(Dân trí) - Theo số liệu từ Bộ Xây dựng, thời gian qua, lượng tồn kho bất động sản tiếp tục tăng mạnh. Tuy nhiên, giá bán vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt mà thậm chí còn tiếp tục tăng.

Theo báo cáo về nhà ở và thị trường bất động sản quý III của Bộ Xây dựng, lượng tồn kho bất động sản tại các dự án trong quý III là hơn 25.900 sản phẩm. Tồn kho này được hiểu là số lượng bất động sản của dự án đủ điều kiện đưa vào giao dịch theo quy định của pháp luật nhưng chưa giao dịch trong kỳ báo cáo.

Trong đó, chung cư tồn kho gần 4.700 căn. Nhà ở riêng lẻ tồn kho 12.250 căn. Đất nền tồn kho gần 9.000 nền. Các sản phẩm này đều đã đủ điều kiện được bán hàng nhưng chưa được giao dịch. So với quý trước đó, lượng tồn kho bất động sản đã tăng gần 52%.

Riêng về phân khúc chung cư, quý II tồn kho gần 3.000 căn nhưng đến quý III đã tăng lên gần 4.700 căn, tăng hơn 56%. Mặc dù tồn kho tăng mạnh nhưng giá bán các sản phẩm nhà đất trên thị trường vẫn tiếp tục tăng, nhất là ở Hà Nội và TPHCM. 

Cụ thể, giá chung cư Hà Nội, TPHCM tăng ở cả dự án mới và cũ. Trung bình giá sơ cấp tăng 4-6% theo quý và 22-25% theo năm. Một số khu vực giá bán tăng cục bộ 35-40% chỉ trong vài tháng.

Bà Nguyễn Hoài An - Giám đốc cấp cao CBRE Việt Nam - cho rằng phần lớn dự án mở bán mới nằm trong đại đô thị hiện hữu với mặt bằng giá đã cao. Bên cạnh đó, giá bán ở ngưỡng cao một phần vì lực cầu đầu tư lớn, dòng tiền vẫn đổ về sản phẩm phục vụ nhu cầu ở thực ở trung tâm. Do đó, thanh khoản thị trường vẫn được duy trì tích cực.

Khi tung ra sản phẩm mới, chủ đầu tư sẽ tính toán kỹ tương quan giá bán với khu vực nên những tòa mới khó có giá thấp hơn giai đoạn trước hoặc dự án xung quanh. Điều này để đảm bảo lợi nhuận kỳ vọng của chủ đầu tư trong bối cảnh chi phí nguyên vật liệu gia tăng.

Đánh giá về thị trường chung cư, ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) - cho rằng giai đoạn vừa qua giá chung cư tăng bất thường, đặc biệt tại Hà Nội. Hiện tượng này chắc chắn có sự tác động từ nhóm lợi ích trong khi bối cảnh kinh tế, thị trường cũng như thu nhập của người dân chưa hồi phục. 

"Giá nhà tăng cao, nhưng giao dịch lại không xuất hiện, đây có thể là chiêu trò nào đó của một nhóm đầu tư có mục đích không trong sáng", ông Đính thẳng thắn đánh giá.

Bà Phạm Thị Miền - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam - cho rằng, bên cạnh những kết quả xuất phát từ cung, cầu thực tế, thị trường cũng đã xuất hiện những dấu hiệu "tạo nhiệt". Tình trạng này thể hiện qua việc đầu cơ đất đai, đẩy giá nhà ở, và phát sinh các giao dịch bất động sản thiếu minh bạch. 

Nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia thị trường với mục đích lướt sóng, khiến giá bất động sản bị đẩy lên cao bất hợp lý. Dấu hiệu "tạo nhiệt" còn thể hiện ở phân khúc căn hộ với mặt bằng giá chào bán căn hộ chuyển nhượng ngày càng cao, do sự "tiếp tay" của một số nhóm đầu cơ.

Bộ Xây dựng nêu, thời gian qua, một số hội nhóm đầu cơ, nhà đầu tư và các cá nhân hoạt động môi giới bất động sản gây nhiễu loạn thông tin thị trường để "thổi giá", "tạo giá ảo"... Những hội nhóm này lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân để thao túng tâm lý, lôi kéo đầu tư theo tâm lý đám đông để trục lợi.

(Dân trí) - Thảm họa sập cầu Francis Scott Key tiềm ẩn nhiều rủi ro kéo dài đối với nền kinh tế Mỹ và toàn cầu. Nhiều doanh nghiệp lớn như Amazon, BMW, Ford, GM... đang bị tắc nghẽn hàng hóa tại khu vực này.

Rạng sáng 26/3 theo giờ Mỹ, một tàu chở container tên Dali, treo cờ Singapore, đã đâm vào một trong những trụ đỡ trung tâm của cây cầu Francis Scott Key (Mỹ).

Ông Wes Moore, Thống đốc bang Maryland, cho rằng đây không chỉ là thảm họa kinh tế của riêng thành phố Baltimore hay bang Maryland mà là của cả nền kinh tế Mỹ.

Tuyến đường sông đang bị ách tắc vì thân cầu đổ sập vốn là điểm dẫn vào cảng Baltimore, một trong những cảng bận rộn và hoạt động thường xuyên nhất trên cả nước Mỹ.

