Cô và đạo diễn trẻ Trần Dũng Thanh Huy có mặt trên thảm đỏ buổi công chiếu “All Is Lost”, bộ phim ngoài vòng tranh giải tại LHP Cannes 2013.

Con trai cô ngã bệnh, chẳng có biểu hiện rõ rệt ở giai đoạn đầu (Ảnh minh họa)

Hai tháng 20 ngày ròng rã ở viện, cô ở bên chứng kiến con trai liên tục hóa trị mà khóc cạn nước mắt. Tóc nó rụng hết thì cô cũng bạc trắng đầu. Hằng ngày ngắm nó qua cửa kính phòng cách ly cô đau đứt ruột, nó không ăn một ngày cô cũng không ăn một ngày. Vậy mà vợ nó vẫn nhàn tênh, mỗi ngày ghé thăm đôi phút rồi về.

Bác sĩ trả con trai cô về nhà vì nó chỉ có thể tồn tại đời sống thực vật. Cô quyết tâm và đã hứa trước bàn thờ ba nó là dù nó chỉ là một cái cây thì cô cũng sẽ nuôi đến hết đời. Cô tự an ủi là trong nhà có đến hai người phụ nữ và thầm cầu nguyện cho con trai cô một kỳ tích. Cô sẵn sàng đánh đổi tuổi thọ và sinh mạng để con trai cô được sống, dù chỉ là hồi phục 50%.

Nhưng ngày con trai cô ốm đau như thế cũng là những ngày con dâu cô bắt đầu thay lòng từ đó. Chỉ một, hai tuần đầu là nó còn ghé thăm, chuyện trò và lấy khăn lau người cho chồng. Về sau, đi làm về là nó đi thẳng lên phòng sập cửa, không nấu cơm và không chào người mẹ chồng này lấy một tiếng.

Rồi con dâu còn đánh vào tâm lý bế tắc của cô để đòi cô đưa sổ đỏ ngôi nhà 4 tầng này để cầm cố lấy tiền chữa bệnh cho con trai. Nó bảo ở miền nọ có ông thầy chữa ung thư rất hay, có thể làm cho người thực vật sống lại được nhưng chi phí cao. Cô thì còn nước còn tát, vì con cô có thể bán mạng thì cái nhà có nghĩa lý gì. Thế là nó cầm sổ đỏ đi đâu mất, tuần sau mang về một ông thầy đến thăm khám cho con trai cô. Độ một tuần thì không thấy đến nữa, mà bệnh tình của con cô không chuyển biến gì hết.

Cô nóng lòng hỏi thì nó gắt bảo mẹ biết gì, cứ đợi đấy. Nhưng cô càng đợi càng mất hút. Mấy hàng xóm sang chơi nhà, cô tâm sự thế thì hàng xóm bảo cô dại, thế là mất trắng rồi. Cô cũng ngẫm và thấy mình dại thật nhưng ngậm ngùi không nói ra. Cuộc sống của mẹ con cô bây giờ chỉ trông chờ vào con dâu, chỉ mình nó có thể làm ra tiền để chạy chữa cho con trai cô. Chuyện cái nhà, cô cứ nghĩ là làm quà cho nó để nó lo lại cho mình cũng được.

Nhưng nó cầm sổ đỏ rồi thì quên mất nghĩa vụ làm dâu làm vợ của mình ngay. Nó xem như người mẹ chồng này, người chồng ung thư giai đoạn cuối của nó đã chết. Bây giờ nó còn công dẫn người đàn ông khác về nhà. Cô có hỏi thì lúc nó bảo là đồng nghiệp, lúc thì anh họ rồi thợ thầy gì đó. Cô có khóc dưới chân nó van xin nó đừng làm thế vì con trai cô còn nằm đấy, tuy không nói ra thôi nhưng biết hết thì nó vẫn không động lòng.

