Theo bà con nơi đây, dốc Vạn Long có hình thù độc đáo, được miêu tả giống như những con rồng đang quấn quýt, nằm sát bên nhau. 

Sở dĩ dốc cát có hình dạng kỳ lạ như vậy là do bị nước mưa làm xói mòn trong suốt nhiều năm

Không chỉ nổi bật giữa một vùng đất với hình thù độc lạ, dốc Vạn Long còn gây ấn tượng bởi những mảng màu trên cát có độ đậm nhạt, đường vân khác nhau và được ví von như những họa tiết trên váy thổ cẩm của thiếu nữ dân tộc Jrai. 

Thời điểm phù hợp nhất để tham quan ở dốc Vạn Long là khoảng từ tháng 10 đến tháng 6 năm sau. Lúc này, thời tiết nơi đây ít mưa, đường khô ráo giúp du khách thuận tiện di chuyển và chụp hình.

Tuy nhiên, du khách cần chuẩn bị thêm đồ chống nắng như mũ, kính mắt, kem chống nắng,… và nước uống vì nhiệt độ ở khu vực này khá cao, trời nắng nóng.

Để có những bức hình đẹp, du khách lưu ý nên đến dốc Vạn Long vào lúc sáng sớm hoặc chiều muộn. Khi ấy, nhiệt độ dễ chịu hơn và ánh nắng dịu, không quá gắt (Ảnh: Huyền tỷ review).

Hiện tại, khu vực dốc Vạn Long chưa có biển chỉ dẫn song đường đến đây khá dễ tìm và dễ đi, du khách có thể di chuyển bằng cả ô tô hoặc xe máy. 

Địa điểm này cách TP.Pleiku 54km theo hướng quốc lộ 25 đi Phú Yên. Du khách có thể kết hợp ghé những địa điểm nổi tiếng gần trục đường chính như thác Phú Cường, đập thủy lợi Ayun Hạ, làng văn hóa Plei ơi, suối đá Ayun, đầm sen Phú Thiện...

Ngoài dốc Vạn Long ở huyện Chư Sê, ghềnh đá đĩa làng Vân (thị trấn YaLy, huyện Chư Păh) và bãi đá cổ ở làng Đôn Hyang (xã Đê Ar, huyện Mang Yang) cũng là những điạ điểm du lịch hút khách ở Gia Lai bởi vẻ đẹp địa chất “có một không hai”.

Bãi đá cổ ở làng Vân hay còn gọi là ghềnh đá đĩa vì có hình dạng như Ghềnh Đá Đĩa - một di tích quốc gia đặc biệt ở huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên. Tại đây, những khối đá hình lục giác được thiên nhiên sắp đặt khéo léo thành từng lớp, rộng khoảng 200m, trải dài hơn 1km hai bên con suối.

Bãi đá cổ làng Vân nằm giữa xã La Phí và thị trấn Yaly, có niên đại hơn 100 triệu năm tuổi. Đây là địa điểm check-in được nhiều du khách gần xa tìm đến tham quan và chụp hình (Ảnh: Luan Lavender).

Nhìn từ trên cao, bãi đá này giống như một "tổ ong" bằng đá khổng lồ với hàng trăm cột đá hình lục lăng xếp cạnh nhau. Người Jrai ở làng Vân không biết bãi đá và con suối ấy có từ bao giờ, chỉ biết con suối rất linh thiêng, được Yàng ban tặng để che chở, nuôi sống dân làng.

Bãi đá cổ ở làng Đôn Hyang (xã Đê Ar, huyện Mang Yang) cũng là một di sản độc đáo mà thiên nhiên ban tặng cho vùng cao nguyên đất đỏ. 

Các khối đá bazan ở đây cũng có hình lục lăng với kích thước và hình dáng tương đối đều, được xếp ngay ngắn hoặc nằm song song song mặt đất đến khó tin. 

Bãi đá cổ mang vẻ đẹp địa chất độc lạ ở làng Đôn Hyang (Ảnh: Nguyễn Thị Bích Vân).

Theo bà con địa phương, sức mạnh của dòng nước trên sông Ayun cùng với các biến động địa chất đã tạo ra bãi đá cổ huyền bí này, đẹp không kém gì ghềnh đá đĩa ở làng Vân. 

Đây cũng là địa điểm du lịch độc đáo hút khách ghé thăm, check-in khi đến Gia Lai. 

