Apple trình làng MacBook Air, MacBook Pro và Mac mini sử dụng chip M1

Theo thông báo chính thức vào hôm kia (26/10), tổ chức sẽ không gia hạn hợp đồng với năm players - bao gồm Lu “Diya” Weida, Kim “Geguri” Se-yeon, Bae “Diem” Min-seong, Yang “Luffy” Seong-hyeon và Yang “DDing” Jin-hyeok.

Động thái này đem tới ít nhiều sự bất ngờ cho fan hâm mộ OWL bởi Shanghai Dragons là team áp đảo trong phần lớn thời gian diễn ra mùa giải vừa qua. Họ thắng 2/3 giải bên lề hàng tháng, kết thúc vòng bảng với hệ số 27-2 và xứng đáng được coi là hạt giống số 1 tại vòng play-off.

Đáng tiếc là hai thất bại liên tiếp trước San Francisco Shock và Seoul Dynasty đã biến Shanghai Dragons trở thành team hạng ba tại OWL 2020.

Nhưng theo ban huấn luyện, những players này bị đẩy đi bởi không đủ trình độ chuyên môn và kết quả là chúng ta không được thấy họ thi đấu thường xuyên trong mùa giải.

Sở hữu một đội hình đông đảo và bất chấp thành tích khả quan tại vòng bảng OWL 2020, có lẽ Shanghai Dragons cần thanh lọc nhân sự để nhường chỗ cho những tài năng tươi mới, khát khao thể hiện mình hơn trong mùa giải tới. Từ đó, họ mới có đủ tiềm lực cạnh tranh chức vô địch đầu tiên trong lịch sử tổ chức.

Trong thông cáo báo chí phát ra, Van Yang, Tổng Giám đốc của Shanghai Dragons, nói rằng ông “hoàn toàn hiểu và tôn trọng mong muốn có thêm cơ hội thi đấu” và khá chắc chắn rằng các cựu players “sẽ có thể có màn trình diễn tuyệt vời tại OWL.”

Diya, dù chủ yếu chơi cho team Academy thay vì đội hình chính thức, là player Trung Quốc cuối cùng còn sót lại trong đội hình Shanghai Dragons. Đáng nói hơn, tổ chức có trụ sở chính tại Trung Quốc lại đang sở hữu cả bảy players đều là người Hàn.

Sau khi thải loại năm players kể trên, tổ chức sẽ dư dả về quỹ lương cũng như chỗ trống trong đội hình để chiêu mộ tân binh trong tương lai gần để chuẩn bị cho OWL 2021.

ABC (Theo Dot Esports)

Xế cổ Triumph TR8 quý hiếm bị bỏ xó trong gara suốt 40 năm

Một chiếc Triumph TR8 quý hiếm đã bị lãng quên đến hơn 40 năm trong một gara ở Bắc London (Vương quốc Anh). Đáng chú ý là đồng hồ đo đường thể hiện nó mới chỉ chạy được khoảng 117 km.  

Với ông Mani Manimohan - Trưởng ban Chính sách và các quy định về hạ tầng số (Hiệp hội thông tin di động toàn cầu - GSMA), trong 5 năm tới, hơn 1 tỷ người trên thế giới sẽ sử dụng dữ liệu di động với mức tiêu thụ trung bình mỗi tháng cao hơn gấp từ 4-5 lần. 5G chính là công nghệ hiệu quả để đáp ứng nhu cầu đó. 

Ngoài người dùng, các ngành công nghiệp cũng đang cần tới những ứng dụng của 5G. Đây sẽ là chìa khoá cho sức mạnh tính toán và khả năng tự động hóa của các nhà máy. Bên cạnh đó, vị chuyên gia đến từ GSMA cho rằng, các chính phủ nên xem hệ sinh thái di động với quy mô hơn 1.000 tỷ USD như một động lực cho sự phát triển. 

Ông Mani Manimohan - Trưởng ban Chính sách và các quy định về hạ tầng số (Hiệp hội thông tin di động toàn cầu - GSMA). Ảnh: Trọng Đạt

Chia sẻ về quan điểm của mình, ông Jemin Chung đến từ Viện Nghiên cứu Hội tụ (Hàn Quốc) cho rằng, những đặc tính về tốc độ cao và độ trễ thấp của 5G giúp công nghệ này dễ dàng thương mại hóa bởi nhờ nó, người dùng có thể trải nghiệm công nghệ thực tế ảo ngay trên chính thiết bị di động. 

