"Ngoan con ơi, mẹ sắp về rồi", anh Chờ nghẹn giọng, dỗ dành đứa trẻ 1 tuổi được anh địu trên lưng. Biến cố đến quá bất ngờ, khiến bản thân anh và 3 đứa trẻ chưa thể chấp nhận. Anh chia sẻ, trong căn nhà này, mọi ngóc ngách đều in hình bóng người bạn đời tần tảo, gắn bó nhiều năm với anh.

Kể về ngày định mệnh 31/7 vừa qua, Giàng A Chờ nói rằng, những ngày trước đó cả bản có mưa lớn, mọi việc vẫn diễn ra bình thường khi buổi sáng anh gọi vợ dậy để đi chăm nương ruộng của gia đình.

"Vợ tôi hôm ấy nói bị mệt, nên nhắn tôi đi làm ở thửa ruộng xa, còn cô ấy sẽ làm ở thửa ruộng gần nhà hơn", anh Chờ kể lại buổi sáng định mệnh, lần cuối cùng anh được nghe giọng của vợ. Càng buồn hơn khi hai người rời khỏi nhà, 3 đứa trẻ vẫn đang say giấc, không kịp nói lời chào tạm biệt mẹ.

Đôi mắt đỏ hoe, giọng anh nghẹn lại khi nhớ lúc nhận tin về vụ sạt lở. Theo lời kể của anh Chờ, cảnh tượng lúc đó rất hỗn loạn, khi anh đến, thấy mọi người tập trung đông để bới đất. Mọi người nói vợ anh bị vùi lấp, anh lao vào dùng tay bới bùn đất.

Lúc chạm tay vào người vợ của mình là khoảnh khắc tuyệt vọng nhất của anh Giàng A Chờ. Giây phút ôm vợ trong lòng, trời Điện Biên mưa tầm tã, nước mắt của anh Chờ và bà con bản Kể Cải hòa lẫn vào mưa.

Nhớ lại sự việc đau lòng, anh Giàng A Vảng (anh trai của anh Chờ) cho biết: “Lúc ấy dân làng, họ hàng mỗi người một tay, liên tục đào bới đống đất đá để đưa thi thể em dâu tôi ra ngoài. Giây phút nhìn em trai gào khóc, bế vợ ra khỏi đống đất, thật sự ai chứng kiến cũng cảm thấy quá đau xót". 

Ông Giàng A Tùng, Trưởng bản Kể Cải chia sẻ, gia đình anh Chờ và chị Thào thuộc diện hộ nghèo của xã Mường Báng. Điều kiện kinh tế gia đình đang rất khó khăn khi trông chờ vào mấy sào ruộng để nuôi 3 con nhỏ. 

"Dù khó khăn nhưng vợ chồng anh Chờ chăm chỉ lao động, sống hạnh phúc và rất yêu thương nhau. Những ngày qua, người dân trong bản thay nhau đến thăm và động viên anh Chờ sớm vực dậy", ông tâm sự.

Trả lời VietNamNet, ông Nguyễn Hồng Sơn, Bí thư Đảng ủy xã Mường Báng chia sẻ: Vợ chồng anh Vàng A Chờ ở địa phương luôn nỗ lực lao động để mong thoát nghèo. Theo ông Sơn, cuộc sống vốn bình yên của vợ chồng anh Chờ bị thiên tai phá vỡ, những dự định về cuộc sống sắp tới chắc chắn sẽ còn nhiều vất vả.  

Bí thư Đảng ủy xã Mường Báng cho biết, ngay sau khi sự việc đau lòng xảy ra, địa phương đã đến thăm hỏi, động viên, hỗ trợ gia đình lo hậu sự cho người đã khuất.

Tuy nhiên, với điều kiện của địa phương và gia đình, vẫn rất cần sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng để anh Giàng A Chờ sớm ổn định cuộc sống và nuôi dạy con cái nên người. 

Chỉ trong 10 ngày, mưa lớn dẫn đến lũ quét, sạt lở trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã khiến ít nhất 6 người thiệt mạng, nhiều người vẫn đang mất tích. Những bản làng ở Điện Biên đến nay vẫn chưa trở lại nhịp sống bình thường, khi nỗi đau mất người thân vẫn còn dai dẳng với những người ở lại. 