Uống nhiều nước tăng thêm 15 năm tuổi thọ

Các bác sĩ biết rằng tình trạng mất nước làm tăng nồng độ muối trong máu, có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa và mắc bệnh mạn tính. Trong các nghiên cứu trên chuột, tình trạng mất nước nhẹ cũng đủ để giảm tuổi thọ đi 6 tháng - tương đương với 15 năm ở con người.

Ăn nhiều trái cây và các loại hạt tăng 10 năm

Không có nghi ngờ gì về tác động của một chế độ ăn uống tốt đối với sức khỏe của chúng ta. Theo nghiên cứu từ Biobank Vương quốc Anh được công bố trên tạp chí Nature năm 2023, chuyển từ chế độ ăn uống không lành mạnh sang nhiều ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, trái cây, cá, các loại đậu; ít thịt, đồ uống có đường và thịt chế biến sẵn có thể tăng thêm tuổi thọ cho nam và nữ lần lượt là 10,9 và 10,4 năm.

Bỏ thuốc tăng 10 năm

Các bác sĩ ước tính rằng thói quen hút thuốc có thể làm giảm 10 năm tuổi thọ của bạn. 

Nicola Smith, Giám đốc Thông tin y tế tại Cancer Research UK cho biết: “Số năm bạn hút thuốc ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư nhiều nhất. Bạn dừng hút thuốc càng sớm thì nguy cơ mắc ung thư càng thấp”. Điều tương tự cũng xảy ra với các tình trạng sức khỏe khác như đau tim, đột quỵ và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. 

Theo Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát Bệnh tật (CDC) Mỹ, từ 5 đến 10 năm sau khi bỏ thuốc, nguy cơ mắc bệnh ung thư của bạn giảm một nửa và 20 năm sau khi bỏ thuốc, nguy cơ của bạn ngang với người không hút. Vì vậy, việc bỏ hút thuốc có thể kéo dài tuổi thọ của bạn thêm 10 năm.

Giải đố chữ tăng 10 năm

Mặc dù trò chơi thử thách trí não không thể ngăn ngừa các bệnh gây mất trí nhớ nhưng các bác sĩ tin rằng tin rằng có thể giúp xây dựng một vùng đệm (được gọi là “dự trữ nhận thức”) tốt cho sức khỏe tâm thần của bạn. 

Năm 2020, các nhà khoa học từ Đại học Exeter và Kings College London (Anh) đã phân tích dữ liệu của 20.000 người trên 50 tuổi và nhận thấy ai hay chơi đố chữ có xu hướng nhạy bén hơn với chức năng não trẻ hơn 10 năm so với tuổi thật. 

Ngủ ngon tăng 4,7 năm 

Giấc ngủ kém (ít hơn 7 giờ một đêm) đã được chứng minh là ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch, hormone cũng như hệ miễn dịch và thần kinh, làm tăng nguy cơ mắc bệnh, trầm cảm, thậm chí là ung thư. Nghiên cứu năm 2023 của Trường Y Harvard (Mỹ) cho thấy ngủ 7-9 giờ mỗi đêm có thể tăng tuổi thọ cho nam giới thêm 4,7 năm và thêm 2,4 năm cho phụ nữ.

Quan hệ tình dục thường xuyên tăng 4-7 năm

Trong một nghiên cứu dài hạn được công bố trong cuốn sáchBí mật của những người siêu trẻ, Tiến sĩ David Weeks cho biết việc giảm căng thẳng, tăng mức độ hài lòng và ngủ ngon hơn nhờ quan hệ tình dục thường xuyên có thể đủ để tăng thêm 4-7 năm tuổi thọ. 

Ba ‘không’ giúp cụ ông sống thọ nhất thế giới

Tại cuộc họp, các ý kiến đánh giá muốn quản lý được việc kê đơn, bán thuốc theo đơn trên hệ thống đơn thuốc quốc gia, trước hết đơn thuốc phải được kê bằng hình thức điện tử. Điều này có nghĩa là các đơn thuốc viết tay không thể tồn tại ở các cơ sở khám chữa bệnh.

Cục Quản lý khám chữa bệnh cho biết thời gian qua cơ quan này đã đôn đốc rốt ráo các cơ sở y tế cải tiến chất lượng bệnh viện, tích cực chuyển đổi số bởi việc này gắn liền với lợi ích thiết thực của bệnh viện, thầy thuốc và người dân. 

“Đơn giản nhất là việc kê đơn thuốc điện tử nếu chuyển từ viết tay sang kê đơn điện tử bằng phần mềm, người dân không còn phải đau đầu dịch đơn thuốc, không lo chữ bác sĩ loằng ngoằng khó đọc như trong các bài viết mà VietNamNet phản ánh gần đây”, lãnh đạo Cục Quản lý khám chữa bệnh nhìn nhận.

