Thương anh, bà đến đút cơm, thay tã cho anh. Sau những lần tình nguyện chăm sóc, bà Thử biết rằng anh Hóa gặp tai nạn trong lần trèo lên cây để chặt cành. Lần ấy, nhánh cây anh đang trèo bất ngờ gãy đôi khiến anh rơi xuống đất dẫn đến dập tủy.

Sau cơn thập tử nhất sinh tại bệnh viện, anh tỉnh lại trong tình trạng liệt tứ chi. Trở về nhà với cái đầu tỉnh táo, minh mẫn nhưng không thể điều khiển tay chân, anh đau khổ, tuyệt vọng đến cùng cực.

Tại nhà, do chỉ nằm một chỗ, sau một thời gian ngắn, phần lưng, mông của anh hoại tử, lở loét, đau đớn vô cùng. Cùng lúc hứng chịu nỗi đau thể xác lẫn tinh thần, anh quyết định chọn cái chết để kết thúc nỗi khổ đau không thể giải tỏa của mình.

Tuy vậy, ý định ấy của anh bị người hàng xóm phát hiện, ngăn cản. Sau đó, gia đình anh gom góp tiền, đưa anh vào bệnh viện Phục hồi chức năng - Điều trị bệnh nghề nghiệp điều trị.

Dẫu vậy, vì nhiều nỗi khổ, chị gái của anh sau đó cũng không thể ở lại chăm nuôi đứa em trai bất hạnh. Ở lại bệnh viện một mình, không có tiền đóng viện phí, thuê người chăm sóc, anh Hóa định sẽ xuất viện về nhà rồi “ra sao thì ra”.

Đúng lúc ấy, anh gặp bà Thử và được bà tình nguyện chăm sóc không công. Bà Thử kể: “Lần đầu thấy Hóa ở bệnh viện, tôi thương lắm. Không chỉ gầy ốm, xanh xao mà cơ thể nó còn lở loét, bốc mùi khó chịu.

Khi biết hoàn cảnh của nó, tôi càng thương. Tôi đã khổ rồi mà nó còn khổ hơn. Thế nên khi biết nó không có người thân chăm sóc, tôi tình nguyện chăm nuôi”.

Chăm sóc bệnh nhân liệt tứ chi, bà Thử như nuôi đứa trẻ lên 3. Mỗi ngày, bà hỗ trợ, cùng y tá thay tã, rửa vết thương, vệ sinh thân thể cho anh Hóa. Sau đó, bà đút ăn rồi đưa anh đi phơi nắng…

Sau một năm điều trị, vết thương ở vùng da bị hoại tử của anh mới lành lặn, phục hồi. Tuy vậy, bà Thử vẫn phải đút ăn, tắm rửa, vệ sinh cho anh mỗi ngày.

Xem như con ruột

Tại bệnh viện, bà Thử tìm đủ cách hỗ trợ nam thanh niên không máu mủ ruột rà. Biết anh Hóa gặp khó khăn trong việc đóng tiền viện phí, bà xin cơm từ thiện cho anh ăn, bỏ tiền túi chăm lo mà không hẹn ngày được đền đáp.

Lúc ban đầu, bà Thử nghĩ mình sẽ chỉ chăm sóc anh Hóa trong thời gian 1-2 năm. Sau khi anh khỏe lại, bà sẽ về nhà. Do đó, bà chăm sóc anh tận tình mà không nghĩ đến việc "vừa tốn sức, lại mất thêm tiền".

Nào ngờ, điều bà mong chờ không xảy ra. Tứ chi anh Hóa không thể trở lại như bình thường. Mọi hoạt động dù là nhỏ nhất, anh đều phải trông chờ vào sự hỗ trợ của bà Thử.

Đáng buồn hơn, sau một thời gian chăm sóc anh Hóa, bà Thử biết tin cha mẹ anh đều đã qua đời. Các chị gái của anh đã lập gia đình nhưng hoàn cảnh khó khăn, không thể đỡ đần, nuôi em trai bệnh tật.

Trước hoàn cảnh ấy, bà nhận ra rằng, nếu không có mình, anh Hóa sẽ không biết phải nương tựa vào ai. Cuối cùng, bà quyết định sẽ tiếp tục chăm nuôi anh không công, giống như những ngày trước đó.

Để bớt chi phí nằm viện, bà đưa anh Hóa về nhà mình ở Trà Vinh để tiện bề chăm sóc. Rất may, việc làm của bà đều được các con ủng hộ. Thậm chí, 5 người con của bà dù hoàn cảnh cũng khó khăn vẫn tình nguyện chung tay, hỗ trợ chi phí cho mẹ nuôi anh Hóa.

