Nhận định, soi kèo Jorge Wilstermann vs Club Bolivar, 7h00 ngày 6/12: Nối mạch bất bại

Thay xương khớp cho bệnh nhân được chuẩn đoán “hư hỏng vĩnh viễn”

Tai nạn nghiêm trọng xảy ra cách đây 18 năm khiến vùng đùi, gối trái của bà Ngô Thị Tuất (63 tuổi, Hà Nội) bị thương tổn nặng nề. Trải qua nhiều ca đại phẫu khiến chân bà khuyết hổng một phần xương đùi kèm theo khớp gối trái được chẩn đoán hư hỏng vĩnh viễn. Bà Tuất gặp nhiều trở ngại trong vận động và hoàn toàn phải phụ thuộc vào nạng. Mới đây, bà và gia đình được giới thiệu đến Trung tâm Chấn thương chỉnh hình và Y học thể thao (CTCH&YHTT) của Bệnh viện ĐKQT Vinmec.

(Hình ảnh bệnh nhân trước khi mổ) Chân trái ngắn hơn chân phải khoảng 10cm, bệnh nhân không thể đi lại bằng chân trái

GS. Trần Trung Dũng, Giám đốc Trung tâm là người chịu trách nhiệm chỉ đạo ca mổ của bà Tuất chia sẻ, đây là ca bệnh nhiều thử thách vì bệnh nhân lớn tuổi, khớp gối sau nhiều năm thương tổn bị thoái hóa, biến dạng hoàn toàn, mất một đoạn thân xương đùi 10cm và một nửa khối lồi cầu xương đùi, cấu trúc khớp và xung quanh đều thay đổi, không thể phẫu thuật thay khớp gối như phương pháp thông thường. Các khối cơ vùng đùi bị teo gần hết, bị xơ hóa/ thoái hóa mỡ. Nếu không bảo tồn được cơ bắp sau mổ và không có lộ trình tập luyện thích hợp, bệnh nhân không thể vận động khớp gối dù có được thay thế bằng vật liệu nhân tạo.

Phức tạp nhất chính là chênh lệch 10cm giữa chiều dài 2 chân, da và các phần mềm quanh khớp gối bị co rút theo thời gian. Đây chính là điểm khó khăn nhất mà ê kíp của Trung tâm CTCH&YHTT của Vinmec chưa từng gặp phải đối với các ca thay xương khớp nhân tạo trước đây, vốn chỉ là lấy bỏ phần xương cũ bị hỏng và thay thế bằng 1 đoạn xương mới khi phần mềm chưa có thay đổi nhiều.

“Nếu trong quá trình mổ, các bác sĩ không tính toán kỹ về chiều dài của đoạn xương nhân tạo ghép vào sẽ có thể làm cho vết mổ quá căng, khiến bệnh nhân không thể cử động được, chưa kể những biến chứng như liệt thần kinh, tổn thương mạch máu có thể xảy ra”, GS. Trần Trung Dũng nhấn mạnh.

Các bác sĩ Trung tâm CTCH&YHTT của Vinmec trong ca mổ dài 4h thay xương cho bệnh nhân Ngô Thị Tuất

Để thực hiện ca mổ này, các bác sĩ phải lên một kế hoạch chi tiết: Cho bệnh nhân quét 3D toàn bộ trục chi dưới 2 bên để lấy dữ liệu; từ dữ liệu số hóa này bác sĩ lên phương án phẫu thuật mô phỏng ngay trên hệ thống máy tính bằng giả lập 3 chiều. Thông qua bản thiết kế được vạch ra bằng mô phỏng, các bác sĩ lựa chọn chi tiết các bước phẫu thuật, loại xương nhân tạo cần cấy ghép...

Trải qua gần 4 tiếng căng thẳng, các phẫu thuật viên đã thay thế thành công đoạn xương nhân tạo kèm khớp gối bằng hợp kim titan cho bệnh nhân. Chân trái được kéo dài thêm 7cm, khớp gối có thể tự gập, duỗi nhẹ nhàng. Sau mổ 2 ngày, lần đầu tiên sau 18 năm, bà Tuất có thể tự đứng dậy tập đi trên đôi chân của mình với dụng cụ hỗ trợ mà không hề có cảm giác đau đớn hay khó chịu gì.