Việc ban hành quy chế này cũng tiến tới “thanh toán dần” đơn thuốc viết tay. Hệ thống đơn thuốc quốc gia đưa vào áp dụng sẽ quản lý kê đơn thuốc và bán thuốc theo đơn trên phạm vi toàn quốc, tránh việc kê đơn sai quy địnhvà mua bán thuốc không đơn, bảo đảm sử dụng thuốc an toàn, góp phần nâng cao sức khỏe người dân.

Theo dự thảo Quy chế đang được lấy ý kiến hoàn thiện, dự kiến toàn quốc có khoảng 500 triệu đơn thuốc/năm. Hệ thống đơn thuốc quốc gia có thể tiếp nhận và lưu trữ từ 1,5-2,5 triệu đơn thuốc mỗi ngày, với cung giờ cao điểm là giờ kết thúc khám chữa bệnh (từ 9-11h sáng hàng ngày).

Tính tới đầu tháng 4, Hệ thống Đơn thuốc quốc gia của Bộ Y tế có hơn 111 triệu đơn thuốc điện tử liên thông; trung bình mỗi tuần có hơn 2 triệu đơn gửi lên hệ thống. 

Hơn 98.000 người kê đơn thuốc đã đăng ký mã liên thông. Khoảng 18.000 cơ sở khám chữa bệnh đã liên thông đơn thuốc, chủ yếu là cơ sở công lập. Tuy nhiên, đến nay vẫn có một số bệnh viện thuộc Bộ Y tế, thậm chí hạng đặc biệt, chưa có bất kỳ đơn thuốc nào liên thông lên hệ thống.

Ngoài đôn đốc, hỗ trợ người hành nghề và cơ sở khám chữa bệnh kê đơn thuốc điện tử, dự thảo Quy chế cũng đề xuất các hình thức, chế tài theo lộ trình đối với các cơ sở không thực hiện đúng quy định trong quy chế, cũng như quy định về việc liên thông đơn thuốc điện tử và bán thuốc theo đơn thuốc điện tử. Dự kiến, hình thức xử phạt được áp dụng theo Điều 40, 41 Nghị định số 117/2020 của Chính phủ, quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.

Cần có chế tài nghiêm khắc với bệnh viện để tồn tại đơn thuốc viết tay

Để tổ chức thực hiện có hiệu quả, chất lượng các mục tiêu và nhiệm vụ đề ra tại Chiến lược chuyển đổi số báo chí, Bộ TT&TT mới đây đã ban hành kế hoạch hành động của Bộ về triển khai chiến lược này.

Tại kế hoạch mới ban hành, Bộ TT&TT nêu rõ lộ trình tăng trưởng các chỉ tiêu chiến lược chuyển đổi số báo chí cho 2 giai đoạn từ năm 2023 – 2025 và từ năm 2026 – 2030. Theo đó, mục tiêu cần đạt về tỷ lệ cơ quan báo chí đưa nội dung lên các nền tảng số trong các năm 2023, 2024 và 2025 lần lượt là 30%, 50% và 70%. Tỷ lệ cơ quan báo chí dùng nền tảng phân tích, xử lý dữ liệu tổng hợp tập trung, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để tối ưu hóa hoạt động cần đạt 20% trong năm nay và tăng lên 30% và 50% vào các năm 2024, 2025.

Cơ quan báo chí hoạt động, vận hành mô hình tòa soạn hội tụ, phù hợp với sự phát triển của khoa học, công nghệ tiên tiến trên thế giới, sản xuất nội dung theo các xu hướng báo chí số đạt 30% năm 2023, 50% năm 2024 và 80% vào năm 2025.

Với chỉ tiêu cơ quan báo chí tối ưu hóa nguồn thu, tăng doanh thu tối thiểu, kế hoạch đặt ra lộ trình: 5% cơ quan tăng doanh thu 5% vào năm 2023; 15% cơ quan tăng doanh thu 10% vào năm 2024; và 30% cơ quan tăng doanh thu 20% vào năm 2025. Tỷ lệ lãnh đạo, cán bộ, phóng viên, biên tập viên các cơ quan báo chí được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng chuyển đổi số báo chí lần lượt đạt 40%, 70% và 100% vào trong các năm 2023, 2024, 2025.

