Trong nồi lẩu mắm cá linh của người miền Tây, không thể thiếu bông điên điển. Ảnh: ĐMX.

Tối trước ở Chàm Chim tôi cũng được thử vài món địa phương cực ép phê là tép xào bông điên điển và lẩu mắm cá linh. Thói quen ẩm thực của mỗi vùng miền có khi nào mà tách rời được đặc tính địa lý của quê nhà. Dân ở đâu sợ lũ chứ dân miền Tây không thấy lũ về có mà lo ngay ngáy.

Cứ rằm tháng bảy, lũ thượng nguồn sông Mê-kông lại đổ về miền Tây trước khi xối thẳng ra biển cả. Nước lũ kéo theo vô số đãi ngộ cho nồi cơm của dân vùng này. Cá linh và bông điên điển chính là hai món trời cho xuôi theo dòng nước. Con nước càng cao, cá về càng nhiều. Cá linh thừa ứ, người ta đem nướng tre, rim tiêu, kho dừa.

Ăn tươi chán đem ra làm mắm. Mắm ấy cho vào lẩu thành hương vị dậy mùi khó quên. Nồi lẩu còn kèm theo một rổ bông điên điển vàng ươm. Thả hoa vào nước lẩu, ăn thay rau. Hai thứ ấy song hành, kết nhau như đậu phụ với mắm tôm. Thịt chó và riềng mẻ vậy. Đâm ra mới ngân nga thành câu ca dao: “Canh chua điên điển cá linh/ Ăn chỉ một mình nên chẳng biết ngon”.

Bữa ăn hàng ngày của người Đồng Tháp vì thế nghe có vẻ tiện lợi. Chuột thì bắt đồng cạn, bông điên điển thì hái ngoài đồng sâu, còn tráng miệng sẽ bằng sen ngũ vị Tháp Mười: Sen sấy khô thơm bùi, sen xay sữa béo ngậy, sen làm mứt ngọt lừng…

Ngồi ăn những món lạ lùng ấy trên cái chòi đua ra dòng nước, vừa ăn vừa đưa tay vợt những con muỗi khổng lồ, trong ánh đèn vàng quạch đang cố gắng chống chọi với bóng tối bắt đầu xâm chiếm lên những dòng kênh và đầm lầy đen đặc bóng tràm, mới hốt hoảng rằng chẳng còn hạnh phúc nào hơn thế. Chính là cảm giác thăng hoa tuyệt đỉnh khi ta lần đầu tiên trải nghiệm những gì thoáng qua trên màn ảnh nhỏ.

Rời Đồng Tháp xuôi về Kiên Giang, rồi đi sâu vào U Minh Thượng, món ăn còn tăng cấp độ kinh ngạc hơn nữa. Một nồi lẩu bình thường sẽ chứa đầy những con cá kỳ lạ và các loài hoa độc nhất vô nhị: Nụ áo, bông bí, điên điển, bông súng, môn nước, so đũa, đậu bắp…

Ngoài mướp đắng và cà tím là hai thứ mà tôi đã quen thuộc, nhưng cũng chẳng bao giờ có hứng thú thả vào nồi lẩu, còn lại những thứ ở trên bàn cứ như thể một vườn hoa rực rỡ ngoài cánh đồng chứ chẳng phải rau. Thì đây kim châm, bông bí, điên điển vàng rực, so đũa đỏ tươi, lục bình tím ngắt, thiên lý biếc xanh, hoa hẹ trắng ngần.

Tôi gắp hết đống hoa hoét xanh đỏ tím vàng ấy vào bát rồi toét miệng cười. Người Bắc chỉ ăn có mỗi thiên lý, bông bí và hoa chuối, vô đây người ta chén sạch cả đồng hoa chắc. Hóa ra miền Tây cũng có một món lẩu tên “Lẩu hoa”. Thiệt đúng là “ăn hương ăn hoa” mà hổng phải thế.

- Hôm nay em đã lấy chồng, em chẳng còn là cô em họ để chơi đùa, để mỗi khi đến còn ngủ cạnh nhau, chẳng còn... Nhưng em đang rất hạnh phúc, em là người phụ nữ đảm đang, người sinh ra đã là thuộc về gia đình. 