Bực lên, con dâu còn bỏ đói cả cô. Cả ngày nó chỉ cho tiền đủ mua thức ăn 1 bữa/ngày. Cô đòi hỏi ngày 3 bữa thì nó bảo ở nhà chẳng làm gì ăn lắm thế. Còn để dành tiền ít nữa lo hậu sự cho chồng nó chứ.

Cô không đói đến mức phải ngửa tay xin nó ban phát cho từng đồng. Nhưng cô muốn con trai cô nằm đó mà không phải nhịn bữa sáng. Vì thế, sáng nào cô cũng phải canh cửa, canh giờ con dâu đi làm để xin xỏ tiền ăn sáng. Chỉ cần dậy trễ nó đi làm mất thì hôm đó xem như 2 mẹ con bị đói. Cô cố an ủi, thôi thì chồng nó chưa chết mà nó còn bội bạc thì mình như thế này vẫn chưa là gì. Chỉ tội cho con trai cô, nó nằm bất động nhưng biết khóc. Cô phải tự lau nước mắt cho mình và cho cả con trai.

Con dâu chửi cô như chính nó mới là mẹ chồng, còn người đàn ông nằm ở kia chỉ là người dưng nước lã (Ảnh minh họa)

Hàng tháng áp lực nhất là đến ngày cô phải cầm toa thuốc đi mua thuốc cầm cự cho con. Tiền thì cô không có, vay mượn cũng không được nên đành phải trơ mặt xin con dâu. Nhưng xin tiền ăn sáng đã khó. Xin tiền mua thuốc cầm cự còn khó và nhục hơn ngửa tay ăn mày người dưng. Nó chửi cô như chính nó mới là mẹ chồng, còn người đàn ông nằm ở kia chỉ là người dưng nước lã. Song vì con cô có thể chịu nhục được hết, chỉ van nó nói nhỏ thôi vì sợ con trai cô nghe thấy.

Nếu con trai cô chết đi thì cô chẳng cần phải cố gắng sống nhục, sống khổ như thế này. Muốn khuyên con dâu sống có nghĩa tình hơn để sau này không phải gánh nghiệp như cô bây giờ nhưng nó không nghe. Nó bảo chính mẹ con cô mới là nghiệp chướng của nó. Thôi thì nghiệp nào cũng được, chỉ mong nó đừng bỏ rơi con trai cô đến ngày cuối cùng. Chỉ mong nó phát lòng từ bi cho mẹ con cô đủ ngày 3 bữa và lo thuốc thang đủ đầy hàng tháng. Còn mọi thứ, cô sẽ tính sau vậy…

Sáng nào cô cũng phải canh cửa, canh giờ con dâu đi làm để xin xỏ tiền ăn sáng. Chỉ cần dậy trễ nó đi làm mất thì hôm đó xem như 2 mẹ con bị đói.

Kể ra hoàn cảnh của mình, cô rất sợ thiên hạ chế giễu kiếp trước cô đã phạm phải tội gì mà kiếp này lại gánh nghiệp nặng đến thế. Nhưng ngồi nhìn con trai mà cô bất lực quá. Cô cũng muốn biết mình đã gieo những quả ác gì mà về già lại mất nhà vào tay con dâu và vẫn phải ngửa tay xin nó từng đồng. Còn con trai cô vẫn đang nằm kia, mất hết tri giác mòn mỏi héo hon như một cái cây, tưới nước thì sống dật dờ và có thể ra đi lúc nào không biết.

Đời cô long đong từ bé. Có cha thì mất cha, cưới chồng thì mất chồng, và đứa con trai duy nhất giờ cũng sắp bỏ cô mà đi. Nhiều lần cô muốn tự vẫn chết đi. Thà cô là người đi trước còn hơn chứng kiến những người thân yêu lần lượt ra đi, nhưng số phận không để cô toại nguyện.

