Năm ngoái, công ty đã sử dụng các bản cập nhật đa chức năng và chỉ ra cách sử dụng các phương tiện kỹ thuật để cho phép mọi người trong vùng dịch bệnh duy trì kết nối và cộng tác chặt chẽ hơn.

Còn năm nay, tham vọng của Apple rõ ràng không đơn giản chỉ là phục vụ việc làm việc văn phòng từ xa. Bên cạnh việc giới thiệu bản cập nhật iOS mới, cùng việc phát hành chip M2 do hãng tự phát triển, cũng như MacBook Air và MacBook Pro 13 inch mới được trang bị chip M2, Apple còn nói về CarPlay.

Ngắn gọn, đơn giản, và chỉ kéo dài trong 3 phút. Nhưng đây lại chính là lời tuyên chiến của Apple với cả ngành công nghiệp sản xuất ô tô.

Có một quy ước ngầm khi Apple tổ chức một hội nghị. Đó là một khi thị phần của một lĩnh vực kinh doanh nào đó được hiển thị, về cơ bản nó sẽ đại biểu cho việc trở thành lĩnh vực kinh doanh chủ chốt của Apple.

Tại WWDC tối qua, hệ thống CarPlay trên xe hơi của Apple, thứ vốn ít xuất hiện trong những năm trước, bất ngờ được Apple hé lộ và khoe mẽ.

Apple cho biết 98% ô tô ở Mỹ có thể sử dụng CarPlay và 79% người tiêu dùng ở Mỹ nói rằng họ sẽ chỉ mua những chiếc ô tô có hỗ trợ CarPlay.

Đây quả thực là một thị phần khá kinh khủng.

Trước đây, CarPlay chỉ có thể thực hiện chức năng giải trí và định vị, và người dùng không thể điều khiển bất kỳ chức năng nào của xe trong CarPlay. Về cơ bản, tỷ lệ hiển thị và phương thức tương tác của CarPlay tương đối cứng nhắc.

Do đó, khi ô tô thông minh dần trở nên phổ biến, nhiều nhà sản xuất tham vọng bắt đầu xây dựng hệ thống ô tô thông minh của riêng mình.

Trong những năm gần đây, liên tục có tin đồn về việc Apple chế tạo ô tô. Thực tế, phần lớn kỳ vọng của mọi người đối với việc chế tạo ô tô của Apple là mong đợi Apple có thể đưa hiệu suất sản phẩm mạnh mẽ và tính thẩm mỹ trong thiết kế, vốn là thế mạnh của công ty trong các sản phẩm kỹ thuật số, sang một lĩnh vực hoàn toàn mới.

Nhưng rõ ràng, Apple chưa có ý định công bố kế hoạch chế tạo ô tô của riêng mình. Thay vào đó, công ty trình làng một bộ CarPlay mới toàn diện hơn, có thể đảm nhiệm hầu hết các chức năng điện tử của xe và điều khiển tất cả các màn hình trong xe.

Trong video demo, Apple đã cho thấy cách CarPlay sẽ thích ứng với tất cả các tỷ lệ màn hình của xe hơi hiện tại, đồng thời đặt ra tiêu chuẩn cho thiết kế giao diện người dùng và UX trên xe hơi thông minh cho toàn bộ ngành công nghiệp ô tô.

Apple thậm chí còn cho thấy một sơ đồ tương tác giữa con người với phương tiện mà không được sử dụng bởi bất kỳ công ty ô tô nào hiện nay trên thị trường.

Trong thiết kế trên, tất cả các thông số từ thiết bị đo đạc của xe như đồng hồ tốc độ, vòng tua máy, nhiệt kế, mức nhiên liệu hay mức pin đều có thể hiển thị. Người sử dụng thậm chí có thể  tùy chỉnh cả điều hòa, kích hoạt sưởi ghế, lọc không khí và liên kết với những công nghệ smart home của Apple trực tiếp từ giao diện CarPlay.