TIN BÀI KHÁC:

1. Gia đình Nguyễn Văn Quang  có hoàn cảnh hết sức éo le. Bố bị bại liệt bẩm sinh một chân, đi lại dặt dẹo bằng nạng nhưng ông đã làm bất cứ việc gì có thể để nuôi con ăn học. Mong ước của ông là sau này con trai mình có một nghề trong tay. 

Quang chăm chỉ học hành và thi đậu ngành Sinh hóa năm 2007. Mẹ làm ruộng không đủ chu cấp. Thế là bố phải theo Quang vào thành phố sửa xe đạp bên lề đường kiếm tiền cho em ăn học. 

Niềm tin ngày ra trường được làm một giáo viên đã tăng thêm nghị lực, sức chịu đựng để hai bố con vượt qua những vất vả cực nhọc. 

Rồi ba năm cực nhọc ấy cũng qua đi. 

Tốt nghiệp ra trường, bố con Quang có 2 hi vọng. Một là, những năm đó huyện đang thiếu giáo viên dạy hóa; hai là, sự tật nguyền của người bố sẽ được các cơ quan tuyển dụng thương tình ưu ái.

 Quang chở bố đến Phòng Giáo dục, Phòng Nội vụ và gặp cả chủ tịch huyện trình bày hoàn cảnh. 

Thì ra, hai hi vọng đó chẳng có ý nghĩa gì cả. 

Những năm đó mặc dù nhiều trường thiếu giáo viên dạy hóa nhưng huyện vẫn không tuyển dụng. 

Lý do là tổng số giáo viên trung học cơ sở trên toàn huyện đã thừa định biên so với tổng số lớp. 

Nạp hồ sơ và kiên trì chờ đợi 4 năm, cuối cùng hai bố con đành bất lực quệt nước mắt, ngậm ngùi cho số phận. 

Quang đành từ bỏ giấc mơ đã ấp ủ, phấn đấu cực nhọc từ những năm học phổ thông. 

Chua chát hơn, từ đó em phải theo tốp thợ xây trong làng đi làm phụ hồ để nuôi mình và an ủi bố.

2. Vũ Thị Hạnh tốt nghiệp năm 2004 ngành Ngữ văn - thời điểm mà trong huyện thừa nhiều giáo viên bộ môn này nhất, phải bố trí dạy môn khác mới đủ số tiết tối thiểu.  

Biết khó, nhưng tiếc công sức tiền bạc học hành 3 năm trời nên em vẫn cứ hi vọng - dù biết hi vọng đó rất mơ hồ.

Và cái gì đến phải đến. Hi vọng mãi rồi Hạnh và gia đình cũng phải đối diện với sự thật phũ phàng đó. 

Chưa hết, một sự tréo ngoe khác lại đến với em. Hạnh có người yêu ở xã bên cạnh. Gia đình người yêu không hiểu nội tình của ngành giáo dục nên đưa ra một điều kiện: lúc nào Hạnh xin được việc sẽ tổ chức lễ cưới. 

Thương con, bố đã giấu em vay tiền ngân hàng và nhờ người anh con bác gặp thầy hiệu trưởng trường người anh đang dạy (1) xin cho Hạnh dạy hợp đồng một năm. 

Số tiền ấy bố em gửi cho thủ quỹ để nhà trường hàng tháng trả lương cho em. 

Đúng như kịch bản, Hạnh được nhà trường nhận vào dạy. 

Em được nhận mức lương tối thiểu bằng lương cơ bản của nhà nước.Em không biết đó là tiền của bố. Ba tháng sau em cưới chồng. 

Năm học kết thúc, Hạnh cũng kết thúc hợp đồng. Lường trước sự bất an, bố mẹ em phải góp lương hưu và vay mượn thêm giúp cho em mở quán bán hàng đúng lúc bị “thất nghiệp” (!)

3. Lê Quỳnh Nga tốt nghiệp ngành Sinh hóa năm 2010.

Giống như Quang và Hạnh, làm sao mà xin được vào dạy khi mỗi năm số lớp, số học sinh của huyện cứ giảm dần - nghĩa là số giáo viên ngày một dôi dư. 