Công nghệ 5G có thể ứng dụng trong các ngành công nghiệp, nơi hàng loạt camera kết nối 5G được sử dụng để giám sát từ xa quá trình sản xuất. Công nghệ này cũng có thể được dùng để điều khiển máy móc từ xa thay thế công việc của con người tại những nơi có điều kiện độc hại. Đó cũng chính là lời giải cho bài toán của những chiếc xe ô tô tự hành. 

Ông Jemin Chung chia sẻ về câu chuyện 5G từ đầu cầu Hàn Quốc. Ảnh: Trọng Đạt

Đây là những kịch bản hứa hẹn mà công nghệ 5G có thể mang lại. Tuy vậy, hầu hết các ứng dụng của 5G hiện nay vẫn tập trung vào việc báo cáo dữ liệu theo thời gian thực và các dịch vụ về video. Để tích hợp sâu hơn vào trong các nhà máy, doanh nghiệp, các modul ứng dụng phục vụ cho lĩnh vực này cần phải được phát triển. 

Bên cạnh đó, cần có một cách tiếp cận mới với các khách hàng của công nghệ 5G thông qua việc xây dựng các phiên bản dùng thử, phát triển các ứng dụng điều hành ngay trên thiết bị di động hoặc phần mềm tương tác từ xa qua máy tính để bàn. 

Không phải người dùng, ngành công nghiệp sẽ hưởng lợi trước tiên từ 5G

Mặc dù có chiến lược tiếp thị hướng tới các thiết bị cầm tay, thế nhưng những tác động đầu tiên mà 5G mang đến lại ảnh hưởng lên chính các doanh nghiệp. 

Giai đoạn đầu của 5G sẽ tập trung vào công nghiệp nhiều hơn là tiêu dùng. Điều này có thể thấy ở việc, nhiều quốc gia đang phân bổ tần số cho các mạng 5G private của các doanh nghiệp.

Ông Thomas Sunnhauser - Trưởng nhóm Kinh doanh mạng và Truyền thông của tập đoàn Intel. Ảnh: Trọng Đạt

Khi bắt đầu phát triển 5G, chúng ta sẽ nghĩ ngay tới ảo hóa, đám mây hóa. Đây là 2 công nghệ làm cho mạng lưới trở nên hiệu quả hơn. Theo ông Thomas Sunnhauser (tập đoàn Intel), 5G là cơ hội để thúc đẩy các công nghệ ảo hóa và đám mây lên cấp độ tiếp theo. Về mặt băng thông, với những gì mà 5G mang lại, chúng ta sẽ không có những giới hạn đối với vấn đề này ít nhất là trong vài năm tới. 

Điều mà ngành viễn thông cần đảm bảo là phải có biện pháp thúc đẩy một hệ sinh thái mở. Đây cũng chính là cơ hội tuyệt vời cho các quốc gia thuộc khu vực Châu Á TBD. Chính phủ các nước thuộc khu vực này có thể cùng nhau thông qua công nghệ này 5G để mở ra một thị trường hoàn toàn mới, ông Thomas Sunnhauser nói. 

Ông Sanjay Kaul - Chủ tịch Cisco Châu Á TBD và Nhật Bản. Ảnh: Trọng Đạt

Công nghệ 5G sẽ giúp mọi thứ có thể được tự động hóa, thậm chí là với chi phí rẻ hơn. Đó là lý do ông Sanjay Kaul - Chủ tịch Cisco Châu Á TBD và Nhật Bản tin rằng, 5G sẽ giúp ngành công nghiệp vốn đã hoạt động nhiều năm nay ngày càng trở nên hiệu quả và từ đó sinh ra giá trị. 

5G cũng có thể tạo ra một tập hợp các dịch vụ và ứng dụng mới. Các công ty viễn thông vì thế có thể cung cấp mạng lưới của mình như một nền tảng để giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả. Chính bởi những lý do này, nhiều chuyên gia cho rằng, các chính phủ và khu vực công nên biến 5G trở thành nền tảng cho quá trình chuyển đổi số. 

Thế giới đã sẵn sàng cho 5G

Tại ITU Digital World 2020, tất cả các diễn giả đều đồng thuận một ý kiến chung về tương lai tươi sáng của 5G. Tuy nhiên, điều mà nhiều người cảm thấy còn băn khoăn là liệu thế giới đã sẵn sàng cho công nghệ mới mẻ này?