Các chức năng điều khiển ô tô và hầu hết ứng dụng được đặt gần phía người lái hơn, trong khi các tính năng giải trí và tiện ích thì hướng về phía người ngồi ghế bên cạnh. Trên bảng điều khiển, người dùng thậm chí có thể tùy chọn phong cách thiết kế bảng điều khiển của CarPlay mà không bị giới hạn bởi thương hiệu xe, từ kiểu cổ điển hay hiện đại, thậm chí phá cách. Rõ ràng công ty đã nghiên cứu để cho phép CarPlay có thể trở nên tương thích với mọi dạng thiết kế nội thất xe cũng như thẩm mỹ của mỗi chủ sở hữu phương tiện.

Điều này tương đương với việc Apple vừa đứng lên và nói với tất cả các công ty sản xuất ô tô rằng: Các bạn đã sản xuất máy ô tô thông minh trong vài năm qua và thoải mái vui chơi với màn hình điều khiển của xe trong vài năm qua. Nhưng đã đến lúc chúng tôi dạy bạn cách tương tác thực sự với một chiếc ô tô.

Vào cuối buổi giới thiệu CarPlay, Apple đã tung ra một bộ sưu tập các logo của đối tác, bao gồm hầu hết các thương hiệu quốc tế lớn.

Lần này, Apple không trực tiếp tuyên chiến với những gã khổng lồ trong ngành như cách Intel đã từng làm trong lĩnh vực chip. Thay vào đó, công ty buộc các hãng sản xuất xe hơi phải đưa ra lựa chọn, và gần như không có lựa chọn nào khác ngoài việc chấp nhận một hệ thống CarPlay hoàn thiện hơn, mới mẻ hơn với khả năng tương tác đa năng hơn.

Nếu như trước đây, đối với Apple, CarPlay chỉ là một phương tiện mang lại doanh thu được bán cho các nhà sản xuất ủy quyền, trị giá hàng tỷ USD và với thị phần nhất định thì trong tương lai gần, Apple rõ ràng sẽ tham gia nhiều hơn vào lĩnh vực xe hơi thông minh. Điều này cho phép Apple không chỉ tăng gấp nhiều lần doanh thu, mà còn cho phép họ có được chỗ đứng vững chắc trong lĩnh vực đầy hứa hẹn và nóng bỏng này, cũng như kiểm soát hướng đi của cả ngành công nghiệp.

Tất nhiên, tại một số thị trường như Trung Quốc, tỷ lệ xe hỗ trợ CarPlay không đặc biệt cao. Hầu hết các nhà sản xuất nội địa ở đây đều muốn tạo ra sự khác biệt bằng cách phát triển cái gọi là hệ thống thông minh trong xe của riêng mình. Điều này hứa hẹn sẽ dẫn đến một thị trường cạnh tranh rất khốc liệt. Nhưng nhìn cái cách mà Apple đã tạo ra vị thế của mình trong những năm qua thông qua hệ điều hành iOS, rõ ràng sẽ rất khó để đối phó với một gã khổng lồ phần mềm như Apple, đặc biệt khi đã chú tâm vào một mục tiêu cụ thể.

Tất nhiên, dù là tự nghiên cứu và phát triển, giữ nguyên thương hiệu hay trực tiếp giao linh hồn cho Apple, các công ty sẽ phải nhanh chóng tự đưa ra lựa chọn của riêng mình.

Nhưng rõ ràng, với CarPlay mới, mọi chiếc ô tô đều có thể biến thành Apple Car mà không cần Apple chế tạo bất cứ linh kiện nào. Tham vọng và khả năng của công ty giờ đây đáng để tất cả các hãng xe phải cảnh giác.

(Theo Trí Thức Trẻ, iFeng)

Hình dung về mẫu Apple Car dựa trên bằng sáng chế gốc

Các chuyên gia đã thiết kế một mô hình 3D, mô phỏng vẻ bề ngoài của Apple Car dựa trên bằng sáng chế của Apple.

Những "lỗi" bị bắt

Đầu năm 2016, trên một diễn đàn về nghiệp vụ báo chí có bài phân tích Thảm họa sử dụng sai tiếng Việt trên các phương tiện truyền thông đại chúng.

