Với tôi, Tết bắt đầu từ tháng Chạp đi giẫy mả, nghe sự tích ông bà
LTS:Tết xưa là mùi thơm tỏa ra từ nồi bánh chưng nghi ngút khói đặt trên bếp lửa hồng,ớitôiTếtbắtđầutừthángChạpđigiẫymảnghesựtíchôngbàvideo keonhacai là mùi thơm phưng phức của những chiếc bánh quy tự làm, là vị ngọt man mác của miếng mứt quất, mứt mận, là mùi hồ vương lại trên chiếc áo mới may cho các con, là những nhọc nhằn vị mặn mồ hôi của cha mẹ… Không sung túc, đủ đầy như bây giờ, nhưng những cái Tết ấy luôn là miền ký ức không thể nào lãng quên, là một thời để nhớ, là nơi để ai đó khát khao tìm về. Nhân dịp Tết Nguyên đán sắp tới, VietNamNet mời bạn đọc cùng chia sẻ những cảm xúc, những hồi tưởng về hương vị Tết xưa, mà nay bởi cuộc sống hiện đại bộn bề, chúng ta ít có cơ hội được thưởng thức lại. Bài viết liên quan, độc giả vui lòng gửi về: [email protected]. |
Đầu tháng Chạp, người dân quê tôi lục tục đi giẫy mả, phát quang bụi rậm ở những khu mộ của người thân. Từ nhỏ, tôi đã nghe ngoại kể - đó là truyền thống của tộc họ quê mình - gọi là “chạp mả”.
Mỗi tộc chọn một ngày để con cháu tề tựu lại trưởng chi, nhánh, hay trưởng tộc rồi đi thăm, giẫy từng ngôi mộ của ông bà xưa đến con cháu gần. Mộ hồi xưa chưa xây dựng bề thế, thậm chí không có điều kiện để lập bia ghi dấu nơi an nghỉ cuối cùng của một người nên giẫy mả, đắp mộ dịp cuối năm là cách để con cháu biết nơi ông bà mình đã nằm xuống ngàn thu.
Có những ngôi mộ chỉ có một cục đá to hơn bình thường được cắm xuống. Lớp thanh niên, con cháu trai sẽ được đi cùng ông bà lớn tuổi hơn. Tôi thích đi những buổi như thế này vì được nghe ông ngoại chú (em ngoại ruột) kể về “sự tích” từng ngôi mộ và người nằm dưới đất sâu. Từ đó, mình hình dung ra ông bà tổ tiên của mình đã từng… đẹp trai như thế nào và từng sống ra sao.

Khói nhang thơm cả một góc rừng - nơi được chọn để người quê có mất thì đem lên đó, “trở về cát bụi” - vào những tháng Chạp như vậy. Tôi nghĩ về những mùa chạp mả này với ý nghĩa thật nhân văn, một cách tri ân ông bà, tổ tiên.
Ngoại tôi thì bảo, đi giẫy mả, đắp mộ cho ông bà mình trước Tết cũng giống như cách mình dọn nhà mới cho các cụ chuẩn bị về vui xuân với con cháu. Tôi hiểu ý ngoại, chắc người chết cũng cần được trang hoàng nhà cửa - là ngôi mộ cỏ mỗi năm, trước Tết. Đắp mộ ông bà cuối năm thời đó còn là để cỏ cây khỏi biến mộ thành rừng, tội nghiệp. Ngoại tôi hay cảm thán vì những ngôi mộ vô danh, không còn con cháu đi đắp, giỗ chạp mỗi năm trở nên hoang lạnh.
Quê tôi còn có tục “giẫy mả âm linh” mỗi năm vào ngày 23 tháng Chạp. Cả làng sẽ cùng thực hiện việc này như một sinh hoạt truyền thống, nhân văn. Đàn ông trong thôn đến ngày này, nghe tiếng kẻng làng sẽ tập hợp tại nhà văn hóa thôn rồi được phân công đi đắp, giẫy những mộ hoang, không có ai chăm sóc. Cứ vậy, những người đã khuất có một ngày giỗ chạp chung gọi là “giẫy mả âm linh”, được cúng linh đình tại đình làng. Lễ vật cúng dịp này được quyên góp theo hình thức tùy hỉ từng nhà. Sau khi cúng, ai tham gia đi giẫy mả thì cùng ăn uống, rồi nhà ai nấy về.