Khi con trai cô cưới vợ, cô không ưng con dâu vì nhiều lẽ. Nhưng bù lại con dâu cô có học thức nên cô hi vọng nhân cách được cứu vãn phần nào. Giờ cô lại nghiệm ra, kẻ ngu ngơ ít học như cô mới không thâm hiểm, còn người có học như con dâu vì giỏi giang nên có nhiều toan tính.

Con trai cô ngã bệnh, chẳng có biểu hiện rõ rệt ở giai đoạn đầu. Chính vì thế khi phát hiện ra, bác sĩ bảo nó đã giai đoạn cuối. Ngày đưa nó lên xe cấp cứu, cô chạy theo không kịp mang cả dép. Vậy mà vợ nó vẫn kịp bôi son đi giày cao gót theo chồng nhập viện.

Con trai cô ngã bệnh, chẳng có biểu hiện rõ rệt ở giai đoạn đầu (Ảnh minh họa)

Hai tháng 20 ngày ròng rã ở viện, cô ở bên chứng kiến con trai liên tục hóa trị mà khóc cạn nước mắt. Tóc nó rụng hết thì cô cũng bạc trắng đầu. Hằng ngày ngắm nó qua cửa kính phòng cách ly cô đau đứt ruột, nó không ăn một ngày cô cũng không ăn một ngày. Vậy mà vợ nó vẫn nhàn tênh, mỗi ngày ghé thăm đôi phút rồi về.

Bác sĩ trả con trai cô về nhà vì nó chỉ có thể tồn tại đời sống thực vật. Cô quyết tâm và đã hứa trước bàn thờ ba nó là dù nó chỉ là một cái cây thì cô cũng sẽ nuôi đến hết đời. Cô tự an ủi là trong nhà có đến hai người phụ nữ và thầm cầu nguyện cho con trai cô một kỳ tích. Cô sẵn sàng đánh đổi tuổi thọ và sinh mạng để con trai cô được sống, dù chỉ là hồi phục 50%.

Nhưng ngày con trai cô ốm đau như thế cũng là những ngày con dâu cô bắt đầu thay lòng từ đó. Chỉ một, hai tuần đầu là nó còn ghé thăm, chuyện trò và lấy khăn lau người cho chồng. Về sau, đi làm về là nó đi thẳng lên phòng sập cửa, không nấu cơm và không chào người mẹ chồng này lấy một tiếng.

Rồi con dâu còn đánh vào tâm lý bế tắc của cô để đòi cô đưa sổ đỏ ngôi nhà 4 tầng này để cầm cố lấy tiền chữa bệnh cho con trai. Nó bảo ở miền nọ có ông thầy chữa ung thư rất hay, có thể làm cho người thực vật sống lại được nhưng chi phí cao. Cô thì còn nước còn tát, vì con cô có thể bán mạng thì cái nhà có nghĩa lý gì. Thế là nó cầm sổ đỏ đi đâu mất, tuần sau mang về một ông thầy đến thăm khám cho con trai cô. Độ một tuần thì không thấy đến nữa, mà bệnh tình của con cô không chuyển biến gì hết.

Cô nóng lòng hỏi thì nó gắt bảo mẹ biết gì, cứ đợi đấy. Nhưng cô càng đợi càng mất hút. Mấy hàng xóm sang chơi nhà, cô tâm sự thế thì hàng xóm bảo cô dại, thế là mất trắng rồi. Cô cũng ngẫm và thấy mình dại thật nhưng ngậm ngùi không nói ra. Cuộc sống của mẹ con cô bây giờ chỉ trông chờ vào con dâu, chỉ mình nó có thể làm ra tiền để chạy chữa cho con trai cô. Chuyện cái nhà, cô cứ nghĩ là làm quà cho nó để nó lo lại cho mình cũng được.

