Như VietNamNet đã đưa tin, tháng trước, Thanh tra Bộ Thông tin & Truyền thôngđã xử phạt 4 website sử dụng tên miền .gov.vn để cung cấp dịch vụ thị thực tráiphép cho người nước ngoài vào Việt Nam. Kết quả điều tra trước đó cho thấy,nhiều quan chức, cán bộ địa phương đã cố tình sử dụng tư cách pháp nhân của cơquan, tổ chức nhà nước để đăng ký tên miền .gov.vn vì mục đích riêng. Thậm chícó trường hợp còn giả mạo chữ ký, sử dụng con dấu để đăng ký tên miền .gov.vn.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này là do quy định hiệnhành về việc cấp phép tên miền có kẽ hở, theo đó, chưa có quy định Nhà đăng kýtên miền phải kiểm tra tên miền .gov.vn, nội dung thông tin có phù hợp với tên,chức năng, nhiệm vụ của cơ quan hay không. Chính vì vậy mới có chuyện websitecủa UBND xã lại có tên là vietnamvisa.gov.vn.

Để hạn chế tình trạng này tái diễn, văn bản mới của VNNIC đã bổ sung thêm mộtsố quy định liên quan đến hồ sơ đăng ký cấp phép tên miền .gov.vn cũng như đếnquy trình thẩm định cấp phép. Cụ thể, bản khai đăng ký tên miền phải có đầy đủdấu và chữ ký của người có thẩm quyền, đầy đủ thông tin về người quản lý tênmiền (chức danh, họ tên, số điện thoại, số fax, email, địa chỉ liên hệ).

Trong quá trình thẩm định, nếu hồ sơ còn chưa rõ ràng về đối tượng đăng ký,tổ chức có nhu cầu đăng ký sẽ phải cung cấp thêm các văn bản xác thực chức năngquản lý của đơn vị mình. Trường hợp tên miền đăng ký không phải là tên gọi, tênviết tắt của tổ chức đăng ký tên miền: tổ chức có nhu cầu đăng ký sẽ phải giảitrình, nêu rõ mục đích, nhu cầu sử dụng tên miền có phù hợp với chức năng, nhiệmvụ quản lý nhà nước của mình hay không. Ngoài ra, tổ chức này cũng phải cam kếtsử dụng tên miền đúng mục đích. Những trường hợp cố tình vi phạm sẽ phải xử lýtheo chế tài đã quy định, không phụ thuộc chủ thể đăng ký thuộc loại đối tượngnào.

Các trường hợp không được đồng ý cấp phát tên miền sẽ có văn bản giải thíchcụ thể từ phía VNNIC.

Bên cạnh việc siết chặt khâu tiền kiểm, ông Hoàng Minh Cường, Giám đốc Trungtâm VNNIC cũng cho biết sẽ tăng cường phối hợp cùng các Sở TT&TT địa phương kiểmtra việc sử dụng tên miền .gov.vn trong thời gian tới, xử phạt nặng các tên miềnvi phạm. "Đây là việc làm cần thiết khi mà số lượng tên miền đăng ký sử dụngngày một nhiều hơn", đại diện VNNIC cho biết. Tuy nhiên, ông Cường cũng lưu ýrằng, tên miền chỉ là phương tiện để truy cập nội dung website, email và tất cảcác tên miền trên Internet đều có giá trị sử dụng như nhau. "Nếu chủ thể cố tìnhvi phạm thì không chỉ từ tên miền .vn mà bất cứ tên miền nào (.com, .net, .info,.tv...) đều có thể truy cập được vào trang web vi phạm".

Ngoài tình trạng lợi dụng tên miền .gov.vn, hiện tại Việt Nam còn xuất hiệnmột số trường hợp mạo danh, tự nhận là đại lý chính thức, nhà đăng ký tên miền".vn" chính thức như tenmienplus.vn, Fiboweb.vn hayhttp://www.isa.com.vn/dang-ky-ten-mien-domain.html. VNNIC khuyến cáo ngườidùng, tổ chức nên đăng ký tên miền .VN ttrong hệ thống nhà đăng ký tên miền .VNđã được niêm yết trên website http://vnnic.vn và http://nhadangky.vn để được đảmbảo quyền lợi, thông tin về việc đăng ký, sử dụng tên miền .VN cũng như vấn đềvề phí, lệ phí.