Xương nhân tạo 3D - cứu tinh của người bệnh xương khớp

Với kinh nghiệm thực hiện hơn 100 ca phẫu thuật thay thế đoạn xương nhân tạo và công nghệ in 3D “cá thể hóa” đến từng chi tiết giải phẫu của bệnh nhân, chỉ định thay thế toàn bộ đầu dưới xương đùi kèm theo khớp gối trái bằng vật liệu nhân tạo hợp kim titan, thiết kế in 3D cá thể hóa theo giải phẫu bệnh nhân của các chuyên gia của Trung tâm CTCHT&YHTT Vinmec đã được thực hiện thành công. Nhờ công nghệ này, xương đùi và khớp gối được tái tạo và thay thế chính xác theo đặc điểm giải phẫu cơ thể và hồi phục chức năng hoạt động của khớp gối, chấm dứt tình trạng thoái hóa, đau khớp gối mãn tính.

Hình ảnh chụp 3D của đoạn xương nhân tạo sau khi được thay thế vào chân bệnh nhân

Không chỉ cá thể hóa trong phẫu thuật, các bác sĩ còn vạch ra cho bà Tuất một lộ trình tập phục hồi chức năng “cá thể hóa” do tình trạng các khối cơ vùng đùi bị teo gần hết, bị xơ hóa/ thoái hóa mỡ sau suốt 18 năm không vận động. Với lộ trình tập phục hồi chức năng tích cực từ 6- 8 tuần, bệnh nhân có thể tự đi mà không cần thiết bị hỗ trợ.

Theo BV Vinmec, bà Ngô Thị Tuất là bệnh nhân đầu tiên được thay thế toàn bộ khớp gối kèm đoạn xương nhân tạo làm bằng hợp kim titan (khớp gối dạng Mega) mà không phải do nguyên nhân ung thư, có thời gian khuyết tật dài kỷ lục. Vậy là sau gần 20 năm gắn bó với đôi nạng, đi chạy chữa nhiều nơi nhưng đều nhận được hướng điều trị tạm thời, đến nay mơ ước tự đi trên đôi chân mình của bà Tuất đã thành hiện thực.

Bà Ngô Thị Tuất với bài tập phục hồi chức năng “thiết kế riêng” sau phẫu thuật tại Vinmec

Hiện nay, nhờ áp dụng các kỹ thuật công nghệ cao như công nghệ mô phỏng và in 3D, robot định vị chính xác, phẫu thuật thay khớp gối đã cho kết quả rất khả quan với tỷ lệ tuổi thọ khớp có thể tồn tại lên tới 25-30 năm (theo y văn). Trung tâm CTCH&YHTT Vinmec là cơ sở tiên phong thực hiện bài bản, thường quy các phẫu thuật thay thế xương nhân tạo điều trị tổn thương khuyết đoạn xương lớn không thể phục hồi do ung thư xương hoặc di chứng chấn thương xương khớp phức tạp.

Minh Tuấn

Cụ thể, báo cáo bán hàng từ VAMA (Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam), doanh số bán hàng của toàn thị trường trong tháng 8 đạt 30.846 xe, bao gồm 25.065 xe du lịch (tăng 9% so với tháng trước đó); 5.513 xe thương mại (giảm 20%) và 268 xe chuyên dụng (tăng 21%). Con số này tăng 2% so với tháng 7/2022 và tăng 247% so với tháng 8/2021.

Trong số 30.846 xe bán ra của tháng 8/2022, xe lắp ráp trong nước đạt 15.499 xe, tăng 25% so với tháng trước và doanh số xe nhập khẩu nguyên chiếc là 16.495 xe, tăng 17% so với tháng trước.

Dựa trên biểu đồ tiêu thụ ô tô mới tại Việt Nam do VAMA cung cấp, có thể thấy lượng xe bán tháng 8 dù tăng nhẹ so với tháng 7 trước đó nhưng lại đáng ngạc nhiên khi so với tháng 8 năm ngoái, tăng tới 247%. Do tháng 8/2022 và cùng kỳ năm ngoái đều phần lớn thời gian rơi vào tháng Ngâu nên hiện tượng bán xe tăng đột biến vừa qua cho thấy "cơn khát" xe của người Việt kéo dài từ đầu năm đến nay chưa hề chấm dứt, bất chấp quan niệm kiêng kỵ mua sắm dịp này.