Nhưng nó cầm sổ đỏ rồi thì quên mất nghĩa vụ làm dâu làm vợ của mình ngay. Nó xem như người mẹ chồng này, người chồng ung thư giai đoạn cuối của nó đã chết. Bây giờ nó còn công dẫn người đàn ông khác về nhà. Cô có hỏi thì lúc nó bảo là đồng nghiệp, lúc thì anh họ rồi thợ thầy gì đó. Cô có khóc dưới chân nó van xin nó đừng làm thế vì con trai cô còn nằm đấy, tuy không nói ra thôi nhưng biết hết thì nó vẫn không động lòng.

Bực lên, con dâu còn bỏ đói cả cô. Cả ngày nó chỉ cho tiền đủ mua thức ăn 1 bữa/ngày. Cô đòi hỏi ngày 3 bữa thì nó bảo ở nhà chẳng làm gì ăn lắm thế. Còn để dành tiền ít nữa lo hậu sự cho chồng nó chứ.

Cô không đói đến mức phải ngửa tay xin nó ban phát cho từng đồng. Nhưng cô muốn con trai cô nằm đó mà không phải nhịn bữa sáng. Vì thế, sáng nào cô cũng phải canh cửa, canh giờ con dâu đi làm để xin xỏ tiền ăn sáng. Chỉ cần dậy trễ nó đi làm mất thì hôm đó xem như 2 mẹ con bị đói. Cô cố an ủi, thôi thì chồng nó chưa chết mà nó còn bội bạc thì mình như thế này vẫn chưa là gì. Chỉ tội cho con trai cô, nó nằm bất động nhưng biết khóc. Cô phải tự lau nước mắt cho mình và cho cả con trai.

Con dâu chửi cô như chính nó mới là mẹ chồng, còn người đàn ông nằm ở kia chỉ là người dưng nước lã (Ảnh minh họa)

Hàng tháng áp lực nhất là đến ngày cô phải cầm toa thuốc đi mua thuốc cầm cự cho con. Tiền thì cô không có, vay mượn cũng không được nên đành phải trơ mặt xin con dâu. Nhưng xin tiền ăn sáng đã khó. Xin tiền mua thuốc cầm cự còn khó và nhục hơn ngửa tay ăn mày người dưng. Nó chửi cô như chính nó mới là mẹ chồng, còn người đàn ông nằm ở kia chỉ là người dưng nước lã. Song vì con cô có thể chịu nhục được hết, chỉ van nó nói nhỏ thôi vì sợ con trai cô nghe thấy.

Nếu con trai cô chết đi thì cô chẳng cần phải cố gắng sống nhục, sống khổ như thế này. Muốn khuyên con dâu sống có nghĩa tình hơn để sau này không phải gánh nghiệp như cô bây giờ nhưng nó không nghe. Nó bảo chính mẹ con cô mới là nghiệp chướng của nó. Thôi thì nghiệp nào cũng được, chỉ mong nó đừng bỏ rơi con trai cô đến ngày cuối cùng. Chỉ mong nó phát lòng từ bi cho mẹ con cô đủ ngày 3 bữa và lo thuốc thang đủ đầy hàng tháng. Còn mọi thứ, cô sẽ tính sau vậy…

Tôn trọng ý kiến của cha và ông, các con, cháu, chắt của cụ không ai dám trái ý. Người nào việc nấy, mọi người chuẩn bị lo chuyện “hậu trường” để chuẩn bị cho buổi lễ mừng thọ diễn ra trong dự định được tươm tất.

Đùng một cái, vào sáng ngày mùng 3 Tết, anh con trưởng - năm nay đã xấp xỉ tuổi sáu mươi-thông báo là sẽ tổ chức lễ mừng thọ cho cha tại nhà riêng. Cụ Lục nghe con nói vậy thì dằn mạnh cây gậy ba toong xuống nền nhà: “Ô hay cái thằng này, mừng thọ cho mày hay cho tao đấy hử? Đã bảo là ra nhà văn hóa xã rồi thì cứ thế mà làm”.

