Nhận định, soi kèo Llaneros vs La Equidad, 6h30 ngày 5/3: Khó cho chủ nhà

Tín chỉ carbon (Carbon credit) là một loại hình giấy phép hoặc chứng chỉ có thể giao dịch, có giá trị mua bán, và cung cấp cho người nắm giữ tín chỉ quyền phát thải một tấn CO2 hoặc một loại khí thải khác nằm trong danh sách khí thải nhà kính.

Tín chỉ carbon vẫn là thứ rất khó hiểu, nhưng thông tin trên đương nhiên khiến người nông dân hồ hởi. Vậy cần làm gì để nhận tiền từ các khoản bán tín chỉ carbon?

Tôi vẫn nhớ cuộc trò chuyện với các chuyên gia hàng đầu về môi trường hai năm trước, khi đang làm việc tại Viện Nghiên cứu chiến lược môi trường toàn cầu (Institute for Global Environmental Strategies) ở Nhật Bản. Tiến sĩ Pankaj Kumar - trưởng nhóm nghiên cứu chính sách - nói: "Việc quan trọng nhất trong mọi chính sách môi trường là nâng cao nhận thức của những người chịu tác động trực tiếp".

Khả năng cao, người nông dân không biết phát triển nông nghiệp là nguyên nhân cao thứ hai trong tổng phát thải nhà kính tại Việt Nam.

World Bank đã cam kết mua tín chỉ carbon từ Việt Nam với giá tối thiểu 10 USD/tín chỉ từ việc trồng lúa giảm phát thải. Nhưng giao dịch chỉ xảy ra khi kỹ thuật canh tác lúa tiên tiến được áp dụng với chính sách "1 phải - 5 giảm": phải sử dụng giống lúa đã được kiểm định và xác nhận; giảm giống, giảm nước, giảm phân bón, giảm thuốc bảo vệ thực vật, và giảm thất thoát sau thu hoạch.

Muốn thực sự nhận được tiền, dự án phải được duyệt, những cam kết phải được tuân thủ và việc giảm phát thải phải được đo lường theo thời gian. Nếu không có những chương trình đào tạo và tập huấn quy mô lớn cho nông dân, lượng giảm phát thải sẽ không đạt tiêu chuẩn ban đầu, dẫn đến số tín chỉ carbon tạo ra không đáng kể. Nỗ lực coi như xôi hỏng bỏng không.

Vấn đề tiếp theo là quản lý tín chỉ carbon thế nào để bán?

Cả thế giới đang ưu tiên những mục tiêu lớn lao như "Giảm phát thải ròng về 0" (Net Zero Carbon) hay "Trung hòa Carbon" (Carbon Neutral). Song hãy nhìn vào thực tế: Khi đề cập đến những mục tiêu trên, các doanh nghiệp hay nguồn phát thải luôn nhấn mạnh "phát thải ròng bằng 0 trong quá trình vận hành hoạt động". Nghĩa là doanh nghiệp chỉ tính toán bù trừ lượng phát thải phát sinh trong quá trình vận hành, mà bỏ qua sản phẩm hay dịch vụ họ tạo ra. Điều này giống như tự cho rằng nếu toàn bộ nhân viên ăn chay thì công ty mặc định được coi là quan tâm đến sức khỏe, dù sản phẩm của họ là gà rán.

Thiếu quy định rõ ràng trên trường quốc tế là nguyên nhân chính dẫn đến các lỗ hổng kinh tế. Một khi chưa có quy định và chế tài nghiêm ngặt, việc tham gia thị trường mua bán thương mại carbon sẽ khiến gánh nặng không chỉ tác động đến người dân địa phương mà còn tới các chính phủ - do phải chịu trách nhiệm khắc phục những tổn thất do các dự án "xanh giả" gây ra.

Tại Việt Nam, tháng 1/2022, Chính phủ ban hành Nghị định 06/2022 về việc giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, bảo vệ tầng ozone. Từ nay đến hết năm 2027, Việt Nam sẽ xây dựng hệ thống quy định, chính sách nền tảng cho thị trường vận hành cũng như thành lập và tổ chức thí điểm sàn giao dịch tín chỉ carbon. Từ năm 2028, Việt Nam dự định chính thức vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon.