Với tầm quan trọng lớn như vậy của cảng Baltimore, giới chức bang Maryland ước tính mỗi ngày nền kinh tế của bang này thiệt hại 15 triệu USD vì vụ sập cầu. Ngoài ra, 15.000 công việc trực tiếp tại cảng và 140.000 công việc gián tiếp khác phụ thuộc vào cảng Baltimore bị ảnh hưởng.

Các công ty bảo hiểm có thể chịu thiệt hại lớn hơn. Bloombergước tính các công ty bảo hiểm có thể phải chi trả số tiền bảo hiểm lên tới 3 tỷ USD trong vụ này.

Các quan chức Mỹ cảnh báo vụ sập cầu này có thể gây tác động lan rộng đối với toàn bộ nền kinh tế Mỹ khi tuyến vận tải đường thủy chuyên lưu thông một số hàng hóa quan trọng vẫn sẽ bị ùn tắc trong ngắn hạn. 

Theo ông Pete Buttigieg, Bộ trưởng Giao thông Mỹ, Baltimore là cảng xử lý phương tiện lớn nhất cả nước, bao gồm ô tô và thiết bị nông nghiệp hạng nặng. Cảng đã xử lý 52,3 triệu tấn hàng hóa, trị giá 80,8 tỷ USD vào năm 2023.

Vì thế, trong trường hợp tình trạng tắc nghẽn kéo dài, các tàu tiếp tục chờ đợi thì sự chậm trễ là khó tránh đối với các công ty xuất nhập khẩu, trong đó có nhiều doanh nghiệp lớn như Amazon, Fedex, BMW, Ford, GM...

Bộ trưởng Giao thông Mỹ cho rằng việc sớm đưa cảng biển này hoạt động trở lại không chỉ quan trọng với người dân và người lao động ở Baltimore mà còn với các chuỗi cung ứng của đất nước.

Ông khẳng định công tác khắc phục đang được tiến hành khẩn trương nhưng chưa biết khi nào sẽ hoàn thành. Trong khi đó, khung thời gian để xây dựng lại cây cầu cũng chưa thể ước tính được.

Theo dữ liệu của bang Maryland, năm 2023, cảng Baltimore tiếp nhận và điều phối khoảng 1,1 triệu container hàng hóa, là cảng bận rộn thứ 9 trên cả nước xét về khối lượng trao đổi thương mại.

Với chiều dài gần 3km, Francis Scott Key là một trong những tuyến giao thông vận tải huyết mạch đông đúc nhất của Mỹ. Cây cầu được khánh thành vào năm 1977. Mỗi năm có khoảng 11,5 triệu lượt phương tiện lưu thông qua cầu.

Cầu Francis Scott Key bị sập khi tàu container tên Dali, treo cờ Singapore đâm vào trụ cầu. Vào thời điểm xảy ra tai nạn, trên tàu có 22 thủy thủ đoàn và khoảng 4.679 container.

Vụ va chạm khiến cây cầu bị gãy, sập, kéo theo một số phương tiện rơi xuống sông Patapsco và khiến một số người mất tích. Ít nhất 6 người thiệt mạng trong vụ sập cầu này, đến nay mới chỉ tìm thấy 2 thi thể nạn nhân

(Dân trí) - Mỹ ủng hộ việc Hàn Quốc dỡ bỏ thiết quân luật trong khi Nga lo ngại khả năng phương Tây sẽ áp lệnh trừng phạt với Seoul.

"Chúng tôi nhẹ nhõm khi Tổng thống Yoon đã đảo ngược quyết định về lệnh thiết quân luật đáng lo ngại của mình và tôn trọng cuộc bỏ phiếu của Quốc hội Hàn Quốc nhằm chấm dứt lệnh thiết quân luật", người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ tuyên bố hôm 3/12.

"Dân chủ là nền tảng của liên minh Mỹ - Hàn Quốc và chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi tình hình", quan chức Mỹ cho biết thêm.

Trước khi thiết quân luật được dỡ bỏ, người phát ngôn cho biết Mỹ "rất lo ngại", đồng thời lưu ý rằng Washington không được thông báo trước về tuyên bố tình trạng khẩn cấp của Tổng thống Yoon Suk-yeol.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nêu khả năng các nước phương Tây có thể sẽ áp đặt lệnh trừng phạt đối với Hàn Quốc để đáp trả các báo cáo về việc trấn áp các cuộc biểu tình chính trị ở nước này.

Trước đó, vào đêm 3/12, trong bài phát biểu trên truyền hình, Tổng thống Hàn quốc Yoon Suk-yeol bất ngờ ban bố tình trạng thiết quân luật. Lý do ông Yoon đưa ra là "để bảo vệ một Hàn Quốc tự do khỏi các mối đe dọa từ lực lượng Triều Tiên và để loại bỏ các thành phần chống nhà nước".

Sắc lệnh thiết quân luật cấm mọi hoạt động chính trị, bao gồm cả các cuộc biểu tình và hoạt động của các đảng phái chính trị. Ngoài ra, sắc lệnh yêu cầu đặt tất cả các phương tiện truyền thông và nhà xuất bản dưới sự kiểm soát của quân đội.