Chia sẻ về vấn đề trên, ông Kai Sahala - Trưởng bộ phân phát triển kinh doanh toàn cầu của Nokia cho biết, đơn vị này đã cùng với Bosch và nhiều công ty khác nghiên cứu tích hợp kết nối 5G vào trong các robot sản xuất. 

Theo ông Kai Sahala - Trưởng bộ phân phát triển kinh doanh toàn cầu của Nokia, công ty này đã tiếp xúc với rất nhiều doanh nghiệp để tìm hiểu về nhu cầu và độ sẵn sàng ứng dụng 5G. Ảnh: Trọng Đạt

Nokia cũng đã làm việc với Honda và Toyota để ứng dụng công nghệ 5G lên những chiếc xe của tương lai. Thành phố thông minh với khả năng tự quản lý các vấn đề của nó cũng là một bước phát triển tiếp theo trong việc triển khai công nghệ 5G. 

Về sự sẵn sàng của 5G, Nokia đã nghiên cứu cách các doanh nghiệp đang áp dụng 5G và cả những nơi chuẩn bị áp dụng công nghệ này. Hầu hết các công ty đều cho rằng, 5G sẽ giúp tăng suất lao động. Tuy vậy, chỉ một nửa số người có quyền ra quyết định về vấn đề công nghệ tại các công ty đó thực sự hiểu về 5G. 

Chỉ 15% các doanh nghiệp được hỏi cho biết đang đầu tư vào 5G. Trong khi đó, 70% số doanh nghiệp cho biết có ý định đầu tư vào công nghệ này trong vòng 5 năm tới. Điều đó cho thấy sự quan tâm lớn của các doanh nghiệp đối với 5G. 

Tương lai nào cho sự phát triển của 5G?

Tại phiên thảo luận, đại diện đến từ Việt Nam, ông Lê Bá Tân - Phó TGĐ Viettel Network cho biết, để phát triển 5G, chính phủ cần có các chính sách nhanh chóng, đặc biệt là về tần số để giúp các nhà mạng khai thác mạng lưới của họ một cách nhanh và hiệu quả nhất. 

Ông Lê Bá Tân - Phó TGĐ Viettel Network chia sẻ câu chuyện 5G từ góc nhìn của một doanh nghiệp Việt Nam. Ảnh: Trọng Đạt

Công việc của nhà mạng là tính toán chi phí và lựa chọn thời điểm bùng nổ sao cho hợp lý. Để sử dụng hiệu quả công nghệ 5G, nhà mạng không thể làm điều đó một mình mà phải cần đến một hệ sinh thái có tính xã hội, toàn cầu. Với người dân, những người phải bỏ tiền để sử dụng 5G, phải làm sao để họ cảm thấy đồng tiền mà mình bỏ ra thực sự đem tới giá trị.

Chia sẻ về quan điểm của mình, ông Kai Sahala - Trưởng bộ phận phát triển kinh doanh toàn cầu của Nokia cho rằng, song song với việc triển khai 5G, các nhà mạng nên duy trì mạng 4G với chất lượng tốt. Điều này sẽ mang tới trải nghiệm tốt hơn cho người dùng. 

“Nhà mạng cũng có thể dùng các trạm thu phát sóng truyền thống để bổ sung cho việc triển khai 5G. Điều này đang diễn ra ở tất cả mọi nơi trên thế giới. Nhìn chung, các quốc gia không nên “nhảy” thẳng lên 5G mà nên duy trì song song với mạng 4G trước đó.”, ông Kai Sahala nói. 

Các hội thảo chuyên đề của Hội nghị và Triển lãm Thế giới số (ITU Digital World 2020) đều được tổ chức dưới hình thức trực tuyến với sự tham dự của nhiều chuyên gia quốc tế. Ảnh: Trọng Đạt

Với ông Mohamed Madkour - Phó chủ tịch mảng Tiếp thị giải pháp mạng không dây toàn cầu của Huawei, 5G không phải tự nó là một cuộc cách mạng, thay vì vậy, đầu máy cho sự phát triển vẫn phải do con người. 

Vị chuyên gia này cho rằng, nếu trải nghiệm người dùng và mô hình kinh doanh dựa trên 5G không đáp ứng nhu cầu của các bên liên quan, sẽ không có cuộc cách mạng nào cả. 