Trở lại với ngày chạp mả đầu tháng Chạp, các cô dì trong họ sẽ được giao nhiệm vụ nấu nướng. Các mâm cúng được dọn sẵn. Cánh đàn ông trong họ đi giẫy mả về sẽ nghỉ ngơi, người trưởng họ sẽ đại diện cúng, với áo dài khăn đóng nghiêm túc. Sau khi cúng, mọi người ăn uống, hỏi thăm nhau, rồi nhắc con cháu nhớ mộ ông cố, ông sơ hay bà nội, bà ngoại ở chỗ đó để “nhỡ năm sau tao không còn thì bây biết mà đi giẫy”.
Sự tiếp nối của con cái với tổ tiên từ những sinh hoạt như vậy ăn sâu vào tâm khảm để rồi những người trẻ như tôi đi tha hương, đến tháng Chạp hàng năm vẫn nghe người lớn trong tộc họ hỏi: "Chạp mả năm ni có về không?".
Mộ cỏ của ông bà dần được khang trang hơn nhờ đời sống kinh tế của con cháu khá lên. Gia đình tôi đã xây được mộ, dựng được tấm bia đàng hoàng cho những người trong tộc. Đến tháng Chạp hàng năm, tuy không phải đi đắp, đi giẫy mả nữa nhưng cháu con vẫn tựu về nhà một người lớn trong tộc họ rồi đi thăm viếng, thắp nhang, cúng kiếng.
“Tết năm ni, nhà con Ba ăn Tết lớn hông bây?”, “Mấy đứa con thằng Bảy Hảo học giỏi, đi làm ở thành phố giàu có hết hỉ?”, “Chu choa, vợ chồng hắn cực khổ nuôi hai đứa con thành tài rứa mừng cho hắn”… Cứ vậy, những rôm rả yêu thương từ tháng Chạp khiến con cháu xa quê thôi thúc phải về, chờ Tết, đếm ngược về Tết để được thắp nén nhang thơm lên bàn thờ ông bà tổ tiên rồi thủ thỉ: "Con về rồi đây, năm ni con có sắm mâm cơm thỉnh ông bà về vui với con cháu ba ngày xuân, phù hộ cho con cháu được trên thuận dưới hòa, làm ăn khấm khá"…
Có thể ông bà không nghe thấy nhưng cháu con cứ vậy khấn vái, như có thêm một chỗ để tựa nương như thuở ấu thơ vẫn tựa vào người lớn để trưởng thành.

Cô giáo dạy Văn khoe mâm cơm cúng Rằm tháng Chạp
Rằm tháng Chạp năm nay, cô giáo dạy Văn đam mê nấu ăn khoe những mâm cơm cúng đẹp mắt, đủ món.-
Siêu máy tính dự đoán Club Brugge vs Aston Villa, 00h45 ngày 5/3Nhận định, soi kèo Antofagasta vs La Serena, 4h00 ngày 9/11Nhận định, soi kèo Zulte Waregem vs Union SaintNhận định, soi kèo QPR vs Bournemouth, 0h30 ngày 28/12Nhận định, soi kèo Telavi vs Kolkheti Poti, 22h00 ngày 5/3: Chưa thể ăn mừngNhận định, soi kèo Gornik Zabrze vs Śląsk Wrocław, 2h30 ngày 4/12Nhận định, soi kèo Sirius vs Malmo, 20h00 ngày 30/10Nhận định, soi kèo Lecce vs Ternana, 2h30 ngày 27/11Nhận định, soi kèo Primorje vs Koper, 21h00 ngày 5/3: Cửa trên ‘ghi điểm’Nhận định, soi kèo Sochaux vs Nantes, 22h00 ngày 18/12