Sắc lệnh yêu cầu các bác sĩ thực tập sinh đình công phải ngay lập tức quay lại làm việc trong vòng 48 giờ. Theo sắc lệnh, người vi phạm thiết quân luật có thể bị bắt hoặc bị khám xét.

Quốc hội Hàn Quốc đã triệu tập khẩn cấp ngay trong đêm để bỏ phiếu chặn lệnh thiết quân luật của tổng thống. Nội các Hàn Quốc sau đó đã bỏ phiếu dỡ bỏ lệnh thiết quân luật gây tranh cãi kéo dài khoảng 6 giờ đồng hồ.

Chủ tịch quốc hội Hàn Quốc Woo Won-sik tuyên bố lệnh thiết quân luật là "vô hiệu" sau khi các nhà lập pháp bỏ phiếu bãi bỏ sắc lệnh. Vào sáng 4/12, Tổng thống Yoon thông báo sẽ dỡ bỏ tình trạng thiết quân luật.

Đây là lần đầu tiên một tổng thống Hàn Quốc ban bố lệnh thiết quân luật trong vòng 44 năm qua. Sắc lệnh khiến đồng won mất giá mạnh. Ở thủ đô Seoul, nhiều người dân đã biểu tình bên ngoài tòa nhà quốc hội để phản đối thiết quân luật.

Động thái của Tổng thống Yoon cũng vấp phải sự chỉ trích gay gắt của các đảng đối lập. Lãnh đạo đảng Dân chủ đối lập Lee Jae-myung gọi quyết định của Tổng thống là "vi hiến" và kêu gọi điều tra người đứng đầu chính phủ.

PGS Phan Thị Hà Dương: "Rồi đây, trong sự phát triển và đòi hỏi của khoa học và công nghệ, chúng ta sẽ càng ngày càng nhận thấy vai trò của Toán học". Ảnh: NVCC

“Đứng dưới mặt đất còn chưa vững thì lấy đâu mà bay bổng tưởng tượng?”

Là đại diện duy nhất của Việt Nam và là 1 trong 13 diễn giả tại hội thảo, chị dự định sẽ đề cập tới khía cạnh nào trong phần phát biểu của mình? Vì sao chị chọn nội dung đó?

- Trong khuôn khổ sự kiện, tôi sẽ tham dự phiên bàn tròn về “Tầm quan trọng của toán học trong giáo dục và đào tạo ở bậc phổ thông và ĐH tại các nước đang phát triển”.

Tôi dự định sẽ đề cập đến những thay đổi mới trong Các chương trình Toán học ở nước ta hiện nay: Việc Nhà nước đã đầu tư và phát triển chương trình trọng điểm Toán học mà hạt nhân là Viện NCCC về Toán; Một số chương trình đào tạo ĐH và sau ĐH có liên kết với nước ngoài, trong đó có Trung tâm Đào tạo và nghiên cứu Toán học UNESCO; Việc chúng ta đang cố gắng xây dựng các chương trình Toán học ứng dụng kết hợp Viện, trường và doanh nghiệp; Hệ thống đào tạo Toán học khuyến khích các năng khiếu toán ở phổ thông và ĐH; Và một điểm mới gần đây là việc xây dựng một chương trình giáo dục Toán phổ thông mới mà trọng điểm sẽ là bộ SGK mới.

Theo tôi, một số điểm là nét đặc thù của nền giáo dục Toán ở Việt Nam và một số điểm là những điều đổi mới đang được quan tâm và đòi hỏi nhiều nỗ lực. Tôi hy vọng điều đó cũng lý giải được một thực tế vẫn hay khiến các bạn quốc tế ngạc nhiên - đó là Việt Nam là nước có nền kinh tế chưa mạnh nhưng lại có nền Toán học phát triển khá bền vững và có nhiều thành tựu đứng đầu khu vực và cũng có những chuyên ngành so sánh bình đẳng được với thế giới.

Học sinh tham gia các hoạt động trong Ngày hội Toán học mở 2018 với chủ đề “Toán học giải mã thế giới hỗn độn”. Ảnh: Thanh Hùng

Không ít "cái máy giải toán giỏi" ở bậc phổ thông, khi lên đến ĐH hoặc cao hơn nữa lại bị thui chột dần, thậm chí biến mất. Nguyên nhân theo chị là do đâu?

-Thế nào là thui chột và biến mất? Là họ đã không trở thành các nhà toán học lỗi lạc ư? Có nhất thiết?

Nếu những cô cậu ấy theo học các ngành học khác, trở thành những nhà vật lý, hóa học, những bác sĩ, thậm chí nhà văn giỏi thì càng cho thấy và trên thực tế đã cho thấy toán học quả thực đã góp phần tạo nên những người có tư duy sâu sắc, có óc phản biện, có đóng góp cho xã hội.

Hội thảo lần này có sự hiện diện của một tên tuổi lớn: Cédric Villani, chủ nhân giải Fields Medal (cùng năm với GS Ngô Bảo Châu – P.V), ông từng nói: "Các nhà toán học cần có trí tưởng tượng". Chị có tán đồng câu nói đó?

- Tất nhiên rồi. Toán học đòi hỏi sự sáng tạo, mà có sự sáng tạo nào lại không cần trí tưởng tượng.

