Trời bây giờ chưa lạnh cũng không còn quá nóng, thậm chí tiết thu đang mát mẻ, khắp nơi các nhiếp ảnh gia say sưa chụp ảnh những tia nắng thu xuyên qua vòm lá... cớ sao lại "đổ cho" thời tiết khắc nghiệt.

Nhưng chính là nó. Bụi. Trong không khí có nhiều bụi thì ánh sáng mới rõ nét thành tia (giới nhiếp ảnh gọi là có ray). Bụi là nguyên nhân gây ra bệnh lý hô hấp và tim mạch khi tiết trời vào thu ở miền Bắc. Tác nhân này thỉnh thoảng bùng lên thành nỗi lo cho cả cộng đồng rồi lại bị quên lãng, thay vì được nghiên cứu để cải thiện, nên cứ đến mùa lại lơ lửng bay lên, gây bệnh cho con người.

Thời tôi đi học, môn vệ sinh dịch tễ chú trọng đến vấn đề phân, nước, rác, và ba diệt: diệt ruồi, diệt muỗi, diệt chuột. Bụi chỉ xuất hiện trong các bài học về công nhân hít phải nhiều bụi đá, gây bệnh bụi phổi.

Nhiều năm sau đó, kiến thức về vệ sinh môi trường bổ sung nhiều tác nhân mới như hóa chất, thuốc trừ sâu, ô nhiễm nguồn nước, thậm chí cả ô nhiễm tiếng ồn. Nhưng bụi vẫn ít được để ý. Vào giai đoạn 2010-2020, tình trạng ô nhiễm bụi đã được một số nhà khoa học nghiên cứu, nhưng dư luận xã hội chưa mấy quan tâm.

Đầu năm 2019, tổ chức IQAir công bố một báo cáo rằng Hà Nội ô nhiễm bụi mịn cao hàng thứ hai Đông Nam Á, chỉ xếp sau Jakarta, khiến dư luận bùng lên tranh cãi. Phần đông ý kiến phản bác, coi đây là số liệu cục bộ, không đại diện cho toàn thành phố.

Nhưng dần dà, người ta nhận ra báo cáo kia đã đánh động một vấn đề từ trước tới giờ chưa được quan tâm đến: ô nhiễm bụi. Nhiều người thậm chí lần đầu tiên biết đến từ "bụi mịn". Ứng dụng theo dõi chất lượng không khí của IQAir được tải về nhiều. Người dân tự mua sắm khẩu trang N95.

Các bộ ngành họp với thành phố, đề ra giải pháp như: di dời các cơ sở ô nhiễm khỏi nội đô, quy định tiêu chuẩn khí thải đối với ôtô nhằm hạn chế tối đa mức độ xả thải của phương tiện giao thông, yêu cầu các công trình xây dựng che chắn kỹ, giảm thiểu bụi, vật liệu xây dựng.

Đại dịch Covid-19 ập đến sau đó, nhấn chìm nỗi lo bụi mịn. Các phương án chống ô nhiễm đang nằm trên giấy cũng dần dà bị lãng quên.

Tôi nhắc lại một chút về tác hại của bụi mịn. Bụi mịn là những hạt bụi rất nhỏ, đường kính dưới 2,5 µm (bằng 1/30 đường kính sợi tóc), viết tắt là PM 2.5. Hạt bụi siêu mịn còn nhỏ hơn nữa, dưới 1µm, PM1.0. Ô nhiễm bụi mịn đặc biệt tăng mạnh vào những tháng thu đông, khi không khí hanh khô, gió quẩn làm tăng cường phát tán và duy trì bụi. Bụi mịn có đợt kéo dài nhiều ngày liền tạo nên hiện tượng sương mù ô nhiễm, không liên quan đến sương mù do thời tiết lạnh.

Các hạt bụi này có kích thước siêu nhỏ nên vượt qua tất cả hàng rào bảo vệ của phổi mà đi tận vào phế nang, thậm chí xuyên qua phế nang vào máu gây nên nhiều bệnh về hô hấp và tim mạch như viêm phế quản, viêm phổi, hen, nhồi máu cơ tim, đột quỵ, ung thư...

Phân tích Báo cáo Gánh nặng Bệnh tật Toàn cầu (Aaron Cohen et al., 2017) chỉ ra số người chết bởi phơi nhiễm PM2.5 ở Việt Nam từ 1990 đến 2015 có xu hướng tăng, từ mức trên 26.000 người/năm lên trên 42.000 người/năm.

Để đánh giá ô nhiễm không khí nói chung, nhiều nước trên thế giới đã sử dụng bộ tiêu chí AQI (Air Quality Index) của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA), dựa trên 5 yếu tố ô nhiễm không khí, trong đó nồng độ bụi mịn là yếu tố quan trọng. Việc dùng chung một bộ chỉ số giúp đơn giản hóa việc so sánh chất lượng không khí giữa các nước.

