Phóng viên: - Thưa ông, về kỳ thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học vừa kết thúc, có những ý kiến cho rằng nhiều đề tài có tên tương tự, lặp đi lặp lại qua nhiều năm là “chữa ung thư” và “cánh tay rô bốt”, "thiết bị thông minh hỗ trợ người khiếm thị"... Qua đó, đặt nghi vấn có dấu hiệu sao chép và cả sự nghiêm túc, công bằng trong việc chấm giải?

Ông Nguyễn Xuân Thành: Cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học có các tiêu chí cũng như mục tiêu rất rõ ràng. Theo đó, học sinh hoàn toàn có thể dựa trên nền tảng, thành tựu khoa học kỹ thuật đã có để có các ý tưởng mới và đưa ra cách giải quyết vấn đề mà trước đó chưa ai làm.

Như vậy, không có nghĩa học sinh phải chọn những vấn đề hoàn toàn mới mà có thể chọn những vấn đề từng có và đang có các nghiên cứu thành công nhưng đưa ra được những phát hiện, vấn đề, cách giải quyết mới của mình để hoàn thiện, tối ưu hơn.

Nhiều người nói rằng sao trong các dự án của học sinh có nhiều ý tưởng liên quan tới vấn đề này. Nhưng đó là vấn đề luôn được quan tâm, nghiên cứu về ung thư thì có lẽ đến hàng chục, thậm chí hàng trăm năm nữa thế giới vẫn phải theo đuổi các đề tài liên quan. Cũng chủ đề tìm giải pháp trong điều trị ung thư, người này có thể nghiên cứu ra một dẫn xuất của một chất mới, người kia nghiên cứu một cách thức mới để ứng dụng nó trong môi trường khác nhau... Như vậy mỗi nghiên cứu, mỗi bước tiến nhỏ đó sẽ đóng góp vào trong cộng đồng khoa học chứ không phải cứ nghiên cứu cái là ra thuốc chữa trị được ung thư.

Ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học (Bộ GD-ĐT). Ảnh: Thanh Hùng

Hay các dự án chế tạo cánh tay robot cho người tàn tật, tôi cho rằng nhiều năm tới đây, việc chế tạo cánh tay robot sẽ vẫn là vấn đề được quan tâm không chỉ ở Việt Nam mà cả thế giới. Vì không ai khẳng định đã có “cánh tay robot” hoàn hảo đến mức không cần nghiên cứu, chế tạo gì mới hơn.

Không phải chỉ năm nay mà bao năm nay, sau mỗi cuộc thi đều có những thắc mắc tưng tự và đặt nghi vấn vào sự nghiêm túc, công bằng trong việc chấm giải. Đây không phải chuyện mới, tôi đã nói đi nói lại cỡ 10 năm rồi. Song tôi khẳng định ban giám khảo gồm nhiều nhà khoa học đã làm việc nghiêm túc và bám sát các tiêu chí chấm.

Sở dĩ nhiều người thấy các đề tài dự thi có vẻ "giống nhau" là do cách đặt tên đề tài đều đề cập đến cùng một vấn đề, đôi khi chỉ khác nhau vài chữ. Nhưng những người hiểu biết về lĩnh vực đều thấy, vài chữ khác nhau đó trong tên đề tài chính là điểm mới, điểm khác biệt mà các dự án hướng đến.

- Thế với những ý kiến cho rằng một số đề tài vượt quá tầm của học sinh phổ thông, phải chăng có 'bàn tay' của người lớn?

Đối tượng của cuộc thi là học sinh ở lứa tuổi 14-18, chuẩn bị bước vào các bậc học cao hơn. 

Yêu cầu của cuộc thi là học sinh phải vận dụng kiến thức của các môn đã được học ở phổ thông để phát triển, thực hiện các dự án.

