Anh rời khỏi châu Âu, quyết định đã đến như một cú sốc – ít nhất là ở Vương quốc Anh, nơi chính nhiều người chọn 'ra đi’ đã không bao giờ mong giành chiến thắng. 

Về cơ bản đây là một cuộc bỏ phiếu phản đối nhập cư nhuốm màu chủ nghĩa dân tộc, thậm chí phân biệt chủng tộc, và chính sách khắc khổ, một phản ứng bị trì hoãn từ lâu nhưng không thể tránh khỏi đối với các tình trạng bất bình đẳng sinh ra bởi chủ nghĩa tân tự do. Cuộc trưng cầu ý dân diễn ra trong một trạng thái khó chịu như thế. Hệ quả là EU trở thành kẻ bị đổ lỗi cho những bất bình lớn hơn.

Nhưng cái chết đã được bỏ phiếu, mặc dù rất nhiều bằng chứng cho thấy phần lớn nhân viên và sinh viên các trường đại học bỏ phiếu ở lại EU. Có lẽ không có cách nào trở lại - cho Anh (England); trong khi hiện giờ Scotland muốn độc lập và ở lại EU, nếu vậy Liên hiệp Anh 300 năm tuổi sẽ bị phá vỡ (nghịch lý là Liên hiệp này đã tạo ra một ‘Great Britain’ mà dân tộc này rất tự hào). Hệ quả của sự kiện này đối với giáo dục đại học Anh sẽ rất lớn - và hầu như có hại. Một trong những mối hại lớn nhất là mô hình 'thị trường' giáo dục đại học phát triển ở Anh trong mười năm qua sẽ không bị thử thách bởi một mô hình châu Âu phổ quát hơn, nhấn mạnh ‘chiều kích xã hội '. Chính phủ các nước châu Âu khác cũng có thể bỏ lỡ đòn bẩy kích thích theo mô hình của Anh để chống lại tính trì trệ, quan liêu trong hệ thống của họ. Như vậy, cả hai bên sẽ là kẻ thua cuộc.

Tất nhiên, hệ thống giáo dục đại học Anh sẽ không trôi nổi giữa Đại Tây Dương. Oxford và Cambridge là những đại học lâu đời nhất châu Âu, và vẫn thành công nhất. Điều cần nhấn mạnh là Anh vẫn là đối tác trong Tiến trình Bologna, một hoạt động liên chính phủ tương phản với một quá trình của EU, mặc dù trong tiến trình đó các quan chức Ủy ban châu Âu vẫn chiếm ưu thế. Nước Anh sẽ vẫn là một phần của Khu vực Giáo dục Đại học châu Âu (European Higher Education Area).

Mong muốn hợp tác với các đồng nghiệp đại học châu Âu của giới nghiên cứu giáo dục đại học Anh sẽ không bị suy giảm. Từ trước đến nay Anh luôn đóng vai trò nổi bật và tích cực trong các chương trình khung cho nghiên cứu và phát triển công nghệ. Do ngân sách tài trợ các chương trình này được phân phối dựa trên trên thành tích khoa học chứ không phải thông qua hạn ngạch quốc gia nên Anh, nước có rất nhiều trường đại học đẳng cấp thế giới, đã nhận được nhiều hơn ‘cổ phần’ của mình. Nỗi lo sợ nguồn tài trợ này sẽ bị mất là một yếu tố tạo nên cuộc đồng lòng ủng hộ EU của các nhà khoa học Anh.

Thực tế, các trường đại học Anh đã không quá nhiệt tình với chương trình trao đổi sinh viên, chẳng hạn Erasmus. Các hoạt động lưu chuyển như thế thường được đánh giá là không cân bằng do lượng sinh viên các nước châu Âu đến Anh nhiều hơn so với sinh viên Anh chuyển đến các nước khác. Có thể khá ngạo mạn khi nói rằng điều này do danh tiếng học thuật cao của các trường đại học Anh cũng như sự hấp dẫn của việc học tập ở một nước nói tiếng Anh trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu mới. Người Anh cũng đổ lỗi cho sự thiếu tiện lợi của chính họ trong các ngôn ngữ khác, mặt khác vấn đề là người ta ngày càng chấp nhận tiếng Anh là ngôn ngữ toàn cầu - mặc dù yếu tố quan trọng có lẽ là do thời gian đào tạo trình độ cử nhân ngắn hơn, chỉ 3 năm, và điều này giúp rút ngắn thời gian lưu động.