Trong khi đó, ở ta, đại đa số vẫn mặc định rằng toán học là một lĩnh vực hết sức khô khan, một môn học "khó nhằn". Phải chăng cách dạy và truyền cảm hứng của chúng ta... "nghèo tưởng tượng" quá nên đã ít nhiều bóp chết đam mê và sáng tạo?

-Trí tưởng tượng chỉ có thể khoáng đạt và hướng tới cái đẹp khi nó xuất phát từ sự thật. Nếu như không hiểu bản chất và xuất phát thực tế của các vấn đề toán học thì khó lòng có thể phát huy trí tưởng tượng, hay nói giản dị hơn là khó lòng yêu thích, thấy gần gũi và làm chủ được kiến thức.

Nhiều học sinh không thích môn toán, một phần lớn là do giáo dục toán phổ thông đại trà của ta. Bản thân toán phổ thông không quá khó, những vấn đề trừu tượng có thể được hiểu thông qua các ví dụ cụ thể và các thực hành trải nghiệm.

SGK và cách dạy hiện nay của ta làm cho học sinh chỉ có thể cố nắm bắt những khái niệm trừu tượng và không rõ xuất xứ. Sự hiểu biết lơ mơ sẽ làm các em tự ti, mông lung, đứng dưới mặt đất còn chưa vững thì lấy đâu mà bay bổng tưởng tượng.

“Cần phải có nhiều bộ SGK"

Vậy làm thế nào để giúp tháo bỏ tâm lý "sợ toán" ở nhiều bạn học sinh (đặc biệt là bậc THCS) ở ta hiện nay? Nguyên nhân của nỗi sợ này theo chị là từ đâu: Chương trình quá khó? Giáo trình lạc hậu? Phương pháp dạy chưa lôi cuốn, hiệu quả?...

- Hãy dạy các em thật cụ thể, nên bắt đầu bằng một ví dụ thực tế, trước khi đi đến khái niệm toán học. Như khi muốn nói về hàm bậc hai, có thể nói việc xem xét diện tích một sân bóng khi biết chu vi; khi muốn nói đến những bài toán tổ hợp, có thể nói đến việc chơi bài, việc đếm ghế trong nhà hát... Hãy cố gắng giải thích, dẫn dắt từng bước và cho thấy vì sao đi đến một cách giải, chứ không phải viết một lời giải gọn ghẽ và gây ngạc nhiên không biết vì sao tìm ra được nó.

Ngoài ra, việc thi cử quá nặng, và gần đây lại còn thi trắc nghiệm với tốc độ trung bình 2 phút một câu hỏi (nhiều câu khó) trong kỳ thi THPT sẽ dễ tạo tâm lý học để thi, học mẹo mực và không cần nắm rõ bản chất...

Nên có thêm nhiều các hoạt động như Ngày hội Toán học mở (đã được Viện NCCC về Toán tổ chức rất thành công ở cả 3 miền), về lâu dài nên xây dựng Cung khoa học như các nước để trẻ em có thể đến chơi và học toán và khoa học.

Ở nước ngoài, học sinh VN thường được khen là giỏi toán hơn các nước. Còn trong nước thì chỉ có được một thiểu số nhỏ giải toán xuất sắc, và phần đông... khiếp đảm môn toán. Vậy phải chăng, hơn thua vẫn là phương pháp?

- Đúng là nhiều học sinh du học của ta, nhất là các bạn có học bổng, thường học toán giỏi so với mặt bằng chung của SV nước ngoài. Nhưng đó chỉ là một số ít học sinh và không thể đại diện cho học sinh đại trà của chúng ta được.

Điều thứ hai, các bạn giỏi toán ấy đã bỏ ra rất nhiều công sức, thời gian để học và học. Nếu cùng một công sức ấy bỏ ra, mà được học một cách khoáng đạt hơn, gần gũi bản chất hơn, thì có thể các bạn ấy còn giỏi hơn nữa và sẽ yêu thích toán hơn nữa, nhìn thấy nhiều vẻ đẹp của toán hơn chỉ là khoái chí giải mấy bài hóc hiểm.

Giải quyết những "hỗn độn" bằng toán. Ảnh: Thanh Hùng

Từng nhiều năm nghiên cứu khoa học tại Pháp, chị nhận thấy SGK, cũng như phương pháp dạy môn Toán ở ta có gì khác biệt? Và cần "vá lỗi" ở điểm nào?

- Đây là một vấn đề tôi rất quan tâm. Cần phải có một cách viết SGK mới, gần gũi và hướng tới năng lực của học sinh hơn. Chính vì thế tôi đã đọc khá kỹ Chương trình giáo dục phổ thông (gọi tắt là Chương trình) mới về môn Toán và đã tham khảo SGK của một số nước châu Á, châu Âu và Mỹ.

Việc hoàn thiện một chương trình mới về Toán như vừa qua theo tôi là một công việc đòi hỏi rất nhiều công sức tìm hiểu, đối chiếu, tham khảo. Chương trình mới sẽ làm thay đổi bản chất cách chúng ta nhìn nhận về bộ SGK.