Tuy nhiên, không có nghĩa các em chỉ được sử dụng những kiến thức cơ bản, đại trà. Các em sẽ phải tìm kiếm tài liệu, phải nghiên cứu các tài liệu chuyên sâu về lĩnh vực mình chọn. Và các em học sinh hoàn toàn có thể tiếp cận những đề tài chuyên sâu, có ý nghĩa, tính ứng dụng cao. Trong đó, không đòi hỏi các em phải sáng tạo toàn bộ mà có thể chỉ xác định và giải quyết một vấn đề cụ thể trong đó như tôi đã nói ở trên. Đóng góp đó là không nhỏ. 

Trong quá trình thực hiện, các em cũng không làm một mình mà cần có một môi trường để triển khai. Trong môi trường đó có sự hỗ trợ của giáo viên, cha mẹ trong việc hướng dẫn quy trình nghiên cứu, thực hiện, lựa chọn đề tài, hay là những người thợ hỗ trợ các em trong việc gia công sản phẩm.

Song, điều cốt lõi, những ý tưởng mới, cách xử lý vấn đề để đạt được những kết quả mới thì chắc chắn phải là của học sinh.

Về điều này, Bộ GD-ĐT cũng đã có những nguyên tắc, quy định cụ thể trong việc chấm giải. Trong đó, ban giám khảo không chỉ chấm dựa trên sản phẩm được trưng bày mà còn đánh giá trên hồ sơ để biết quy trình thực hiện. Đặc biệt là chấm dựa trên phỏng vấn trực tiếp học sinh. Nếu sản phẩm không do học sinh thực sự làm thì sẽ lộ ngay ở quá trình phỏng vấn, phản biện. 

- Bộ có thống kê về khả năng ứng dụng hay sản xuất ra thị trường sau đó của các dự án này không?

Không phải tất cả những nghiên cứu của các nhà khoa học đều có thể đi ngay vào được trong cuộc sống mà cần phải có một sự tích lũy lâu dài trong quá trình nghiên cứu của những đề tài tiếp nối nhau. 

Mọi người đang chỉ nhìn vào mấy trăm dự án của các em học sinh ở cuộc thi này, nhưng nếu thử nhìn rộng ra trong cả đất nước, xa hơn là cả thế giới thì có phải một hoạt động khoa học hôm nay nghiên cứu thì ngày mai đã đưa được ngay vào trong thực tế cuộc sống đâu.

Tôi nghĩ làm khoa học thì cũng phải tư duy hết sức khoa học. Chứ không phải một em học sinh làm đề tài xong là có thể đưa ra thị trường bán và trở thành thương hiệu lớn nhanh chóng như thế.

Có 12 dự án đạt giải Nhất cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học năm 2021. Ảnh: Thanh Hùng

- Vậy với ý kiến cho rằng nên bỏ cuộc thi này, ông nghĩ sao?

Mục đích của cuộc thi không chỉ nhằm vào việc chọn ra dự án/học sinh đạt giải thưởng.

Sản phẩm của việc nghiên cứu khoa học là bản thân dự án, nhưng quan trọng hơn là sản phẩm con người, góp phần phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh.

Tham gia nghiên cứu khoa học, các học sinh không chỉ được thực hành, trải nghiệm, ứng dụng kiến thức vào giải quyết một vấn đề cụ thể mà qua đó phát triển tư duy khoa học, năng lực khai thác tài liệu, kỹ năng thuyết trình, phản biện và làm việc nhóm.

Sự hiểu biết các em có được từ việc này không chỉ hạn hẹp ở lĩnh vực đề tài các em thực hiện mà có thể mở rộng hơn. Ví dụ qua nghiên cứu, thực hiện các em có hiểu biết về tác hại của ô nhiễm môi trường và ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường trong lành, hay những giá trị nhân văn khi các em thực hiện một dự án hỗ trợ người tàn tật, người yếu thế trong xã hội… Đó là cái đích lớn mà chúng tôi muốn hướng tới.