Tại kế hoạch hành động, Bộ TT&TT cũng phân công cụ thể đơn vị chủ trì, phối hợp, kết quả cần đạt cùng thời gian hoàn thành với 36 nhiệm vụ, giải pháp triển khai Chiến lược chuyển đổi số báo chí.

Theo đó, trong quý II, bộ chỉ số đánh giá, đo lường mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí sẽ được xây dựng, ban hành; Cũng trong thời gian này, Cục Báo chí sẽ chủ trì việc đề xuất triển khai thử nghiệm nền tảng công nghệ số để giảm sát và báo cáo vi phạm bản quyền báo chí trên môi trường số. Trung tâm hỗ trợ chuyển đổi số báo chí dự kiến cũng sẽ được ra mắt trong quý II/2023.

Trong quý III, Cục Báo chí sẽ phối hợp với Vụ Khoa học và Công nghệ xây dựng, cho ra mắt Sổ tay hướng dẫn ứng dụng, khai thác công nghệ số phục vụ chuyển đổi số báo chí.

Nhiều nhiệm vụ, giải pháp khác cũng được Bộ TT&TT lên kế hoạch triển khai trong giai đoạn 2023 – 2025 như: Xây dựng kế hoạch hợp tác với các nền tảng số tập huấn hỗ trợ các cơ quan báo chí sản xuất và phân phối nội dung trên nền tảng; thúc đẩy hình thành và phát triển các nền tảng truyền hình số, phát thanh số, báo chí điện tử…

Trong báo cáo mới gửi tới Quốc hội, Bộ TT&TT cũng đã cho biết, một trong những việc sẽ được Bộ tập trung thời gian tới là hỗ trợ kinh tế báo chí và chuyển đổi số trong lĩnh vực báo chí, dẫn dắt công cuộc chuyển đổi số quốc gia, hỗ trợ báo chí chuyển đổi số thành công để dẫn dắt, định hướng dư luận trong bối cảnh không gian mạng có nhiều luồng thông tin chi phối phức tạp.

Ths.BS Lê Thị Hải có kinh nghiệm gần 30 năm làm việc trong ngành dinh dưỡng tiết chế tại Viện Dinh dưỡng Quốc gia. Bà đã đạt được nhiều thành tựu trong sự nghiệp của mình, như: Bằng khen của Bộ Y tế các năm 2005, 2008, 2010 và 2014; Bằng khen của công đoàn ngành Y tế Việt Nam năm 2007; Kỷ niệm chương vì sức khỏe nhân dân năm 2004; Danh hiệu chiến sĩ thi đua cấp viện năm 2004; và trở thành thầy thuốc ưu tú năm 2017. 

Bên cạnh những thành công trong sự nghiệp, BS. Lê Thị Hải còn được biết đến rộng rãi qua cộng đồng tư vấn dinh dưỡng cho trẻ trên nền tảng Facebook. Tại đây, các bà mẹ nuôi con nhỏ sẽ nhận được những chia sẻ hữu ích liên quan đến vấn đề chăm sóc sức khỏe cho trẻ nhỏ, đặc biệt là các bé dưới 5 tuổi đang gặp tình trạng biếng ăn, táo bón, chậm tăng cân. 

Ngoài ra, các mẹ cũng sẽ được chuyên gia tư vấn thông qua các buổi livestream hàng tháng. Fanpage cũng thường xuyên có các chương trình minigame tặng những món quà ý nghĩa tới mẹ và bé vào dịp đặc biệt.  

Fanpage của BS. Lê Thị Hải chia sẻ những thông tin liên quan đến dinh dưỡng như các vitamin, khoáng chất, vi chất cần thiết cho từng lứa tuổi của trẻ, vitamin hay khoáng chất nào cần tăng cường bổ sung khi trẻ còi xương hoặc táo bón…, những thực phẩm nên và không nên sử dụng cho trẻ sơ sinh… 

Bên cạnh đó, những dấu hiệu, nguyên nhân, giải pháp của biếng ăn, táo bón, chậm tăng cân, đề kháng kém hay những thắc mắc như con ăn tốt tại sao vẫn không tăng cân, con ăn nhiều rau mà sao vẫn bị táo bón...; những thông tin về cách chọn sữa, một số sai lầm trong cách chọn sữa cho trẻ, trẻ biếng ăn, táo bón, chậm tăng cân thì nên uống sữa gì… cũng được chuyên gia dinh dưỡng chia sẻ thường xuyên. 