Ông Mohamed Madkour đánh giá: “Từ triển vọng về công nghệ, chúng ta sẽ thấy 2G/3G sẽ lùi về quá khứ, 4G sẽ tiếp tục phát triển và sẽ trở thành lớp cơ bản mang phần lớn lưu lượng truy cập. 5G sẽ xuất hiện nhanh chóng. Trong năm nay, trên toàn cầu sẽ có 1/4 tỷ điện thoại thông minh 5G được xuất xưởng.”.

Nhìn chung, các chuyên gia hàng đầu về viễn thông đều đồng ý với quan điểm rằng, 5G sẽ cần thời gian một vài năm tới để phát triển. Tuy vậy, công nghệ này có thể sẽ trở thành nền tảng chung để thúc đẩy thế giới phục hồi sau đại dịch và bước sang một trạng thái bình thường mới.

Trọng Đạt

Các Bộ trưởng ITU: “Covid-19 kích hoạt bước ngoặt cho kỷ nguyên kỹ thuật số”

Covid-19 là thách thức lớn của thế kỷ, nhưng thách thức lớn đi cùng cơ hội lớn. Hậu quả của dịch bệnh sẽ kích hoạt bước ngoặt cho kỷ nguyên kỹ thuật số. Đó là quan điểm của nhiều Bộ trưởng ICT đến từ các nước thành viên ITU.

Trước đó, nam sinh 21 tuổi (bệnh nhân 7302) là sinh viên một trường đại học tại TP.HCM, ở trọ trên đường Dương Quảng Hàm (phường 5, quận Gò Vấp), có tiếp xúc với bệnh nhân của chùm ca bệnh Hội thánh truyền giáo Phục Hưng.

Ngành chức năng tỉnh Trà Vinh phong tỏa cách ly khóm 5 và 6, thị trấn Cầu Kè. Ảnhh: Truyền hình Trà Vinh

Sau khi nam sinh viên này về quê ở khóm 6, thị trấn Cầu Kè, huyện Cầu Kè, chùm ca bệnh từ Hội thánh Truyền giáo Phục Hưng mới được phát hiện.

Nam sinh trên đã được lấy mẫu xét nghiệm và có kết quả dương tính với SARS-CoV-2.

Ngay sau đó, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh Lê Văn Hẳn đã ra quyết định cách ly 52 hộ với 181 nhân khẩu tại đường 30/4 thuộc khóm 5, khóm 6 của thị trấn Cầu Kè. 

Đồng thời, dừng tất cả các hoạt động hội họp, các sự kiện tập trung đến 20 người trong 1 phòng; không tụ tập từ 10 người trở lên ngoài phạm vi công sở, trường học, bệnh viện; buộc thực hiện giãn cách tối thiểu 2m giữa người với người tại các địa điểm công cộng.

Yêu cầu dừng triệt để các lễ nghi tôn giáo, hoạt động có tập trung từ 20 người trở lên tại các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng, thờ tự. Đóng cửa các dịch vụ như massage, vũ trường, các điểm vui chơi, giải trí… trên địa bàn tỉnh.

Bên cạnh đó, hạn chế di chuyển của người dân từ địa phương này đến các địa phương khác. Khuyến khích hình thức mua bán hàng hóa trực tuyến bán mang về.

Tạm dừng hoặc tổ chức lại hoạt động giao thông công cộng để hạn chế đi lại, tập trung đông người, trừ các phương tiện vận chuyển hàng hóa.

Hoài Thanh 

Trà Vinh có ca nghi nhiễm Covid-19 đầu tiên liên quan Hội thánh truyền giáo

Nam sinh từ TP.HCM về quê ở Trà Vinh có liên quan chùm ca bệnh Hội thánh truyền giáo Phục Hưng.

Hình 1: Diễn biến dịch Covid-19 toàn thế giới

Tuy nhiên có một thực tế là việc phân bổ người lây nhiễm - số người đang được điều trị trên thế giới rất không đồng đều giữa các nước và châu lục.

