Theo Cục An toàn thông tin, lừa đảo giả mạo thương hiệu là hình thức không mới và đang tiếp tục được các đối tượng lừa đảo sử dụng phổ biến. Với hình thức này, đối tượng lừa đảo tạo lập nhiều website, trang mạng xã hội giả mạo vô cùng tinh vi và chuyên nghiệp. Các đối tượng dùng những tên miền tương tự hoặc thay đổi vài ký tự khiến người dùng dễ bị nhầm lẫn.

Để tăng mức độ uy tín, đối tượng lừa đảo còn tạo ra các tài liệu, quảng cáo, hoặc sản phẩm với tên và logo của thương hiệu nổi tiếng, đồng thời đăng tải những nội dung về các cuộc thi có tính hấp dẫn nhằm thu hút sự chú ý và đánh lừa người dân; từ đó dẫn dụ nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân và nộp phí tham gia các cuộc thi, chương trình ưu đãi không có thật để chiếm đoạt tài sản.

Cục An toàn thông tin đề nghị người dân cẩn trọng khi chọn tham gia các cuộc thi trên mạng xã hội; xác minh danh tính của đối tượng, tổ chức trước khi tham gia bất cứ hình thức dịch vụ hay cuộc thi nào. Người dân cũng cần xác minh tính xác thực của các website, email bằng cách kiểm tra địa chỉ URL, liên hệ trực tiếp với thương hiệu, tổ chức qua các kênh chính thức; không cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng dưới mọi hình thức. 

Chiêu lừa bán điện thoại di động 4G giả cho người dùng

Lợi dụng chính sách tắt sóng 2G và nhu cầu đổi điện thoại hỗ trợ công nghệ 2G lên 4G của một bộ phận người dân, thời gian gần đây, một số đối tượng đã lừa đảo người dân mua máy 2G nhưng "đội lốt" 4G với giá 400.000 - 500.0000 đồng/máy.

Các đối tượng thường sử dụng mạng xã hội hoặc thông qua bán trực tiếp để tiếp cận, lừa đảo bán điện thoại 4G giả cho người dùng. Sau khi bán sản phẩm giả, đối tượng sẽ xóa tài khoản bán hàng hoặc chặn tài khoản của người mua. Nhiều người dùng ham rẻ, thiếu kiến thức đã đặt mua điện thoại của các đối tượng lừa đảo; đến khi nhận máy, lắp SIM mới phát hiện bị lừa.

Nhận định người tiêu dùng sẽ khó nhận biết điện thoại Feature Phone 4G, Cục An toàn thông tin khuyên người dân không nên mua hàng trôi nổi trên mạng xã hội mà nên chọn sử dụng dịch vụ của các hệ thống phân phối uy tín. Trường hợp nghi ngờ bị lừa đảo, người dân cần báo cáo ngay cho cơ quan chức năng hoặc tổ chức bảo vệ người tiêu dùng để được hỗ trợ, giải quyết và ngăn chặn kịp thời.

Giả danh nhân viên giao hàng để lừa chiếm đoạt tài sản

Gần đây, với mục đích chiếm đoạt tài sản của người dân, nhiều đối tượng đã giả danh nhân viên giao hàng - shipper của các thương hiệu chuyển phát uy tín và thực hiện hành vi lừa đảo. Thủ đoạn của các đối tượng là gọi điện thoại tự xưng nhân viên giao hàng và thông báo người dân có đơn hàng cần giao, đồng thời yêu cầu họ chuyển khoản để thanh toán tiền hàng.

Sau khi người dân chuyển khoản thành công, đối tượng liền thông báo do nhầm lẫn nên số tài khoản vừa gửi là số đăng ký thẻ hội viên shipper, khi chuyển tiền vào đó trung tâm sẽ kích hoạt gói cước hội viên, mỗi tháng tự động bị trừ 3,5 triệu đồng từ tài khoản. Lúc này, chúng tiếp tục gửi cho nạn nhân đường link trang Facebook và số điện thoại giả mạo trung tâm vận chuyển để liên hệ hủy đăng ký hội viên. Khi bấm vào đường link giả mạo và nhập các thông tin cá nhân, nạn nhân sẽ có nguy cơ bị đánh cắp tiền trong tài khoản ngân hàng.

Cục An toàn thông tin khuyến cáo người tiêu dùng nâng cao ý thức cảnh giác khi thanh toán nhận hàng online; luôn xác minh thông tin liên quan đến các dịch vụ hoặc chương trình khuyến mãi; không chuyển tiền cho bất kỳ ai yêu cầu phải thanh toán trước khi nhận hàng hoặc trước khi đăng ký dịch vụ; không truy cập vào các đường dẫn được đối tượng lạ gửi đến.