Thôn Kể Cải, xã Mường Báng (huyện Tủa Chùa, Điện Biên) là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc Mông. Những ngày qua, cả bản thay nhau tìm đến căn nhà nhỏ của anh Giàng A Chờ để động viên anh sớm vượt qua nỗi đau.

Cách đây 3 ngày, vợ anh là chị Chang Thị Thào trên đường đi làm nương trở về nhà thì bất ngờ bị một mảng đồi sạt lở vùi lấp, dẫn đến tử vong. 

Không khí gia đình bình yên, ấm cúng của vợ chồng anh Chờ cùng 3 đứa con thơ nay chỉ còn trong quá khứ. Hiện thực càng nghiệt ngã khi trong căn nhà nhỏ, tiếng đứa bé 1 tuổi khóc đòi sữa mẹ vang lên, làm thắt lòng người chứng kiến.

Trong góc nhà, 2 đứa con lớn của anh Chờ đã đủ lớn để hiểu rằng, mẹ mình sẽ mãi mãi không về nữa...

"Ngoan con ơi, mẹ sắp về rồi", anh Chờ nghẹn giọng, dỗ dành đứa trẻ 1 tuổi được anh địu trên lưng. Biến cố đến quá bất ngờ, khiến bản thân anh và 3 đứa trẻ chưa thể chấp nhận. Anh chia sẻ, trong căn nhà này, mọi ngóc ngách đều in hình bóng người bạn đời tần tảo, gắn bó nhiều năm với anh.

Kể về ngày định mệnh 31/7 vừa qua, Giàng A Chờ nói rằng, những ngày trước đó cả bản có mưa lớn, mọi việc vẫn diễn ra bình thường khi buổi sáng anh gọi vợ dậy để đi chăm nương ruộng của gia đình.

"Vợ tôi hôm ấy nói bị mệt, nên nhắn tôi đi làm ở thửa ruộng xa, còn cô ấy sẽ làm ở thửa ruộng gần nhà hơn", anh Chờ kể lại buổi sáng định mệnh, lần cuối cùng anh được nghe giọng của vợ. Càng buồn hơn khi hai người rời khỏi nhà, 3 đứa trẻ vẫn đang say giấc, không kịp nói lời chào tạm biệt mẹ.

Đôi mắt đỏ hoe, giọng anh nghẹn lại khi nhớ lúc nhận tin về vụ sạt lở. Theo lời kể của anh Chờ, cảnh tượng lúc đó rất hỗn loạn, khi anh đến, thấy mọi người tập trung đông để bới đất. Mọi người nói vợ anh bị vùi lấp, anh lao vào dùng tay bới bùn đất.

Lúc chạm tay vào người vợ của mình là khoảnh khắc tuyệt vọng nhất của anh Giàng A Chờ. Giây phút ôm vợ trong lòng, trời Điện Biên mưa tầm tã, nước mắt của anh Chờ và bà con bản Kể Cải hòa lẫn vào mưa.

Nhớ lại sự việc đau lòng, anh Giàng A Vảng (anh trai của anh Chờ) cho biết: “Lúc ấy dân làng, họ hàng mỗi người một tay, liên tục đào bới đống đất đá để đưa thi thể em dâu tôi ra ngoài. Giây phút nhìn em trai gào khóc, bế vợ ra khỏi đống đất, thật sự ai chứng kiến cũng cảm thấy quá đau xót". 

Ông Giàng A Tùng, Trưởng bản Kể Cải chia sẻ, gia đình anh Chờ và chị Thào thuộc diện hộ nghèo của xã Mường Báng. Điều kiện kinh tế gia đình đang rất khó khăn khi trông chờ vào mấy sào ruộng để nuôi 3 con nhỏ. 

"Dù khó khăn nhưng vợ chồng anh Chờ chăm chỉ lao động, sống hạnh phúc và rất yêu thương nhau. Những ngày qua, người dân trong bản thay nhau đến thăm và động viên anh Chờ sớm vực dậy", ông tâm sự.

Trả lời VietNamNet, ông Nguyễn Hồng Sơn, Bí thư Đảng ủy xã Mường Báng chia sẻ: Vợ chồng anh Vàng A Chờ ở địa phương luôn nỗ lực lao động để mong thoát nghèo. Theo ông Sơn, cuộc sống vốn bình yên của vợ chồng anh Chờ bị thiên tai phá vỡ, những dự định về cuộc sống sắp tới chắc chắn sẽ còn nhiều vất vả.  