Tác giả Đinh Đức Cần cho rằng có những sai thường thấy như: Khối không khí lạnh đang mấp mé biên giới nước ta”. Đúng ra chỉ có chất lỏng mới dùng từ “mấp mé”.

Bản tin Dự báo thời tiết trên VTV. (Ảnh chụp lại từ màn hình).

“Nhiệt độ quanh quẩn ở 18 độ C đến 21 độ C” - Nhiệt độ được nhân cách hóa như con trâu quanh quẩn ở bãi cỏ, như con chó quanh quẩn trong sân… thật kỳ cục phải không?

“Những thiệt hại do lũ lụt mang lại” - Trong tiếng Việt động từ “mang lại” có nghĩa tốt đẹp, điều may mắn, lợi ích như: "Đảng mang lại tự do, hạnh phúc, ấm no cho nhân dân…".

Cái xấu, cái tệ hại, cái không mong muốn phải dùng từ “gây ra” mới đúng: "gây ra chiến tranh, gây ra sự lộn xộn, gây ra cái chết, gây ra thiệt hại…".

“Cơn mưa đi từ dưới Mũi Cà Mau đi ngược lên các tỉnh Nam Bộ”. Té ra cơn mưa không từ trên trời rơi xuống mà lại từ dưới đất chui lên?

“Sau đây là dự báo thời tiết trên biển”. Thế còn thời tiết dưới biển thế nào, có trên phải có dưới chứ? Tại sao không nói “Thời tiết biển” là chuẩn.

 “Không khí ẩm thấp ít nắng sẽ làm cho các đối tượng sâu bọ phát triển”. Từ thuở bé đến giờ tôi mới nghe gọi sâu bọ là đối tượng. Tại sao không nói cho chuẩn là các loài sâu bọ? Giờ từ đối tượng quá lạm phát và sai be bét. Đối tượng thương binh liệt sỹ, đối tượng chính sách, đối tượng đói nghèo… Tất cả gom vào một rọ cứ như là đối tượng hình sự, tội phạm, đối tượng phản cách mạng… Thật là phản cảm, thiếu trân trọng.

“Lại còn chua thêm vào dặn dò mai nắng nóng nhớ mang theo áo chống nắng, thời tiết thuận lợi cho việc Picnic, vui chơi giải trí ngoài trời, đi du lịch… Nếu không dặn hẳn người ta không biết lo cho thân mình chắc? Bao nhiêu người cần lao đang chật vật làm việc để kiếm miếng cơm manh áo, có khi cả đời cũng không biết tới du lịch, giải trí, du hí? Cứ làm như ai cũng giàu có cả?” – tác giả phân tích.

Ngoài ra tác giả cũng cho rằng truyền thông hiện đang mắc phải “hội chứng” à, ờ. Dạ thưa, vâng, à vâng, phải không ạ…

"Bắt lỗi" như thế có đúng không?

Vậy các nhà ngôn ngữ học, truyền thông nói gì? VietNamNet đã có cuộc trao đổi với PGS.TS, Nhà văn Nguyễn Hữu Đạt-Chủ nhiệm bộ môn Việt ngữ học, Khoa Ngôn ngữ học, Trường ĐH Khoa học Xã hội &Nhân văn (ĐHQG Hà Nội). Sau đây là  ý kiến của ông.

“Đọc bài phân tích của tác giả, tôi hiểu tác giả rất sốt sắng trong việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. Một số phân tích trong bài viết đúng nhưng cũng có chỗ chưa ổn vì tác giả chưa lý giải chính xác nguyên nhân, hoặc đôi khi  hiểu chưa đến gốc vấn đề.