Bộ chỉ số này cho điểm và mã hóa bằng màu giúp cho người dân nhanh chóng nắm bắt được mức độ ô nhiễm. Điểm số AQI 0-50 là màu xanh, tốt cho sức khỏe, 51-100 là màu vàng, chấp nhận được. 101-150 là màu cam, không tốt cho sức khỏe của nhóm nhạy cảm. 151-200 là màu đỏ, không tốt, khuyến cáo mọi người tránh ra ngoài đường, không mở cửa sổ. 201-300 là màu tím, rất có hại cho sức khỏe.

Từ khi được đánh động về bụi mịn ở Hà Nội đến nay, tình hình không có nhiều cải thiện, nếu không muốn nói là ngày càng xấu hơn. Nếu vào năm 2019, có những ngày chỉ số ô nhiễm bụi mịn của Hà Nội đứng thứ hai Đông Nam Á, thì sau 5 năm, vào tháng 9, 10/2024, Hà Nội có nhiều ngày ô nhiễm ở mức cao của thế giới, chỉ số AQI nhiều ngày ở mức đỏ, cá biệt có ngày ở mức tím.

Để phòng chống bụi mịn, người dân được khuyến cáo không nên ra khỏi nhà, đóng kín cửa, bật máy lọc không khí, đeo khẩu trang N95... nhưng đều là những lời khuyên sách vở. Thực tế, hàng triệu người hàng ngày vẫn phải ra đường mưu sinh, tiếp tục di chuyển làm việc trong bầu không khí ô nhiễm đó và tiếp tục làm cho không khí ô nhiễm nặng hơn.

Tất cả biện pháp mà các bộ ngành đưa ra từ những năm trước vẫn hoàn toàn đúng, nhưng bao giờ thì những điều đúng đắn ấy được thi hành.

Giảm mật độ dân cư vùng lõi của Hà Nội là yếu tố quan trọng nhất. Giảm được mật độ dân cư thì mới giảm được mật độ giao thông, mới tăng được diện tích cây xanh trên đầu người. Cây xanh có tác dụng rất lớn trong việc chống ô nhiễm không khí do hấp thu các khí độc, bắt giữ bụi. Mật độ cây xanh bình quân đầu người của trung tâm Hà Nội hiện khá thấp, chưa tới hai mét vuông một người, thấp hơn tiêu chuẩn Việt Nam là 6-7 m2 , càng thấp hơn so với tiêu chuẩn thế giới 15- 20 m2.

Nội đô lịch sử hiện rất thiếu diện tích cho trường học và cây xanh, chỉ còn trông chờ vào việc di dời cơ quan và nhà máy ra ngoại ô. Tuy nhiên thực tế phát triển của Hà Nội thời gian qua cho thấy điều ngược lại: nhà cao tầng tiếp tục chất thêm tải vào nội đô, làm tăng mật độ dân cư, tăng mật độ giao thông, góp phần lý giải tại sao Hà Nội ngày càng ô nhiễm.

Chính quyền đã có những chương trình phát triển công viên, tăng diện tích cây xanh, chuẩn bị hạn chế xe có động cơ đốt trong vào nội đô. Tuy nhiên tốc độ thực hiện các giải pháp chưa theo kịp tốc độ tăng trưởng phát thải của thành phố.

Nhìn từ phía người dân, tôi thấy có mấy điều mỗi cá nhân đều có thể đóng góp. Trước hết là tất cả xe cơ giới phải được rửa sạch. Nên tạo điều kiện xây dựng các điểm rửa xe tự động ở ngoại thành để phun rửa xe trước khi vào trong phố. Ngoài ra, cũng nên khởi động lại kế hoạch rửa đường. Các trục đường lớn phải được phun rửa hàng ngày. Rửa xe và rửa đường sẽ góp phần giảm lượng bụi phát tán khi lưu thông.

Nên hạn chế xe xăng, tiến tới cấm hoàn toàn xe máy ở nội đô. Việc này đã có kế hoạch, với dự kiến đưa 12 quận nội thành vào vùng hạn chế phát thải. Vấn đề là tạo ra các giải pháp an sinh đi kèm, bởi kế sinh nhai của người dân hiện nay vẫn phụ thuộc lớn vào phương tiện cá nhân. Bên cạnh đó, cũng cần siết chặt vấn đề đăng kiểm, để loại bỏ triệt để các phương tiện không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải. Đây sẽ là một trong những bộ giải pháp quan trọng, vì theo số liệu của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, trong 5 nguồn phát thải gây ô nhiễm không khí trên địa bàn thành phố Hà Nội, nguồn giao thông chiếm tới 56%.