Châu Mỹ chỉ chiếm 13,1% dân số thế giới, song lại có tới 48,7%, tức gần 50% số người nhiễm Covid-19 đang được điều trị, trong khi châu Á chiếm 58,2% dân số thế giới, song chỉ có 28,68% số người đang được điều trị. Đáng chú ý là Châu Phi có 16,9% dân số thế giới nhưng chỉ chiếm 1,9% số người đang được điều trị toàn cầu. Nếu tính chung cả châu Mỹ và châu Âu, thì hai lục địa giàu nhất này, có GDP/người bằng khoảng 2,4 - 2,5 lần bình quân của thế giới, chiếm chưa tới 1/4 dân số thế giới (23,9%) song lại chiếm gần 70% số người đang điều trị - nguồn lây nhiễm toàn cầu.

Nếu phân chia các nước nhiễm Covid-19 theo mức lây nhiễm cộng đồng, ở 4 mức: nước không có dịch, có dịch nhẹ, có dịch trung bình và dịch nặng, Bảng 1, ta thấy càng rõ sự phân bổ không đồng đều nguồn lây nhiễm.

Bảng 1: Phân loại mức độ lây nhiễm của thế giới ngày 12/5

ĐĐT/1TD: Đang điều trị/1 triệu dân

Qua Bảng 1 ta thấy, các nước không có dịch chiếm 22,9% dân số thế giới, song chỉ có 0,01% số người đang điều trị của thế giới, 43 nước có dịch nặng, chiếm 13,7% dân số thế giới, song có đến 63% tổng số người đang điều trị. Còn 51 nước có dịch trung bình, chiếm gần 30% dân số và 32% số người đang điều trị. 100 nước dịch nhẹ, chiếm 33,3% dân số thế giới, nhưng chỉ có 4,58% số người nhiễm đang điều trị của toàn cầu.

Đặc biệt ta thấy, 95,4% số người đang được điều trị - nguồn lây nhiễm toàn cầu nằm ở 94 nước có dịch trung bình và dịch nặng, với dân số chỉ là 43,4% dân số toàn cầu, còn 4,6% người đang được điều trị còn lại của thế giới nằm ở 126 nước không có dịch và dịch nhẹ, với dân số bằng hơn 56% dân số thế giới.

II. Trong tình trạng thiếu vắc xin toàn cầu, nên tiêm chủng thế nào để hiệu quả cao

Với dân số thế giới khoảng 7.713,47 triệu người, nếu tiêm chủng 70% dân số để đạt miễn dịch cộng đồng thì cần khoảng 5.400 triệu liều vắc xin mỗi lần tiêm. Nếu trong năm 2021 tiêm bình quân ít nhất 2 lần (có thể phải 3 lần ở một tỷ lệ dân cư nếu đã tiêm xong 2 lần trong 6 tháng đầu năm 2021) thì cần khoảng 10,8 tỷ liều vắc xin. Đến ngày 26/5, cả thế giới mới sản xuất và phân phối được gần 1,78 tỷ liều, chỉ hơn 23% nhu cầu nói trên.

So sánh với dân số thế giới thì đến ngày 12/5, mới có 8,6% dân số thế giới tiêm đủ 2 liều vắc xin, Bảng 1.

Nếu ước lượng số vắc xin được sản xuất và phân phối 6 tháng đầu năm 2021 là 2 tỷ liều và 6 tháng cuối năm 2021 tăng gấp đôi, thì cả năm 2021 thế giới có khoảng 6 tỷ liều, mới đáp ứng hơn 55% nhu cầu dự báo nói trên, tức là chỉ đủ tiêm cho 39% dân số thế giới. Vì vậy, bài toán đặt ra với thế giới là: làm sao có thể kết thúc dịch Covid-19 toàn cầu sớm nhất, khi rất thiếu vắc xin trong năm 2021 để tiêm đủ 70% dân số thế giới.

Xuất phát từ thực tế là nguồn lây nhiễm Covid-19 của thế giới phân bố không đồng đều theo dân số ở tất cả các nước mà lại tập trung hơn 95% ở 94 nước chỉ chiếm hơn 43% dân số thế giới. Ngày 17/4 tôi đã đề xuất với Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới một chiến lược tiêm chủng vắc xin không dàn đều mà tương thích với sự phân bổ các nguồn lây nhiễm toàn cầu, với các nội dung chính như sau: 

1. Ở tất cả các nước đều phải tiêm chủng vắc xin cho các đối tượng rủi ro lây nhiễm cao (người làm việc trong ngành y tế, hải quan, quân đội, điều khiển phương tiện vận tải, người tham gia lực lượng phòng chống dịch trực tiếp, người phải ra nước ngoài và người có bệnh lý nền có nguy cơ cao), số này ước lượng khoảng 10% dân số.