Chẳng hạn, nếu nói về chuẩn thì  ngay câu thứ hai của tác giả bài viết này cũng đã có vấn đề rồi. Bởi tác giả khắng định “bản tin thời tiết ai cũng phải xem". Liệu có đúng vậy không? Trong trường hợp này, cần cân nhắc dùng chữ “nên” hay “cần” cũng là điều phải suy nghĩ. Còn “phải” là trợ động từ có nghĩa “bắt buộc”. Còn cụm từ “ai cũng” có nghĩa khẳng định toàn thể, tức có nghĩa rằng “tất cả mọi người”. Nhưng…có biết bao em bé, người già họ chẳng bao giờ xem và nghe chương trình này! Vậy khẳng định như tác giả bài viết là thiếu cơ sở, nếu đứng về mặt lô gich (Một câu được coi là chuẩn phải đảm báo tính đúng cả về lô gich và ngữ nghĩa).

Có thể nói thêm một vài ví dụ, như mấp mé,tác giả phê phán là đúng nhưng chưa chính xác.

Muốn phân tích chính xác cần có kiến thức/tri thức về phong cách học. Cụ thể là, từ mấp mé ở đây chưa thật chuẩn về nghĩa. Nhưng trong giao tiếp truyền thông còn có một nhu cầu rất quan trọng: người nói muốn gây chú ý người xem/nghe. Dùng từ mấp méchỉ người có tri thức sâu ngôn ngữ học mới phân biệt là sai. Người bình thường nghe thì thấy có ấn tượng và không bị sai lạc thông tin cơ bản nên vẫn hiểu được nội dung của thông báo. Mấp mélà từ láy, có tác động âm thanh gây sự chú ý. Dùng từ này trong phong cách giao tiếp truyền hình có thể châm trước được.

Quanh quẩn, dùng từ này không thật chuẩn,  vì từ này có nghĩa chuyển động, di chuyển, di đôngloanh quanh ở một điểm/chỗ nào đấy. Trường hợp này ai sai do người nói chưa có tri thức về các phong cách chức năng ngôn ngữ, dùng từ của phong cách sinh hoạt hàng ngày vào chỗ của phong cách báo chí truyền thông.

Từ mang lại theo cách phân tích của tác giả bài báo có điểm không ổn. Tác giả hiểu như vậy mới chỉ dừng lại ở một phương diện nghĩa của từ này. Thực ra ,mang lạicòn nhiều nét nghĩa khác. Mang lại không chỉ có cái tốt mà còn có ý nghĩa là đem đến kết quả không mong muốn. Ví dụ: “Tôi đã góp ý nhiều lần. Nếu anh cố ý làm thì chắc chắn sẽ có nhiều điều không tốt mang lại cho anh”.

Tiếng Việt phong phú, sinh động chính là ở những chỗ đó.

Trường hợpcơn mưa đi từ dưới mũi Cà Mau đi lên,..lặp từ là lỗi chính vì một câu mà dùng đến 2 lần từ đi. Dùng từ đikhông thể nói là sai. Đây là cách nói hình ảnh muốn tạo ra sự chú ý cho người nghe nhưng chưa hay lắm. Trong giao tiếp ngôn ngữ hàng ngày, người ta thường dùng lối nói sinh động  nên hay nói: Cơn mưa đi từ hướng Đông sang Tây, gió qua gió lại thì không có gì sai. Người nghe vẫn chấp nhận được.

Thời tiết trên biển…tôi cho là tác giả không hiểu dụng ý của người nói. Thời tiết trên biển và thời tiết biển là 2 vấn đề  khác nhau. Trên biển là muốn đề cập tình hình thời tiết từ mặt nước trở lên  còn ở dưới biển thì có nhiều biến chuyển khác mà người dự báo không thể và cũng không cần thông báo... Như thế sao lại phê bình người ta  là sai được???