Cuộc thi khoa học kỹ thuật các cấp trong gần một thập kỷ qua đã thu hút hàng nghìn học sinh tham gia, trong đó có cả các em ở các vùng khó khăn. Điều đó khích lệ, tạo động lực để cả giáo viên và học sinh cùng thay đổi trong đổi mới dạy học.

Những điểm chưa phù hợp nếu có của cuộc thi sẽ được Bộ GD-ĐT nghiêm túc xem xét, xử lý cụ thể nhưng không thể phủ nhận những giá trị có thật, có ý nghĩa trong tiến trình đổi mới giáo dục phổ thông và hoạt động dạy học, nghiên cứu khoa học trong các nhà trường.

Thanh Hùng

Giải Nhất thi sáng chế học sinh bị tố bất thường: Sở GD-ĐT Ninh Bình lên tiếng

Liên quan đến việc dư luận phản ánh 2 dự án dự thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia của Ninh Bình trong 2 năm được cho là có sự trùng lặp, Sở GD-ĐT tỉnh này đã có giải thích.  

Theo thông tin công bố, Miss Cosmo 2024 sẽ diễn ra giữa tháng 9/2024 với chủ đề Vivid Vietnam - Việt Nam sống động thông qua nhiều hoạt động đậm chất lễ hội, kết hợp với thời trang, di sản và giao lưu văn hóa tại các địa danh du lịch nổi tiếng của Việt Nam như: Hà Nội, Ninh Bình, Lâm Đồng, Long An, TPHCM...

Cuộc thi ra đời với mục tiêu trở thành tổ chức hàng đầu vì phụ nữ tiên phong trên thế giới. Cuộc thi không chỉ góp phần quảng bá hình ảnh, đất nước, con người và du lịch Việt Nam mà còn tôn vinh văn hoá, niềm tự hào bản sắc dân tộc của mỗi quốc gia tham dự.

"Miss Cosmo nhận được sự tin tưởng, ủng hộ của các giám đốc quốc gia. Đây là năm đầu tiên cuộc thi được tổ chức nên BTC không đặt nặng vấn đề chi phí bản quyền. BTC cũng mong các đơn vị nắm bản quyền cuộc thi sẽ nhìn thấy giá trị mà cuộc thi mang lại và có những chiến lược hợp tác lâu dài", đại diện BTC cho biết.

Với thông điệp Vẻ đẹp nâng tầm ảnh hưởng, Miss Cosmo 2024 tìm kiếm và tôn vinh những người đẹp có nhan sắc, trí tuệ, bản lĩnh, biết tận dụng tiếng nói và sức ảnh hưởng của mình để làm việc với tư duy tiên phong, hơn hết là cam kết bền vững trong hành động.

Về danh hiệu, Miss Cosmo chỉ có 1 hoa hậu và 1 á hậu. BTC mong muốn sau cuộc thi, người chiến thắng sẽ có chỗ đứng nhất định về độ phủ sóng và tạo được giá trị với cộng đồng. Sau đăng quang, Miss Cosmo 2024 sẽ sinh sống và làm việc chính tại Việt Nam để tham gia các hoạt động và hoàn thành nhiệm kỳ.

Ngoài các danh hiệu, cuộc thi còn có 6 giải thưởng phụ như: Người đẹp có sức ảnh hưởng, Tinh thần nữ lãnh đạo, Biểu tượng sắc đẹp, Đại sứ quảng bá du lịch, Thiết kế trang phục dân tộc xuất sắc nhất vàThiết kế trang phục dạ hội xuất sắc nhất.