Bí thư Đảng ủy xã Mường Báng cho biết, ngay sau khi sự việc đau lòng xảy ra, địa phương đã đến thăm hỏi, động viên, hỗ trợ gia đình lo hậu sự cho người đã khuất.

Tuy nhiên, với điều kiện của địa phương và gia đình, vẫn rất cần sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng để anh Giàng A Chờ sớm ổn định cuộc sống và nuôi dạy con cái nên người. 

Còn anh Đinh Trung Kiên, chủ một doanh nghiệp chuyên cho thuê căn hộ mini tại địa bàn quận Cầu Giấy và Thanh Xuân cho hay, các toà nhà mà anh đang quản lý từ lâu đã không cho sạc điện ở tầng để xe với nhiều lý do. Thứ nhất rất khó tính toán tiền điện sạc và thứ 2 quan trọng hơn là liên quan đến an toàn cháy nổ.

"Thực tế, các trường hợp cháy xe do sạc điện được phát hiện, rồi xe này cháy lan sang xe khác rất nguy hiểm, thế nên khi khách đến thuê nhà tôi đều kiên quyết từ chối nhận những xe máy, xe đạp điện. Dưới tầng để xe cũng chỉ bố trí 1-2 ổ cắm điện để dùng khi cần chứ không bố trí chỗ sạc điện cho xe", anh Kiên chia sẻ.

Chị Minh Hằng, sống tại tầng 5 ở một tòa chung cư mini tại quận Thanh Xuân cho biết, bản thân rất ủng hộ việc chủ nhà không nhận những xe máy, xe đạp điện và sạc dưới tầng 1.

"Khi đến thuê nhà, thấy toà này có chỗ để xe rộng rãi, và không cho để xe điện là tôi chốt luôn. Anh chị chủ cũng thường xuyên nhắn tin nhắn nhở trong nhóm về an toàn khi sử dụng điện, hướng dẫn cách thoát hiểm và sử dụng bình cứu hoả khi cần thiết nên tôi khá yên tâm", chị Hằng chia sẻ.

Không chỉ các chung cư mini hay toà nhà cho thuê trọ áp dụng cấm sạc pin ở tầng để xe mà nhiều bản quản lý, ban quản trị các khu chung cư, thậm chí cả chung cư cao cấp cũng đang có những biện pháp hạn chế cho loại xe này cắm sạc dưới tầng hầm.

Ông Bùi Đức Thông - Trưởng Ban quản trị một chung cư ở quận Nam Từ Liêm chia sẻ chia sẻ với VietNamNet: "Ban quản trị không cấm cư dân sạc pin xe máy, xe đạp điện dưới tầng hầm để xe bởi điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, đi lại.

Tuy nhiên chúng tôi đang vận động cư dân sử dụng các loại xe máy điện có thể tháo rời pin thì mang lên nhà để sạc, còn những xe buộc phải sạc tại hầm thì được gom vào một khu vực ngay gần chốt bảo vệ, đồng thời kiên quyết không cho cắm sạc xe qua đêm".

Trên nhiều hội nhóm về xe cộ, nhiều người sử dụng xe điện cũng đã chia sẻ những câu chuyện "dở khóc dở cười" của mình xung quanh việc làm gắt của một số chung cư. Trong đó, trường hợp của anh Nguyễn Khánh - cư dân của một chung cư cao cấp trên địa quận 6, TP. HCM khiến nhiều người "sửng sốt". 

Chia sẻ với VietNamNet, anh Khánh cho biết, cách đây 2 hôm, Ban quản lý toà nhà nơi anh sinh sống bất ngờ thông báo cư dân không được sạc xe máy điện ở tầng hầm. Cực chẳng đã, anh đã phải đưa hẳn xe lên thang máy và dựng ngay trước cửa nhà để sạc pin hàng ngày.

"Ban quản lý không cho sạc pin dưới tầng hầm vì sợ cháy nổ, họ nói chung cư không có thiết kế để sạc pin xe máy dưới hầm. Đúng là bất tiện thật nhưng họ không bố trí nguồn điện nữa nên đành chịu", anh Khánh nói.