Nhìn thấy bàn tay cụ Lục run lên bần bật trên đầu cây gậy, biết là cha đang rất tức giận, anh con trưởng bèn nhẹ nhàng đỡ cha ngồi xuống ghế. Cô con dâu cả hiểu ý, nhanh nhảu tiến sát bên cha chồng làm công tác “dân vận”: “Cha hiểu cho chúng con. Làm lễ mừng thọ ngoài xã tuy có vui thật đấy, nhưng sẽ không ấm cúng như ở nhà mình. Với lại, nhà con đã trót mời anh em, bạn bè ở cơ quan đến đây chia vui cùng gia đình ta rồi. Chẳng nhẽ khi họ đến mừng thọ cha mà cha không có mặt ở nhà thì còn ra thể thống gì nữa”.

“Có nhà chị đang làm mất thể thống thì có. Tôi còn lạ gì cái trò mời khách đến nhà để lấy phong bì, quà biếu của vợ chồng anh chị nữa. Dẹp hết! Tôi không cần những thứ đó. Tôi phải ra xã”- khó nhọc lắm cụ Lục mới bật lên những lời nói từ trong gan dạ, rồi cụ đưa tay lên vuốt ngực, thở không ra hơi.

Vợ chồng anh con cả tái mặt, không nói năng gì. Mấy đứa cháu nội và anh con út vừa đưa cụ vào phòng trong, vừa vỗ về như dỗ dành trẻ nhỏ: Ông cứ nghỉ ngơi đi, rồi đâu sẽ có đó. Nhất định chúng cháu sẽ tổ chức buổi mừng thọ theo đúng ý của ông.

Tuy vậy, bỏ mặc những “lời gan ruột” của cha và góp ý của anh chị em trong gia đình, vợ chồng anh cả vẫn làm theo ý của mình. Đến ngày xã làm lễ mừng thọ, họ chỉ đưa cụ Lục ra dự cho lấy lệ. Ngồi chưa đầy mười lăm phút, khi Ban tổ chức vừa công bố xong danh sách các cụ được mừng thọ, lấy lý do khách ở nhà đang đợi, anh con trưởng gần như bế cha mình lên xe rồi vội vàng rồ ga, phóng về nhà. Anh ta cũng chẳng thèm để ý đến khóe mắt già nua của cha mình đang rơm rớm nước.

Nghe nói con trai trưởng của cụ Lục đang đảm nhiệm chức vụ khá to trên thành phố. Tranh thủ lúc còn đương chức, anh ta tận dụng mọi cơ hội, kể cả lễ mừng thọ của cha để thu vén được chút nào hay chút ấy.

Sinh con ra nên cụ Lục cũng biết mọi toan tính của con, bởi vậy suốt ngày cụ cứ ngồi nơi bộ tràng kỹ rồi nhìn ra sân thở dài não nề. Hồi cụ mừng thọ 90 tuổi, con cháu cũng làm lễ cho cho ông cha mình đình đám lắm. Ai đến dự cũng tấm tắc khen lễ mừng thọ của cụ to nhất làng, thậm chí là nhất xã, quan khách trên thành phố về dự kín nhà, quà cáp vì thế cũng nhiều vô kể.

Sau khi bóc phong bì và đếm được hơn ba chục triệu, con dâu cả của cụ Lục lễ phép mang lại cho cha chồng rồi nhỏ nhẹ đầy ý tứ: “Số tiền này cha cứ chi tiêu tùy thích. Mặc dù tiền mừng hầu hết là của anh em, bạn bè chúng con nhưng lại là mừng cho cha nên nó thuộc quyền sử dụng của cha”.

Sau khi đưa tiền cho cha chồng, cô con dâu lại tìm mọi cách để “moi’ về bằng được. Đầu tiên là cô nói xa, nói gần trước mặt cha chồng rằng cái cửa cổng đã quá cũ, cần thay cái mới mà hai tháng nay chồng cô chưa đưa tiền lương. Cụ Lục có nghe đấy, nhưng cụ chẳng ừ cũng chẳng hử một tiếng.