Theo BTC, đêm bán kết và chung kết sẽ diễn ra đầu tháng 10/2024 tại Nhà thi đấu Phú Thọ (TPHCM). Giải thưởng dành cho hoa hậu gồm vương miện, 100.000USD (hơn 2,5 tỷ đồng), 1 năm đương nhiệm sử dụng căn hộ, xe hơi…

Các người đẹp tham dự sự kiện:

Bài, ảnh, video:Phước Sáng

Cháy xe buýt ở Thái Lan, 25 học sinh và giáo viên có thể đã thiệt mạng

Dự án nằm dưới chân cầu Thuận Phước thuộc cửa sông Hàn đổ ra vịnh Đà Nẵng có diện tích 11,7ha. Dự án gồm 128 căn nhà phố liền kề kinh doanh, 78 căn biệt thự mặt tiền sông Hàn với diện tích từ 240m2. Giai đoạn 1 triển khai từ năm 2016.

Từ tháng 3/2017, giai đoạn 2 dự án triển khai: xây kè bao gần 1.000m, san nền 1ha mặt nước sông Hàn để làm dãy biệt thự, công viên, trung tâm thương mại với 128 căn nhà phố liền kề, 78 căn biệt thự mặt tiền sông Hàn; 2 tòa tháp căn hộ, khách sạn và bến du thuyền với hơn 1ha mặt sông và diện tích mặt nước rộng lớn; bãi đỗ xe 1ha, hệ thống nhà hàng...

Dự án Marina Complex lấn bờ tây sông Hàn với diện tích lớn ngay cửa sông đang xây dựng.

Việc san lấp mặt bằng phần đất lấn từ bờ giáp đường Lê Văn Duyệt ra phía lòng sông Hàn được tích cực thi công cả ngày lẫn đêm. Bất cứ ai cũng sẽ khó chịu, tức mắt khi nhìn vào vệt đất này. Nhiều người dân lo ngại việc đổ đất, san nền lấn ra sông sẽ ảnh hưởng đến dòng chảy, nhất là vào mùa mùa mưa lũ và nguy cơ người dân không tiếp cận được bờ sông Hàn đoạn dọc theo đường Lê Văn Duyệt.

Sở Xây dựng nói không ảnh hưởng

Liên quan đến dự án này, mới đây, Sở Xây dựng Đà Nẵng thông tin, dự án Bất động sản và Bến du thuyền được UBND TP phê duyệt Sơ đồ ranh giới tại quyết định số 6652/QĐ-UBND ngày 28/8/2009, diện tích dự án 175.012m 2 , trong đó diện tích sử dụng đất phần đất liền: 105.520m 2, diện tích sử dụng đất phần mặt nước: 69.492m 2, giao Tập đoàn VinaCapital nghiên cứu dự án.

Ranh giới phía sông của dự án theo Sơ đồ ranh giới được duyệt bám theo hướng tuyến quy hoạch tuyến đê, kè Mân Quang đoạn nối tiếp đê, kè Bạch Đằng Đông (quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng được UBND TP Đà Nẵng phê duyệt tại quyết định số 8644 ngày 20/10/2008.

Năm 2011, UBND TP phê duyệt quy hoạch lần đầu tại quyết định số 906 ngày 26/01/2011, phần ranh giới dự án được tính từ mép trong công trình đê, kè Mân Quang trở vào trong; khu vực phía sông quy hoạch 13 khối tháp cao tầng (từ 16-33 tầng) và các công trình bảo dưỡng du thuyền...

Sau đó, Tập đoàn VinaCapital đã chuyển nhượng cổ phần của công ty TNHH Bất Động sản và Bến du thuyền Đà Nẵng cho công ty Quốc Cường Gia Lai tiếp tục thực hiện.

Cũng theo Sở Xây dựng Đà Nẵng, dự án đã được điều chỉnh quy hoạch nhiều lần vào năm 2015, năm 2017 và gần đây nhất là tại quyết định số 5197/QĐ-UBND ngày 15/9/2017.

Sở này khẳng định dự án được điều chỉnh quy hoạch theo hướng tốt hơn. Theo đó, tổng diện tích dự án điều chỉnh giảm còn 117.311m 2 , trong đó diện tích đất phần đất liền: 107.311m 2 , diện tích phần đất mặt nước, cầu tàu giảm từ 63.003m 2 còn 10.000m 2.