Tôi đánh giá rất cao chương trình mới này. Thứ nhất, nội dung môn học không chỉ để cung cấp kiến thức, để nhớ máy móc nữa; mà nó hướng đến việc giới thiệu xuất phát điểm của bài toán, ý nghĩa thực tế của các khái niệm và cách suy nghĩ để tìm ra lời giải. Hơn nữa chương trình đã đưa mảng kiến thức về Xác suất và Thống kê, những ngành học quan trọng trong thời đại khoa học công nghệ ngày nay. Thứ hai là hình thức truyền tải sẽ gần gũi hơn, với các ví dụ, vấn đề trong cuộc sống, trong công nghiệp hay kinh tế cần được mô hình hóa bằng các khái niệm toán học; các trải nghiệm thực hành và hoạt động nhóm. Thứ ba, SGK sẽ không phải là tôn chỉ mà giáo viên bám sát, nó sẽ được sử dụng như sách tham khảo. Sách viết càng dễ hiểu, càng có nhiều hướng dẫn cụ thể, càng gần gũi với giáo viên và học sinh thì sẽ càng được tham khảo nhiều.

Chính vì vậy, cần phải có nhiều bộ SGK, vừa là tạo điều kiện để người dùng có thể lựa chọn tham khảo, vừa là động lực thúc đẩy các tác giả cố gắng hết sức để sách được người đọc đánh giá cao.

Cùng với đó, các giáo viên cũng phải tự cảm thấy cần thiết thay đổi cách dạy khô khan trước đây. Và cuối cùng, Nhà nước cũng cần tạo điều kiện tốt để giáo viên có thể thực thi được chương trình mới (giáo viên được có điều kiện thời gian để sáng tạo và chuẩn bị bài giảng tốt, lớp học không quá đông để triển khai các thực nghiệm...).

"Đã có khi sau một buổi dạy học, tôi chợt nhận ra rằng món quà tuyệt vời nhất mà Thượng đế ban tặng cho con người chính là lời nói". Ảnh: NVCC

Có một thực tế là trong khi phần lớn học sinh chuyên Văn đều sợ Toán thì không ít học sinh chuyên Toán lại giỏi Văn, thậm chí yêu thích văn thơ (mà chị có lẽ là một ví dụ điển hình). Toán học đã đưa đến "liều vitamin" nào, theo chị?

- Để có thể cảm nhận một kết quả toán học cao cấp, cần phải được trang bị một số kiến thức toán mà nếu không làm trong ngành thì cũng không nhất thiết phải có.

Còn văn học gắn với cuộc sống, ai cũng có thể cảm nhận được, tùy theo từng người mà sự cảm nhận sẽ khác nhau. Văn học đẹp thế làm sao không yêu cho được? Tất nhiên những người làm toán thường hay tư duy, hay tưởng tượng thì việc họ muốn đắm mình vào những tưởng tượng của văn thơ sẽ làm họ rất thích thú.

Tuy nhiên, mỗi khi nghe các nhà văn khen những người làm toán giỏi văn, tôi đều cảm nhận trong đó một chút lòng ưu ái nuông chiều. Từ việc có khả năng viết một ghi chú có ý nghĩa, một cảm nhận tinh tế đến việc viết một truyện ngắn hay xa hơn viết một cuốn tiểu thuyết là một khoảng không mênh mông. Để trở thành một nhà văn thực sự không thể amateur được.

Vừa lọt top “50 phụ nữ ảnh hưởng nhất Việt Nam năm 2019” - theo Forbes, chị nghĩ sao về "sứ mệnh" truyền cảm hứng tới học trò, cộng sự và các con của mình, về tình yêu dành cho Toán học?

- Việc có tên trong danh sách này tất nhiên làm tôi thấy vui, nhưng không vì thế mà tôi đặt cho mình thêm nhiệm vụ gì đâu!

Độc lập với điều đó thì việc dạy học luôn là niềm vui của tôi. Mỗi khi bước vào lớp, tôi thường quên hết mọi lo nghĩ khác, chỉ còn bài giảng và học trò. Đã có khi sau một buổi dạy học, tôi chợt nhận ra rằng món quà tuyệt vời nhất mà Thượng đế ban tặng cho con người chính là lời nói: Được nói về những điều mình thích thú và say mê là một niềm hạnh phúc.

Xin cảm ơn chị!

Thư Quỳnh (thực hiện)

------------

* Ngày Toán học tổ chức tại UNESCO dưới dự tài trợ của Viện Hàn lâm khoa học Pháp.

(Dân trí) - Theo tình báo Anh, tên lửa siêu vượt âm tầm trung Oreshnik của Nga có 36 đầu đạn con, có tầm hoạt động lên tới 5.000km.

Trang tin Defense Newscuối tuần qua dẫn báo cáo của Cơ quan Tình báo Anh cho biết, tên lửa đạn đạo siêu vượt âm tầm trung thế hệ mới Oreshnik của Nga là một biến thể của tên lửa chiến lược Rubezh RS-26 được thử nghiệm lần đầu vào năm 2011.

Oreshnik được cho là có tầm bắn 3.000-5000km. Trong vụ tập kích nhà máy công nghiệp quân sự Ukraine ở thành phố Dnipro hôm 21/11, tên lửa này đã bay được quãng đường 800km. Điều này cho thấy độ chính xác cao của tên lửa.