Cảnh giác chiêu trò lừa đảo đầu tư liên quan bất động sản

Theo Cục An toàn thông tin, đơn vị chủ đầu tư dự án QMS TOP TOWER (Hà Nội) vừa cho biết họ đã phát hiện 2 vụ lừa đảo khách hàng quan tâm tới căn hộ chung cư của dự án. Nhiều nạn nhân đã thực hiện theo hướng dẫn của đối tượng lừa đảo, đặt cọc tiền trước khi ký hợp đồng mua bán, dẫn đến việc bị chiếm đoạt tài sản lên đến hàng trăm triệu đồng.

Về thủ đoạn, đối tượng lừa đảo đã lập kế hoạch tinh vi. Theo đó, đối tượng đăng tải các thông tin sai sự thật về việc có thể mua được căn hộ có giá rất tốt để thu hút khách hàng. Khi có khách hàng liên hệ, chúng yêu cầu họ chuyển tiền đặt cọc vào tài khoản của chủ đầu tư. Tin tưởng và làm theo hướng dẫn của đối tượng, nạn nhân chuyển tiền nhưng ngay sau đó đối tượng đã ngắt liên lạc và chiếm đoạt toàn bộ số tiền đặt cọc.

Clip truyền thông về phòng chống lừa đảo đầu tư có sự tham gia của Tun Phạm, nhà sáng tạo nội dung. Nguồn: NCSC

Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân, đặc biệt là những ai đang quan tâm đến các khoản đầu tư bất động sản, cần đặc biệt cẩn trọng với những dịch vụ môi giới trên mạng xã hội. Người dân không nên nộp tiền mua căn hộ khi chưa có xác nhận chấp thuận số căn hộ từ chủ đầu tư hoặc thông báo từ đối tác bán hàng cho chủ đầu tư; không chuyển tiền cọc khi chưa xác nhận rõ ràng danh tính đối tượng, tổ chức, doanh nghiệp.

Hàng loạt người dân thành nạn nhân của lừa đảo đầu tư trực tuyến

Cục An toàn thông tin cho hay, cảnh sát Singapore mới đây cho biết trong chưa đầy 2 tháng qua, tại nước này đã xảy ra 897 vụ lừa đảo đầu tư tài chính, và các nạn nhân đã mất ít nhất 36 triệu USD do các vụ lừa đảo đầu tư trên những nhóm trò chuyện và nền tảng mạng xã hội.

Cụ thể, các đối tượng lừa đảo thường đưa nạn nhân vào các nhóm trò chuyện trên các nền tảng nhắn tin như Telegram, hoặc kết bạn với nạn nhân trên các nền tảng mạng xã hội. Thủ đoạn của chúng là mạo danh người nổi tiếng hoặc nhân viên các công ty có uy tín. Trong vai thành viên nhóm trò chuyện, kẻ lừa đảo sẽ chia sẻ cách đầu tư sinh lời và gửi ảnh chụp màn hình chứng minh các khoản lợi nhuận để dụ dỗ nạn nhân.

Sau khi nạn nhân ‘sập bẫy’ và liên hệ với những kẻ lừa đảo, họ được giới thiệu một loạt kế hoạch đầu tư và được yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân như số tài khoản ngân hàng, họ tên và số điện thoại. Các nạn nhân cũng được hướng dẫn chuyển tiền đầu tư vào các tài khoản ngân hàng và PayNow. Không những thế, một số website hoặc ứng dụng đầu tư giả mạo còn hiển thị lợi nhuận ảo để dẫn dụ nạn nhân. Ngoài ra, các đối tượng lừa đảo cũng tìm cách liên hệ với nạn nhân thông qua các nền tảng truyền thông xã hội như Facebook, WhatsApp hoặc các ứng dụng hẹn hò như Coffee Meets Bagel.

Trước thông tin trên, Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dùng mạng xã hội cần thiết lập các tính năng bảo mật, chẳng hạn như: Không cho phép người lạ đưa bạn vào các nhóm trò chuyện, đặt giới hạn giao dịch cho các giao dịch ngân hàng trực tuyến, bật xác thực 2 yếu tố. Người dùng cũng cần xác minh tính xác thực của thông tin bằng cách đặt nhiều câu hỏi nhất có thể để hiểu về các cơ hội đầu tư và xác minh uy tín của công ty.