Nếu tính thêm doanh số xe của Tập đoàn Thành Công bán 5.449 xe và Vinfast bán 1.220 xe, tổng sản lượng tiêu thụ ô tô cả nước trong tháng 8 sẽ là 37.515 xe, giảm 1,75% so với tháng trước đó (bán 38.183 xe).

Đứng đầu các thương hiệu ô tô du lịch bán chạy nhất trong tháng 8 tiếp tục có sự thay đổi khi Toyota đã trở lại ngôi đầu bảng với 6.701 xe bán ra, đẩy đối thủ Hyundai xuống vị trí số 2 với 5.449 xe. Vị trí số 3 thuộc về Kia với 4.404 xe (tăng 1 bậc so với tháng trước), Mitsubishi tụt 1 bậc xuống vị trí số 4 với 4.039 xe. Mazda trở lại Top 5 với vị trí chốt bảng là 3.090 xe.

Lũy kế 8 tháng đầu năm. số liệu VAMA cho thấy toàn thị trường bán được tổng cộng 262.940 xe và nếu gộp thêm số liệu Hyundai, Vinfast, con số tổng đã vượt xa mức 300.000 xe.

Dự báo với 4 tháng cuối cùng của năm 2022 nhu cầu mua ô tô trong dân vẫn lớn, công với room tín dụng đã được mở thêm sẽ tạo đà tăng mua trong dân, thị trường ô tô Việt Nam khả năng cao sẽ vượt qua mốc 400.000 xe dễ dàng.

Đình Quý

Doanh số tháng 10 của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam đã tăng tới 129% so với tháng 9, chưa cần tới quyết định giảm lệ phí trước bạ đang chờ Chính phủ phê duyệt.

Các cơ quan hành pháp cũng không ngồi yên. Năm 2021 ghi nhận các hành động đối phó với tội phạm tiền số tăng mạnh khi chính phủ khắp thế giới đều để mắt tới. Chẳng hạn, Đơn vị điều tra tội phạm của Cơ quan thuế Mỹ (IRS) đã tịch thu 3,5 tỷ USD tiền mã hóa, trong đó 1 tỷ USD liên quan đến chợ đen Silk Road. Bộ tư pháp Mỹ cũng phục hồi hầu hết số tiền chuộc trả bằng Bitcoin trong vụ tấn công mã độc tống tiền vào hãng Colonial Pipeline.

Xu hướng tương tự có thể nhìn thấy tại nhiều cơ quan chức năng khác trên toàn cầu. Cảnh sát Australia phá hơn 300 tổ chức tội phạm năm 2021, thu giữ hơn 48 triệu USD tiền pháp định và tiền mã hóa. Nhà hành pháp Anh cũng tịch thu hàng triệu USD tiền mã hóa từ tội phạm. 

Nhà chức trách không có ý định chậm lại. Jim Lee, người đứng đầu bộ phận Điều tra tội phạm của IRS, dự đoán xu hướng thu giữ tiền mã hóa còn tiếp tục trong năm 2022. Khi chính phủ các nước tăng cường ký hợp đồng với các nhà cung cấp dịch vụ nghiên cứu blockchain như Chainalysis, Coinbase, họ cũng không ngừng bồi đắp kỹ năng, công cụ cần thiết để truy đuổi tội phạm tiền số. 

Dù vậy, bà Grauer lưu ý, thế lực xấu thường có bước tiến nhanh hơn so với nhà hành pháp trong ứng dụng công nghệ mới. “Chúng học các phương pháp rửa tiền rất nhanh chóng và lợi dụng chúng”, bà chia sẻ. Ngoài ra, không phải vì hành động của nhà hành pháp mà tội phạm tiền số sẽ dừng lại. Khi có nhiều dự án cạnh tranh, hấp dẫn, người dùng không thể thẩm định tất cả và có nguy cơ trở thành mục tiêu bị lừa đảo.