Một phương diện khác, khi phê bình không nên áp theo thói quen cứng nhắc của nhà nghiên cứu. Vì rằng, với các hiện tượng ngôn ngữ, 2 góc độ nghiên cứu tĩnh và động rất khác nhau. Nghiên cứu tĩnh là nghiên cứu từ trong hệ thống khác với nghiên cứu động là nghiên cứu sự vận động, biến chuyển của ngôn ngữ trong quá trình hành chức. Trên thực tế, có những biến đổi ngôn ngữ trong quá trình sử dụng. Lúc đầu, một hiện tượng mới xuất hiện chưa thành chuẩn vì người ta chưa quen, nhưng dùng nhiều, sau dùng nhiều nó dần tham gia vào chuẩn. Ví dụ từ kích cầu(thực ra nói tắt là kích thích nhu cầu) khi mới xuất hiện bị nhiều nhà nghiên cứu phản ứng, cho đó là sai, là tùy tiện….  Nhưng dần dần từ này đến nay đã thành chuẩn. Có nhiều từ khác như  như “đầu ra”, “đầu vào”… cũng vậy.

Nếu gò ngôn ngữ trong cách hiểu theo góc độ tĩnh thì ngôn ngữ không thể phát triển được. Nhận thức con người ngày càng tăng, vỏ âm thanh ngôn ngữ có hạn. Nên để giải thích cái mới  người ta phải sử dụng vỏ âm thanh đã cũ. Đó là quy luật, cần chấp nhận.

Không khí ẩm thấp…. đối tượng sâu bọ,..đúng là dùng thừa, không chuẩn. Nhưng đối tượng không phải lúc nào cũng có nghĩa phản cảm. Hiểu như vậy quá cứng nhắc. Ví dụ đối tượng Đảng là đẹp đấy chứ. Đó là người đang được thử thách để vào Đảng.  Hoặc đối tượng dùng trong câu “đối tượng nghiên cứu của chúng tôi là…” thì có gì phản cảm đâu?

PGS.TS, Nhà văn Nguyễn Hữu Đạt, giảng viên Trường ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN (Ảnh: Bùi Tuấn)

Giải thích theo cách như vậy chí khiến tiếng Việt càng  thêm rối rắm, giảm tính biểu cảm cũng như, khả năng diễn đạt phong phú của tiếng Việt.

Khi dự báo báo thời tiết,  thông tin cho khán thính giả thông tin và gợi ý cho người ta việc đi picnic ,..là rất tốt giúp nhắc nhở người ta có quyết định đúng đắn để đi lại và chuẩn bị tốt các phương tiện cho công việc hàng ngày… . Chuyện còn có nhiều người nghèo phải lao động không đủ ăn, không có thời gian đi picnic là câu chuyện thuộc  phương diện xã hội. Đem đó vào bàn ở mục dự báo thời tiết để bàn chuyện ngôn ngữ là không đúng chỗ. Hiện nay xã hội VN đang phát triển con số người du lịch cũng không còn ít. Do đó, việc đưa tin như hiện nay  không có gì là lãng phí, trái lại đó cũng là một hình thức quảng cáo cho ngành du lịch, một ngành đang rất cần phát triển cho kinh tế đất nước hiện nay. Hiểu theo ý tác giả là cứng nhắc, chưa cập nhật tình hình.

Về “hội chứng” à, ừ, ờ ,,” theo cách phân tích của tác giả là không chính xác và có chỗ lầm lẫn.  Những từ này được dùng trong cách nói của người phỏng vấn  trên truyền hình, theo tôi, không phải lỗi của người biên tập. Tôi tin chắc như vậy. Vì người đã làm biên tập không thể mắc thứ lỗi quá ngớ ngẩn như vậy. Phỏng vấn trực tiếp là loại hình ngôn ngữ nói theo phong cách sinh hoạt.  Trong ngôn ngữ nói, đây là nét dư, thường xuất hiện như một thói quen ngôn ngữ và phụ thuộc vào khả năng ứng phó của người trực tiếp đối thoạii. Những từ này không phải là lỗi mà là một thói quen…Tuy nhiên tránh được thì hiệu quả giao tiếp sẽ cao hơn.

Người thực hiện phỏng vấn cần hiểu biết về phong cách học.

Đúng là trên báo chí, truyền hình và trên các phương tiện truyền thông, việc sử dụng tiếng Việt đang có những hiện tượng lộn xộn, dùng ẩu… Nhưng muốn giúp họ phải có nghiên cứu, phân tích mang tính khoa học.

