Cán bộ Sở TT&TT kiểm tra hệ thống máy chủ, hệ thống mạng của trung tâm dữ liệu tỉnh. Ảnh: Trà Hương

Thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, Sở TT&TT đã triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cấp hạ tầng số, nền tảng số, xây dựng cơ sở dữ liệu số, kho dữ liệu điện tử dùng chung của tỉnh.

Đồng thời phối hợp với các đơn vị, địa phương, các cơ quan thông tấn báo chí của tỉnh và Trung ương đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, tạo sự thống nhất, quyết tâm trong các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân trong thực hiện các nhiệm vụ về CĐS; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về CĐS cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn tỉnh.

Hạ tầng số được quan tâm đầu tư đồng bộ, hiện đại đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số trong các ngành, lĩnh vực, phục vụ tốt nhu cầu của nhân dân. Hiện, toàn tỉnh có 3.100 trạm thu phát sóng thông tin di động BTS, phủ sóng di động 3G, 4G trên địa bàn tỉnh, bảo đảm phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của các cơ quan, đơn vị, đáp ứng nhu cầu ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng các dịch vụ số của người dân, doanh nghiệp (DN).

Với 5 nhà cung cấp dịch vụ điện thoại và 5 nhà cung cấp dịch vụ Internet, các DN đã chú trọng đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và chất lượng dịch vụ. Hiện đã phát sóng 2 trạm 5G của Viettel; có 1.350.000 thuê bao điện thoại di động; 290.000 thuê bao Internet băng rộng cố định và 1.100.000 thuê bao Internet băng rộng di động.

100% cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị 3 cấp tỉnh - huyện - xã đã được trang bị máy tính, mạng LAN, kết nối Internet băng thông rộng cố định để phục vụ công tác chuyên môn.

Đã thực hiện kết nối đường truyền số liệu chuyên dùng đến 169 đơn vị, địa phương, đồng bộ đến cấp xã.

Hệ thống chính quyền số từng bước được hình thành với sự chuyển đổi rõ nét từ phương thức hoạt động truyền thống sang phương thức mới dựa trên nền tảng công nghệ và dữ liệu số; các loại văn bản, giấy tờ chỉ đạo, điều hành của tỉnh chủ yếu ban hành dưới dạng văn bản điện tử, tỷ lệ ký số trên phần mềm quản lý văn bản đạt hơn 99%.

Hệ thống quản lý văn bản và điều hành được triển khai đồng bộ về kỹ thuật trên cùng một nền tảng cho 100% các cơ quan Đảng và Nhà nước; hệ thống thư điện tử của tỉnh hoạt động ổn định, đã triển khai đến 100% cơ quan hành chính Nhà nước từ cấp tỉnh đến cấp xã với hơn 10.000 hộp thư điện tử được khai báo và đưa vào sử dụng.

Trên địa bàn tỉnh hiện có hơn 15.000 chữ ký số; 100% DN đã đăng ký và nộp hồ sơ khai thuế qua mạng Internet, sử dụng hóa đơn điện tử; hơn 10.000 DN nhỏ và vừa sử dụng các nền tảng số trong quản lý, điều hành, sản xuất, kinh doanh; 100% cơ sở giáo dục thực hiện CĐS, khai thác, sử dụng các kho học liệu trực tuyến dùng chung trên các nền tảng số...

Cùng với đó, việc xây dựng kho dữ liệu dùng chung và kết nối dữ liệu, cung cấp dịch vụ công trực tuyến tới người dân, doanh nghiệp làm cơ sở thúc đẩy hoạt động CĐS được tỉnh triển khai mạnh mẽ.

Mới đây vào ngày 4/10, Cổng dữ liệu mở tỉnh Vĩnh Phúc (https://opendata.vinhphuc.gov.vn) được bấm nút khai trương, sử dụng với 206 cơ sở dữ liệu mở thuộc 14 lĩnh vực của cơ quan Nhà nước.

Hệ thống được xây dựng tuân thủ khung kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam, kiến trúc chính quyền điện tử của tỉnh, Nghị định số 47 của Chính phủ, các chuẩn dữ liệu của thế giới về dữ liệu mở và là đầu mối duy nhất trên Internet để các cơ quan Nhà nước của tỉnh công bố, công khai, chia sẻ dữ liệu theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; cung cấp các dịch vụ dữ liệu đến cộng đồng nhằm thúc đẩy phát triển dịch vụ số dựa trên dữ liệu; kết nối liên thông với các hệ thống dùng chung của tỉnh, liên thông với cổng dữ liệu quốc gia, giảm chi phí trong việc tìm kiếm, tổng hợp dữ liệu và tăng hiệu quả trong quá trình quản lý.

Để góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ, mục tiêu về CĐS của tỉnh, thời gian tới, Sở TT&TT tiếp tục nghiên cứu, chủ động tham mưu, đề xuất Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh ban hành các cơ chế, chính sách tạo hành lang pháp lý đẩy nhanh quá trình CĐS.