Telegram phủ nhận trách nhiệm khi nền tảng bị lạm dụng

Trước đó, trưa 19/11, do bố mẹ đi vắng, em Y.T.N (11 tuổi, trú xã Ea Knuếc) bắt cóc tự làm thịt rồi nấu chín cùng em gái ăn trưa.

Sau khi ăn xong, cháu N. và em gái khó thở, tím tái, có dấu hiệu ngộ độc. Lúc này, người thân đã đưa 2 em đến Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên cấp cứu.

Tuy nhiên, N. đã tử vong vào tối cùng ngày còn em gái của N. đang được điều trị tích cực tại bệnh viện.

Theo UBND xã Ea Knuếc, gia đình 2 em có hoàn cảnh khó khăn, hiện chính quyền địa phương đã đến thăm hỏi, hỗ trợ gia đình mai táng cho nạn nhân theo phong tục địa phương.

Ăn thịt chó bị đánh bả, 8 người phải nhập viện

TS Phương Anh cho biết: Tại 10 nước Đông Nam Á, các ví dụ thành công hay được đưa ra là Philippines và Singapore, hoặc ở mức độ thấp hơn một chút là Malaysia.

Vì vậy, mọi người đang rất mong đợi để việc dạy và học tiếng Anh có hiệu quả hơn chứ không ì ạch như hiện nay - điều vừa được chứng minh qua kết quả môn tiếng Anh trong kỳ thi THPT quốc gia vừa qua.

Nhưng vấn đề là làm thế nào để biến tiếng Anh đang từ một ngoại ngữ trở thành một ngôn ngữ thứ hai?

TS Vũ Thị Phương Anh, nguyên Giám đốc Trung tâm Khảo thí (ĐHQG TP.HCM)

Sự khác biệt giữa ngoại ngữ và ngôn ngữ thứ hai là gì? Định nghĩa đơn giản mà đầy đủ sau đây của wikipedia về ngôn ngữ thứ hai như sau: “Ngôn ngữ thứ hai của một người (viết tắt là L2) là ngôn ngữ không phải là tiếng mẹ đẻ nhưng được sử dụng hàng ngày tại nơi người ấy sinh sống. Trái lại, ngoại ngữ là ngôn ngữ được học tại một nơi mà ngôn ngữ ấy không được sử dụng” - (TS Phương Anh dịch - PV).

Nói vắn tắt, bất cứ khi nào một người Việt (có biết tiếng Anh, tất nhiên) được đưa vào một môi trường mà mọi người xung quanh đều sử dụng tiếng Anh để giao tiếp với nhau thì lúc ấy tiếng Anh đương nhiên trở thành ngôn ngữ thứ hai của người Việt ấy.

Nhưng nếu chúng ta vẫn cứ học tiếng Anh ở Việt Nam, thì cho dù có học vớithầy Tây(hoặc thầy ta nhưng nói tiếng Anhnhư Tây), chỉ vỏn vẹn được vài giờ một tuần (giả định rằng vào lớp buộc phải dùng tiếng Anh), nhưng bước ra khỏi lớp thì tất cả đều là tiếng Việt, thì không rõ Bộ GD-ĐT sẽ xây dựng lộ trình đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai như thế nào đây?

Xét từ những điều kiện như vậy, ở Việt Nam có cơ hội để tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai sẽ ra sao, thưa bà?

- Có lẽ đã có một sự nhầm lẫn đâu đó.

Tiếng Anh chỉ trở thành ngôn ngữ thứ hai trong một số trường hợp đặc biệt. Ví dụ với người nhập cư hay du học sinh, tiếng mẹ đẻ là tiếng Thái, tiếng Hàn, tiếng Tây Ban Nha... đến nước Mỹ để học tiếng Anh - lúc đó tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai đối với họ.

Tức là, một người học tiếng Anh trong môi trường tiếng Anh được sử dụng rộng rãi bên ngoài lớp học thì tiếng Anh mới được xem là ngôn ngữ thứ hai.

Cũng vậy, chỉ ở những nước như Ấn Độ, Singapore, Philippines... nơi tiếng Anh được dùng trong giảng dạy, trong tòa án, trong công sở, trong kinh doanh... thì nó mới được xem là ngôn ngữ thứ hai.

Tôi cũng nghĩ có thể ý Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ muốn là Việt Nam đến một lúc nào đó nói tiếng Anh giỏi như mấy nước Đông Nam Á. Nhưng những nước thành công đó, như Singapore, vốn là cựu thuộc địa Anh.