2. Ở các nước có dịch nhẹ và không có dịch cũng như các nơi chưa thể tiêm chủng ở các nước khác cần áp dụng triệt để các biện pháp phòng chống dịch không dùng vắc xin đã thể hiện hiệu quả trong thời gian qua (2020, 2021).

3. Các nước có dịch nhẹ tiêm chủng thêm 10% dân số là người ở các vùng có dịch nặng ở các nước này để giảm nhanh số người bị nhiễm ở các nước đó.

4. Các nước có dịch trung bình và nặng, tiêm chủng 70% dân số, đạt miễn dịch cộng đồng năm 2021.

Với cách tiếp cận này, tương ứng với phân bổ nguồn lây nhiễm toàn cầu ngày 12/5, Bảng 1, thì nhu cầu vắc xin cho một đợt tiêm ở các nước không có dịch là: 177 triệu liều, các nước có dịch nhẹ là: 514 triệu liều, các nước có dịch trung bình là: 1.601 triệu liều và các nước có dịch nặng là: 740 triệu liều. Tổng cộng là 3.032 triệu liều. Nếu so với dân số toàn thế giới thì bằng hơn 39%.

Nếu mỗi công dân tiêm đủ 2 liều thì cần khoảng 6.064 triệu liều, bằng số vắc xin dự kiến có thể sản xuất năm 2021 là khoảng 6 tỷ liều. Tức là chúng ta có thể chấm dứt dịch Covid-19 ở các nước có dịch nặng và trung bình trong năm 2021 và giảm đáng kể dịch ở các nước có dịch nhẹ và giảm lây nhiễm ở các nước không có dịch trong năm 2021 mà chỉ cần tiêm cho khoảng 40% dân số thế giới. Sang năm 2022 sẽ mở rộng tiêm chủng theo nhu cầu ở các nước hiện nay có dịch nhẹ và không có dịch.

III. Phân bổ nguồn lây nhiễm cộng đồng ở Việt Nam hiện nay và kiến nghị chiến lược tiêm vắc xin hiệu quả cao trong điều kiện thiếu vắc xin

Trong thời gian từ tháng 2/2020 đến 30/4, số người đang điều trị/1 triệu dân của Việt Nam chưa bao giờ vượt mức 3,9 người, thấp xa ngưỡng có dịch là 10 người/1 triệu dân. Vì vậy Việt Nam là nước có lây nhiễm Covid-19, đã trải qua 3 làn sóng lây nhiễm, song không có dịch. Để việc phòng dịch có hiệu quả, giải quyết hài hòa yêu cầu chống dịch và phát triển kinh tế xã hội, cần phân loại mức lây nhiễm của các địa phương để có các giải pháp phòng chống dịch hợp lí và làm công tác dự báo việc lây nhiễm ở các địa phương và cả nước. Với việc phân loại trạng thái lây nhiễm cộng đồng khi chưa có dịch thành 4 mức:

- Không có người lây nhiễm (số người đang được điều trị/1 triệu dân = 0)

- Lây nhiễm nhẹ, nguy cơ thấp trở thành có dịch (số người đang được điều trị/1 triệu dân không quá 5 người)

- Lây nhiễm trung bình, nguy cơ ở mức trung bình trở thành có dịch (số người đang được điều trị/1 triệu dân: lớn hơn 5, đến 8)

- Lây nhiễm cao, nguy cơ cao trở thành có dịch (số người đang được điều trị/1 triệu dân lớn hơn 8 đến dưới 10)

thì tình hình lây nhiễm ở Việt Nam ngày 29/5 có thể tóm tắt như sau, Bảng 2:

Bảng 2: Bảng tổng hợp tình hình lây nhiễm và dịch ở Việt Nam (29/5)

1. Có 18 tỉnh, thành phố có dịch, với số người điều trị/1 triệu dân từ 10,5 đến 1.121 người, trong đó có 3 tỉnh, thành phố là Bắc Giang, Bắc Ninh và Đà Nẵng là 3 địa phương có dịch, với số người đang điều trị/1 triệu dân cao nhất cả nước, tức là có lây nhiễm cộng đồng cao nhất: trên 1 triệu dân bình quân có 683 người đang được điều trị. 15 tỉnh, thành phố còn lại đang có dịch nhẹ, số người đang điều trị/1 triệu dân bình quân có gần 27 người (từ 10,5 đến 94,7 người).