Việc cuối cùng có thể làm ngay là tăng cường các mảng xanh. Nội đô không còn đất để trồng cây nhưng có thể tận dụng một diện tích rất lớn chưa được phủ xanh, là các mái nhà. Hoàn toàn có thể vận động người dân trồng các loại cây xanh cỡ nhỏ, cây dây leo trên các tầng mái, vừa chống nóng, vừa tăng diện tích cây xanh cho thành phố, góp phần giảm ô nhiễm.

Những ngày này, theo dõi chất lượng không khí của nhiều thành phố lớn trên thế giới, tôi thấy phần lớn đều đạt màu xanh. Bắc Kinh mấy năm trước còn là điểm nóng về ô nhiễm của Trung Quốc, nay chỉ số không khí đã chuyển xanh. Chúng ta cũng có thể hy vọng Hà Nội sẽ xanh lại, nếu cả chính quyền và người dân cùng góp sức.

Quan Thế Dân

Đông phát hiện ra điều này do tình cờ nghe được cuộc trò chuyện giữa Hân và một người bạn trong lúc cô đang trên đường từ nhà tập luyện về: “Ê, tự ăn đi nhá. Giờ tao phải qua chỗ anh Vinh để ăn sinh nhật của bạn anh rồi. À mà mặc gì đẹp nhỉ.. tao sẽ mặc váy”,  Hân nói với người bạn của mình.

Nghe thấy điều này Đông vô cùng bất ngờ và không ngừng suy nghĩ.

Trong khi đó, Bảo quyết tâm làm mọi thứ, tìm mọi cách để khắc phục hậu quả nhưng những dấu ấn không đẹp về Bảo vẫn hiện hữu rất rõ nét đối với người làng, đặc biệt những người còn đang bị nhà Bảo báo nợ, chính vì thế Bảo gặp không ít rắc rối khi ở nhà.

Đang đi ship rau cho nhà hàng, Bảo bỗng ngã ra giữa đường vì đâm phải cái cuốc của người làng. Anh gào thét lên hỏi đó là của ai thì một bà cô làm đồng gần đó chạy ra, bà không hỗ trợ anh thu lại đồ bị đổ mà còn chửi mắng Bảo thậm tệ mặc cho anh có giải thích như thế nào.

“Mày thích đi lên xã mà kiện, mày làm lanh tanh bành nhà tao lên, tao phá nát chỗ rau này đã là cái gì…Tao hỏi mày đứa nào lừa đứa nào trước hả, chỉ tại số tiền tao đưa cho mày bị vỡ nợ ấy mà lão chồng tao đòi ly hôn kia kìa…”, bà cô quát lên với Bảo.

Ở một phân cảnh khác, Hùng chạm mặt Yên ngay cửa công ty. Hai người đang gượng gạo chào nhau thì “tình địch” của Hùng đến ân cần hỏi han, gửi quà cho Yên và cũng không quên mời Yên tối nay đi hẹn hò. Hùng thấy được cảnh đó chỉ biết lặng thinh đứng nhìn.

Trong “Những nẻo đường gần xa” tập 54 có những tình tiết cho thấy Đông yêu Vinh mù quáng nên dễ dàng bỏ qua mọi toan tính của Vinh, Dũng đã nhắc nhở chị gái cần phải suy nghĩ kỹ lại. Vinh không yêu cô mà chỉ muốn lợi dụng mà thôi. Không chỉ dùng lời lẽ khuyên nhủ, Dũng còn gửi một file âm thanh cho Đông. Nghe xong nội dung trong file này Đông bắt đầu có những lo lắng về Vinh.

Ở một diễn biến khác, Bảo xin lỗi mẹ một lần nữa trước khi đi khỏi quê nhà lên thành phố để kiếm tiền trả dần số nợ. Bà Châu chỉ biết khóc, còn ông Báu hết lời động viên con. 

Trong lúc chuẩn bị rời quê hương trở lại phố thì những người trong làng đã thấy bóng dáng của anh nên họ đã tìm đến nhà của Bảo để phá. Ngồi trên xe ô tô nghe thấy bố Báu báo tình hình như thế Bảo quay lại nhà gấp để giải quyết.

Bà Châu quá sốc, không chịu được áp lực từ người làng nên đã ngất ra giữa sân nhà, phải đi viện cấp cứu gấp.
Trong khi đó, chị Diễm tiếp tục đề nghị Dũng làm tay trong cho mình ở Á Đông. "Một mục tiêu trúng 2 đích, vừa hạ được người mình ghét vừa có tiền. Con người mà, nghĩ thoáng lên", chị Diễm thuyết phục. 

Mục tiêu của Diễm là thông tin về hồ sơ thầu dự án cung cấp thiết bị điện tử công nghệ cao. Đây là dự án lớn mà Á Đông đã dồn rất nhiều tâm huyết.