Tương tự, chị Hoàng Bảo Trâm ở quận Đống Đa, Hà Nội đã phải thay đổi thói quen sạc pin chiếc xe máy điện của mình vì Ban quản lý chung cư nơi chị sinh sống đã không cho sạc pin xe từ 17h đến 7h sáng hôm sau. Thay vì cắm sạc qua đêm ở hầm chung cư như mọi ngày, chị phải mang thêm dây điện để tranh thủ lúc đến công ty lấy điện sạc nhờ từ phòng bảo vệ.

"Công ty tôi ở mặt đường Kim Mã rất đông người qua lại, xe lại để ở vỉa hè nên kéo dây điện sạc pin khá bất tiện, nhưng cũng không còn cách nào khác, đành phải khắc phục thôi vì xe thì cứ 2 ngày phải sạc 1 lần, nếu không sẽ không đi đâu được", chị Trâm chia sẻ.

Các chuyên gia cho rằng, nguy cơ cháy nổ từ việc sạc xe máy, xe đạp điện là hiện hữu và những người quản lý chung cư, căn hộ cho thuê có cơ sở khi đưa ra các biện pháp hạn chế sạc pin tập trung tại khu vực để xe nhằm đảm bảo an toàn.

Tuy nhiên, nguy cơ cao hay thấp còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguồn điện, thiết bị dây sạc, tình trạng pin của xe,... chứ không phải là cứ sạc pin xe điện là thiếu an toàn.

Quan trọng nhất là trong quá trình sử dụng các loại xe đạp, xe máy điện, người dân tuyệt đối không tự ý điều chỉnh thông số kỹ thuật của xe, thay thế các thiết bị, linh kiện, bình điện, bộ sạc… không đúng chủng loại, không rõ nguồn gốc hoặc không đúng theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

Việc lắp thêm phụ kiện hay thiết bị tác động đến hệ thống dây dẫn và nguồn điện của xe có thể dẫn tới sự chênh lệch, gây cháy nổ ắc-quy, pin. Ngoài ra, khi cháy nổ các loại pin như lithium-ion cần được xử lý khác với so với cháy thông thường.

Lời khuyên khi phát hiện xe bị cháy pin trong quá trình sạc là không cố dội nước vào thẳng bộ pin, vì nước và lithium có thể tạo ra khí hydro, khiến tình trạng cháy nổ dễ lan rộng. Lúc này, có thể sử dụng bình chữa cháy chuyên dụng, và nhanh chóng cách ly chiếc xe bị cháy ra xa các xe khác, đồng thời thông báo ngay tới cảnh sát PCCC để được hỗ trợ kịp thời.

Hoàng Hiệp

Bạn có góc nhìn (hoặc có trải nghiệm) nào về vấn đề trên? Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Ghi nhận của PV VietNamNet tại một số chung cư mini, nhà cao tầng cho thuê tại Hà Nội cho thấy, đa số chủ nhà hoặc ban quản lý trong những ngày này đều có những biện pháp nâng cao phòng chống cháy nổ, trong đó hạn chế cho cư dân cắm sạc pin xe điện ở khu vực để xe.

Chị Nguyễn Thị Hiên, chủ một toà nhà cho thuê với quy mô 17 phòng khép kín ở đường Yên Xá (xã Tân Triều, Thanh Trì, Hà Nội) cho biết, từ hôm xảy ra sự kiện cháy chung cư mini ở Khương Hạ, chị rất lo sợ về nguy cơ cháy nổ xuất phát từ tầng để xe, do đó tạm thời không cho người thuê nhà cắm sạc pin xe máy, xe đạp điện tại đây.

"Tầng 1 của nhà tôi là chỗ để của khoảng 30 chiếc xe máy, xe đạp, trong đó có khoảng 4-5 chiếc xe điện. Bình thường xe điện được cắm sạc qua đêm tại đây, nhưng từ hôm qua tôi đã thông báo đến mọi người là không cho cắm sạc trong nhà để đề phòng cháy nổ. Dù rủi ro rất thấp thôi nhưng cứ cấm vậy cho chắc", chị Hiên chia sẻ.

Còn anh Đinh Trung Kiên, chủ một doanh nghiệp chuyên cho thuê căn hộ mini tại địa bàn quận Cầu Giấy và Thanh Xuân cho hay, các toà nhà mà anh đang quản lý từ lâu đã không cho sạc điện ở tầng để xe với nhiều lý do. Thứ nhất rất khó tính toán tiền điện sạc và thứ 2 quan trọng hơn là liên quan đến an toàn cháy nổ.