2. Có 30 tỉnh, thành phố có lây nhiễm, song chưa có dịch với số người đang điều trị/1 triệu dân bình quân là gần 3 người.

3. 15 tỉnh hiện nay không có lây nhiễm.

Như vậy, tương tự như phân bổ nguồn lây nhiễm Covid-19 ở trên thế giới, Bảng 1, nguồn lây nhiễm ở Việt Nam phân bổ rất không đồng đều. Từ Bảng 2 ta có sơ đồ phân bổ nguồn lây nhiễm và tương quan với dân số các tỉnh có người lây nhiễm trong Hình 3.

Hình 3: Phân bố dân số và nguồn lây nhiễm ở cộng đồng ở các địa phương của Việt Nam ngày 29/5

Do tình hình thiếu vắc xin trên thế giới mà Việt Nam cũng rất thiếu vắc xin. Để tạo miễn dịch cộng đồng cần tiêm ít nhất cho 70% dân số. Tức là 1 đợt tiêm cần khoảng 68 triệu liều vắc xin và 2 đợt tiêm cần khoảng 136 triệu liều. Hiện nay hơn 1 triệu người Việt Nam đã tiêm 1 mũi, chiếm hơn 1% dân số và hơn 28.500 người đã tiêm 2 mũi (chiếm khoảng 0,03% dân số). Hiện nay số vắc xin đã về đến Việt Nam là 2,898 triệu liều. Như vậy, sau khi tiêm lần 2 cho hơn 1 triệu người đã tiêm 1 mũi thì còn khoảng 0,9 triệu liều, đủ tiêm cho 0,45 triệu người 2 mũi. Tổng số người tiêm đủ 2 mũi sẽ khoảng gần 1,5 triệu người, chiếm 1,55% dân số. Số vắc xin đang đặt hàng cho cả năm 2021 khoảng trên 100 triệu liều, song thời hạn cung cấp không cam kết đảm bảo đúng theo kế hoạch. Như vậy bài toán đặt ra với Việt Nam là: làm sao loại bỏ dịch Covid-19 ở Việt Nam sớm nhất và đạt tác dụng tương đương như miễn dịch cộng đồng sớm nhất trong điều kiện thiếu vắc xin toàn cầu.

Trên cơ sở chiến lược tiêm chủng vắc xin không dàn đều mà tương thích với phân bổ các nguồn lây nhiễm mà chúng tôi đã đề xuất với Tổ chức Y tế thế giới, phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam ngày 29/5, tôi đề xuất “Chiến lược tiêm vắc xin lan tỏa từ các đối tượng và khu vực có nguy cơ cao nhất” ở Việt Nam với 5 nội dung chính và lộ trình như sau:

1. Tiêm vắc xin cho các đối tượng có nguy cơ lây nhiễm cao của Việt Nam (nhân viên y tế, hải quan, công an, quân đội, lực lượng phòng chống dịch trực tiếp, người điều khiển phương tiện giao thông vận tải, người phải ra nước ngoài, người có bệnh lý nền phức tạp…). Ngoài ra cần tiêm chủng cho cán bộ, công chức trong hệ thống chính trị (thường xuyên tiếp xúc với nhân dân) để hệ thống chính trị hoạt động hiệu quả, an toàn vì đất nước. Ở Việt Nam có thể ước nhóm đối tượng này khoảng 2 triệu người.

2. Nơi nào chưa tiêm vắc xin thì áp dụng triệt để các biện pháp phòng chống dịch không dùng vắc xin mà Việt Nam và các nước đã áp dụng hiệu quả thời gian qua.

3. Ngay bây giờ tập trung tiêm vắc xin cho Bắc Giang, Bắc Ninh và Đà Nẵng là 3 địa phương có lây nhiễm cộng đồng cao nhất cả nước (từ hơn 200 người đến hơn 1.100 người đang điều trị/1 triệu dân), với dân số chỉ chiếm 4,48% dân số cả nước, song lại có hơn 74% tổng số người đang điều trị.

Nếu tiêm cho 70% dân số của 3 địa phương này thì cần tiêm cho khoảng 3 triệu người (4,307 triệu x 0,7), qua đó sẽ loại trừ ảnh hưởng của 74% nguồn lây nhiễm toàn Việt Nam. Việc tiêm cho 3 địa phương này nên làm ngay trong quý 2 và đầu quý 3/2021.