Nghị định này là một sự chuẩn bị sớm và cần thiết các quy định và chế tài đối với thị trường giao dịch carbon. Tuy nhiên, sự phức tạp trong quản lý vấn đề mới mẻ này vẫn sẽ còn tạo ra nhiều thách thức khác.

Tôi tin trước khi xây dựng thị trường giao dịch carbon, Việt Nam nên cân nhắc áp dụng cơ chế áp thuế carbon, trước hết với các mặt hàng như than đá, xăng dầu và khí tự nhiên.

Ngay cả các thị trường phát triển trên thế giới như Nhật Bản hay Canada cũng đang sử dụng công cụ thuế suất, và mới chỉ thí điểm thị trường giao dịch carbon tại một vài trung tâm kinh tế lớn như Quebec, Tokyo hay Saitama.

Dù có sự khác nhau cơ bản về bản chất cũng như cơ chế, phương án áp thuế carbon có nhiều ưu điểm so với việc tham gia hay tổ chức thị trường giao dịch carbon riêng. Thứ nhất, cả hai công cụ này đều đồng thuận nguyên tắc: "Người gây ô nhiễm chịu trách nhiệm" (Polluter pays). Chúng áp đặt một mức giá rõ ràng đối với carbon, khuyến khích các nhà sản xuất và người tiêu dùng hấp thụ một phần chi phí xã hội do phát thải khí nhà kính. Điều này tạo động lực cho việc phát triển các giải pháp giảm phát thải hoặc thay thế nguyên liệu carbon.

Thứ hai, áp thuế carbon giúp chính phủ không phải "cầm tay chỉ việc" cho các doanh nghiệp. Các cá nhân và công ty có toàn quyền quyết định cách phản ứng tốt nhất dựa trên các yếu tố như thị trường, định giá, quy mô... mà không phải tốn thêm chi phí thuê bên thứ ba tư vấn hoặc đào tạo nhân viên về các quy định cũng như cơ chế để tham gia vào thị trường giao dịch.

Thứ ba, dù cả hai loại hình đều tạo ra doanh thu, thuế carbon sẽ làm tăng trực tiếp nguồn thu công, trong khi việc tổ chức đấu giá hạn mức phát thải hay tín chỉ carbon có thể gặp nhiều khó khăn về thủ tục hành lang pháp lý, thời gian và độ hiệu quả.

Thế giới đang áp dụng thuế carbon theo hai cách phổ biến: (1) tích hợp thuế carbon vào một loại thuế môi trường sẵn có; và (2) soạn thảo và ban hành thuế carbon riêng.

Phương án ban hành thuế carbon như một loại thuế mới và độc lập có rất nhiều hạn chế, phải qua quá trình soạn thảo và phê duyệt phức tạp, tăng chi phí hành chính và kỹ thuật không cần thiết. Việt Nam đã có thuế bảo vệ môi trường, phần nào trùng mục đích với thuế carbon. Soạn một luật thuế carbon riêng nữa dễ gây ra tình trạng áp thuế hai lần gây quá tải cho các doanh nghiệp. Hơn nữa, với sự thay đổi nhanh của tình trạng biến đổi khí hậu cũng như các yếu tố vĩ mô, ban hành thuế carbon độc lập sẽ cần giám sát và thay đổi liên tục để phù hợp với tình hình kinh tế, gây khó khăn trong quản lý.

Vì vậy, Việt Nam nên tích hợp thuế carbon vào thuế bảo vệ môi trường sẵn có dựa vào tính tương thích cao giữa hai loại thuế, giúp việc quản lý dễ dàng hơn trong mọi khâu từ đăng ký, kê khai tới nộp và quyết toán.

Việt Nam có nhiều ưu thế về thiên nhiên khi sở hữu hơn 14,8 triệu ha rừng với tỷ lệ che phủ rừng là 42,02%. Với 3.260 km đường bờ biển trải dài từ cảng Núi Đỏ (Móng Cái) đến cửa khẩu Hà Tiên (Kiên Giang), Việt Nam cũng nằm trong những quốc gia ven biển có đường bờ biển dài trên thế giới.

Với những lợi thế này, Việt Nam có bể hấp thụ carbon rất tiềm năng cả khi "lên rừng" hay "xuống biển". Tuy vậy, việc bảo vệ rừng hay hệ sinh thái biển cũng như cấp vốn cho những dự án này lại chưa được quan tâm đúng mức.