"Thực tế, các trường hợp cháy xe do sạc điện được phát hiện, rồi xe này cháy lan sang xe khác rất nguy hiểm, thế nên khi khách đến thuê nhà tôi đều kiên quyết từ chối nhận những xe máy, xe đạp điện. Dưới tầng để xe cũng chỉ bố trí 1-2 ổ cắm điện để dùng khi cần chứ không bố trí chỗ sạc điện cho xe", anh Kiên chia sẻ.

Chị Minh Hằng, sống tại tầng 5 ở một tòa chung cư mini tại quận Thanh Xuân cho biết, bản thân rất ủng hộ việc chủ nhà không nhận những xe máy, xe đạp điện và sạc dưới tầng 1.

"Khi đến thuê nhà, thấy toà này có chỗ để xe rộng rãi, và không cho để xe điện là tôi chốt luôn. Anh chị chủ cũng thường xuyên nhắn tin nhắn nhở trong nhóm về an toàn khi sử dụng điện, hướng dẫn cách thoát hiểm và sử dụng bình cứu hoả khi cần thiết nên tôi khá yên tâm", chị Hằng chia sẻ.

Không chỉ các chung cư mini hay toà nhà cho thuê trọ áp dụng cấm sạc pin ở tầng để xe mà nhiều bản quản lý, ban quản trị các khu chung cư, thậm chí cả chung cư cao cấp cũng đang có những biện pháp hạn chế cho loại xe này cắm sạc dưới tầng hầm.

Ông Bùi Đức Thông - Trưởng Ban quản trị một chung cư ở quận Nam Từ Liêm chia sẻ chia sẻ với VietNamNet: "Ban quản trị không cấm cư dân sạc pin xe máy, xe đạp điện dưới tầng hầm để xe bởi điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, đi lại.

Tuy nhiên chúng tôi đang vận động cư dân sử dụng các loại xe máy điện có thể tháo rời pin thì mang lên nhà để sạc, còn những xe buộc phải sạc tại hầm thì được gom vào một khu vực ngay gần chốt bảo vệ, đồng thời kiên quyết không cho cắm sạc xe qua đêm".

Trên nhiều hội nhóm về xe cộ, nhiều người sử dụng xe điện cũng đã chia sẻ những câu chuyện "dở khóc dở cười" của mình xung quanh việc làm gắt của một số chung cư. Trong đó, trường hợp của anh Nguyễn Khánh - cư dân của một chung cư cao cấp trên địa quận 6, TP. HCM khiến nhiều người "sửng sốt". 

Chia sẻ với VietNamNet, anh Khánh cho biết, cách đây 2 hôm, Ban quản lý toà nhà nơi anh sinh sống bất ngờ thông báo cư dân không được sạc xe máy điện ở tầng hầm. Cực chẳng đã, anh đã phải đưa hẳn xe lên thang máy và dựng ngay trước cửa nhà để sạc pin hàng ngày.

"Ban quản lý không cho sạc pin dưới tầng hầm vì sợ cháy nổ, họ nói chung cư không có thiết kế để sạc pin xe máy dưới hầm. Đúng là bất tiện thật nhưng họ không bố trí nguồn điện nữa nên đành chịu", anh Khánh nói.

Tương tự, chị Hoàng Bảo Trâm ở quận Đống Đa, Hà Nội đã phải thay đổi thói quen sạc pin chiếc xe máy điện của mình vì Ban quản lý chung cư nơi chị sinh sống đã không cho sạc pin xe từ 17h đến 7h sáng hôm sau. Thay vì cắm sạc qua đêm ở hầm chung cư như mọi ngày, chị phải mang thêm dây điện để tranh thủ lúc đến công ty lấy điện sạc nhờ từ phòng bảo vệ.

"Công ty tôi ở mặt đường Kim Mã rất đông người qua lại, xe lại để ở vỉa hè nên kéo dây điện sạc pin khá bất tiện, nhưng cũng không còn cách nào khác, đành phải khắc phục thôi vì xe thì cứ 2 ngày phải sạc 1 lần, nếu không sẽ không đi đâu được", chị Trâm chia sẻ.

Các chuyên gia cho rằng, nguy cơ cháy nổ từ việc sạc xe máy, xe đạp điện là hiện hữu và những người quản lý chung cư, căn hộ cho thuê có cơ sở khi đưa ra các biện pháp hạn chế sạc pin tập trung tại khu vực để xe nhằm đảm bảo an toàn.