Nga tiên lượng khó khăn này khi đang học ở trường sư phạm nhưng em lại nuôi một hi vọng khác.

Có thể 10 năm sau, giáo viên lần lượt về nghỉ hưu sẽ có chỗ cho em thế chân. 

Ra trường, Nga cưới chồng và chờ đợi. 

Nhưng nếu cứ chờ đợi mãi như thế, Nga sẽ quên hết kiến thức, sau này khi xin được việc, còn nhớ gì mà dạy nữa. 

Biết huyện đã nhiều năm không tuyển dụng, vợ chồng Nga đi gõ cửa các trường THCS trong huyện xin hợp đồng tạm thời. 

Nhưng xin mãi mà chẳng có trường nào nhận. Đến tận năm 2016, vợ chồng Nga bàn bạc và đưa ra quyết định táo bạo: Xin dạy hợp đồng không lương (!). 

Cảm kích trước tình cảm yêu nghề, coi trọng chuyên môn, thầy hiệu trưởng một trường (2) đã nhận Nga dạy hợp đồng không lương.

Ba mẩu chuyện của ba sinh viên tốt nghiệp sư phạm vừa kể, có lẽ không cần phải bình luận gì thêm. 

• Độc giảNguyễn Việt Hòa

Trong các ngày từ 30/8 đến 1/9, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cùng các trường tiểu học, phổ thông và đại học Việt Nam đã có các chuyến thăm và làm việc, tìm hiểu cơ hội hợp tác trong giáo dục, đào tạo tại Đan Mạch và Thuỵ Điển.

Sáng 30/8, tại Bộ Giáo dục Đan Mạch, Bộ Đại học và Khoa học Đan Mạch, hai bên đã trao đổi về các vấn đề của đánh giá, kiểm định chất lượng đại học, những thách thức đặt ra với giáo dục đại học khi quy mô đại học phát triển.

Trong khuôn khổ buổi làm việc, 17 biên bản ghi nhớ giữa các trường đại học Việt Nam và phía Đan Mạch đã được ký kết. Đó là các hợp tác trong lĩnh vực đào tạo và nghiên cứu y khoa, mỏ địa chất, ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục…

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ thăm Trường tiểu học Hellerup Skole và trò chuyện với học sinh. Ảnh: Hạ Anh.

Tại phiên hội đàm với Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đại học Soren Pind, hai bên đã thảo luận về hợp tác trong lĩnh vực giáo dục đại học, nâng cao chất lượng giảng viên, định hướng nghề nghiệp cho sinh viên, trao đổi giảng viên, học tập mô hình đại học tự chủ.

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ đề xuất phía bạn ủng hộ dự án nước ngầm của Trường ĐH Mỏ - Địa chất, chương trình trao đổi sinh viên, giảng viên với Đan Mạch của Trường ĐH Ngoại thương.

Buổi chiều cùng ngày, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã đến thăm Trường Kinh doanh Niels Brock, trao đổi với nhà trường về hoạt động giáo dục và đào tạo tại Việt Nam. Sau đó, Bộ trưởng cùng các trường đại học tham dự diễn đàn do Hiệp hội các trường đại học UCC (University College of the Capital) tổ chức.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ làm việc tại Bộ Ngoại giao Đan Mạch. Ảnh: Hạ Anh.

Trong ngày 31/8, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã đến thăm Trường tiểu học Hellerup Skole (thủ đô Stocklhom). Đây là ngôi trường liên cấp từ bậc mầm non đến trung học cơ sở, được thiết kế theo không gian mở và cách tổ chức lớp học “mở”, giáo viên được chủ động thiết kế nhiều nội dung học tập theo đề xuất của học sinh. 

Cũng trong thời gian này, các trường đại học đã tới Trường ĐH Copenhaghen để xúc tiến cơ hội hợp tác giữa các bên.

Tại buổi hội đàm với Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Đan Mạch Ulla Tornaes diễn ra sau đó, hai bên đã thảo luận về chương trình STEM, kết hợp giữa trường phổ thông và Lego. Đồng thời, trao đổi kết quả và định hướng hợp tác trong thời gian tới.