Tôi luôn băn khoăn "rừng vàng - biển bạc" thực tế được định giá cụ thể thế nào và bán với giá bao nhiêu. Nay thì câu trả lời đã bắt đầu rõ ràng.

Phạm Tâm Long

Đại diện Việt Nam, hoa hậu Lê Hoàng Phương đang nhận được nhiều sự ủng hộ từ gia đình, bạn bè, người thân. Trên trang cá nhân của mình, chủ tịch Miss Grand Vietnam - bà Phạm Kim Dung, đạo diễn Hoàng Nhật Nam, các nàng hậu, nhà thiết kế nổi tiếng của Việt Nam, Tiktoker Phạm Thoại đã công khai số lượng lượt vote để ủng hộ cho hoa hậu Lê Hoàng Phương.

Các hoa hậu như: Thuỳ Tiên, Thiên Ân, Khánh Vân, Hoàng Thanh Nga cũng bình chọn, góp sức cho cơ hội lọt Top 10 của đại diện Việt Nam. Trong đó, hoa hậu Khánh Vân còn hài hước chia sẻ rằng cô sẽ ủng hộ số lượng vote của Hoàng Phương với giá trị bằng “1 chiếc váy” đến từ thương hiệu cá nhân, đồng thời live stream kêu gọi người hâm mộ ủng hộ Lê Hoàng Phương. Các NTK nổi tiếng như :Lê Ngọc Lâm, Lê Thanh Hoà và Đỗ Long cũng ủng hộ đại diện từ Việt Nam. 

Thời gian bình chọn bắt đầu từ 12h ngày 06/10/2023 - 20h ngày 25/10/2023. Với thể lệ bình chọn là 1 USD (25.000 đồng)  tương đương với 1 Credit, cuộc chạy đua vào Top 10 của cuộc thi trở nên gây cấn hơn.

Trong bảng xếp hạng mới được cập nhật vào chiều ngày 13/10, Hoa hậu Lê Hoàng Phương vượt mặt nhiều đối thủ và vươn lên dẫn đầu với số điểm cao nhất. Đại diện như Indonesia, Myanmar, Thái Lan, Paraguay, Peru, Cambodia, Nga… cũng góp mặt trong bảng xếp hạng 10 người dẫn đầu của cuộc đua bình chọn này. 

Phương thức bình chọn cho đại diện nước nhà tại Miss Grand International như sau:

- Truy cập đường link: https://missgrandinternational.com/miss/le-hoang-phuong/?focus=profile hoặc nhấp vào hình profile của Lê Hoàng Phương trên website chính thức của Miss Grand International.

- Nhấn "Vote" 

- Tạo tài khoản hoặc Đăng nhập.

- Chọn gói bình chọn và Thanh toán.

Trong video, chủ quán trao phần ăn cho tài xế với lời lẽ lịch sự: “Thật ra đơn của em xong rồi đấy. Còn cái đơn này anh làm cho em”. Nam shipper không hiểu chuyện gì, ngơ ngác hỏi lại: “Đơn này của ai đây?”. Chủ quán bún riêu đáp: “Cái này tớ biếu cậu. Tớ biếu cậu ăn trưa suất này”.

Shipper vẫn chưa tin, tiếp tục hỏi: “Tặng em ạ?”. Sau khi xác nhận được hành động tốt đẹp của chủ quán, nam shipper tỏ ra vui mừng, dành cho chủ quán cái bắt tay ấm áp kèm câu nói: “Em cảm ơn nhé”.

Đoạn video ngắn thu hút 2,3 triệu lượt xem, hơn 200 nghìn lượt “thả tim” và hàng nghìn lượt bình luận quan tâm. Nhiều người bày tỏ xúc động trước hành động nhân văn của chủ quán bún riêu.

“Thích cách bạn dùng từ ‘biếu’. Thật ý nghĩa”; “Tớ biếu cậu. Nghe dễ thương quá. Sáng ra xem được những điều đáng yêu như này, rơm rớm nước mắt luôn”; “Chưa bao giờ tôi đặt đồ ăn, mà không đặt thêm một phần cho shipper. Không cần biết họ đã ăn gì chưa, tôi chỉ biết nên tặng họ chút gì đó thay cho lời cảm ơn vì đã phục vụ sự lười biếng của tôi”... là một số bình luận ý nghĩa của dân mạng.

