với truyện ngắn Trốn thoát. Câu chuyện là những băn khoăn và hồi ức của một linh hồn người mẹ sắp lìa khỏi xác trần. Bệnh nặng, ngã xuống sàn nhà tắm mà cả chồng lẫn con đều không hay biết, trong khoảnh khắc cuối cùng của kiếp người, bà ngẫm lại cuộc đời bạc bẽo, lam lũ đến ngày trút hơi thở cuối cùng để hy sinh cho đứa con. Mối duyên giữa mẹ con chừng như bền chặt mãi mãi, “nước mắt chảy xuôi”, nhưng trong lòng những người mẹ cảm thấy gì khi cứ phải mãi mãi cho đi? Liệu mối duyên-nợ sâu sắc đó cũng có thể một ngày dứt tuyệt?

Mãnh liệt trên từng câu chữ, Tuyệt duyên(NXB Trẻ) sẽ mang đến cho độc giả một hành trình xuyên qua muôn vàn cảnh sắc của văn đàn châu Á vốn gần gũi, chuẩn bị tâm thế tiến sâu để khám phá dòng chảy văn học đương đại thế giới.

Để người đọc ở các nền văn hóa khác nhau hiểu được nội dung, đi kèm với mỗi truyện ngắn là phần giới thiệu về tác giả, chia sẻ cuối truyện của tác giả hoặc chú giải của dịch giả về những hình ảnh mang tính biểu trưng văn hóa, bối cảnh ra đời của tác phẩm...

Tập truyện ngắn là minh chứng rằng những cảm xúc chân thật sẽ tạo được sự đồng cảm và kết nối, cho dù độc giả ở nền văn hóa nào.

Tác phẩm có sự tham gia của 9 tác giả: Sayaka Murata (Nhật Bản) - Alfian Sa’at (Singapore) - Hác Cảnh Phương (Trung Quốc) - Wiwat Lertwiwatwongsa (Thái Lan) - Hàn Lệ Châu (Hong Kong - Trung Quốc) - Lhacham Gyal (Trung Quốc) - Nguyễn Ngọc Tư (Việt Nam) - Liên Minh Vệ (Đài Loan - Trung Quốc) - Chung Serang (Hàn Quốc). Họ đều là các nhà văn đương đại nổi bật, đã giành được thành công thương mại nhất định và nhận được đánh giá cao từ giới chuyên môn.

Mỗi tác giả cũng gửi gắm đến bạn đọc những thông điệp vô cùng ý nghĩa:

“Mỗi người là một hòn đảo cô độc. Chỉ khi ta thấu rõ nỗi cô đơn của chính mình, nỗi cô đơn ấy mới có thể hóa thành sợi dây kết nối chúng ta lại với nhau” - Hàn Lệ Châu.

“Trong thế giới rực lửa, hãy chọn sách làm bạn và nguyên liệu cho chúng ta!” - Wiwat Lertwiwatwongsa.

“Tôi vô cùng ấn tượng với chủ đề ‘Tuyệt duyên’. Khi đọc tác phẩm viết về tuyệt duyên của các tác giả khác, tôi cảm nhận được từng chuyển động mãnh liệt trong mỗi câu từ và trong mỗi con người, điều này vượt xa sức tưởng tượng của tôi” - Sayaka Murata.

“Gửi đến bạn một giấc mơ không bao giờ biến mất!” - Nguyễn Ngọc Tư.

Ảnh: NXB Trẻ

Vừa qua, anh Vương cùng mẹ đến Bệnh viện tâm thần tỉnh Hà Nam. Tại đây, bác sĩ khẳng định anh không có bất kỳ vấn đề gì về thể chất hay tâm lý, nhưng bà mẹ được chẩn đoán mắc chứng rối loạn tâm thần khi liên tục thúc ép con trai lấy vợ.

Chia sẻ với truyền thông, anh Vương cho biết, anh đã sống và làm việc tại Bắc Kinh hơn 10 năm. Trước đây anh là diễn viên và hiện là huấn luyện viên quần vợt.

"Tôi không phải người bài xích hôn nhân. Chỉ là tôi rất bận và chưa gặp được đúng người. Mẹ tôi không thể ngủ vì tôi chưa cưới vợ. Điều đó làm tôi rất buồn", Vương nói. Đồng thời, anh cũng cho biết chấp nhận đồng hành với "niềm đam mê bệnh viện" kỳ lạ của mẹ để trấn an bà.

Người trẻ Trung Quốc 'trôi dạt' vào cuộc sống độc thân

Một phân tích điều tra dân số gần đây của Trung Quốc cho thấy tỷ lệ độc thân giữa nam và nữ tại quốc gia này hoàn toàn đối lập, khi xét về yếu tố học vấn và nơi ở.

Đơn cử những người độc thân trong độ tuổi 35 đến 49. Tỷ lệ nam giới chưa kết hôn cao nhất ở nhóm có trình độ tiểu học trở xuống, trong khi nữ giới độc thân lại chủ yếu là những người có trình độ học vấn sau đại học. Nói dễ hiểu hơn, đàn ông học vấn càng thấp và nữ giới học càng cao rất khó kết hôn.