Buổi chiều cùng ngày, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã tới Thuỵ Điển, hội đàm với 2 bộ trưởng: Bà Anna Ekstrom – Bộ trưởng Giáo dục và bà Helene Hellmark Knutsson, Bộ trưởng Đại học và Nghiên cứu Thuỵ Điển tại trụ sở của Bộ Đại học và Nghiên cứu Thuỵ Điển.

Hoạt động của Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ tại Thụy Điển.

Tại đây, phía Việt Nam đã giới thiệu hệ thống giáo dục điển Việt Nam từ mầm non đến đại học. Sau đó, hai bên cùng thảo luận về hợp tác về giáo dục phổ thông, đại học, mô hình đại học tự chủ, chất lượng giáo viên...

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã trao đổi về khả năng xây dựng trường Việt Nam – Thuỵ Điển, trong đó khuyến khích các nhà đầu tư của 2 bên cùng tham gia.

Đồng thời, đề nghị 2 bộ trưởng của Thuỵ Điển ủng hộ và kiến nghị Chính phủ nước này ủng hộ Đại sứ Phạm Sanh Châu làm Tổng Giám đốc UNESCO nhiệm kỳ mới.

Sáng ngày 1/9, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cùng các trường Việt Nam dự hội thảo Tripple Helix tại Trường ĐH Uppsala, tỉnh Uppsala. Một thảo luận bàn tròn về quan hệ doanh nghiệp, nhà trường và chính phủ đã diễn ra sôi nổi giữa các trường.

Trường ĐH Bách khoa Hà Nội ký kết văn bản hợp tác với phía Thụy Điển dưới sự chứng kiến của Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ và Thị trưởng Uppsala.

Phía Thuỵ Điển đã giới thiệu những bài học hiệu quả để nằm thúc đẩy mối quan hệ này. Sau đó, các Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM và ĐH Huế đã ký kết các văn bản hợp tác dưới sự chứng kiến của Bộ trưởng GD-ĐT và Thị trưởng Uppsala.

Cũng trong buổi sáng, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ và các trường tiểu học, phổ thông đã đi thăm Trường trung học Rosendalsgymnasie.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ ăn trưa cùng với các học sinh Trường trung học Rosendalsgymnasie

Buổi chiều cùng ngày, Bộ trưởng đã đến hội đàm với bà Ulrika Modeer, Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Thuỵ Điển. Tại đây, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đề nghị phía bạn xem xét khả năng hỗ trợ về giáo dục cho các vùng khó khăn và tiếp tục giúp đỡ Việt Nam trong các chương trình hiện có. Bộ trưởng cũng đề nghị bà Quốc vụ khanh trong việc ủng hộ Đại sứ Phạm Sanh Châu trở thành Tổng Giám đốc UNESCO.

Trong một hoạt động tiếp theo sau đó tại Uỷ ban giáo dục đại học Thuỵ Điển, hai bên đã trao đổi về công tác kiểm định, đánh giá chất lượng đại học. Cuối ngày làm việc, Bộ trưởng đã đến thăm Tập đoàn giáo dục EF, nghe trình bày về các sản phẩm có thể hỗ trợ cho Việt Nam, thảo luận khả năng hợp tác trong tương lai.

Hạ Anh

Với sự gia tăng không ngừng của các dữ liệu nhạy cảm, gần 80% lãnh đạo các doanh nghiệp trên thế giới xếp hạng tấn công mạng là một trong những rủi ro quản lý hàng đầu và nếu phải chịu bất kỳ một cuộc tấn công mạng nhắm vào dữ liệu nào, 69% người đứng đầu đơn vị cảm thấy thiếu tự tin về khả năng phục hồi của doanh nghiệp, theo khảo sát trên trang chủ của Dell Technologies.

Các chuyên gia bảo mật nhận định ngoài mối lo rò rỉ dữ liệu nhạy cảm, có một thực tế rằng ngày càng nhiều cuộc tấn công mạng được thiết kế nhằm hủy hoại những dữ liệu quan trọng hoặc mã hóa để tống tiền. Những chiến dịch này có khả năng vượt qua lớp bảo mật truyền thống, cho phép kẻ tấn công ẩn mình trong hệ thống mạng của nạn nhân nhiều tháng, thậm chí hàng năm mà không bị phát hiện.