“Đợi giàu mới làm việc tốt thì đến bao giờ”

Chủ quán bún riêu trong clip là Nguyễn Hải Anh (sinh năm 1989, quê gốc Hưng Yên, từ nhỏ lớn lên tại Hà Nội). Anh kinh doanh quán bún riêu ở quận Cầu Giấy, Hà Nội. 

Chia sẻ với phóng viên, Hải Anh cho hay, anh rất bất ngờ khi video nhận được nhiều sự chú ý. 

“Video được quay cách đây một thời gian khi mình tặng suất ăn miễn phí cho bạn shipper đến lấy hàng đi giao. Bạn ấy bất ngờ, rồi khi biết được nhận quà thì bạn bắt tay mình cảm ơn. Hành động nhỏ thôi nhưng mình rất vui”, Hải Anh kể.

Trên kênh TikTok của mình, Hải Anh chia sẻ nhiều video trao tặng những suất ăn miễn phí cho shipper, người khó khăn. Với anh, đây là một cách lưu giữ những kỷ niệm đẹp trong năm tháng làm nghề.

Hải Anh từng tốt nghiệp trường Đại học Điện lực. Sau khi tốt nghiệp, anh trải qua một vài nghề, rồi quyết định về mở quán bún với lý do: “Muốn làm nghề gì đó mà sáng làm, chiều có tiền luôn”.

Năm 2018, sau khi học hỏi được công thức từ mẹ và một người anh, Hải Anh quyết định mở quán bún riêu. Công việc kinh doanh của anh gặp khó khăn thời gian đầu, đến năm 2019 mọi thứ trở nên thuận lợi, mỗi ngày anh bán được 150 - 170 bát bún.

“Thâm tâm mình lúc nào cũng muốn giúp đỡ người khác. Hồi trước mình hay nghĩ: ‘Bao giờ có tiền, sẽ làm việc thiện’, sau đó lại nghĩ ‘đợi giàu mới làm việc tốt thì đến bao giờ’. Vậy là mình nảy ra ý tưởng giúp đỡ người khác từ chính công việc mình đang làm”, Hải Anh chia sẻ.

Từ những ngày đầu mở quán bún, Hải Anh đã tặng các suất ăn miễn phí cho người khó khăn. Khi shipper hay những người bán hàng rong ghé quán, anh thường mời họ ăn miễn phí hoặc gói đồ ăn để họ đem về.

“Cũng có người nhận, có người từ chối. Thường mỗi ngày mình tặng 1 - 2 suất bún, hôm nào nhiều thì 4 - 5 suất, cũng có ngày không gặp shipper hay người khó khăn nào”, Hải Anh chia sẻ.

Năm 2021, dịch Covid-19 căng thẳng, Hải Anh phải đóng cửa quán bún. Đến năm 2023, anh mới mở lại, tiếp tục làm nghề.

Kể từ khi quay lại kinh doanh, anh đã treo tấm biển: “Miễn phí bún riêu cho trẻ em dưới 6 tuổi. Miễn phí bún riêu cho người khó khăn, người bán hàng rong, trẻ em cơ nhỡ, khiếm khuyết”.

Một vài vị khách thấy Hải Anh làm việc tốt, thường trả nhiều hơn giá tiền bát bún họ ăn. Ái ngại vì việc đó, anh lại treo tấm biển: “1.000 đồng đã được trích từ mỗi bát bún của bạn để giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn. Cảm ơn bạn rất nhiều”. 

Hải Anh chia sẻ anh cho đi không mong nhận lại, nhưng thực tế, anh đã nhận được rất nhiều. Đó là lời cảm ơn, là sự cảm động của những người được anh giúp đỡ. Ngay cả những người từ chối suất bún anh trao tặng, họ cũng gửi lại anh một lời cảm ơn chân thành.

“Mình nhớ, có lần mình tặng suất bún cho một chú shipper lớn tuổi. Chú xúc động nói: ‘Từ lúc chú chạy xe đến giờ, hôm nay mới có người tặng quà chú’. Đôi khi chỉ một câu nói ấy thôi cũng khiến mình ấm lòng”, Hải Anh chia sẻ.

Ông lão 71 tuổi chăm chỉ làm shipper, thu nhập hơn 700 nghìn mỗi ngày