Tuy nhiên, nguy cơ cao hay thấp còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguồn điện, thiết bị dây sạc, tình trạng pin của xe,... chứ không phải là cứ sạc pin xe điện là thiếu an toàn.

Quan trọng nhất là trong quá trình sử dụng các loại xe đạp, xe máy điện, người dân tuyệt đối không tự ý điều chỉnh thông số kỹ thuật của xe, thay thế các thiết bị, linh kiện, bình điện, bộ sạc… không đúng chủng loại, không rõ nguồn gốc hoặc không đúng theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

Việc lắp thêm phụ kiện hay thiết bị tác động đến hệ thống dây dẫn và nguồn điện của xe có thể dẫn tới sự chênh lệch, gây cháy nổ ắc-quy, pin. Ngoài ra, khi cháy nổ các loại pin như lithium-ion cần được xử lý khác với so với cháy thông thường.

Lời khuyên khi phát hiện xe bị cháy pin trong quá trình sạc là không cố dội nước vào thẳng bộ pin, vì nước và lithium có thể tạo ra khí hydro, khiến tình trạng cháy nổ dễ lan rộng. Lúc này, có thể sử dụng bình chữa cháy chuyên dụng, và nhanh chóng cách ly chiếc xe bị cháy ra xa các xe khác, đồng thời thông báo ngay tới cảnh sát PCCC để được hỗ trợ kịp thời.

Hoàng Hiệp

Bạn có góc nhìn (hoặc có trải nghiệm) nào về vấn đề trên? Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Cuốn tranh truyện bán hư cấu kể lại cuộc đời nhiều thăng trầm của giáo sĩ Đắc Lộ - Alexandre de Rhodes, một vị linh mục, người của Tòa thánh Vatican, đã tới Việt Nam từ thế kỷ XVII và có công rất lớn trong việc in cuốn từ điển đầu tiên của tiếng Việt (Từ điển Việt - Bồ - La) năm 1651.

TS. Phạm Thị Kiều Ly cho biết, là nhà nghiên cứu về sử học, khi được lời mời viết cuốn truyện tranh cho trẻ em về lịch sử, chị rất lưỡng lự bởi sẽ trích dẫn như thế nào cho hợp lý.

“Tôi cảm thấy vô cùng tội lỗi khi viết ra mà không trích dẫn được đầy đủ, nhưng truyện về lịch sử cho trẻ em cần rõ ràng, dễ hiểu. Lúc đầu thấy khó, nhưng khi bắt tay vào viết, thấy hạnh phúc thực sự bởi được sáng tạo, chia sẻ những hiểu biết khiêm tốn của mình với độc giả”, chị Kiều Ly nói.

Để ra được cuốn sách này, tác giả đã trải qua một hành trình dài đi tìm tài liệu trong các văn khố ở Lisboa, Vatican, Roma, Madrid, Aliva, Lyon, Hà Nội với mong muốn phác thảo lại một cách trọn vẹn nhất có thể về lịch sử ngữ pháp và chữ viết hệ Latinh của tiếng Việt. 

Từ bản thảo đầu tiên dày đặc con chữ, sau 7-8 lần thay đổi, những lần phải cắt câu chữ cho phù hợp với truyện tranh, cuối cùng phiên bản hài lòng nhất đã tới tay độc giả sau 2 năm miệt mài chỉnh sửa. Khi thực hiện cuốn sách, chị tôn trọng tuyệt đối những mốc lịch sử, sự kiện chính trong hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ của vị linh mục, chỉ thêm thắt các đoạn hội thoại có lồng cảm xúc của nhân vật để làm “mềm” câu chuyện, giúp nhân vật trở nên đời thường hơn, tác phẩm hấp dẫn hơn và hợp lý hóa những khoảng trống trong lịch sử.

“Chữ Quốc ngữ mà các bạn đang dùng không phải là sản phẩm sáng tạo duy nhất của các thừa sai người nước ngoài. Vào giữa thế kỷ XIX, các vị linh mục người Pháp đã tìm ra con đường lên Kon Tum và bắt tay vào học tiếng nói của người Bah-nar, Jơ-rai, Xê-Đăng… Họ cũng tạo ra chữ viết hệ Latinh cho khoảng chục ngôn ngữ tại Tây Nguyên. Tôi đang tiếp tục nghiên cứu lịch sử sáng tạo phát triển của các chữ viết này”, TS. Phạm Thị Kiều Ly cho biết.