• Đăng Duy(Ghi)

Nữ diễn viên chia sẻ: "Câu chuyện về tình yêu của một chàng trai 1995 dành cho Phi Thanh Vân. Cậu ấy tên là K, là ca sĩ và diễn viên sinh thế hệ 9X, kém hơn Vân 13 tuổi.

Phi Thanh Vân chia sẻ tin nhắn của chàng trai kém 13 tuổi.

Vì tuổi thơ của K gắn liền với phim Cô gái xấu xí (đạo diễn Nguyễn Minh Chung) nên sau này khi có duyên làm việc với Vân cậu ấy như bị lực hút mạnh mẽ. K chủ động trong những lần giao tiếp và thật sự yêu Vân đơn phương khi nào không biết! Cậu bắt đầu tỏ tình và tất nhiên Vân đã nhẹ nhàng giải thích và từ chối khéo".

Phi Thanh Vân cho biết mục tiêu chia sẻ câu chuyện lên mạng là để chàng trai hoặc những người giống anh dù nam hay nữ hãy tập trung sự nghiệp vững vàng và tích lũy kinh nghiệm sống, ổn định và hãy yêu, vì sự nghiệp làm trọng, ngoài tình yêu chúng ta còn có trách nhiệm với gia đình - xã hội và chính bản thân mình. 

Lễ tình nhân vừa qua, Phi Thanh Vân cũng tiết lộ món quà cô nhận được là một chiếc nhẫn kim cương. Đây là quà của vị doanh nhân hơn cô 12 tuổi được cô chia sẻ là người từng trải, làm ăn giỏi giang, có tiếng ở khu vực châu Á. Ban đầu hai người là bạn bè nhưng sau những cuộc gặp gỡ, trò chuyện, họ dần hiểu và thân thiết hơn. Tuy nhiên, Phi Thanh Vân không tiết lộ cụ thể về doanh nhân này và cho biết vẫn giữ mối quan hệ ở mức chừng mực, tôn trọng và trân trọng nhau.

H.K

Hai 'nữ hoàng dao kéo' có vòng một lớn nhất showbiz Việt

Lê Giang và Phi Thanh Vân là 2 người đẹp nổi nhất với mệnh danh là 'nữ hoàng dao kéo' khi có niềm đam mê với phẫu thuật thẩm mỹ, thậm chí đã có lúc ngoại hình biến dạng không nhận ra.

Nền tảng MOOCs là hệ thống thông tin cho phép học viên ở những vị trí địa lý khác nhau cùng tham gia các khóa học trực tuyến thông qua mạng Internet. Giảng viên có thể đăng tải, biên tập các tài liệu, tư liệu, bài giảng, video được tổ chức thành nhiều chủ đề và cấp độ khác nhau để học viên khai thác. Học viên có thể tham gia 1 lớp học duy nhất để nghiên cứu sâu về một chủ đề cụ thể hoặc tham gia một chuỗi các khóa học để có được những kiến thức toàn diện về một lĩnh vực nghiên cứu, với sự hỗ trợ của công nghệ trí tuệ nhân tạo.

Nền tảng MOOCs còn có sự hỗ trợ của mạng xã hội, giúp tăng cường tương tác giữa giảng viên và học viên. Nền tảng này hầu như không có giới hạn về điều kiện tham dự cũng như phí đăng ký học.

Theo Cục Tin học hóa, Bộ TT&TT, tài liệu “Yêu cầu cơ bản về chức năng, tính năng kỹ thuật của nền tảng MOOCs” mới được Bộ TT&TT ban hành nhằm hướng dẫn việc xây dựng, đánh giá, lựa chọn nền tảng MOOCs thuộc Chương trình thúc đẩy phát triển và sử dụng các nền tảng số quốc gia phục vụ chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.

Các tổ chức, cá nhân có nhu cầu xây dựng, triển khai nền tảng MOOCs có thể chủ động xem xét, áp dụng các yêu cầu về chức năng, tính năng kỹ thuật này.