Năm loại tội phạm tiền số phổ biến

Theo ông Tom Sadon, Giám đốc Tiếp thị sản phẩm của hãng phần mềm Cognyte, có 5 hình thức tội phạm tiền số phổ biến, đó là: tấn công mã độc tống tiền tiền mã hóa, lừa đảo tiền mã hóa, giao dịch phi pháp và thị trường darknet, đánh cắp tiền mã hóa và tài trợ khủng bố.

Hình thức đầu tiên liên quan đến mã độc tống tiền (ransomware), trong đó, mã độc xâm nhập hệ thống thông qua tập tin đính kèm hay liên kết độc hại hoặc khai thác lỗ hổng. Mô hình cho thuê ransomware (RaaS) cho phép kẻ tấn công thuê một mã độc của tác giả. Chúng đe dọa công khai thông tin nhạy cảm hay chặn truy cập hệ thống cho tới khi nạn nhân trả tiền chuộc. Các đối tượng bị nhắm đến là doanh nghiệp, tổ chức chính phủ. Tiền mã hóa đặc biệt có tác dụng trong cả tấn công ransomware truyền thống và RaaS do cho phép giao dịch xuyên biên giới giữa các bên ẩn danh.

Tiền mã hóa cũng được tội phạm đặc biệt yêu thích khi tiến hành các vụ lừa đảo do tính tức thời, ẩn danh, xuyên biên giới, không có trung gian. Lừa đảo lại có nhiều hình thức như lừa đảo đầu tư, lừa đảo phishing… Năm 2019, cả thế giới từng dõi theo vụ 2,35 tỷ USD bị mất cắp trong vụ PlusToken Ponzi. Thủ phạm trả tiền hàng tháng cho người dùng ví điện tử để lấy được sự tin tưởng, cho đến khi chúng rút sạch tiền về và biến mất. Nhà chức trách Trung Quốc đã bắt giữ 109 cá nhân tham gia trò lừa đảo, với số lượng nạn nhân lên đến hàng triệu người.

Vụ lừa đảo tiền mã hóa lớn nhất xảy ra năm 2020 là vụ MTA, có nguồn gốc từ Nam Phi. Trong phi vụ 588 triệu USD này, nạn nhân cũng được hứa hẹn sẽ nhận lãi đầu tư định kỳ, để rồi phát hiện họ không thể truy cập hay rút tiền từ quỹ ra nữa.

Một hình thức tội phạm tiền số khác là chợ darket, là các website lưu trữ trên dark web như TOR. Do chỉ có thể truy cập qua Tor, nó giúp duyệt web ẩn danh và an toàn. Chợ đen xử lý hơn 1,7 tỷ USD giao dịch tiền số năm 2020. Đây là nơi buôn bán vô số mặt hàng cấm, từ ma túy, dữ liệu ăn cắp, vũ khí, buôn người, nội dung tình dục trẻ em… 

Một trong các chợ đen khét tiếng nhất là Hydra, phục vụ người Nga và các nước nói tiếng Nga tại Tây Âu. Doanh thu Hydra tăng 33% lên 1,37 tỷ USD năm 2020, chiếm hơn 75% doanh thu chợ đen khắp thế giới. Ngoài ra, Silk Road cũng nổi tiếng không kém trong thị trường buôn hàng phi pháp và thường chấp nhận Bitcoin. Nó ra mắt năm 2011 và đã bị nhà chức trách Mỹ đóng cửa năm 2013. Nhà sáng lập Ross Ulbricht nhận án tù chung thân hai năm sau đó.

Tiền mã hóa được quảng cáo là an toàn, không dễ bị đánh cắp. Tuy nhiên, thực tế là tội phạm thường sử dụng các công cụ tấn công, lừa đảo phishing để trộm tiền số từ nạn nhân trước khi “rửa” chúng trên blockchain. Vụ đánh cắp tiền mã hóa lớn nhất từng được biết đến là vụ tấn công Poly Network trị giá 600 triệu USD vào tháng 8/2021. Dù vậy, số tiền đã được hoàn lại. Câu chuyện có bước ngoặt bất ngờ khi công ty đã mời tin tặc đứng sau vụ tấn công làm Cố vấn An ninh cho họ.