“Ranh giới mặt nước cách luồng tàu chạy (do Cảng vụ Đà Nẵng quản lý) tăng từ 30m lên 60-200m hạn chế tối đa ảnh hưởng đến giao thông đường thủy; Tăng diện tích công viên, cây xanh từ 7.065m 2 thành 24.415m 2 ; Khu vực phía sông điều chỉnh từ 13 khối tháp cao tầng còn 02 khối tháp (chiều cao từ 16 - 33 tầng) và 57 căn biệt thự, góp phần giảm áp lực về hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật tại khu vực; bố trí lối đi công cộng ven sông rộng 8m, không xây dựng tường rào và cổng vào khu vực phía sông tạo thuận tiện cho mọi người dân tiếp cận không gian dọc bờ sông” – Sở Xây dựng lý giải.

Dự án đã được UBND TP Đà Nẵng phê duyệt báo cáo đánh giá đánh gía tác động môi trường tại quyết định số 6039 ngày 27/10/2017.

Theo Sở này, tuyến đê, kè Mân Quang được Sở NN&NT TP Đà Nẵng tổ chức lập quy hoạch trên cơ sở khảo sát địa hình địa chất, nghiên cứu dòng chảy sông Hàn, đảm bảo an toàn cho các khu dân cư đô thị Mân Quang, khu dân cư Làng cá Nại Hiên Đông, chống sạt lở bờ sông và cơ sở hạ tầng khu vực ven sông, Bộ NN&PTNT cũng đã có ý kiến thống nhất.

UBND TP Đà Nẵng chỉ đạo cơ quan chức năng  làm việc với Nhà đầu tư tạm dừng triển khai dự án để kiếm tra, rà soát hồ sơ phảp lý.

Được biết, đây không phải lần đầu tiên dư luận và người dân Đà Nẵng dấy lên lo ngại về dự án này.

Theo tìm hiểu của PV VietNamNet, ngay từ năm 2016, người dân Đà Nẵng đã gửi phản ánh trên hệ thống chính quyền điện tử thành phố, với lo lắng dự án đổ đất lấn sông ở vị trí cửa sông Hàn sẽ gây ảnh hưởng đến dòng chảy, đặc biệt là mùa mưa lũ.

Sở Xây dựng sau đó có văn bản trả lời, khẳng định “dự án Bất động sản và Bến du thuyền Đà Nẵng không ảnh hưởng đến dòng chảy sông Hàn, đặc biệt là trong mùa lũ”.

Theo Sở này, trước khi đồng ý cho nhà đầu tư xây dựng bờ kè và làm dự án, thành phố đã khảo sát điều kiện địa chất, nghiên cứu dòng chảy và lấy ý kiến các đơn vị liên quan. Việc làm tuyến đê, kè này nhằm mục đích “đảm bảo an toàn cho khoảng 500.000 người dân tại các khu đô thị Mân Quang, khu dân cư làng cá Nại Hiên Đông, chống sạt lở bờ sông, bảo vệ các công trình kiến trúc.., cở sở hạ tầng”.

Chuyên gia cảnh báo

Tuy nhiên, hiện nay có nhiều chuyên gia đưa ra cảnh báo, phản bác lại lập luận trên của Sở Xây dựng Đà Nẵng.

Chủ tịch Hội Bảo vệ Lưu vực và Dải biển Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Hội quy hoạch TP Đà Nẵng Hồ Duy Diệm cho rằng, việc thu hẹp lòng sông Hàn sẽ ảnh hưởng tới dòng chảy.

Ông Diệm phân tích: Giờ hai bên cửa sông Hàn đều kè bê tông cả thì sẽ phá ở dưới lòng sông. Mặt đất trên bờ sông chỉ dày khoảng 2-3m thôi nên nó cứng, nhưng dưới đáy là bùn và đất cát. Lượng nước mạnh sẽ cuốn trôi lớp bùn, cát dưới lòng sông đi dần dần tạo thành những hầm sâu dưới lòng sông. Đến một ngày nào đó mưa gió làm cho đất ở trên mềm và công trình xây dựng ở trên đất nặng thì nó sẽ sập xuống...