Cục Tin học hóa, Bộ TT&TT cũng cho biết thêm, cho đến nay, Bộ TT&TT đã bước đầu hoàn thiện nền tảng MOOCs và đang phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tổ chức triển khai bồi dưỡng, tập huấn về chuyển đổi số cho cán bộ, công chức, viên chức của cơ quan nhà nước từ trung ương đến cấp xã và phổ cập kỹ năng số cho người dân.

Vân Anh

Đưa hoạt động của người dân, doanh nghiệp lên mạng qua phổ cập nền tảng số Việt Nam

Bộ TT&TT vừa đề nghị các bộ, tỉnh tập trung thúc đẩy chuyển đổi số năm 2022 với định hướng xuyên suốt là đưa hoạt động của người dân, doanh nghiệp lên môi trường số và triển khai 22 nhiệm vụ, giải pháp quan trọng.

Khi ấy, những chuyến đi trên xe ám đầy mùi xăng dầu hòa lẫn tiếng kêu của vịt gà inh ỏi tỏa mùi nồng nặc giữa nắng và gió của những hành khách mang lên xe khiến mẹ xanh xao vì cơn buồn nôn. Nhưng với tôi, xe tốc hành lại gắn với những chuyến du hành đầy thú vị. Tôi còn nài nỉ mẹ mua cho ổ bánh mì không nóng giòn được người bán đựng trong cái cần xé mỗi khi xe ghé chuyến.

Trẻ con như tôi thuở ấy ít được đi những chuyến xe như thế, trừ những lần về quê ngoại mỗi dịp Tết đến. Được ngồi trên xe nhìn ngắm phong cảnh đồng lúa xanh tươi chạy dài hai bên đường, nên tôi thích luôn cả mùi xăng oi nồng của những chuyến xe, lẫn mùi khói phả ra đen xì từ ống khói, rồi coi đó là những chuyến đi đầy háo hức và tràn đầy niềm vui.

Về đến quê ngoại, mùi mứt dừa, bánh tét đã được cơn gió chướng đưa tận vào sống mũi từ trong chái bếp lá ám đầy khói. Chiều 30 Tết, tôi thay bộ đồ còn vương mùi vải mới cùng anh em họ hàng ngồi trên bộ ván trước nhà hân hoan xem những thước phim hài Sác-lô. 

Thuở ấy, hình ảnh một ông Tây nhí nhố với bộ ria mép nhỏ, đầu đội chiếc mũ quả dưa, tay cầm gậy, mặc bộ vest với chiếc áo bó sát, quần rộng thùng thình, đôi chân quát rộng, di chuyển thoăn thoắt thật lạ lẫm và vô cùng phấn khích đối với bọn trẻ miền quê như tôi. 

Chỉ khi về ngoại tôi mới được xem những thước phim mê hoặc ấy từ chiếc tivi trắng đen nhỏ gọn. Gia đình tôi đâu có điều kiện sắm sửa chiếc tivi để giải trí khi cơm còn bữa no bữa đói. Mà thuở ấy, chỉ dịp Tết trong chương trình mừng xuân mới được nhà đài chọn lọc phát những bộ phim hài, những truyện cổ tích hấp dẫn cho người xem giải trí qua mấy ngày Tết. Điều đó luôn làm bọn trẻ chúng tôi nôn nao háo hức chờ đón Tết về.

Chiều 30 Tết, trong căn nhà ba gian của ngoại, cháu con sum họp đủ đầy, quây quần cùng nhau xem những thước phim hài cười vang rộn rã thay những tràng pháo chào đón năm mới tươi vui, hạnh phúc. Ngoại ngồi trên chiếc võng cạnh cậu và mẹ cùng mấy dì, mợ, rồi thưởng thức từng ngụm trà thoảng hương thơm, nhâm nhi bánh mứt. Không khí ấy giản đơn nhưng ngập tràn sắc xuân tươi mới.