Thúc đẩy CĐS trên tất cả các lĩnh vực và đặt trọng tâm là tập trung phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng; hoàn thiện cơ chế, chính sách kiến tạo môi trường phát triển kinh tế số.

Bên cạnh đó, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền về CĐS trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tổ chức các chương trình phổ biến kiến thức về công nghệ số, nâng cao nhận thức, kỹ năng số cho người dân; nghiên cứu, hợp tác để làm chủ, ứng dụng hiệu quả các công nghệ số.

Xây dựng cơ chế khuyến khích, chính sách ưu đãi để thu hút, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, có trình độ chuyên môn sâu, năng lực quản lý Nhà nước về CĐS nhằm phục vụ công tác tham mưu triển khai các nội dung CĐS trên địa bàn tỉnh; chủ động nghiên cứu, hợp tác, học tập kinh nghiệm về CĐS với các tỉnh, thành phố khác trên cả nước.

 TheoHuyền Linh (Báo Vĩnh Phúc)

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng nhận định: "Việc chuyển đổi mô hình từ kinh doanh truyền thống sang kinh doanh trực tuyến là một xu hướng tất yếu. Sự hiện diện trên mạng Internet với tên miền quốc gia .vn là chìa khóa giúp các doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong nước xây dựng thương hiệu cho sản phẩm, dịch vụ và phát triển kinh doanh trực tuyến một cách chuyên nghiệp, bền vững, tin cậy, phát triển kinh tế số và xã hội số. Sử dụng tên miền quốc gia .vn cũng là góp phần xây dựng và bảo vệ chủ quyền số quốc gia trên không gian mạng”.

Theo Giám đốc VNNIC Nguyễn Hồng Thắng, một khảo sát gần đây cho thấy, hơn 85% người được hỏi đánh giá website với tên miền .vn có độ tin cậy vượt trội hơn so với các trang web tên miền quốc tế. Tên miền quốc gia .vn đã và đang trở thành một chỉ dẫn quan trọng về mức độ uy tín, tin cậy của website và nâng tầm giá trị nhận diện thương hiệu với người sử dụng Internet tại Việt Nam.

Sáng kiến phổ cập tên miền quốc gia .vn

Để thúc đẩy mạnh mẽ tiến trình chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, Bộ TT&TT mới đây đã khởi động triển khai sáng kiến phổ cập tên miền quốc gia.

Cụ thể, với mục tiêu thúc đẩy người dân, doanh nghiệp, hộ kinh doanh hiện diện trực tuyến tin cậy, an toàn với các dịch vụ số dùng tên miền .vn, trung tuần tháng 5/2024, Bộ TT&TT đã phê duyệt "Chương trình thúc đẩy, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, hộ kinh doanh hiện diện trực tuyến tin cậy, an toàn với các dịch vụ số sử dụng tên miền quốc gia .vn ở các tỉnh, thành phố trên cả nước giai đoạn 2024 – 2025’.

Chương trình mang đến cho giới trẻ, các hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp nhỏ và vừa cơ hội hiện diện trực tuyến nhanh chóng, với 2 chính sách đặc biệt, đột phá.

Trong đó, chính sách đột phá đầu tiên là miễn phí 2 năm tên miền BIZ.VN cùng các dịch vụ số cơ bản như thiết lập trang web, thư điện tử cho doanh nghiệp mới thành lập trong vòng 1 năm và cho các hộ kinh doanh cá thể. Chính sách này nhằm thúc đẩy doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh cá thể nhanh chóng thiết lập sự hiện diện trực tuyến của mình trên môi trường số, kinh doanh trên môi trường số, phát triển kinh tế số.

Cùng với đó, người dân trong độ tuổi từ đủ 18 đến 23 sẽ được miễn phí 2 năm tên miền ID.VN cùng các dịch vụ số cơ bản như thiết lập trang web, trang nhật ký trực tuyến, hồ sơ ứng tuyển khi tìm kiếm việc làm, thư điện tử. Chính sách ưu đãi này hướng tới thúc đẩy thế hệ trẻ nhanh chóng thiết lập sự hiện diện trực tuyến của mình trên môi trường số, tham gia phát triển xã hội số.

Chủ quyền số quốc gia

Khi đề cập đến khái niệm lãnh thổ quốc gia người ta muốn nói đến phạm vi không gian được giới hạn, thuộc chủ quyền hoàn toàn và đầy đủ của một quốc gia. Lãnh thổ quốc gia bao gồm: vùng đất quốc gia, vùng biển quốc gia (nội thủy, lãnh hải) đối với quốc gia có biển, vùng trời quốc gia. Xét ở khía cạnh vật lý, những yếu tố trên góp phần xác lập lãnh thổ của một quốc gia.

Theo Bộ TT&TT, Internet đã phát triển rất nhanh và thâm nhập sâu vào đời sống kinh tế, chính trị, văn hóa làm cho thế giới trở nên phẳng hơn. Trên không gian mạng Internet toàn cầu, việc xác lập lãnh thổ quốc gia thông qua các yếu tố vật lý như trong thế giới thực là hoàn toàn bất khả thi.