Trước vụ Poly Network, vụ trộm lớn nhất xảy ra trên Coincheck. Tháng 1/2018, hacker đột nhập sàn của Nhật Bản và cuỗm hơn 500 triệu USD mã thông báo (token) kỹ thuật số.

Cuối cùng, tiền mã hóa cũng bị các tổ chức khủng bố quốc tế khai thác. Chúng kêu gọi mọi người tài trợ trên website, mạng xã hội, ứng dụng nhắn tin mã hóa, dark web. Chúng vượt mặt nhà chức trách khi sử dụng các ví, mixer và những công cụ khác để rửa tiền và khiến việc truy vết trở nên khó hơn.

Tháng 8/2020, Bộ Tư pháp Mỹ triệt phá 3 chiến dịch tài trợ khủng bố bằng tiền mã hóa lớn, dính dáng tới các tổ chức al-Qassam Brigades, al-Qaeda và ISIS. Đây là vụ tịch thu tiền số của các tổ chức khủng bố lớn nhất lịch sử với số tiền tịch thu lên tới 2 triệu USD, hơn 300 tài khoản tiền mã hóa, 4 website, 4 trang Facebook.

Truy bắt tội phạm tiền số là nhiệm vụ đặc biệt khó khăn do tính chất ẩn danh của nó. Nhà chức trách liên tục đối mặt với thách thức mới khi điều tra do các phương pháp, công nghệ của tội phạm ngày một tinh vi hơn. Vì vậy, họ cần sự hỗ trợ của các giải pháp phân tích blockchain tiên tiến để có thể đưa tội phạm và khủng bố ra ánh sáng, ngăn chặn tội phạm tiền số.

Du Lam

Nên cẩn trọng khi nhảy vào thị trường tiền số lúc này

Thị trường tiền số lao dốc khiến nhiều người tận dụng cơ hội "bắt đáy", song những người chơi mới cần cẩn trọng khi nhảy vào giai đoạn này.

Do sự chồng chéo các chức năng từ iPhone, vị trí của iPod touch có vẻ mơ hồ, và thị trường màn hình lớn bị chiếm lĩnh vững chắc bởi dòng iPad, điều này khiến iPod touch trở nên lép vế. Giữa năm 2019, Apple lặng lẽ ra mắt iPod touch thế hệ thứ 7 nhưng người dùng nhanh chóng nhận ra nó chỉ là iPod touch phiên bản cũ được nâng cấp đôi chút về cấu hình.

Ở vào thời điểm đó, đây vẫn bị đánh giá là một sản phẩm lạc hậu với thời đại. Hai năm sau, iPod touch đã trở thành sản phẩm rẻ nhất trên trang web chính thức của Apple, và nó có thể sẽ sớm bị loại bỏ vào một ngày không xa.

HomePod

HomePod cũng là một sản phẩm rất thất bại dưới thời Apple, vào tháng 3 năm nay, Apple công khai xác nhận ngừng sản xuất HomePod để tập trung vào dòng HomePod mini ra mắt năm ngoái.

Ban đầu Apple hy vọng HomePod có thể đạt được lợi thế lớn với chất lượng âm thanh tuyệt vời. Tuy nhiên mức giá 349 USD khiến doanh số HomePod ảm đạm và đánh mất thị phần bởi dòng sản phẩm Echo của Amazon và loa thông minh của Google. Cuối cùng, Apple cũng đã xác nhận thanh lý HomePod.

Rõ ràng, yếu tố chính hạn chế doanh số của HomePod không phải là khe cắm "thông minh" mà là giá cả. Trong những ngày đầu ra mắt, giá của HomePod là 349 USD, sau đó được hạ giá xuống còn 299 USD vào tháng 4/2019. Trong khi đó, HomePod mini là sản phẩm khá hút khách với chất lượng âm thanh vượt trội mà giá chỉ có 99 USD.