下一篇:Nhận định, soi kèo Shabab Al Ahli vs Sharjah, 23h00 ngày 5/3: Chủ nhà sáng giá
- ·Nhận định, soi kèo AS Roma vs Bilbao, 3h00 ngày 7/3: Bình mới rượu cũ
- ·Bài toán kinh tế khi dùng điều hòa Inverter mùa nắng nóng cao điểm
- ·Nhận định, soi kèo Shenzhen vs Shanghai Port, 17h ngày 13/12
- ·Trường quốc tế Singapore ở Hải Phòng bị phạt vì xây dựng không phép
- ·Soi kèo phạt góc Vissel Kobe vs Gwangju FC, 17h00 ngày 5/3
- ·Nhận định, soi kèo Boston River vs Progreso, 2h30 ngày 9/11
- ·Nhận định, soi kèo Beijing BIT vs Xinjiang Tianshan, 14h00 ngày 29/11
- ·Xuyên đêm đấu giá đất huyện Hoài Đức: Rao bán chênh luôn 800 triệu đồng
- ·Kèo vàng bóng đá AZ Alkmaar vs Tottenham, 00h45 ngày 7/3: Khó cho Spurs
- ·Nhận định, soi kèo Deportes Tolima vs Millonarios, 6h05 ngày 8/11
- ·Nhận định, soi kèo Tampa Bay Rowdies vs Louisville, 7h30 ngày 21/11
- ·Nhận định, soi kèo Barranquilla vs Deportivo Cali, 8h05 ngày 2/12
- ·Nhận định, soi kèo Auda vs Rigas Futbola Skola, 23h00 ngày 5/3: Đẳng cấp của nhà vô địch
- ·Nhận định, soi kèo Thái Lan vs Singapore, 19h30 ngày 18/12
- ·Nhận định, soi kèo Nieciecza vs Śląsk Wrocław, 17h30 ngày 30/10
- ·Huyện Thanh Oai dừng phiên đấu giá 57 lô đất, trả lại tiền đặt cọc
- ·Nhận định, soi kèo Telavi vs Kolkheti Poti, 22h00 ngày 5/3: Chưa thể ăn mừng
- ·Khủng hoảng Ukraina: Nga
- ·Nhận định, soi kèo IA Sud America vs Rentistas, 19h45 ngày 26/11
- ·Nhận định, soi kèo Barranquilla vs Deportivo Cali, 8h05 ngày 2/12
- ·Nhận định, soi kèo Etar vs Pirin, 22h30 ngày 6/3: Thất vọng cửa trên
- ·Nhận định, soi kèo Al Wakra vs Shamal, 20h05 ngày 24/12
- ·Nhận định, soi kèo Malmo vs Galatasaray, 00h45 ngày 13/12: Dập tắt hy vọng
- ·Nhận định, soi kèo Rangers FC vs Hibernian, 23h ngày 21/11
- ·Siêu máy tính dự đoán Club Brugge vs Aston Villa, 00h45 ngày 5/3
- ·Nhận định, soi kèo U23 Kuwait vs U23 Uzbekistan, 17h ngày 2/11
- ·Soi kèo phạt góc Dortmund vs Lille, 03h00 ngày 5/3
- ·Nhận định, soi kèo Ingolstadt vs Karlsruher, 19h30 ngày 21/11
- ·Nhận định, soi kèo Nga U19 vs Hy Lạp U19, 20h00 ngày 10/11
- ·Nhận định, soi kèo Thái Nguyên TvàT vs TP.HCM, 17h ngày 22/11
- ·Soi kèo phạt góc Benfica vs Barcelona, 3h00 ngày 6/3
- ·Nhận định, soi kèo Fulham vs Derby County, 2h45 ngày 25/11
- ·Nhận định, soi kèo Coventry vs Swansea, 2h45 ngày 3/11
- ·Nhận định, soi kèo Racing Genk vs Club Brugge, 19h30 ngày 28/11
- ·Soi kèo phạt góc Bayern Munich vs Leverkusen, 03h00 ngày 6/3
- ·Nhận định, soi kèo Elfsborg vs AIK Fotboll, 1h00 ngày 30/11