Đón xem chi tiết tập 55 phim “Những nẻo đường gần xa ” phát sóng vào 21h hôm nay (13/8) trên kênh VTV1.

Thông tin chi tiết tham khảo tại: Youtube: https://www.youtube.com/@TVAdTV

Bích Đào

Sức khỏe là tài sản vô giá của mỗi người, đặc biệt là đối với phụ nữ. Một sức khỏe tốt chính là kết quả của quá trình yêu thương bản thân đúng đắn. Khi yêu thương bản thân, phụ nữ sẽ dần học cách lắng nghe và biết nâng niu, chăm sóc cơ thể từ sâu bên trong, từ đó có được sức khỏe về thể chất lẫn tinh thần.

Với chị Nguyễn Hồng Điệp (37 tuổi, giáo viên mầm non tại Hà Nội), mỗi sáng thức dậy chị luôn duy trì thói quen bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể bằng một ly sữa đậu nành và khởi động ngày mới đầy năng lượng với yoga. Điều này không chỉ giúp chị xây dựng lối sống lành mạnh mà còn nhắc nhở bản thân về tầm quan trọng của việc yêu thương và chăm sóc chính mình. “Chỉ khi bản thân có đầy đủ sức khỏe thì mới có thể làm tốt các trách nhiệm trong gia đình và ngoài xã hội”, chị Hồng Điệp chia sẻ.

Được biết, sữa đậu nành là thức uống yêu thích của chị Hồng Điệp không chỉ bởi hương vị thơm ngon mà còn giàu chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe, hỗ trợ duy trì sắc vóc hiệu quả. Thay vì tự tay chế biến cầu kỳ, chị Điệp lựa chọn tối ưu thời gian với sữa đậu nành Number 1 Soya Canxi tiện lợi. “Khi biết sữa đậu nành Number 1 có phiên bản đóng chai tiện lợi, tôi luôn mua về dùng dần và duy trì thói quen uống mỗi ngày 1 chai vào mỗi buổi sáng. Không chỉ bổ sung dinh dưỡng cho một ngày làm việc bận rộn, sữa đậu nành còn rất tốt trong việc cải thiện làn da và vóc dáng”, chị Hồng Điệp chia sẻ.

Cú đột phá về công nghệ khi kết hợp cùng lúc công nghệ tách vỏ Nhật Bản và công nghệ chiết lạnh vô trùng Aseptic từ Đức đã giúp Number 1 Soya Canxi xây dựng niềm tin vững chắc nơi người tiêu dùng. Với các tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt, sản phẩm không chỉ giữ nguyên hương vị thơm ngọt, mát lành đặc trưng của sữa đậu nành nguyên chất mà còn đảm bảo giá trị dinh dưỡng đến từ nguyên liệu, mang đến một thức uống dinh dưỡng tiện lợi, tốt cho sức khỏe người tiêu dùng. Phiên bản mới còn bổ sung thêm canxi giúp phát triển xương, tăng cường sự dẻo dai cho cơ thể. 

“Bữa dặm sắc đẹp - Dặm vẻ bên trong, long lanh bên ngoài” 

Có thể thấy, từ khi ra mắt phiên bản chai tiện lợi, sữa đậu nành Number 1 Soya Canxi đã trở thành thức uống dinh dưỡng được hội chị em yêu thích, lựa chọn đồng hành trên hành trình chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp của bản thân.

Mới đây, nhãn hàng Number 1 Soya Canxi cũng vừa mang đến một thông điệp hoàn toàn mới: “Bữa dặm sắc đẹp - Dặm vẻ bên trong, long lanh bên ngoài”. Với thông điệp này, nhãn hàng không chỉ chia sẻ bí quyết chăm sóc sức khỏe, sắc đẹp từ sâu bên trong một cách tiện lợi mà còn gửi gắm đến hàng triệu khách hàng là phụ nữ hãy luôn yêu thương bản thân, dành thời gian quan tâm đến sức khỏe và sắc đẹp mỗi ngày.

Yêu thương bản thân là một quá trình đòi hỏi mỗi người phải học cách lắng nghe và cảm nhận tiếng nói của cơ thể từ sâu bên trong. Trong đó, sức khỏe là một trong những yếu tố quan trọng, bất kỳ người phụ nữ nào cũng cần duy trì, bồi đắp bằng hành động mỗi ngày. Theo đuổi lối sống lành mạnh, bổ sung dinh dưỡng với sữa đậu nành Number 1 Soya Canxi là một trong những cách phụ nữ hiện đại thể hiện sự quan tâm đến sức khỏe của chính mình và khởi đầu cho hành trình yêu thương bản thân.

Bùi Huy