Ốp lưng thông minh

Trong số rất nhiều mẫu iPhone, Apple đã tung ra những chiếc ốp lưng thông minh dành riêng cho dòng iPhone 7 và iPhone 11. Đáng tiếc là nhiều người dùng thậm chí không biết đến sự tồn tại của sản phẩm này. Không chỉ gây mất thẩm mỹ, giá bản những chiếc ốp thông minh này còn quá cao, lên tới 152 USD, cao hơn cả HomePod mini.

Mặc dù Apple tuyên bố chiếc ốp này có thể tăng tới 50% thời lượng pin của iPhone. Vấn đề là mỗi khi sạc iPhone, người dùng cũng sẽ phải sạc cho ốp lưng, điều này vô tình khiến quá trình sạc thông thường bị kéo dài. Chính vì vậy, nhiều người lựa chọn phương án trang bị thêm sạc dự phòng nếu có nhu cầu, bởi sạc dự phòng không chỉ có dung lượng lớn hơn mà còn hỗ trợ tính năng sạc nhanh và giá thành cũng rẻ hơn nhiều.

EarPods Lightning

Apple đã loại bỏ giắc cắm tai nghe trên iPhone 7 và dòng EarPods cũng được đổi thành giắc cắm Lightning thay cho 3.5mm trước đó. Động thái này đã vấp phải sự phàn nàn từ người dùng bởi tai nghe sẽ không sử dụng được khi iPhone đang sạc. Trong khi iPhone 7 không hỗ trợ sạc không dây, việc vừa nghe nhạc vừa sạc đã trở thành điều bất khả thi với các tín đồ “nhà Táo” vào thời điểm đó.

Có lẽ Apple đã nhìn ra được lỗ hổng chết người này, hoặc là một chiến lược kinh doanh mới, nên AirPods đã nhanh chóng ra mắt. Mặc dù giá bán khá cao, nhưng nó giải quyết được vấn đề của người dùng, có điều đây cũng là đòn chí mạng cho EarPods Lightning. Chính vì vậy, sự biến mất dần của EarPods Lightning cũng là điều khá dễ hiểu.

Với dòng iPhone 12ra mắt vào năm ngoái, Apple đã chính thức bỏ EarPods Lightning đi kèm trong hộp sản phẩm bán ra. Một phần, do người dùng không còn mặn mà với sản phẩm này, mặt khác nhằm tối giản chi phí và đảm bảo môi trường như những gì Apple đã nói.

Phong Vũ

Thiết bị đặc biệt của Apple sắp ra mắt

Sự gia nhập vào thị trường VR/AR của Apple được nhiều người mong đợi sẽ tạo ra một cuộc cách mạng lớn.

Công nghệ pin tiếp theo có tên M3P, cho phép xe điện hoạt động trong phạm vi 700km mỗi lần sạc, gấp đôi so với quãng đường trung bình của công nghệ pin hiện tại – Zeng Yuqun, Chủ tịch công ty cho biết. 

Không chỉ vậy, nguyên liệu mới còn giúp giảm giá thành sản xuất so với những sản phẩm dựa trên nickel và coban. Tuy nhiên, CATL vẫn chưa thông báo thời điểm loại pin công nghệ mới này được đưa vào sản xuất đại trà.

CATL đang chiếm hơn 1/3 thị phần pin cho xe điện thế giới, là nhà cung cấp pin cho nhiều thương hiệu xe hơi lớn, trong đó có Tesla, Volkswagen, BMW và Ford. Công ty đang mở rộng sản xuất quy mô toàn cầu cũng như đầu tư lớn vào việc nghiên cứu công nghệ để cạnh tranh với LG Energy Solution và BYD.

Wan Gang, Phó Chủ tịch cơ quan tư vấn chính sách Trung Quốc cho hay, thị trường pin điện toàn cầu ước tính sẽ đạt 250 tỷ USD vào năm 2030. Theo phân tích của TechCrunch và PitchBook, chỉ trong vòng 5 năm qua, 42 tỷ USD đã được rót vào lĩnh vực nghiên cứu công nghệ sản xuất cell pin và tái chế pin.

Tháng 6 vừa qua, CATL đã ra mắt mẫu pin điện Qilin, có mật độ năng lượng cao hơn 13% so với gói pin trụ 4680 của Tesla với cùng kích thước và nguyên liệu chế tạo.

Ngô Vinh(Theo Reuters)