Tuy nhiên, dù nguyên nhân là gì, khi rời EU Anh sẽ càng dè dặt hơn với vấn đề trao đổi sinh viên châu Âu. Ngoài ra, những rào cản mới sẽ ngăn sinh viên châu Âu học tập tại Anh. Học phí sẽ tăng bởi lẽ các sinh viên này sẽ không còn được đối xử tương tự sinh viên Anh (mặc dù, thực tế học phí giáo dục đại học Anh đã rất cao, cao hơn mức trung bình thậm chí hơn học phí ở Mỹ). Họ cũng có thể phải đối mặt với các rào cản nhập cư mới, vì chính phủ Anh hậu Brexit phải đấu tranh để nhượng bộ những người bình chọn rời khỏi EU bằng cách giảm lượng người nhập cư mà báo chí luôn theo dõi. Cũng cần nhớ rằng Erasmus và các chương trình lưu chuyển khác là sự biểu hiện cụ thể nhất, khả quan nhất về một châu Âu rộng lớn hơn. Những người trẻ tuổi ở Anh có thể đã bình chọn ở lại EU nhưng lá phiếu của họ đã bị lấn át bởi cha mẹ và ông bà hẹp hòi hơn họ.

Không nên đánh giá thấp tác động của Brexit về vai trò của Anh trong giáo dục quốc tế. Là một trong những điểm đến phổ biến nhất trên thế giới dành cho sinh viên quốc tế, nước Anh đã luôn đóng vai trò dẫn đầu quốc tế hóa giáo dục đại học - vì những lý do tốt đẹp (thúc đẩy sự hiểu biết toàn cầu, tăng cường cộng đồng học giả và các nhà nghiên cứu trên toàn thế giới) và cả những lý do không thực sự tốt (hưởng thêm thu nhập được tạo ra từ nguồn học phí sinh viên quốc tế). Nhưng sẽ là ngây thơ nếu tin rằng thông điệp của Brexit sẽ không được nhắc lại nhiều lần thế giới. Nó sẽ được bàn luận ở Trung Quốc, khu vực Đông Á, Nam Á, và qua cả Đại Tây Dương. Có thể dự đoán hai kết quả. Thứ nhất, lượng sinh viên quốc tế của Anh sẽ giảm, đặc biệt là nếu các nước châu Âu khác lấp bất kỳ khoảng trống nào bằng cách cung cấp thêm nhiều chương trình đào tạo bằng tiếng Anh với mức phí thấp. Thứ hai, sự tiếp cận quốc tế hóa của nước Anh thậm chí sẽ trở nên 'thương mại' ghê gớm hơn.

Cuối cùng, tiếng Anh sẽ tiếp tục là ngôn ngữ chung của châu Âu hay không? Có lẽ là có, bởi vì ưu thế thống trị của nó xuất phát từ thực tế, nó là ngôn ngữ làm việc của thế giới - và tất nhiên là ngôn ngữ nói ở Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới đồng thời là nền văn hóa đại chúng đáng chú ý. Tuy nhiên, tư cách thành viên EU của nước Anh có thể đóng góp vào sự chấp nhận đối với châu Âu và với cả cộng đồng Pháp ngữ. Mặc dù vị thế của tiếng Anh có thể không bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhưng giờ đây chúng ta có thể đặt ra những câu hỏi thú vị về sự đa dạng ngôn ngữ - điều này không chỉ như sự tái khẳng định đầy lo ngại về chương trình nghị sự quốc gia mà còn là một lời nhắc nhở tích cực về vai trò được thực hiện bằng việc công nhận ‘sự khác biệt’ trong quá trình xây dựng hiểu biết và đoàn kết toàn cầu.