Tin tặc nhận ra chúng dễ đạt được mục tiêu tống tiền hay tiêu hủy dữ liệu nếu nạn nhân không còn bản sao lưu dữ liệu khả dụng. Điều này khiến các bản sao lưu hệ thống, dữ liệu thành mục tiêu hàng đầu để tấn công. Đáng tiếc là sao lưu thường được thiết kế dễ tiếp cận và kém bảo mật, do đó dữ liệu và hệ thống ứng dụng sao lưu được tin tặc “ưu ái” nhắm tới.

Các chuyên gia an ninh mạng từ Dell Technologies cho hay vẫn có những giải pháp giúp doanh nghiệp, tổ chức yên tâm với dữ liệu của họ trước các cuộc tấn công, cũng như tự tin vào khả năng phục hồi với chi phí thấp hơn rất nhiều so với việc phải chi trả cho tin tặc để chuộc lại dữ liệu hay tái xây dựng hệ thống.

Giải pháp PowerProtect Cyber Recovery (PPCR) của Dell Technologies là một điểm sáng trong bối cảnh an ninh mạng đang là vấn đề nóng như hiện nay. PPCR ra đời với nhiệm vụ quan trọng là bảo vệ, biệt lập các dữ liệu quan trọng khỏi nguy cơ nhiễm mã độc tống tiền hay nguy cơ từ các cuộc tấn công mạng tinh vi. Hệ thống máy học sẽ xác định hành vi đáng ngờ trên hệ thống để cảnh báo và tiến hành ngăn chặn, đồng thời cho phép doanh nghiệp chủ động phục hồi dữ liệu để tiếp tục hoạt động bình thường, tránh gián đoạn và giảm thiểu tối đa thiệt hại kinh tế, uy tín.

Cụ thể, quy trình bảo vệ, dự phòng của PPCR gồm 5 hành vi chính: tiến hành đồng bộ và khu biệt dữ liệu tại các “két an toàn”, sử dụng các lớp bảo mật và kiểm soát để đảm bảo sự an toàn của dữ liệu, tránh những mối đe dọa từ bên ngoài cũng như bên trong. Suốt quá trình bảo vệ, hệ thống sẽ tự sao chép dữ liệu dự phòng theo chu kỳ được cài đặt nhằm đảm bảo cơ hội phục hồi nếu xảy ra rủi ro. Ngoài ra, dữ liệu sẽ được khóa để ngăn các hành vi xóa có chủ đích hay vô tình thao tác.

Tiếp đó, tính năng CyberSense thực thi lập chỉ mục nội dung đầy đủ của các dữ liệu được bảo vệ tại két, tiến hành cảnh báo khi phát hiện khả năng hư hỏng tiềm ẩn. Đáng chú ý hơn cả, hệ thống máy học sẽ giúp đảm bảo khả năng phục hồi của các dữ liệu đó trong trường hợp rủi ro xảy ra.

Nhờ quy trình đa lớp của PowerProtect Cyber Recover, doanh nghiệp có thể tự tin về khả năng phục hồi dữ liệu cũng như đảm bảo hoạt động dù trở thành mục tiêu của tin tặc. Hiệu quả của giải pháp được thể hiện không chỉ qua các số liệu mà còn qua niềm tin của đối tác khi thống kê mới đây cho thấy Dell Technologies đang bảo vệ hơn 2,7 tỉ GB dữ liệu quan trọng từ khách hàng.

Bên cạnh đó, giải pháp bảo vệ dữ liệu cho đa đám mây (multi-cloud) giúp giải quyết hàng loạt thách thức mà doanh nghiệp gặp phải. Các giải pháp được cung cấp toàn diện trên mọi môi trường từ đám mây, hệ thống lõi tới các thiết bị ngoại vi. Dell Technologies cũng đơn giản hóa quản lý với một hệ thống tập trung, đồng nhất, góp phần giảm thiểu rủi ro cũng như chi phí triển khai.

Tại Việt Nam, các giải pháp bảo vệ dữ liệu trên môi trường điện toán đám mây của Dell Technologies được tư vấn và cung cấp bởi NT&T Co., Ltd (http://nttsolution.com/).

G.Minh