Tiến sĩ Zheng Yexin, nhà nhân khẩu học tại Đại học Nhân dân Trung Quốc cho biết sự mất cân bằng giới tính đã dẫn đến tình trạng kết hôn thấp vì nhiều người không thể tìm bạn đời, ngay cả khi họ muốn kết hôn. Trong số những người ở nông thôn từ 20 tuổi đến 49 tuổi có trình độ tiểu học trở xuống, thống kê cho thấy tỷ lệ nam giới chưa kết hôn cao hơn nữ 4,75 lần. Ngược lại, ở thành thị với người có bằng cử nhân trở lên, tỷ lệ này là 0,97 - tức số nữ chưa kết hôn cao hơn nam.

"Tất nhiên không phải tất cả những người độc thân đều là sản phẩm của hoàn cảnh", tiến sĩ Zheng nói. Bà cho biết nhiều người chọn độc thân sau khi cân nhắc kỹ lưỡng các lựa chọn cá nhân. Như với phụ nữ, sự bất bình đẳng giới tiềm ẩn trong gia đình, nơi làm việc và xã hội khiến họ coi kết hôn sớm là rủi ro. Những người này nảy sinh tâm lý trì hoãn hoặc tránh xa việc lập gia đình. Chưa kể, những người trẻ giỏi giang, giàu có sẵn sàng theo đuổi cuộc sống độc thân trọn đời.

Trong nghiên cứu về những người độc thân tại Mỹ của nhà xã hội học Eric Klinenberg nhấn mạnh việc sống độc thân không có nghĩa là ích kỷ, vô trách nhiệm hoặc thiếu gắn kết với đời sống cộng đồng. Thay vì lo lắng về những thanh niên chưa lập gia đình, không ổn định, chuyên gia kêu gọi toàn xã hội suy nghĩ lại về ý nghĩa của xu hướng này đối với đời sống xã hội.

Ngoài nhóm chủ động độc thân, tiến sĩ Zheng nhận thấy một lượng lớn thanh niên Trung Quốc có thái độ cởi mở với hôn nhân, nhưng chưa tìm được bạn đời. Nguyên nhân là bởi các chuẩn mực cố hữu về tầm quan trọng của việc mua nhà, có ôtô trước khi kết hôn hoặc yêu cầu tìm người bạn đời phù hợp về kinh tế. Bên cạnh đó, tính cạnh tranh của thị trường việc làm, tình trạng liên tục làm thêm giờ cũng phân tán thời gian và sức lực, khiến giới trẻ ngày càng khó hẹn hò, yêu đương và xây dựng gia đình.

Hiện số thanh niên độc thân ngày càng tăng, nhưng hôn nhân vẫn là lựa chọn quan trọng với đại đa số người Trung Quốc.

Với vấn đề này, các chuyên gia nhận định Trung Quốc không hoàn toàn giống với các quốc gia bài xích kết hôn. Thay vào đó, xu hướng này gần giống với Nhật Bản, nơi các học giả như James Raymo, Fumiya Uchikoshi và Shohei Yoda phát hiện người độc thân vẫn là thiểu số và việc sống một mình thường là sản phẩm của hoàn cảnh thay vì lựa chọn cá nhân. Hiện tượng này được các chuyên gia gọi là "trôi dạt vào cuộc sống độc thân".

Theo GĐ&XH

Nhan sắc tỷ phú độc thân được ví như phiên bản nữ của Warren Buffett

Các làng quê Hàn Quốc đang đối diện với ba vấn đề: thứ nhất là sự di dân thụ động của giới trẻ, gây mất cân bằng nguồn lực ở thành thị và nông thôn; thứ hai là già hóa dân số, tỷ suất sinh giảm, phải dựa vào nguồn lực nước ngoài; và thứ ba là nguy cơ làng biến mất.

Khó khăn chất chồng, người Hàn Quốc cũng tự hiểu mình không có rừng vàng, biển bạc nên họ biến những giá trị tiềm tàng trong nguồn tài sản văn hóa liên quan đến hoạt động sống của người địa phương, tạo nên những sản phẩm đặc thù, không lẫn lộn để đón khách du lịch trong và ngoài nước nhằm giải quyết ba vấn đề trên. Họ đầu tư, bảo tồn, phục tráng khối tài sản vô hình và hữu hình mà địa phương mình có được bằng cách làm có tính toán, chỉn chu, chậm nhưng chắc. Kết quả, "ngành kinh tế không khói" thật sự giúp nhiều địa phương của Hàn Quốc hái ra tiền.

Vài thập niên cuối của thế kỷ trước, thế giới biết đến du lịch Hàn Quốc qua K-drama như đảo Nami, làng cổ Bukchon. Hiện nay, giữa sự sống còn vì những cạnh tranh mới đến từ các quốc gia du lịch khác, Hàn Quốc đang nỗ lực kết nối giao thông, biến những địa phương bị cách trở về địa lý trở nên gần hơn với các trung tâm, thành phố lớn thông qua đầu tư về hạ tầng giao thông như cảng hàng không, đường thủy và đường sắt. Việc này cũng giúp kéo lao động xa quê trở về phục vụ trong lĩnh vực du lịch.