• Hạ Ni(theo ioe.ac.uk)

‘Hỗ trợ lấy lại tiền bị lừa’ là chiêu lừa không mới và đang tiếp tục xuất hiện tràn lan trên mạng xã hội, đối tượng thường tạo các tài khoản ảo, chạy quảng cáo các bài đăng nội dung ‘hỗ trợ lấy lại tiền’, ‘cam kết lấy lại được tiền bị lừa’. Sau khi có người liên hệ, các đối tượng ngoài tư vấn, sẽ yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, số tiền đã bị lừa đảo và chuyển khoản phí dịch vụ. Sau khi nạn nhân chuyển tiền, đối tượng báo tài khoản bị lỗi, sau đó chặn liên lạc.

Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân không tin và không sử dụng dịch vụ ‘hỗ trợ lấy lại tiền bị lừa đảo’ trên mạng xã hội; không cung cấp thông tin cá nhân nhạy cảm dưới bất kỳ hình thức nào. Trường hợp nghi ngờ hay đã trở thành nạn nhân của lừa đảo, người dân cần báo cho cơ quan chức năng hoặc cơ quan điều tra để được hỗ trợ, xử lý.

Chiêu lừa bán thuốc đặc trị trên mạng xã hội

Mới đây, một người dân đã phản ánh việc mua phải thuốc điều trị bệnh xương khớp từ một đối tượng giả mạo bác sĩ chuyên khoa của Bệnh viện Quân đội. Do tin tưởng, nạn nhân đã đặt mua và sử dụng, tuy nhiên sau khi dùng thuốc này, nạn nhân xuất hiện các triệu chứng bệnh bất thường.

Theo Cục An toàn thông tin, với hình thức lừa đảo trên, các đối tượng thường hoạt động theo nhóm, tạo lập các tài khoản mạng xã hội ảo, đăng bài quảng cáo về những loại thuốc ‘thần dược’ với giá cao. Trong đó, nhiều trang không có địa chỉ liên hệ, chỉ có số điện thoại để tư vấn. Bên cạnh những đối tượng tự xưng là “nhân viên tư vấn”, sẽ có đối tượng khác có nhiệm vụ giả danh bác sĩ tại các bệnh viện Trung ương để chẩn đoán và cấp thuốc.

Cục An toàn thông tin khuyên người dân mua thuốc qua mạng xã hội, nhất là các loại thuốc đặc trị không rõ nguồn gốc. Người dân khi có bệnh, cần đến bệnh viện để được thăm khám và mua thuốc theo tư vấn, chỉ định của bác sĩ; cảnh giác với quảng cáo thuốc hứa hẹn chữa trị nhanh chóng các bệnh nghiêm trọng; tìm hiểu về nhà sản xuất và thuốc qua các nguồn thông tin đáng tin cậy.

Thủ đoạn lừa đảo xuất khẩu lao động, du lịch được miễn thị thực

Lợi dụng nhu cầu đi lao động nước ngoài, đi du lịch của người dân, mới đây một đối tượng đã tạo lập tài khoản mạng xã hội, đăng thông tin tìm người có nhu cầu đi lao động tại Hàn Quốc, du lịch không cần visa tại đảo Jeju (Hàn Quốc). Bằng thủ đoạn tinh vi, đối tượng đã chiếm đoạt hơn 747 triệu đồng của 10 người.

Cụ thể, đối tượng mời chào nạn nhân với hứa hẹn cấp visa trong thời gian rất ngắn hoặc đảm bảo tỷ lệ thành công cao. Lợi dụng sự thiếu hiểu biết về quy trình làm visa của một bộ phận người dân, đối tượng sẽ yêu cầu cung cấp những thông tin không cần thiết, hay yêu cầu chuyển khoản trước những khoản phí không rõ ràng. Ngoài ra, để tránh bị phát hiện hành vi lừa đảo, đối tượng còn truy cập vào website bán vé máy bay, nhập thông tin cá nhân của nạn nhân để đăng ký mua vé và chụp lại hình ảnh gửi cho nạn nhân để tạo niềm tin.

Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân cần kiểm tra tính xác thực và thông tin của đối tượng, công ty dịch vụ mà mình liên hệ; không truy cập vào những đường link lạ; chủ động tìm kiếm và truy cập vào website cơ quan lãnh sự, đại sứ quán hoặc các tổ chức chính thức để tìm hiểu quy trình làm visa; không tin vào các dịch vụ hứa hẹn cấp visa nhanh. Trường hợp phát hiện dấu hiệu lừa đảo, người dân cần báo cáo về dịch vụ, website nghi ngờ cho cơ quan chức năng để giúp ngăn chặn hành vi lừa đảo.

Lợi dụng công cụ bản quyền thương hiệu để lừa đảo, tống tiền

Meta vừa có cảnh báo về hành vi lừa đảo qua công cụ bảo vệ bản quyền thương hiệu trên nền tảng mạng xã hội Facebook. Cụ thể, nhiều người dùng Facebook báo cáo rằng các nội dung mà họ tạo ra và đăng tải đã bị gỡ xuống vì lý do vi phạm bản quyền. Sau đó, họ nhận được các tin nhắn yêu cầu truy cập vào đường link hoặc đóng các khoản phí để phục hồi nội dung, nếu không sẽ bị xóa vĩnh viễn.

Đối tượng lừa đảo chủ động tìm kiếm những video có nội dung tương tự nhau hoặc tự tạo ra các video bằng AI để báo cáo bản quyền người dùng. Sau đó, qua email hoặc mạng xã hội, các đối tượng liên hệ, yêu cầu nạn nhân truy cập vào các đường link, cung cấp thông tin cá nhân để xác thực quyền sở hữu hoặc đóng phí phục hồi và tiếp tục sử dụng nội dung bị tố cáo. Thông thường, các tin nhắn sẽ đến từ địa chỉ email không chính thống hoặc giả mạo, chứa đựng ký tự thừa hoặc văn phong bất thường; những đường link được đính kèm trong tin nhắn thường chứa các web lạ với giao diện sơ sài, phông chữ bị lỗi, chèn nhiều quảng cáo.

Trước chiêu lừa đảo trên, Cục An toàn thông tin khuyên người dùng, nhất là những nhà sáng tạo nội dung, nâng cao cảnh giác. Khi thấy nội dung bị gỡ xuống vì lý do vi phạm bản quyền, người dùng cần liên hệ với đội ngũ nhân viên hỗ trợ của nền tảng để xử lý. Người dùng cũng cần kiểm tra kỹ địa chỉ email; không truy cập vào các đường link lạ; không cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền cho đối tượng lạ.

Người dùng sàn thương mại điện tử cảnh giác với tin nhắn giả mạo

Gần đây, nhiều người dùng Amazon nhận được tin nhắn qua email về các vấn đề liên quan tới quá trình mua bán. Cụ thể, tin nhắn gửi đến người dùng có các nội dung như ‘Phương pháp thanh toán gặp vấn đề, để biết thêm chi tiết yêu cầu truy cập đường dẫn…’, ‘Tài khoản Amazon Prime đã hết hạn,...’.

Những tin nhắn giả mạo này đều có xu hướng yêu cầu người dùng truy cập các đường dẫn được đính kèm. Sau khi truy cập, người dùng sẽ được yêu cầu cung cấp dữ liệu cá nhân, thông tin tài chính hoặc đóng các khoản phí.

Nhận định đây là hình thức lừa đảo chiếm đoạt thông tin rất nghiêm trọng, Cục An toàn thông tin phân tích: Với những dữ liệu cá nhân đánh cắp được từ người dùng, đối tượng xấu có thể đem bán trên các group chợ đen hoặc dùng để chiếm quyền truy cập tài khoản Amazon, thực hiện các giao dịch mua bán trái phép.

Vì thế, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dùng các sàn thương mại điện tử, trong đó có người dùng Amazon, cần cảnh giác trước các tin nhắn lạ; không truy cập vào các đường dẫn, không cung cấp dữ liệu cá nhân và thông tin ngân hàng.

Khi gặp sự cố trong quá trình mua hàng và vận chuyển, người dùng nên trực tiếp liên hệ đội ngũ nhân viên hỗ trợ của các sàn thương mại điện tử.