• Trọng Cầm

Công ty An ninh mạng Viettel (VCS) cũng phát hiện hơn 5.800 tên miền mạo danh được sử dụng để đánh cắp, chiếm tài khoản, chiếm tiền người dùng. Trong đó, toàn bộ ngân hàng tại Việt Nam, năm ví điện tử và một số doanh nghiệp sản xuất, bán lẻ đều từng bị mạo danh.

Một hình thức tấn công khác là tấn công từ chối dịch vụ (DDoS) cũng phát triển mạnh. Thống kê từ hệ thống Anti-DDoS cho thấy có hơn 111.000 cuộc tấn công với băng thông lớn hơn một Gbps, gần 7.000 cuộc với băng thông lớn hơn năm Gbps. “Với đường truyền của doanh nghiệp thường chỉ dưới một Gbps, các cuộc tấn công này gây gián đoạn dịch vụ vì khách hàng không thể truy cập”, ông Hải nói.

Đại diện công ty An ninh mạng Viettel cho rằng, các tổ chức, doanh nghiệp cần nâng cao năng lực an toàn thông tin của mình. Tuy nhiên, đi kèm đó là thách thức khi các tổ chức và doanh nghiệp thường không chuyên về an toàn thông tin, dẫn đến thiếu hụt nguồn nhân sự, hoặc có tuyển được nhân sự cũng không chuyên sâu nên rất khó khăn khi xử lý sự cố.

Ngoài ra, chi phí, ngân sách dành cho an toàn thông tin cũng rất lớn, đi kèm đó đòi hỏi phải có hiệu quả trong vận hành và phải liên tục cập nhật kiến thức mới. Nhưng vận hành tốt thế nào vẫn có sự cố nghiêm trọng xảy ra, phải đối phó thế nào, đủ nguồn lực tại chỗ hay không, luôn là vấn đề đặt ra.

Theo ông Nguyễn Sơn Hải, Giám đốc công ty An ninh mạng Viettel, để đối phó với các tội phạm tấn công có tổ chức, cần xoá bỏ sự bất đối xứng về năng lực an toàn thông tin. Khi kẻ tấn công mạnh với quy mô toàn cầu, doanh nghiệp cần hợp tác và đồng hành với đối tác về an toàn thông tin.

Theo đó, tổ chức, doanh nghiệp cần tìm đến các doanh nghiệp cung cấp các giải pháp an toàn thông tin có thể sống cùng vòng đời với mình, đồng hành giải quyết các vấn đề, hiểu rõ về tổ chức, doanh nghiệp, giàu tri thức và năng lực, cũng như tính cam kết và chi phí hiệu quả khi triển khai.

Để giải quyết bài toán này, theo ông Hải, các tổ chức cần có người đồng hành phù hợp: Sống cùng vòng đời tổ chức; Cùng giải quyết các vấn đề; Nâng cao trưởng thành của tổ chức theo thời gian; Vượt qua khuôn khổ hợp đồng. Đồng thời, đối tác này cũng phải đảm bảo về tri thức, năng lực, cam kết, chi phí hiệu quả.

Từ đó, ông Hải đã giới thiệu chương trình Cybersecurity Maturity Program của Viettel Security. Mục đích của Viettel là giúp các tổ chức cân bằng với các tội phạm có tổ chức.

Công ty An ninh mạng Viettel mong muốn đưa ra một chương trình để doanh nghiệp có thể giảm được 30-40% chi phí so với mua sắm thông thường cũng như có thể đi cùng nhau trong dài hạn.

Những năm gần đây, trong bối cảnh dịch bệnh và căng thẳng địa chính trị, chiến tranh thương mại, đã chứng kiến sự chuyển dịch mạnh mẽ trong chính sách phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, đặc biệt các nền kinh tế lớn như Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc, EU, Anh nhằm tái cơ cấu chuỗi cung ứng cũng như gia tăng khả năng chống chịu rủi ro nhằm phát huy tối đa tiềm năng phát triển.

Bà Lê Hoàng Oanh chia sẻ: “Với lợi thế địa chính trị, độ mở kinh tế, nguồn nhân lực cũng như nền tảng ban đầu của ngành bán dẫn điện tử đã được tạo dựng trong gần 20 năm qua, Việt Nam đang được đánh giá là điểm đến có tiềm năng, cạnh tranh để tham gia sâu hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu”.