"Nếu ai đó nói không ảnh hưởng gì tới dòng sông thì đôi lúc họ chỉ mới thấy những gì ở trên mặt sông thôi, chứ chưa hiểu nó đang phá ngầm ở dưới đáy sông và xung quanh hai bờ sông” - ông Diệm cảnh báo.

“Một dòng sông đang êm đềm và đẹp như thế, anh làm chỗ này lồi một ít, chỗ kia lồi thêm một ít khiến dòng sông không còn như xưa nữa, cảnh quan xấu đi. Nếu nói dự án phù hợp với quy hoạch thì phù hợp như thế nào?" - ông Diệm thẳng thắn đặt vấn đề.

Trao đổi về vấn đề này, KTS Phạm Thanh Tùng - Chánh Văn phòng Hội KTS Việt Nam cho rằng, Đà Nẵng hiện nay đang bị ngập lụt tức là cốt nền thấp. Chính vì vậy việc xử lý bất kỳ vấn đề gì can thiệp đến sông Hàn đều phải được tính toán rất kỹ lưỡng, có tầm nhìn xa rộng chứ không chỉ đơn thuần là trong vài mươi năm.

“Vấn đề quan trọng là phải đảm bảo dòng chảy của sông Hàn, không để ảnh hưởng đến hành lang thoát lũ của thành phố. Đà Nẵng đang đứng trước phải đối phó với biến đổi khí hậu rất phức tạp. Trận lụt năm 2018 đang cảnh báo một vấn đề rằng chúng ta chưa có kịch bản tốt để ứng phó biến đổi khí hậu mà cụ thể là giải quyết ngập lụt của thành phố chỉ có 1 triệu dân. Thành phố hiện nay đang xây dựng với dự án khoảng 2.000 tỷ để trở thành đô thị thông minh thì chúng ta hãy làm thông minh ngay ở dự án này” – ông Tùng nhấn mạnh.

Theo vị Chủ tịch Hội Bảo vệ Lưu vực và Dải biển Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Hội quy hoạch TP Đà Nẵng nên tổ chức hội thảo khoa học để các nhà khoa học phân tích, hiểu cho đúng rồi mới tiếp tục triển khai dự án.

"Nếu không hội thảo khoa học, không nghe góp ý…thì mai kia bờ sông sụp xuống thì ai chịu trách nhiệm? Thành phố phải nhìn vào thực tiễn, lắng nghe, tiếp thu ý kiến đóng góp của nhà chuyên môn, các nhà khoa học - ông Diệm nói.

Tạm dừng triển khai dự án

Chiều ngày 19/4, UBND TP Đà Nẵng đã có văn bản truyền đạt ý kiến của Chủ tịch UBND TP liên quan đến dự án này. Trong đó Chủ tịch UBND TP giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch và Đầu tư và các đơn vị liên quan làm việc với Nhà đầu tư tạm dừng triển khai dự án để kiếm tra, rà soát hồ sơ phảp lý.

Lãnh đạo UBND TP cũng yêu cầu tổ chức lấy ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học và cảc Bộ, ngành Trung ương có liên quan đến việc triển khai xây dựng dự ản Bất động sản và Bến dù thuyền Đà Nẵng (Marina Complex).

Kết quả báo cáo về UBND thành phố trước ngày 03/05/2019 để bảo cảo Thường trực Thành ủy, Ban Thường vụ Thành uỷ.

N.Hiền- Y. Bình- H.Khanh

Kiến nghị xử lý cựu quan chức Đà Nẵng liên quan đến Vũ 'nhôm'

 Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý đối với Chủ tịch, các Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, các tổ chức, cá nhân liên quan đến việc chuyển đổi nhà đất công sản từ năm 2010 - 2016.