Việt Nam trải qua 100 năm là thuộc địa của Pháp và có một thế hệ nói tiếng Pháp rất giỏi. Nếu ngay sau khi giành độc lập mình có chính sách vẫn tiếp tục sử dụng ngôn ngữ đó thì sẽ có được ngôn ngữ đó. Đất nước Singapore chính là như vậy.

Có những thời điểm chính sách có thể ra được để có thể biến thành ngôn ngữ thứ hai. Nhưng với Việt Nam, điều kiện lịch sử này không tái tạo được nữa.

Hoặc khi chúng ta quan hệ với nước nào đó nói tiếng Anh rất thân thiết và cho phép họ đầu tư từng khu, thì lúc đó chính sách không phải là giáo dục mà từ chính sách về kinh tế, chính trị, tự nhiên… sẽ có ngôn ngữ thứ hai. Nhưng ở Việt Nam, tôi không nhìn thấy cơ hội nào để chúng ta có ngôn ngữ thứ hai kiểu tự nhiên như vậy.

Nói đi thì nói lại, chắc chắn Bộ trưởng cũng biết điều đó, và có thể ý ông là “dùng tiếng Anh tốt” chứ không phải là “ngôn ngữ thứ hai”.

“Ngôn ngữ thứ hai” theo định nghĩa chuyên môn là ngôn ngữ sử dụng trong đời thường, bên ngoài lớp học ngôn ngữ. Còn nếu sử dụng cụm từ “ngôn ngữ thứ hai” để chỉ một trình độ ngoại ngữ ở bậc cao (người học có thể sử dụng độc lập hoặc thành thạo trong công việc, trong cuộc sống) thì hãy trở lại những mục tiêu không kém tham vọng của Đề án 2020 (đề án dạy và học ngoại ngữ trong trường phổ thông giai đoạn 2008 - 2020 - PV).

Hãy cứ kiên trì mục tiêu của Đề án 2020

Vậy hãy trở lại Đề án 2020. Trong Đề án này, Bộ GD-ĐT đã tiếp thu và làm tiếp những điều gì? Có gì trong đề án liên quan đến việc biến tiếng Anh thành thế mạnh, hay thành ngôn ngữ thứ hai không, thưa bà?

- Trong Đề án 2020 đã có yêu cầu, mục tiêu dạy các môn khoa học bằng tiếng Anh.

Có lẽ, khi tân bộ trưởng nói “đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai” thì thực sự ông muốn nói tới việc sử dụng tiếng như ngôn ngữ giảng dạy trong nhà trường (tương tự các chương trình quốc tế tại Việt Nam).

Nếu mục tiêu của Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ là EMI thì tôi ủng hộ việc này.

Với cách làm của Việt Nam, điều tôi thấy điều dở nhất của Đề án 2020 là mục tiêu quá lớn, quá tham vọng lại thực hiện trong thời gian rất ngắn.

Nhưng điều đó vẫn không tệ bằng việc triển khai đề án đồng bộ trên cả nước với 63 tỉnh thành, không xem xét đến việc điều kiện các địa phương là rất khác nhau.

Mục tiêu của Đề án khá tham vọng nhưng vẫn có thể làm được có thể làm được ở một số nơi có điều kiện sẵn.

Nhưng thời gian đầu, chúng ta lại vội vã triển khai trên toàn quốc, và không làm theo sự khác biệt. Đó là lý do tại sao Đề án có lúc đã bị toàn xã hội phản ứng như vậy.

Đề án vấp phải sai lầm ở chỗ đó chứ không phải không có thành tựu. Thành tựu vẫn có ở những thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM...

Bà có nhắc tới chính sách của những nước muốn đẩy tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong tương lai xa. Vậy nếu như có một lộ trình đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai ở Việt Nam trong tương lai xa, theo bà, nói một cách ngắn gọn, lộ trình này gồm những giai đoạn nào, trong vòng bao nhiêu năm và cần những điều kiện gì?

- Nếu đặt câu hỏi này cho tôi và yêu cầu trả lời trong vài phút thì khác nào đánh đố. Muốn biết lộ trình bao nhiêu năm, cần phải nghiên cứu kỹ càng.

Thứ nữa, là tôi sẽ không dùng cụm từ “ngôn ngữ thứ hai” mà sẽ dùng cụm từ “nâng cao trình độ tiếng Anh của Việt Nam”.

Trong Đề án 2020 đã có những thành tựu mà nhiều người không thấy, do bị chìm trong những điểm chưa tốt. Tôi có thể kể một số việc mà Đề án 2020 đã  làm được.