Theo mục tiêu chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025 định hướng đến năm 2030, ngành công nghiệp bán dẫn điện tử phải là động lực của chuyển đổi số, giúp Việt Nam trở thành quốc gia số, ổn định và thịnh vượng, tiên phong thử nghiệm các công nghệ, mô hình mới.

Bà Đỗ Thị Thu Hà, Phó Tổng Giám đốc, Trưởng Bộ phận Tư vấn Phát triển bền vững, Lãnh đạo Khối Cơ sở hạ tầng, Chính phủ và Y tế của KPMG Việt Nam nhận xét: “Việt Nam đang ở trong giai đoạn sản xuất hạn chế trong chuỗi giá trị toàn cầu (Global Value Chain – GVC)”.Trong giai đoạn này, hạ tầng chưa có sự sẵn sàng, thâm dụng lao động, công nghệ của nhà sản xuất chưa đạt đến mức độ tinh tế. Bà cho rằng, nếu chuyển lên giai đoạn cao hơn trong GVC, Việt Nam sẽ có nhiều lợi ích như biên lợi nhuận cao hơn, cơ hội kinh doanh mới, trở thành điểm đến hấp dẫn trong bối cảnh chuỗi cung ứng đa dạng hóa hoặc chuyển dịch, cải thiện điều kiện lao động.

Bà nhắc đến việc những thập kỷ vừa qua, doanh nghiệp trong và ngoài nước đã cam kết đầu tư lớn vào ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam mà Intel là một cái tên nổi bật. Bà Đỗ Thị Thu Hà chia sẻ, chỉ khi các nhà hoạch định chính sách, nhà quản lý tập trung giải quyết thách thức về hạ tầng, nhân lực, Việt Nam mới thoát khỏi bẫy của sản xuất hạn chế.

Chuyển đổi số trong sản xuất bán dẫn cần kiên quyết và lộ trình rõ ràng

Chuyển đổi số đang diễn ra trong mọi lĩnh vực, bao gồm cả sản xuất bán dẫn điện tử. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng thực hiện thành công. Theo ông Chong Chan Pin, Phó Giám đốc điều hành kiêm Tổng Giám đốc sản phẩm và giải pháp Kulicke & Soffa, để triển khai hiệu quả chuyển đổi số, cần có sự kiên quyết từ cấp lãnh đạo cao nhất và truyền xuống các nhóm thấp hơn; xây dựng lộ trình rõ ràng, có trọng tâm, trong khả năng của mình.

Từ kinh nghiệm chuyển đổi số tại Western Digital, ông KC Lau, thành viên ban cố vấn khu vực SEMI Sea, chia sẻ trước khi thực hiện, doanh nghiệp luôn phải nghĩ cách chuyển từ những phân tích mang tính dự báo sang phòng ngừa những vấn đề có thể xảy ra. Chỉ cần đi sai một bước sẽ phải trả giá đắt. Ngoài ra, các hãng cần chú ý đến chi phí vốn, tìm cách cải thiện hiệu quả sử dụng vốn.

Theo ông Hoàng Hưng Hải, Giám đốc Sản phẩm Qualcomm Việt Nam, nhiều khách hàng của Qualcomm muốn xây dựng khu công nghiệp để đón đầu cơ hội bán dẫn nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu. Doanh nghiệp cần phải có lộ trình rõ ràng, tìm được đúng đối tác phù hợp để triển khai.

Còn theo ông Charles Kuo, Giám đốc dịch vụ tư vấn PacRim, Siemens Vietbay, văn hóa doanh nghiệp sẽ quyết định thành công hay thất bại. Chuyển đổi số nói thì dễ, làm mới khó. Xây dựng lộ trình có thể không tốn sức, song phần thực thi triển khai lại vô cùng khó khăn. Nếu không chuẩn bị sẵn sàng, khó có được thành công.

Trong quá trình chuyển đổi số, hạ tầng và nhân lực là hai cấu phần quan trọng. Chuyển đổi số có thể khiến nhiều người mất công ăn việc làm, nhưng cũng đồng thời xảy ra hiện tượng “chảy máu chất xám”. Đối với nhóm đầu tiên, các diễn giả đồng tình phải đào tạo, tập huấn để họ thích ứng với những giá trị gia tăng mới mà họ tạo ra. Theo ông Charles Kuo, nhà tuyển dụng cần định nghĩa lại, xác định lại công việc cho họ. Chẳng hạn, trước đây lập trình viên chuyên viết code, bây giờ là tối ưu hóa code.