Tên lửa có 6 đầu đạn lớn chia thành 36 đầu đạn con, cho phép nó tấn công đồng thời nhiều mục tiêu.

Theo tình báo Anh, Nga có thể đã bắt đầu quá trình phát triển Oreshnik từ trước khi chính thức rút khỏi Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) vào năm 2019.

Việc Nga sử dụng hệ thống tên lửa thử nghiệm này chống lại Ukraine gần như chắc chắn nhằm đưa ra thông điệp chiến lược sau khi Ukraine sử dụng tên lửa của phương Tây để tấn công lãnh thổ Nga.

Tuy nhiên, tình báo Anh cho rằng, Nga chỉ có sẵn một số tên lửa Oreshnik và hiện chưa được đưa vào sản xuất hàng loạt. Chi phí sản xuất Oreshnik rất có thể đắt hơn nhiều so với các tên lửa khác mà Nga đang sử dụng cho chiến dịch quân sự ở Ukraine.

Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga (Thượng viện) Valentina Matviyenko hôm qua nhấn mạnh, phương Tây chắc chắn đã nhận được thông điệp từ vụ phóng Oreshnik cùng các tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Theo Tổng thống Putin, Oreshnik là tên lửa siêu vượt âm tầm trung thế hệ mới được thử nghiệm trong điều kiện tác chiến. Tên lửa này có tốc độ gấp 10 lần âm thanh, khiến nó gần như không thể đánh chặn.

Ông nói thêm, Oreshnik có khả năng mang nhiều đầu đạn, bao gồm cả đầu đạn thông thường và đầu đạn hạt nhân. Tên lửa có thể nhắm mục tiêu vào những công trình được bảo vệ tốt, nằm sâu trong lòng đất, giúp nó trở nên hiệu quả trước các mục tiêu kiên cố như boongke.

Mặc dù không phải là vũ khí hủy diệt hàng loạt nhưng Oreshnik vẫn có khả năng gây ra sự hủy diệt lớn mà không cần sử dụng năng lượng hạt nhân.

(Dân trí) - Khi các cường quốc trên thế giới ngày càng cạnh tranh quyết liệt hơn, nhiều chuyên gia cảnh báo đây có thể là thời cơ để nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) trỗi dậy.

IS đang lợi dụng tình trạng bất ổn lan rộng và căng thẳng bùng phát trong các cuộc xung đột lớn, bao gồm cả ở Ukraine và Trung Đông, để mở đường cho các cuộc tấn công khủng bố mới trên toàn cầu, các chuyên gia an ninh cảnh báo với Newsweek.

IS từng là nhóm khủng bố "làm mưa, làm gió" ở Trung Đông cách đây hơn 10 năm nhưng đã bị các lực lượng Mỹ, Nga đánh bại ở Iraq và Iran vào năm 2019. Tuy nhiên, kể từ đó, các phần tử IS đã trỗi dậy ở một số khu vực ở châu Phi và Afghanistan và giờ đây đã gây ra mối đe dọa tới các quốc gia trên toàn thế giới.

Sau khi nhận trách nhiệm đứng sau những vụ tấn công chết người ở Iran và Nga vào đầu năm nay, cùng với một loạt các vụ việc khác, ISIS-K (một nhánh của IS ở Afghanistan) ngày càng hướng sự chú ý đến phương Tây.

Hàng chục vụ bắt giữ đã được thực hiện ở các nước châu Âu như Pháp, Đức và Anh, cũng như Mỹ, nơi một phần tử người Afghanistan đã bị bắt giữ vào tuần trước vì bị cáo buộc có kế hoạch thực hiện một cuộc tấn công khủng bố vào ngày bầu cử 5/11.

Trong khi đó, sự chia rẽ ngày càng sâu sắc giữa các cường quốc thế giới về các vấn đề trải dài từ Đông Âu đến Đông Á lại là cơ hội mới để ISIS-K chớp thời cơ trỗi dậy, giới quan sát cảnh báo.

"Thừa nước đục thả câu"

Lucas Webber, một nhà phân tích tình báo tại Trung tâm Soufan (Mỹ), nói với Newsweekrằng: "ISIS-K theo dõi rất chặt chẽ các thay đổi địa chính trị vĩ mô và căng thẳng gia tăng giữa các cường quốc. Nhóm này mong muốn các cường quốc gia tăng xung đột để có thể khiến họ bị suy yếu và IS công khai tuyên bố ý định lợi dụng các cuộc xung đột hiện tại và tiềm tàng để mở các cuộc tấn công khủng bố".

Tại Trung Đông, các cuộc xung đột gia tăng đã biến khu vực này thành "chảo lửa" theo đúng nghĩa đen. Các cuộc chiến giữa Israel và những nhóm mà Iran hậu thuẫn trong trục kháng chiến như Hamas, Hezbollah, Houthi chưa có dấu hiệu hạ nhiệt trong hơn một năm qua.

Trong khi đó, Mỹ đang gia tăng hoạt động quân sự ở khu vực để đảm bảo lợi ích quốc gia cũng như viện trợ cho đồng minh thân cận Israel.