Vài ngày sau, con dâu cụ đổi chiến thuật sang “tấn công trực diện”: “Dạo này chúng con đang bí quá, cha cho con “giật” tạm vài chục triệu, tháng sau lấy lương, con sẽ gửi lại”. Tất nhiên là cụ Lục chẳng có lý do để từ chối lời đề nghị đầy nhã ý của con dâu, mà cụ có giữ lại số tiền lớn ấy cũng chẳng để làm gì. Do vậy số tiền mừng thọ năm ấy cô con dâu được toàn quyền quyết định. Một tháng rồi một năm trôi qua, đến nay đã 5 năm, lời hứa “tháng sau lấy lương, con sẽ gửi lại” của cô con dâu cũng đi vào dĩ vãng.

Năm nay, sau khi tan tiệc, con dâu cụ lại lễ phép đưa lại cho cha chồng số tiền mừng thọ của quan khách, vẫn với giọng lễ phép: “Tùy cha sử dụng ạ”. Cầm trên tay xấp tiền mừng thọ gần năm chục triệu từ con dâu, cụ Lục run run cất vào ngăn tủ rồi cẩn thận khóa lại. Cụ chẳng mong có số tiền này, chỉ ước một lần được cùng tận hưởng không khí trang trọng, vui vẻ và ấm áp của buổi mừng thọ tập thể do xã tổ chức mà thôi.

Nhưng số tiền này nếu không chi tiêu thì trước sau con dâu trưởng của cụ cũng “đánh tiếng” mượn tạm. Nghĩ vậy nên cụ Lục ngày đêm suy nghĩ phải tiêu vào việc gì cho thật hữu ích và ý nghĩa. Sau một hồi suy tính, cụ quyết định sẽ tặng toàn bộ số tiền này cho thằng cháu trai – là con của con gái út của cụ- mua xe máy. Cuối năm ngoái, cháu cụ tốt nghiệp loại giỏi của một trường đại học và được một công ty nước ngoài mời về làm việc, nhưng khổ nỗi, vì gia cảnh nghèo khó, không đủ tiền mua xe máy đi làm nên vẫn phải đi xe buýt.

Khi biết được tin này, con dâu cả của cụ tỏ thái độ ra mặt. Mỗi lần có dịp là giọng cô luôn “mát mẻ, bóng gió” rằng, “cha ăn cây táo nhưng lại rào cây sung”, rồi thì: “cháu nội chưa thấy đâu, lại quan tâm đến cháu ngoại”.

Cụ Lục buồn lắm, ra đường gặp ai hỏi thăm đến chuyện mừng thọ, cụ đều lắc đầu, xua tay: “Vui vẻ gì đâu. Chắc tôi chẳng sống được mấy nỗi nữa. Càng nghĩ càng thấy thương chúng nó”.

Tận dụng mọi cơ hội “kiếm tiền”, vợ chồng con trai cả của cụ Lục tìm mọi cách không cho cụ ra xã làm lễ mừng thọ mà bắt cha mình phải ở nhà để… nhận phong bì của quan khách. Và năm nào cũng vậy, sau lễ mừng thọ, cô con dâu luôn tìm mọi cách để “moi” bằng được số “tiền thọ” của cha chồng.

Mùng 4 Tết vừa rồi, chính quyền xã tổ chức lễ mừng thọ cho các cụ cao niên. Danh sách mừng thọ lần này có gần hai chục người, cụ Lục là một trong ba người có sổ tuổi cao nhất xã. Con cháu cụ, ai cũng tự hào.

Trước đó cả vài tháng, cụ đã lên kế hoạch cho buổi lễ mừng thọ của mình. Cụ bảo năm nay không làm lễ tại nhà như mọi năm mà sẽ ra nhà văn hóa xã để cùng dự lễ mừng thọ với các cụ cao niên khác cho có anh em, bạn bè từ làng trên xóm dưới.