Khi được hỏi về việc lựa chọn bối cảnh, màu sắc cho tác phẩm, họa sĩ Tạ Huy Long cho hay: "Màu sắc với tôi là cảm xúc của câu chuyện, không hẳn nương theo những gì thực tế mô tả. Tôi rất cân nhắc khi chọn hai màu với sắc độ đậm, nhạt. Màu xanh cây già - màu của cây lá nhiệt đới, của áo thầy tu bạc màu. Màu nâu sepia - màu của đất đai màu mỡ và da người cháy nắng".

Chia sẻ về những khó khăn trong quá trình vẽ minh họa cho cuốn sách, họa sĩ Tạ Huy Long bộc bạch: “Hiện nay, Internet và các phương tiện kỹ thuật số phát triển mạnh, nên làm sao để có một cuốn sách tranh thu hút được các bạn nhỏ không phải dễ dàng, đặc biệt là từ một công trình dành cho các nhà nghiên cứu, chuyển sang cho tất cả đối tượng độc giả. Do đó, tôi chọn cách đơn giản, dễ dàng nhất để trẻ em có thể đọc hiểu và thêm yêu lịch sử nước nhà”.

Cuốn sách có sự kết hợp hài hòa giữa hai phần: Đắc Lộ ký sựvà Chữ Quốc ngữ ký sự.

Trong đó, Đắc Lộ ký sựđược đặc biệt thể hiện bằng hình thức truyện tranh, giúp độc giả dễ theo dõi hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ của các thừa sai phương Tây, qua lời kể của Alexandre de Rhodes.

Phần Chữ Quốc ngữ ký sựmang độc giả đi ngược dòng lịch sử, tìm hiểu về hành trình chữ Quốc ngữ đi vào đời sống của người dân Việt Nam. Phần này kể sâu hơn về vai trò, đóng góp của những người Việt và người Pháp trong việc biên soạn từ điển hay dịch sách sử dụng chữ Quốc ngữ, thái độ của giới trí thức Việt Nam trước sự lan rộng của chữ Quốc ngữ, cùng chặng đường chông gai để chữ Quốc ngữ được công nhận là văn tự chính thức của Việt Nam.

Nhóm tác giả còn lập nên một đoạn phỏng vấn đặc biệt với ba nhân vật tiêu biểu trong quá trình sáng tạo chữ Quốc ngữ: Alexandre de Rhodes, Francisco de Pina và Gaspar do Amaral, bàn luận về quá trình sáng tạo chữ viết Latinh của tiếng Việt.

Nhà xuất bản Kim Đồng cùng Viện Pháp tại Hà Nội vừa tổ chức buổi giới thiệu cuốn sáchAlexandre de Rhodes và hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ (Người Việt gọi tôi là cha Đắc Lộ - Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ). 

Sách được thực hiện bởi tác giả Phạm Thị Kiều Ly (phụ trách nội dung, cốt truyện) và họa sĩ Tạ Huy Long (ảnh minh họa). Đây là một trong những nguồn tham khảo thú vị để độc giả Việt Nam hiểu rõ hơn về tiếng Việt, qua đó truyền thêm ngọn lửa tình yêu với ngôn ngữ đất nước mình.

Cuốn tranh truyện bán hư cấu kể lại cuộc đời nhiều thăng trầm của giáo sĩ Đắc Lộ - Alexandre de Rhodes, một vị linh mục, người của Tòa thánh Vatican, đã tới Việt Nam từ thế kỷ XVII và có công rất lớn trong việc in cuốn từ điển đầu tiên của tiếng Việt (Từ điển Việt - Bồ - La) năm 1651.

TS. Phạm Thị Kiều Ly cho biết, là nhà nghiên cứu về sử học, khi được lời mời viết cuốn truyện tranh cho trẻ em về lịch sử, chị rất lưỡng lự bởi sẽ trích dẫn như thế nào cho hợp lý.

“Tôi cảm thấy vô cùng tội lỗi khi viết ra mà không trích dẫn được đầy đủ, nhưng truyện về lịch sử cho trẻ em cần rõ ràng, dễ hiểu. Lúc đầu thấy khó, nhưng khi bắt tay vào viết, thấy hạnh phúc thực sự bởi được sáng tạo, chia sẻ những hiểu biết khiêm tốn của mình với độc giả”, chị Kiều Ly nói.