Ví dụ việc đưa yêu cầu về đạt chuẩn Châu Âu hay Khung 6 bậc của Việt Nam, tôi cho rằng đây là một thành tựu. Mục tiêu đạt mức B1 –  tức bước đầu có năng lực sử dụng độc lập một ngoại ngữ - cho học sinh tốt nghiệp phổ thông là đúng, vì đó là mục tiêu cần cố gắng đạt được.

Theo tôi, Bộ Giáo dục nên tiếp tục bám lấy các mục tiêu của Đề án 2020 và làm tiếp. Tuy nhiên không thể làm cào bằng trong 63 tỉnh thành mà nên khuyến khích, trao quyền và đầu tư thêm cho các địa phương có điều kiện.

Nên cố gắng đẩy được ở những nơi đấy. Với những địa điểm như TP.HCM nên cho dạy – học bằng tiếng Anh luôn. Những địa phương chưa có điều kiện thì nâng cao trình độ tiếng Anh ở mức nền.

Nhưng cũng có những nơi chưa cần trình độ tiếng Anh B1 vì học sinh còn quá khó khăn (ví dụ ở những vùng dân tộc thiểu số, nơi học sinh nói tiếng dân tộc ở nhà và đi học bằng tiếng Việt, có nghĩa đối với các em thì tiếng Việt đã là ngôn ngữ thứ hai). Ở những nơi này, mục tiêu cần phải tập trung vào cái khác, ví dụ như trình độ tiếng Việt, chứ không phải là đổ tiền đưa máy móc dạy ngoại ngữ vào, đưa đi đánh giá trình độ tiếng Anh…

Và đó chính là cách sửa Đề án 2020.

Tôi sợ việc đặt mục tiêu thật lớn rồi lấy tiền ngân sách thực hiện

Theo bà, nếu Bộ GD-ĐT quyết tâm thì có thực hiện được mục tiêu đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai không, dù ở tương lai xa?

- Nếu cứ làm như hiện nay thì tôi cho rằng không bao giờ làm được. Điều tôi sợ nhất là lại đổi mục tiêu của Đề án 2020 thành tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai.

Để thực hiện mục tiêu này, rõ ràng là phải dạy các môn học bằng tiếng Anh trong nhà trường, và sẽ cần bỏ một đống tiền để viết sách.

Ảnh minh họa (Đinh Quang Tuấn)

Nhưng ai viết? Người Việt viết sách giáo khoa để dạy bằng tiếng Anh có ổn không, có viết được không? Khi đó 63 tỉnh thành chia tiền để viết hay là sẽ có những nhóm viết?

Quay lại Singapore, sau khi dành được độc lập, khi quyết định tiếp tục sử dụng tiếng Anh trong nhà trường thì họ nhập giáo trình để dạy. Một thời gian sau, khi đất nước đã phát triển và có đầy đủ điều kiện rồi thì họ mới viết sách.

Tôi chỉ sợ sau khi chủ trương sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ giảng dạy trong nhà trường rồi thì Bộ sẽ đổ tiền vào viết sách.

Đây sẽ là cơ hội để các nhóm lợi ích xuất hiện. Tôi đã từng tham dự những cuộc họp mà khi có người đề xuất cần phải nhập cái này cái kia thì y như rằng có ý kiến phản đối và đòi hỏi phải để cho Việt Nam làm.

Nhưng ai làm? Rất có thể đó là các nhóm lợi ích, những người tự cho mình là giỏi nhất. Và thường thì họ làm rồi chính họ lại đánh giá, như thế thì rất đáng lo ngại.

Tôi rất sợ đặt mục tiêu thật lớn rồi lấy tiền ngân sách để thực hiện. Ngoại ngữ là nhu cầu có thật và có lợi cho chính người học. Mục tiêu trong trường phổ thông tất nhiên phải đạt và Nhà nước phải chi tiền. Nhưng phải làm những việc có ý nghĩa và thành công mà không cào bằng.

Cứ nhìn thực tế trong vòng 10 năm vừa qua, khi cho các trung tâm nước ngoài vào thì trình độ tiếng Anh của xã hội nâng lên, mặc dù đắt và người dân sẵn sàng móc tiền túi ra học.

Còn Nhà nước không cần lấy ngân sách vào những việc đấy mà chỉ đặt yêu cầu theo luật, giám sát và hậu kiểm.

Ngược lại, hãy dùng ngân sách đầu tư vào vùng sâu, vùng xa để nâng lên trước hết là trình độ tiếng Việt cho người dân tộc chứ chưa cần nói tới tiếng Anh.

Và tất nhiên là không thể cào bằng.

- Xin cảm ơn bà!

Lê Huyền - Ngân Anh (thực hiện)