Thời gian cứ thấm thoát trôi qua, ngoại tôi cũng đã như buồng cau già rơi rụng về với đất mẹ. Quê ngoại giờ đây cũng chỉ còn là lối để về trong khoảng vắng. Những chiếc xe tốc hành ám đầy mùi xăng dầu có cả mùi ngai ngái của gà vịt cùng tiếng lạp cạp inh ỏi cũng chỉ còn lại trong miền ký ức năm nào. Và cha tôi cũng đã đi mãi xa theo những chuyến xe đong đầy kỷ niệm.

Một đêm trằn trọc không ngủ, từng ngọn gió chướng thổi mạnh khiến nhành cây cọ cành vào nhau kêu vang ken két. Gió chướng gọi mùa Tết lại về, trong cái thao thức giữa đêm khuya chợt thèm câu dỗ dành của cha về những cái Tết thuở nào “ngủ sớm để mai đi xe tốc hành xem hài Sác-lô!”.

Nhớ Tết xưa quấn chân bố tới lò bánh, nếm miếng quy gai thơm lừng

Năm 2008, ĐH Kwansei Gakuin ở khu vực Kansai đã phát động một chương trình giúp đỡ những phụ nữ này quay trở lại công sở.

Những phụ nữ có bằng đại học, tuổi từ 20 đến 50 này đang tham gia chương trình Happy Career Program, trong đó các bà nội trợ chiếm khoảng 60% số học viên.

Nhiều người trong số đó đã nghỉ việc từ khi sinh con, nhưng hiện tại họ mong muốn được đi làm trở lại. Chương trình đào tạo này gồm có các lớp về công nghệ thông tin, kế toán, báo cáo tài chính, kéo dài khoảng 6 tháng.

Cho đến nay, hầu hết những người hoàn thành chương trình học đều đã tìm được việc làm, trong đó có cả những công việc thời vụ.

Chị Noriko Katsuda, 51 tuổi bắt đầu đi làm vào năm 2012 với công việc tư vấn nghề nghiệp cho người trẻ sau khi hoàn thành khóa học này.

Chị Katsuda trước đó từng làm việc cho một nhà sản xuất dược phẩm và cho một tờ báo, nhưng chị nghỉ việc sau khi có bầu. Suốt 14 năm chị làm công việc nội trợ, chị cho biết bản thân “luôn ghen tị với những người đi làm”.

“Công việc này cho phép tôi gặp gỡ nhiều người hơn. Đó là một phần thưởng” – chị Katsuda nói.

Trong khi đó Chika Shima – một bà nội trợ suốt 16 năm sau khi nghỉ công việc là một người môi giới nhà đất – đã tìm được công việc trong lĩnh vực kế toán, tài chính cho một nhà nhập khẩu thiết bị điện. “Tôi muốn nói với 2 con gái rằng còn có nhiều lựa chọn khác ngoài việc trở thành một bà nội trợ, và các con luôn có thể bắt đầu lại” – chị Shima, 46 tuổi chia sẻ.

Tại Đại học Phụ nữ Nhật Bản ở Tokyo, những cô gái trẻ chưa có công việc ổn định cũng tham gia khóa học này. Trường này mở khóa học 1 năm cho ngành tiếng Anh thương mại, công nghệ thông tin và quản lý rủi ro.

Một phụ nữ 33 tuổi đăng ký chương trình này cho biết cô đã học ngành tâm lý trong trường đại học, sau đó làm việc cho một nhà hàng. Sau khi nghỉ việc ở nhà hàng, cô là một nhân viên hợp đồng. “Tôi muốn có các kỹ năng để trở thành một nhân viên toàn thời gian” – cô nói.

Mako Takato – giám đốc trung tâm học tập lâu dài của trường cho biết những phụ nữ đang làm hợp đồng và chưa từng làm công việc toàn thời gian hiện đang rất quan tâm tới chương trình dạy nghề này. “Cần có một chương trình hỗ trợ tất cả phụ nữ muốn một thử nghiệm mới” – Takato nói.

• Nguyễn Thảo(Theo Japan Today)