Bà chia sẻ: “Tôi chăm nuôi Hóa 2 năm ở bệnh viện, hiểu hoàn cảnh của nó nên mến tay mến chân rồi thương cho số phận nó nên không bỏ được đã đành. Vậy nhưng các con tôi, khi thấy tôi đút cháo cho Hóa cũng xót xa, động viên tôi chăm Hóa.

Có đứa còn nói: “Mẹ ơi, mẹ đi chùa cũng để làm việc thiện. Nhưng chùa thì mẹ không đi vẫn có người khác đến thắp hương. Còn anh Hóa giờ không có ai nuôi, nếu không có mẹ giúp sẽ khó khăn gấp trăm lần. Vậy thôi mẹ nuôi anh ấy đi, chúng con ủng hộ, chung tay giúp mẹ”.

Được các con thấu hiểu, đồng hành, bà Thử như gỡ được nút thắt trong lòng. Bà đưa anh Hóa về nhà, cho anh nằm trên chiếc giường giữa căn nhà cấp 4 của mình. Hằng ngày, bà bón nước, bón cơm, vệ sinh cho anh như khi còn ở bệnh viện.

Ngoài chăm sóc sức khỏe, mỗi ngày, bà còn trò chuyện để anh khuây khỏa nỗi đau chất chứa trong lòng. Các con của bà Thử làm ăn, sinh sống xa mẹ nhưng mỗi khi có thời gian đều về thăm bà, góp cả sức lực lẫn tiền bạc giúp mẹ.

Sau hơn 6 năm chung tay chăm nuôi người dưng, 5 người con của bà Thử đều xem anh Hóa như anh em trong nhà. Mỗi khi nghe tin anh đau bệnh, cả 5 người lo lắng như chính con, em mình bị đau.

Ơn nghĩa và tấm lòng nhân hậu của bà Thử khiến anh Hóa như được tái sinh. Anh quên đi nỗi đau, sự bất hạnh của mình để vui sống. Anh chia sẻ mình thấy hạnh phúc vì dù gặp bất hạnh, nhưng cuộc đời đã cho anh gặp được người mẹ thứ hai.

Bà Thử tâm sự: “Nó vẫn nói với tôi rằng kiếp này, nó không được làm con ruột của tôi nên nếu có kiếp sau, nó sẽ làm tất cả để trở thành con của tôi. Được như thế, nó sẽ báo đáp những tháng năm tôi chăm sóc nó.

Mỗi lần nghe nó nói như thế, tôi hạnh phúc lắm. Tôi đã hứa với bản thân mình rằng sẽ cưu mang, chăm sóc nó như con ruột của mình cho đến khi tôi khuất bóng”.

Cảm động những người ăn cơm nhà, nuôi người dưng

Bỏ qua những ánh mắt hoài nghi của người đời họ đã không ngại ngần giúp đỡ, cưu mang những con người cô đơn, bất hạnh khác dù cuộc sống của chính họ cũng còn rất nhiều khó khăn.

Rực rỡ sau khi bỏ người tình nổi tiếng

Suốt bao năm cuộc đời, Gilot vẫn không thể nào quên được những lời cay nghiệt của Picasso: “Em tưởng mọi người sẽ để tâm tới em? Thậm chí khi em nghĩ mọi người thích mình, thật ra họ chỉ tò mò về một người từng gắn bó sâu sắc với tôi thôi”. 

Picasso và những người bạn có ảnh hưởng của ông trong giới tinh hoa Pháp đã tiến hành cuộc chiến với Gilot khiến bà không thể chịu nổi, buộc phải rời Pháp để tới định cư ở Mỹ. Trong nhiều năm, Gilot luôn bị lu mờ dưới cái bóng quá lớn của Picasso - một trong những nghệ sĩ quan trọng nhất của thế kỷ 20.

Nhưng bà vẫn không ngừng vẽ tranh cho tới khi qua đời vào năm 2023 ở tuổi 101. Một tác phẩm của bà đã được bán 1,3 triệu USD tại cuộc đấu giá năm 2021. 