ISIS-K đang tận dụng sự phẫn nộ của người dân khu vực vì sự tàn phá và hàng chục nghìn cái chết do xung đột, như một thứ nhiên liệu "bén lửa" để châm ngòi cho tâm lý thù địch gia tăng ở Trung Đông.

"Kể từ cuộc tấn công của Hamas vào ngày 7/10/2023 vào các khu vực do Israel kiểm soát, phản ứng của Israel và cuộc xung đột kéo dài sau đó, ISIS-K đã tung ra hàng loạt nội dung tuyên truyền trực tuyến để khai thác để kích động những bất bình do chiến tranh gây ra và kích động những người ủng hộ bạo lực chống lại Mỹ và phương Tây vì đã ủng hộ Israel", ông Webber nhận định.

"Tạp chí Voice of Khurasan của ISIS-K, được phát hành trên Internet, các nền tảng truyền thông xã hội và ứng dụng nhắn tin, thường xuyên có các lời kêu gọi tấn công và lời khuyên chiến thuật về vũ khí và lựa chọn mục tiêu", ông nói thêm.

Một số ấn bản gần đây đã đưa tin chi tiết về cuộc xung đột ở Trung Đông, coi tất cả các bên là kẻ thù và dự đoán tình hình sẽ tiếp tục leo thang xung quanh các điểm nóng khác trên thế giới như ở bán đảo Triều Tiên, Đài Loan, mâu thuẫn lãnh thổ giữa Ấn Độ và Trung Quốc, Ấn Độ và Pakistan, xung đột ở Ukraine, cạnh tranh Mỹ - Trung.

Theo tạp chí này, "người Hồi giáo" sẽ đạt được những bước tiến lớn nhờ vào việc "kẻ thù của họ chiến đấu với nhau và sự kiện diễn ra theo hướng có lợi cho họ".

Tại Ukraine, chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga cũng được ISIS-K coi là cơ hội để tận dụng khi các cường quốc bất hòa, để những phần tử Hồi giáo cực đoan có thể thực hiện các vụ tấn công.

"Xét về mặt tuyên truyền thuần túy, ISIS-K đã so sánh cuộc xung đột ở Ukraine như cuộc chiến giữa người La Mã và người Ba Tư trong lịch sử. Cuộc xung đột này từng cho phép các chiến binh Hồi giáo chinh phục nhiều vùng lãnh thổ", Riccardo Valle, một nhà phân tích nghiên cứu và giám đốc nghiên cứu tại The Khorasan Diary, nói với Newsweek.

"ISIS-K lập luận rằng Nga và Mỹ sẽ bị phân tâm và tốn kém tài nguyên trong khi nhóm này sẽ khai thác cuộc xung đột để tấn công cả hai quốc gia", ông nói.

ISIS-K thường tận dụng những sự hỗn loạn để đạt được mục đích của chúng. Năm 2021, tận dụng thời điểm Mỹ rút quân khỏi Afghanistan trong hỗn loạn, ISIS-K đã đánh bom liều chết tại sân bay quốc tế Kabul, khiến nhiều binh sĩ và dân thường thiệt mạng, trong đó có 13 lính Mỹ.

Đầu năm nay, ISIS-K đã nhận trách nhiệm vụ tấn công khủng bố tàn khốc khiến 145 người thiệt mạng ở nhà hát Crocus City Hall, ngoại ô Moscow, Nga.

Vụ tấn công ở Nga diễn ra chưa đầy 3 tháng sau khi ISIS-K giết hại hơn 100 người tại lễ tưởng niệm ở Kerman, Iran dành cho Thiếu tướng Qassem Soleimani, Chỉ huy Lực lượng Quds của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo, người đã bị Mỹ ám sát vào tháng 1/2020.

Những vụ việc cho thấy khả năng của ISIS-K trong việc tổ chức các cuộc tấn công quy mô lớn, không thua kém gì những vụ việc chấn động mà IS đã từng làm 10 năm trước khi tổ chức khủng bố này còn ở "thời hoàng kim".

Vào tháng 6, người đứng đầu Văn phòng Liên bang Bảo vệ Hiến pháp của Đức cảnh báo rằng ISIS-K đã lợi dụng dòng người tị nạn từ Ukraine để đưa các phần tử cực đoan đến Tây Âu.

Ông Valle cho biết: "ISIS-K mô tả cuộc chiến ở Ukraine là cơ hội tốt nhất cho những phần tử cực đoan tới châu Âu thực hiện các cuộc tấn công nhằm trả thù Nga và phương Tây vì đây chính là những lực lượng chủ chốt đã tiêu diệt IS ở Trung Đông thời gian trước đó".

Ông lập luận rằng "những thông tin tuyên truyền tương tự cũng được áp dụng cho cuộc xung đột ở Gaza, khi ISIS-K chủ động kêu gọi tấn công bừa bãi vào phương Tây để đáp trả việc phương Tây ủng hộ Israel". 

ISIS-K cũng coi xung đột giữa Israel và Iran cùng các nhóm trong trục kháng chiến là cơ hội tốt để IS trỗi dậy trở lại ở khu vực Trung Đông.