Tuy nhiên, xét ở góc độ nhận diện và quyền quản lý được chuyển giao đối với tài nguyên Internet thì tên miền mã quốc gia có ý nghĩa định danh, hiện diện một quốc gia trên bản đồ Internet. Tên miền cấp cao mã quốc gia - ccTLD là tên miền cấp cao nhất dành riêng cho mỗi quốc gia và vùng lãnh thổ quy định theo chuẩn quốc tế về mã quốc gia ‘ISO-3166’, trong đó .vn là tên miền cấp cao mã quốc gia dành cho Việt Nam.

Khi tên miền mã quốc gia được hòa vào mạng lưới Internet toàn cầu cũng là lúc nó mang trong mình sứ mệnh xác lập sự hiện diện và định danh cho 'lãnh thổ' quốc gia trên bản đồ Internet thế giới. Ngày nay, một quốc gia không có tên miền riêng định danh quốc gia giống như một bức tranh thiếu đi một mảnh ghép quan trọng.

Ba mươi năm trôi qua, tên miền quốc gia Việt Nam .vn vẫn mang trong mình nguyên vẹn những giá trị đó và đang dần phổ biến tại Việt Nam với thông điệp ‘Nâng giá trị website - Tạo niềm tin thương hiệu’ hay ‘Hiện diện trực tuyến - Tự hào Việt Nam’.

Theo đại diện VNNIC, sứ mệnh của giai đoạn sắp tới là nhanh chóng phổ cập tên miền .vn tới người dân, doanh nghiệp, đặc biệt là thế hệ trẻ, hộ kinh doanh cá thể, doanh nghiệp nhỏ và vừa nhằm cụ thể hóa khát vọng phát triển một Việt Nam số thịnh vượng, an toàn, nhân văn và rộng khắp.

Sự nổi lên của chủ nghĩa tin tặc

Những năm gần đây thế giới mạng chứng kiến sự nổi lên của chủ nghĩa tin tặc (Hacktivism). Đây là một thuật ngữ mô tả các nhóm tin tặc hoặc cá nhân có kế hoạch dùng các cuộc tấn công mạng nhằm thực hiện động cơ chính trị hoặc gây tác động tới xã hội. 

Theo các chuyên gia của Kaspersky, trong bối cảnh địa chính trị thế giới có nhiều biến động, chủ nghĩa tin tặc sẽ được dịp bùng nổ trong năm 2024. Các hoạt động tin tặc sẽ được thực hiện nhiều hơn nhằm mục đích phá hoại và truyền bá thông tin sai lệch. 

Gián điệp và phá hoại trên không gian mạng gia tăng

Căng thẳng địa chính trị leo thang tại nhiều nơi trên thế giới cũng sẽ làm gia tăng các cuộc tấn công mạng được bảo trợ bởi các chính phủ.

Những cuộc tấn công này thường nhằm đánh cắp hoặc mã hóa dữ liệu, phá hủy cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin hay thực hiện các hoạt động gián điệp và phá hoại trên không gian mạng. 

Nở rộ dịch vụ hack thuê nhắm vào chuỗi cung ứng

Sự nở rộ của các dịch vụ tấn công mạng nhắm vào chuỗi cung ứng có thể trở thành một xu hướng tấn công mạng mới trong năm 2024.

Theo đó, kẻ xấu có thể mua dịch vụ hack để tấn công vào các công ty nhỏ nằm trong chuỗi cung ứng, rồi từ đó tìm cách xâm nhập vào các doanh nghiệp lớn hơn. 

Kaspersky dự đoán sẽ xuất hiện một thị trường dịch vụ tấn công mạng nhằm vào chuỗi cung ứng trên thế giới ngầm, đây là tiền đề cho các cuộc tấn công mạng quy mô lớn hơn. Song hành cùng với thị trường này, hoạt động của các nhóm hacker đánh thuê sẽ gia tăng.

Đây là những hacker được người khác thuê để thực hiện các vụ tấn công mạng đánh cắp dữ liệu, nhằm mục đích điều tra tư nhân hoặc tấn công các đối thủ cạnh tranh.

Nhận định về tình hình an ninh mạng thế giới năm 2024, ông Igor Kuznetsov, Giám đốc Nhóm Nghiên cứu và Phân tích Toàn cầu (GReAT) tại Kaspersky cho rằng: “Chúng tôi dự đoán những xu hướng sắp tới sẽ bao gồm việc tin tặc sử dụng những phương pháp tân tiến để tiến hành các cuộc tấn công nhắm vào chuỗi cung ứng, sự nổi lên của các dịch vụ hack thuê, các cách khai thác lỗ hổng mới dành cho thiết bị tiêu dùng... Trước những mối đe dọa này, chúng ta cần đi trước một bước nâng cấp khả năng bảo mật để chống lại các mối đe dọa về an ninh mạng hiệu quả hơn”.