Sau khi bỏ Picasso, Gilot kết hôn với người bạn cũ, nghệ sĩ Luc Simon vào năm 1955. Họ có một cô con gái và ly hôn năm 1962. Khi sang Mỹ, Gilot cưới nhà virus học Jonas Salk, người sáng chế ra vắc xin bại liệt. Họ thường xuyên di chuyển giữa California (Mỹ) và Paris (Pháp), sau đó là New York (Mỹ). Salk mất vào năm 1995, Gilot chuyển đến New York sống cho tới cuối đời.

Giờ đây, theoGuardian, Bảo tàng Picasso ở Paris (Pháp) quyết định sửa sai bằng cách mở một phòng trưng bày các tác phẩm của Gilot. 

“Bà ấy không hiện diện với tư cách nàng thơ hay nguồn cảm hứng của Picasso. Không có bức tranh nào của Picasso vẽ bà ấy, không có những tấm ảnh chụp chung. Triển lãm tập trung vào Françoise Gilot với tư cách là một nghệ sĩ”, người phát ngôn của bảo tàng cho biết.

Bảo tàng Picasso là nơi lưu giữ bộ sưu tập tác phẩm lớn nhất thế giới của Picasso. Ở đây bố trí triển lãm cố định trong 22 phòng trải rộng trên 3 tầng với gần 400 bức tranh, tác phẩm điêu khắc, đồ gốm, bản vẽ và bản in. Triển lãm Françoise Gilot ở phòng 17 trên tầng ba dự kiến kéo dài 1 năm. 

Cécile Debray, Chủ tịch Bảo tàng Picasso, cho biết Gilot “đã được trao vị trí xứng đáng với tư cách là một nghệ sĩ”. Bà Debray nói thêm: “Ở Pháp, Françoise Gilot được biết đến là bạn đồng hành của Picasso trong khi ở Mỹ, nơi bà sống từ năm 1970, bà là một nghệ sĩ vì vậy chúng tôi có một phòng ở đây trưng bày các bức tranh của bà”.

Nàng thơ trải qua nhiều cay đắng

Sinh ra ở Neuilly-sur-Seine vào năm 1921, Gilot muốn trở thành họa sĩ từ khi 5 tuổi. Bà theo học nghệ thuật cùng lúc với ngành luật, mở cuộc triển lãm đầu tiên vào năm 1943. Cùng năm đó, bà gặp Picasso tại một quán cà phê ở Paris. Lúc này, Gilot mới 21 tuổi còn Picasso đã 61 tuổi. 

Nhưng sau đó, Gilot đã làm điều không một người phụ nữ nào khác của Picasso dám nghĩ tới: Bà bỏ rơi ông, mang theo hai đứa con của họ, Claude và Paloma.

Picasso đã tiêu hủy các vật dùng của Gilot, bao gồm cả những bức thư của họa sĩ Matisse gửi cho bà, yêu cầu Phòng trưng bày Louise Leiris ngừng đại diện cho bà và khẳng định bà không còn được mời triển lãm tại Salon de Mai danh giá nữa.

Năm 1964, Gilot xuất bản cuốn tiểu sửCuộc sống với Picasso kể lại câu chuyện người tình cũ ngược đãi về tinh thần và thể chất của bà như thế nào. Bà kể: “Ông ấy lấy điếu thuốc đang hút và chạm vào má phải của tôi rồi để nguyên ở đó”. Trong 10 năm bên Picasso, Gilot thường xuyên bị vợ hợp pháp của ông, Olga Khokhlova, cựu vũ công ballet, quấy rối trên đường phố Paris.

Họa sĩ người Tây Ban Nha đã ba lần đệ đơn kiện Gilot để sách không thể xuất bản. Khoảng 80 trí thức và nghệ sĩ nổi tiếng ở Pháp cũng đứng về phía Picasso khi kêu gọi cấm cuốn tiểu sử này. Dù vậy, tác phẩm vẫn bán được 1 triệu bản và dịch sang 16 thứ tiếng. 

Joanne Snrech, giám tuyển của Bảo tàng Picasso, đánh giá: “Bà ấy là một nghệ sĩ đúng nghĩa với sự nghiệp lâu dài, ngày càng phát triển. Sau khi cuốn sách về Picasso của Gilot xuất bản, bà đã bị nhiều người trong cộng đồng nghệ thuật ở Pháp xa lánh. Chúng tôi nghĩ rằng điều quan trọng là phải thể hiện không chỉ vị trí của bà trong cuộc đời Picasso. Suy cho cùng, Gilot chỉ ở bên ông ấy được 10 năm trong hơn 100 năm tuổi”.

Bức tranh của Da Vinci hé lộ mối quan hệ rắc rối của nàng thơ