"Về mặt thực tế, chúng ta đã và đang chứng kiến những sự kiện này. Không chỉ các vụ tấn công ở Nga, mà cả những âm mưu bị phát hiện ở châu Âu và Mỹ cũng như ở Israel đều khẳng định rằng IS phát triển mạnh nhờ sự bất ổn trong khu vực và quốc tế", ông Valle nhận định.

Thiếu hợp tác chống khủng bố

Trước đó, dù có những mâu thuẫn và khác biệt về quan điểm ở một số vấn đề nhưng các nước lớn vẫn duy trì hợp tác chặt chẽ trong nỗ lực chống khủng bố. Sự chia rẽ giữa các cường quốc có nguy cơ sẽ khiến những nỗ lực này giảm hiệu quả và đây chính là thời cơ mà ISIS-K nhắc tới.

Trước đó, ISIS-K đã tận dụng tình hình bất ổn ở Afghanistan để trỗi dậy. Sau vụ đánh bom sân bay Kabul, ISIS-K đã gia tăng hoạt động khi Mỹ rút khỏi quốc gia Trung Nam Á.

Sau hai thập kỷ chiến đấu, Taliban đã lên nắm quyền ở Afghanistan. Dù Taliban quyết tâm tiêu diệt đối thủ không đội trời chung ISIS-K, nhưng tiềm lực của Taliban cũng có giới hạn. Họ thiếu đi sự hợp tác quốc tế cần thiết vì tới nay chính quyền Afghanistan do Taliban nắm quyền vẫn chưa được công nhận trên trường quốc tế.

Mặc dù cùng là đạo Hồi nhưng Taliban và ISIS-K là đối thủ của nhau. Theo BBC, quan điểm của Taliban là xây dựng nhà nước Hồi giáo gói gọn trong lãnh thổ Afghanistan, trong khi IS và ISIS-K mong muốn bành trướng lãnh thổ của nhà nước Hồi giáo tự xưng ra thế giới. Với hệ tư tưởng cực đoan, tàn bạo, chúng mong muốn tấn công vào các mục tiêu phương Tây, quốc tế và nhân đạo ở bất cứ nơi nào chúng có thể tiếp cận.

Mặt khác, ISIS-K là tập hợp của các cựu chỉ huy chiến trường, cựu thành viên của Taliban đã đổi phe, cùng các phần tử chiến binh thánh chiến xuyên quốc gia. Để tiêu diệt tận gốc ISIS-K, Taliban không thể làm một mình.

Sự ngờ vực tràn lan giữa các quốc gia trong khu vực và xa hơn nữa là giữa các cường quốc chỉ làm trầm trọng thêm vấn đề, thu hẹp không gian cho hợp tác an ninh có ý nghĩa.

"Điều này có thể thấy rõ ở cả cấp độ khu vực, chẳng hạn như trong trường hợp Afghanistan, Pakistan, Afghanistan và Tajikistan cáo buộc lẫn nhau hỗ trợ ISIS-K. Trong khi đó, ở cấp độ quốc tế, khi Nga và Mỹ gặp khó khăn trong việc hợp tác với nhau trong lĩnh vực an ninh liên quan đến các tổ chức cực đoan bạo lực", chuyên gia Valle nhận định.

Khi các chính phủ các nước không tìm được tiếng nói chung, ISIS-K tăng cường nỗ lực để thể hiện mình là lực lượng thánh chiến hùng mạnh nhằm thu hút thêm người ủng hộ.

Abdul Sayed, một nhà nghiên cứu độc lập chuyên về các nhóm vũ trang ở Nam và Trung Á, chia sẻ với Newsweekrằng: "Năm nay chứng kiến sự gia tăng đáng kể các vụ việc liên quan đến việc lập kế hoạch tấn công khủng bố của các cá nhân hoặc nhóm có liên hệ với ISIS-K ở Châu Âu và Mỹ".

"Đồng thời, đã có sự leo thang đáng kể trong các nỗ lực tuyên truyền và truyền thông điệp của ISIS-K, với trọng tâm chính là ở Afghanistan và khu vực rộng lớn hơn, bao gồm Nam Á đến Trung Á. Những nỗ lực này chủ yếu nhằm huy động sự ủng hộ từ các chiến binh cho cuộc nổi dậy chống lại Taliban ở Afghanistan", chuyên gia Sayed cho biết.

ISIS-K hiện nắm một phần nhỏ lãnh thổ ở Afghanistan, khác với thời kỳ chúng bành trướng diện tích lớn ở Iraq và Syria.

Ahmed-Waleed Kakar, nhà phân tích và người sáng lập tổ chức AfghanEye, cho rằng ISIS-K đã muốn lan rộng hơn nữa tầm ảnh hưởng, để thu hút thêm sự ủng hộ ở các khu vực với an ninh mong manh, ví dụ Kashmir, khu vực tranh chấp chủ quyền giữa Ấn Độ và Pakistan. ISIS-K dường như cũng đang để mắt tới khu vực Caucasus nằm ở biên giới giữa châu Á và châu Âu.

Các chuyên gia cho rằng, nếu các quốc gia thiếu đi sự hợp tác trong nỗ lực chống khủng bố, đặc biệt là giữa các nước lớn, nguy cơ bóng ma khủng bố trỗi dậy trên diện rộng một lần nữa có khả năng xảy ra.