Tôn trọng ý kiến của cha và ông, các con, cháu, chắt của cụ không ai dám trái ý. Người nào việc nấy, mọi người chuẩn bị lo chuyện “hậu trường” để chuẩn bị cho buổi lễ mừng thọ diễn ra trong dự định được tươm tất.

Đùng một cái, vào sáng ngày mùng 3 Tết, anh con trưởng - năm nay đã xấp xỉ tuổi sáu mươi-thông báo là sẽ tổ chức lễ mừng thọ cho cha tại nhà riêng. Cụ Lục nghe con nói vậy thì dằn mạnh cây gậy ba toong xuống nền nhà: “Ô hay cái thằng này, mừng thọ cho mày hay cho tao đấy hử? Đã bảo là ra nhà văn hóa xã rồi thì cứ thế mà làm”.

Nhìn thấy bàn tay cụ Lục run lên bần bật trên đầu cây gậy, biết là cha đang rất tức giận, anh con trưởng bèn nhẹ nhàng đỡ cha ngồi xuống ghế. Cô con dâu cả hiểu ý, nhanh nhảu tiến sát bên cha chồng làm công tác “dân vận”: “Cha hiểu cho chúng con. Làm lễ mừng thọ ngoài xã tuy có vui thật đấy, nhưng sẽ không ấm cúng như ở nhà mình. Với lại, nhà con đã trót mời anh em, bạn bè ở cơ quan đến đây chia vui cùng gia đình ta rồi. Chẳng nhẽ khi họ đến mừng thọ cha mà cha không có mặt ở nhà thì còn ra thể thống gì nữa”.

“Có nhà chị đang làm mất thể thống thì có. Tôi còn lạ gì cái trò mời khách đến nhà để lấy phong bì, quà biếu của vợ chồng anh chị nữa. Dẹp hết! Tôi không cần những thứ đó. Tôi phải ra xã”- khó nhọc lắm cụ Lục mới bật lên những lời nói từ trong gan dạ, rồi cụ đưa tay lên vuốt ngực, thở không ra hơi.

Vợ chồng anh con cả tái mặt, không nói năng gì. Mấy đứa cháu nội và anh con út vừa đưa cụ vào phòng trong, vừa vỗ về như dỗ dành trẻ nhỏ: Ông cứ nghỉ ngơi đi, rồi đâu sẽ có đó. Nhất định chúng cháu sẽ tổ chức buổi mừng thọ theo đúng ý của ông.

Tuy vậy, bỏ mặc những “lời gan ruột” của cha và góp ý của anh chị em trong gia đình, vợ chồng anh cả vẫn làm theo ý của mình. Đến ngày xã làm lễ mừng thọ, họ chỉ đưa cụ Lục ra dự cho lấy lệ. Ngồi chưa đầy mười lăm phút, khi Ban tổ chức vừa công bố xong danh sách các cụ được mừng thọ, lấy lý do khách ở nhà đang đợi, anh con trưởng gần như bế cha mình lên xe rồi vội vàng rồ ga, phóng về nhà. Anh ta cũng chẳng thèm để ý đến khóe mắt già nua của cha mình đang rơm rớm nước.

Nghe nói con trai trưởng của cụ Lục đang đảm nhiệm chức vụ khá to trên thành phố. Tranh thủ lúc còn đương chức, anh ta tận dụng mọi cơ hội, kể cả lễ mừng thọ của cha để thu vén được chút nào hay chút ấy.

Sinh con ra nên cụ Lục cũng biết mọi toan tính của con, bởi vậy suốt ngày cụ cứ ngồi nơi bộ tràng kỹ rồi nhìn ra sân thở dài não nề. Hồi cụ mừng thọ 90 tuổi, con cháu cũng làm lễ cho cho ông cha mình đình đám lắm. Ai đến dự cũng tấm tắc khen lễ mừng thọ của cụ to nhất làng, thậm chí là nhất xã, quan khách trên thành phố về dự kín nhà, quà cáp vì thế cũng nhiều vô kể.