4. Sau đó sẽ tiêm vắc xin cho 15 tỉnh, thành phố hiện nay đang có dịch nhẹ, chiếm 34,46% dân số cả nước và 22,46% số người đang điều trị cả nước. Trong 15 tỉnh thành này có tất cả các địa phương của cả nước có số công nhân ở các khu công nghiệp trên 100.000 người (Bình Dương, Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương, Long An, Tây Ninh, TP.HCM, Thanh Hóa, Thái Nguyên). Nếu tính cả số công nhân ở các khu công nghiệp của Bắc Giang, Bắc Ninh và Đà Nẵng thì số công nhân ở các khu công nghiệp, chế xuất, khu công nghệ cao ở 12 tỉnh, thành này sẽ là khoảng 2,7 triệu người, chiếm 75% tổng số lao động trong các khu công nghiệp cả nước. 2,7 triệu lao động này ở các khu công nghiệp của 12 tỉnh, thành phố cần được ưu tiên tiêm trước ở mỗi địa phương. Lao động của các doanh nghiệp làm việc trong các văn phòng nên được ưu tiên tiếp theo. Nếu tiêm cho 70% dân số của 15 tỉnh, thành phố này thì cần tiêm cho 23,34 triệu người (33,347 triệu x 0,7). Việc tiêm này nên làm vào cuối quý 3, đầu quý 4/2021.

5. Năm 2022, khi ta sản xuất được vắc xin hoặc đặt hàng được nhiều hơn thì có thể tiêm đại trà cho 45 tỉnh, thành phố còn lại theo nhu cầu thực tế lúc đó. Khi tác dụng lây nhiễm cộng đồng của hơn 96% nguồn lây nhiễm của cả nước ở 18 địa phương trên đã bị loại trừ và người dân ở đây đã được tiêm vắc xin thì khả năng lây từ các địa phương này cho 45 tỉnh, thành phố còn lại đang không có dịch và không có người lây nhiễm, Bảng 3 và 4, sẽ rất thấp.

Vì vậy trong năm 2021 các địa phương này hoàn toàn có thể kiểm soát tốt lây nhiễm ở quy mô nhỏ mà chưa cần tiêm vắc xin cho 70% dân cư.

Như vậy, lượng vắc xin cần thực tế cho Việt Nam năm 2021 để loại bỏ dịch Covid-19 và tạo miễn dịch cộng đồng ở tất cả 18 tỉnh, thành phố hiện nay có dịch và kiểm soát, đảm bảo lây nhiễm thấp toàn quốc là:

- Tiêm cho các đối tượng có nguy cơ lây nhiễm cao: 2 triệu người (quý 2/2021)

- Tiêm cho 3 tỉnh, thành phố đang có dịch nặng nhất (Bắc Giang, Bắc Ninh, Đà Nẵng): 3 triệu người (quý 2 và quý 3/2021)

- Tiêm cho 15 tỉnh, thành phố đang có dịch nhẹ: 23,34 triệu người (quý 3 và quý 4/2021)

Tổng cộng cần tiêm cho: 26,3 triệu người, bằng 27,4% dân số Việt Nam.

Như vậy tổng số vắc xin cần mua năm 2021 khoảng: 53 triệu liều (mỗi người được tiêm 2 lần), chỉ bằng 39% nhu cầu mua cho 70% dân số Việt Nam (136 triệu liều).

Một chiến lược tiêm vắc xin lan tỏa từ các đối tượng và khu vực có nguy cơ cao nhất như trên sẽ giúp chúng ta nhanh chóng dập được dịch trong cả nước, tạo được miễn dịch cộng đồng ở tất cả các địa phương đang có dịch, kiểm soát, đảm bảo lây nhiễm thấp trong cả nước 6 tháng cuối năm 2021, đồng thời tiết kiệm được kinh phí và tránh được áp lực phải tìm mua một lượng lớn vắc xin đang rất khan hiếm trên thế giới hiện nay.

Giáo sư Nguyễn Thiện Nhân

Một năm và 50 ngày đại dịch Covid-19: Diễn biến, kinh nghiệm và bài học

Giáo sư Nguyễn Thiện Nhân, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP.HCM có bài viết chia sẻ về đại dịch Covid-19.