Bên cạnh đó, các địa phương của Hàn Quốc được sự hỗ trợ từ cơ chế, chính sách của chính phủ để tạo nội dung văn hóa, làm tài sản du lịch. Một ví dụ điển hình là câu chuyện về làng khai thác than đá ở thành phố Taebaek. Cuối thế kỷ trước, mỏ than nơi đây bắt đầu cạn nguồn, không có việc làm, dân bỏ đi hết, làng gần như bị xóa xổ. Nhưng sau thành công bất ngờ của phim "Hậu duệ mặt trời" với phim trường dựng tại một mỏ than bỏ hoang nơi đây, nhà chức trách Hàn Quốc đã nhanh chóng tận dụng sức nóng của bộ phim, biến địa điểm này thành một điểm đến du lịch hấp dẫn. Ngôi làng than đá nhờ đó cũng dần hồi sinh.

Bằng cách làm tương tự, kết hợp tốt giữa phim ảnh, nghệ thuật và du lịch, ngay cả những địa phương tận biên giới liên triều ở vĩ tuyến 38 có tính chất nhạy cảm về chính trị trên dòng sông Hantangang, Imjingang như Cheorwon, Yeoncheon hàng năm cũng thảnh thơi đón gần chục triệu lượt người đến thăm, năm sau cao hơn năm trước.

Thêm một câu chuyện khác. Vài thập niên trước, người Hàn Quốc còn không biết làm gì với bùn ken dày chạy dọc các bãi biển Seohae. Nhưng bây giờ, họ đã biến bùn thành thứ tài nguyên vàng, xuất khẩu ra thế giới. Đầu tiên, thành phố Boryeong, tỉnh Nam Chungcheong đưa lễ hội bùn Boryeong thành một festival chỉn chu, bài bản mang tầm quốc tế. Sau đó, thông qua các hội thảo, họ đưa bùn ra thế giới. New Zealand là nước đầu tiên nhập loại bột bùn này của Hàn Quốc để làm nguyên liệu cho ngành công nghệ mỹ phẩm; sau đó là các quốc gia ở châu Á. Thấy được tiềm năng này, du lịch nông nghiệp của Boryeong đã tiến đến giai đoạn 6.0, là tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm nông nghiệp, công ăn việc làm cho người dân địa phương trong khâu phân phối. Năm 2024 tới đây, họ sẽ xuất khẩu festival bùn sang New Zealand như một điểm nhấn trong chiến lược quảng bá du lịch theo cách mới.

Từ câu chuyện của họ, tôi thử nhìn lại du lịch nước mình. Chúng ta cũng đang tích cực vực dậy ngành du lịch sau dịch Covid-19. Mới đây, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc phát triển du lịch Việt Nam nhanh và bền vững năm 2023, nhiều ý kiến nhận định, du lịch phải dựa vào sản phẩm đặc sắc của địa phương, làm rõ tính địa phương để tạo nét hấp dẫn. Chúng ta đang thiếu các lễ hội văn hóa, thể thao, du lịch mang tầm quốc tế để hút được du khách nước ngoài.

Tôi thấy các địa phương cũng nôn nóng đi tìm tính đặc trưng để tạo ra sản phẩm thu hút giới đầu tư và người làm du lịch. Nhưng nhiều nơi đang triển khai các giải pháp manh mún, thiếu những tính toán căn cơ để đầu tư bài bản.

Chẳng hạn, nhìn vào khu vực du lịch nông nghiệp. Địa phương nào cũng trưng ra các lễ hội nông nghiệp, làm homestay giới thiệu cuộc sống và sản phẩm địa phương cho du khách. Nhưng cách lựa chọn thiếu tinh tế, cách triển khai thiếu sự khôn khéo, dẫn đến tình trạng trùng lặp giữa các vùng miền, khó nhận ra nét riêng.

Trung Quốc đã bắt đầu hướng đi này vào những năm 1950, và nổi dậy từ sau những năm 1990, nên các hoạt động du lịch nông nghiệp của họ phát triển mạnh mẽ. Kế bên Việt Nam là Thái Lan, tính đến 12/11, quốc gia này đã đón hơn 23,4 triệu lượt khách ghé thăm và thu về gần 28 tỷ USD. Những điều này đặt ra chúng ta bài toán lớn: mỗi địa phương phải thật sự nhìn vào nội tại; đặt ra câu hỏi về việc mình thật sự muốn kể chuyện gì cho du khách, chọn câu trả lời đúng và tìm cách bồi đắp, làm giàu giá trị cho sản phẩm mình đã lựa chọn. Không thể dễ dãi chỉ đào sâu, xài cái sẵn có.

Tận dụng cái có sẵn ở từng điểm đến, làm mới chúng bằng cách kết hợp với những giá trị văn hóa, lịch sử, con người địa phương, tôi tin, du lịch Việt Nam sẽ có thêm nhiều câu chuyện, trải nghiệm để thu hút thế giới.

Nguyễn Nam Cường