Ngọc Minh 

Nhóm người này dường như có tập quán sống thành từng nhóm nhỏ tụ hợp để đi săn ngựa. Họ có bộ não lớn hơn nhiều so với bất kỳ loài người nào khác cùng thời, kể cả người thông minh là tổ tiên của chúng ta.

Nhà cổ nhân loại học Ngô Tú Kiệt ở Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc và nhà nhân chủng học Christopher Bae ở Trường Đại học Hawaii, Mỹ, gọi nhóm người này là Juluren, hay "người đầu to".

Trước đây, một số nhà khoa học cho rằng hóa thạch người Juluren là của người Denisova. Người Denisova có họ hàng với người Neanderthal, từng sống cùng thời và thậm chí có giao phối với người hiện đại ở nhiều vùng của châu Á.

Tuy nhiên, hai nhà khoa học đã nghiên cứu kỹ hơn và nhận thấy các đặc điểm của một số hóa thạch ở Trung Quốc không giống như của người hiện đại, người Neanderthal, người Denisova hay người đứng thẳng, tức là nhóm người có trước loài người hiện nay của chúng ta.

Thay vào đó, đặc điểm của họ nói lên sự pha trộn giữa các nhóm người khác nhau nhưng đều sinh sống ở châu Á từ 300.000 đến 50.000 năm trước.

Cho đến gần đây, tất cả các hóa thạch loài người tìm thấy ở Trung Quốc không hề khớp với đặc điểm của người đứng thẳng hoặc người thông minh thì đều được gộp lại với nhau chứ không có sự phân loại kỹ càng.

So với nghiên cứu hóa thạch loài người ở châu Phi và châu Âu, công tác nghiên cứu hồ sơ hóa thạch của loài người ở Đông Á được tiến hành kém hơn.

Chỉ trong hai thập kỷ qua, cây phả hệ của loài người đã đi từ một cây được cắt tỉa gọn gàng thành một cây bụi rậm rạp lộn xộn. Việc phân tách và đặt tên cho tất cả các nhánh, cành của cái cây này là một thách thức lớn với các nhà khoa học. Cứ sau vài năm, các dòng dõi mới lại xuất hiện, đan xen với các nhánh khác trước khi kết thúc một cách khó hiểu.

Năm 2003, các nhà khoa học đã phát hiện ra người Floresiensis - loài người nhỏ nhất từng sống cách đây 100.000 năm trên một hòn đảo ở Indonesia.

Năm 2007, các nhà khảo cổ học phát hiện ra người Luzonensis - một loài vượn nhân hình hoàn toàn mới có niên đại 67.000 năm trước - ở Philippines.

Năm 2010, phân tích DNA cho thấy sự tồn tại của người Denisova cổ đại ở vùng ngày nay là Nga, gần biên giới Kazakhstan và Mông Cổ.

Vào năm 2018, các nhà cổ nhân chủng học đã nhận được một hóa thạch từ phía đông bắc Trung Quốc hóa ra là một loài người cổ xưa đã tuyệt chủng, có thể có liên quan đến người Denisovan.

Chỉ đến năm 2021, các nhà khoa học mới chính thức đặt tên loài này là người Longi.

Và giờ đây, hai nhà khoa học Ngô và Bae vừa giới thiệu người Juluensis vào cái cây phả hệ của loài người.

Các hóa thạch của người Juluensis gồm có mặt và hàm, có đặc điểm răng miệng giống người Neanderthal thuần chủng, nhưng một số đặc điểm hoàn toàn không có ở các giống người khác chúng ta đã từng biết.

Hai nhà nghiên cứu nhận định rằng ngày càng có nhiều bằng chứng hóa thạch ở Đông Á cho thấy mức độ biến đổi hình thái phả hệ loài người đa dạng và phức tạp hơn so với đánh giá ban đầu.

Ví dụ vào năm 2003, các nhà khoa học đã tìm thấy một hóa thạch người ở hang Hoa Long, Trung Quốc, không giống bất kỳ hóa thạch nào khác của con người được ghi nhận. Nó không phải là người Denisovan hay người Neanderthal, và nó không khớp với người Juluensis hay người Longi.

Để đánh giá kết quả nghiên cứu, các tác giả nhận xét rằng hồ sơ loài người ở Đông Á ngày càng được bổ sung và củng cố nhận định rằng quá trình tiến hóa của loài người phức tạp hơn chúng ta tưởng.

Các tác giả cho rằng chúng ta cần xem xét lại các giải thích trước đây về các mô hình tiến hóa khác nhau sao cho phù hợp hơn với hồ sơ hóa thạch ngày càng nhiều và cụ thể.