Sau khi bóc phong bì và đếm được hơn ba chục triệu, con dâu cả của cụ Lục lễ phép mang lại cho cha chồng rồi nhỏ nhẹ đầy ý tứ: “Số tiền này cha cứ chi tiêu tùy thích. Mặc dù tiền mừng hầu hết là của anh em, bạn bè chúng con nhưng lại là mừng cho cha nên nó thuộc quyền sử dụng của cha”.

Sau khi đưa tiền cho cha chồng, cô con dâu lại tìm mọi cách để “moi’ về bằng được. Đầu tiên là cô nói xa, nói gần trước mặt cha chồng rằng cái cửa cổng đã quá cũ, cần thay cái mới mà hai tháng nay chồng cô chưa đưa tiền lương. Cụ Lục có nghe đấy, nhưng cụ chẳng ừ cũng chẳng hử một tiếng.

Vài ngày sau, con dâu cụ đổi chiến thuật sang “tấn công trực diện”: “Dạo này chúng con đang bí quá, cha cho con “giật” tạm vài chục triệu, tháng sau lấy lương, con sẽ gửi lại”. Tất nhiên là cụ Lục chẳng có lý do để từ chối lời đề nghị đầy nhã ý của con dâu, mà cụ có giữ lại số tiền lớn ấy cũng chẳng để làm gì. Do vậy số tiền mừng thọ năm ấy cô con dâu được toàn quyền quyết định. Một tháng rồi một năm trôi qua, đến nay đã 5 năm, lời hứa “tháng sau lấy lương, con sẽ gửi lại” của cô con dâu cũng đi vào dĩ vãng.

Năm nay, sau khi tan tiệc, con dâu cụ lại lễ phép đưa lại cho cha chồng số tiền mừng thọ của quan khách, vẫn với giọng lễ phép: “Tùy cha sử dụng ạ”. Cầm trên tay xấp tiền mừng thọ gần năm chục triệu từ con dâu, cụ Lục run run cất vào ngăn tủ rồi cẩn thận khóa lại. Cụ chẳng mong có số tiền này, chỉ ước một lần được cùng tận hưởng không khí trang trọng, vui vẻ và ấm áp của buổi mừng thọ tập thể do xã tổ chức mà thôi.

Nhưng số tiền này nếu không chi tiêu thì trước sau con dâu trưởng của cụ cũng “đánh tiếng” mượn tạm. Nghĩ vậy nên cụ Lục ngày đêm suy nghĩ phải tiêu vào việc gì cho thật hữu ích và ý nghĩa. Sau một hồi suy tính, cụ quyết định sẽ tặng toàn bộ số tiền này cho thằng cháu trai – là con của con gái út của cụ- mua xe máy. Cuối năm ngoái, cháu cụ tốt nghiệp loại giỏi của một trường đại học và được một công ty nước ngoài mời về làm việc, nhưng khổ nỗi, vì gia cảnh nghèo khó, không đủ tiền mua xe máy đi làm nên vẫn phải đi xe buýt.

Khi biết được tin này, con dâu cả của cụ tỏ thái độ ra mặt. Mỗi lần có dịp là giọng cô luôn “mát mẻ, bóng gió” rằng, “cha ăn cây táo nhưng lại rào cây sung”, rồi thì: “cháu nội chưa thấy đâu, lại quan tâm đến cháu ngoại”.

Cụ Lục buồn lắm, ra đường gặp ai hỏi thăm đến chuyện mừng thọ, cụ đều lắc đầu, xua tay: “Vui vẻ gì đâu. Chắc tôi chẳng sống được mấy nỗi nữa. Càng nghĩ càng thấy thương chúng nó”.