Chuyển đổi số không phải là điểm đến mà là một hành trình. Cần con người trên hành trình đó. Nhân lực không thiếu nhưng điều cần quan tâm hơn là sử dụng họ như thế nào cho hiệu quả. Bên cạnh đó, với ngành bán dẫn nói riêng, cần trao đổi với các trường đại học, cơ sở đào tạo, xây dựng lộ trình trong 20 – 30 năm để phát triển nguồn nhân lực.

Nói về việc triển khai nhà máy thông minh ở Việt Nam, ông Hoàng Hưng Hải tiết lộ đã có nhiều khách hàng đến với Qualcomm và thông báo sẽ chuyển dịch sản xuất sang nước ta. Họ mong muốn Qualcomm hỗ trợ, gợi ý tìm kiếm đối tác, địa điểm phù hợp. Do đó, trong 3 năm tới, sẽ có nhiều nhà sản xuất có mặt tại Việt Nam, mang theo quy trình và công nghệ từ nơi khác đến, giúp Việt Nam tăng tốc quá trình triển khai chuyển đổi số. Chẳng hạn, nếu một nhà máy ở Đài Loan (Trung Quốc) đã triển khai giải pháp thông minh, họ sẵn sàng áp dụng tại Việt Nam. Từ đó, chúng ta có thêm giải pháp thông minh để phục vụ công nghiệp thông minh.

Bà Đỗ Thị Thu Hà cũng có chia sẻ tương tự khi các nước châu Âu, Mỹ đã tìm đến KPMG để bàn về kế hoạch chuyển sang Việt Nam, mang theo công nghệ số, giải pháp thông minh. Tuy nhiên, đại diện KPMG nói đây vẫn là một thách thức nóng và Việt Nam cần cải thiện hạ tầng, mức độ sẵn có của nguồn lực để nắm bắt cơ hội này.

Trang Public Intelligence vừa công bố một bản nghiên cứu của chính Bộ An ninh Nội địa (DHS) và Sở Tư pháp Mỹ (FBI) nhằm cảnh báo nhân viên của chính phủ nước này về những nguy hại tiềm ẩn bên trong hệ điều hành Android. Theo đó, 79% mã độc trên các hệ điều hành di động hướng tới Android, trong khi chỉ có 0,7% ở trên iOS.

Bản báo cáo này thậm chí còn gọi Android là "mục tiêu chính cho các mã độc”. Đứng sau nó chỉ không ai khác là hệ điều hành cũ kỹ của Nokia là Symbian với 19%. Blackberry và Windows Mobile chỉ “hấp dẫn” có 0,3% mã độc.

Trong quan điểm của DHS và FBI, phân mảnh chính là vấn đề lớn nhất của Android. Rất nhiều thiết bị Android hiện nay vẫn sử dụng các phiên bản hệ điều hành cũ kỹ, thiếu công cụ bảo mật, nhưng vì hạn chế về cấu hình hoặc không được nhà sản xuất hỗ trợ nên không được cập nhật phần mềm. Điều này tạo cơ hội cho tin tặc nhắm vào những lỗ hổng cũ mà người dùng không có cách xoay sở nào cả.

Bên cạnh đó, sự phổ biến cũng là yếu điểm của Android. Với số lượng người dùng khổng lồ, chẳng lạ gì khi giới tin tặc nhắm vào hệ điều hành này để phân tán mã độc một cách nhanh chóng. Các phương án tấn công Android vẫn được coi là cũ rích, gồm tin nhắn, đường dẫn lừa đảo, tích hợp mã độc vào ứng dụng giả mạo và thậm chí là lợi dụng chính chợ ứng dụng Play Store, nhưng Google lại không có biện pháp phòng tránh hiệu quả nào.

Chốt lại, DHS và FBI khuyến cáo nhân viên của chính phủ Mỹ không nên sử dụng thiết bị Android thông thường nếu chưa có sự can thiệp của các chuyên gia bảo mật, cho dù chúng có hấp dẫn đến đâu. Có lẽ, với những người đề cao tính bảo mật cũng nên cân nhắc kỹ khi sử dụng Android.