Để ra được cuốn sách này, tác giả đã trải qua một hành trình dài đi tìm tài liệu trong các văn khố ở Lisboa, Vatican, Roma, Madrid, Aliva, Lyon, Hà Nội với mong muốn phác thảo lại một cách trọn vẹn nhất có thể về lịch sử ngữ pháp và chữ viết hệ Latinh của tiếng Việt. 

Từ bản thảo đầu tiên dày đặc con chữ, sau 7-8 lần thay đổi, những lần phải cắt câu chữ cho phù hợp với truyện tranh, cuối cùng phiên bản hài lòng nhất đã tới tay độc giả sau 2 năm miệt mài chỉnh sửa. Khi thực hiện cuốn sách, chị tôn trọng tuyệt đối những mốc lịch sử, sự kiện chính trong hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ của vị linh mục, chỉ thêm thắt các đoạn hội thoại có lồng cảm xúc của nhân vật để làm “mềm” câu chuyện, giúp nhân vật trở nên đời thường hơn, tác phẩm hấp dẫn hơn và hợp lý hóa những khoảng trống trong lịch sử.

“Chữ Quốc ngữ mà các bạn đang dùng không phải là sản phẩm sáng tạo duy nhất của các thừa sai người nước ngoài. Vào giữa thế kỷ XIX, các vị linh mục người Pháp đã tìm ra con đường lên Kon Tum và bắt tay vào học tiếng nói của người Bah-nar, Jơ-rai, Xê-Đăng… Họ cũng tạo ra chữ viết hệ Latinh cho khoảng chục ngôn ngữ tại Tây Nguyên. Tôi đang tiếp tục nghiên cứu lịch sử sáng tạo phát triển của các chữ viết này”, TS. Phạm Thị Kiều Ly cho biết.

Khi được hỏi về việc lựa chọn bối cảnh, màu sắc cho tác phẩm, họa sĩ Tạ Huy Long cho hay: "Màu sắc với tôi là cảm xúc của câu chuyện, không hẳn nương theo những gì thực tế mô tả. Tôi rất cân nhắc khi chọn hai màu với sắc độ đậm, nhạt. Màu xanh cây già - màu của cây lá nhiệt đới, của áo thầy tu bạc màu. Màu nâu sepia - màu của đất đai màu mỡ và da người cháy nắng".

Chia sẻ về những khó khăn trong quá trình vẽ minh họa cho cuốn sách, họa sĩ Tạ Huy Long bộc bạch: “Hiện nay, Internet và các phương tiện kỹ thuật số phát triển mạnh, nên làm sao để có một cuốn sách tranh thu hút được các bạn nhỏ không phải dễ dàng, đặc biệt là từ một công trình dành cho các nhà nghiên cứu, chuyển sang cho tất cả đối tượng độc giả. Do đó, tôi chọn cách đơn giản, dễ dàng nhất để trẻ em có thể đọc hiểu và thêm yêu lịch sử nước nhà”.

Cuốn sách có sự kết hợp hài hòa giữa hai phần: Đắc Lộ ký sựvà Chữ Quốc ngữ ký sự.

Trong đó, Đắc Lộ ký sựđược đặc biệt thể hiện bằng hình thức truyện tranh, giúp độc giả dễ theo dõi hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ của các thừa sai phương Tây, qua lời kể của Alexandre de Rhodes.

Phần Chữ Quốc ngữ ký sựmang độc giả đi ngược dòng lịch sử, tìm hiểu về hành trình chữ Quốc ngữ đi vào đời sống của người dân Việt Nam. Phần này kể sâu hơn về vai trò, đóng góp của những người Việt và người Pháp trong việc biên soạn từ điển hay dịch sách sử dụng chữ Quốc ngữ, thái độ của giới trí thức Việt Nam trước sự lan rộng của chữ Quốc ngữ, cùng chặng đường chông gai để chữ Quốc ngữ được công nhận là văn tự chính thức của Việt Nam.

Nhóm tác giả còn lập nên một đoạn phỏng vấn đặc biệt với ba nhân vật tiêu biểu trong quá trình sáng tạo chữ Quốc ngữ: Alexandre de Rhodes, Francisco de Pina và Gaspar do Amaral, bàn luận về quá trình sáng tạo chữ viết Latinh của tiếng Việt.