Dưới đây là bài viết của độc giả Tùng Thương gửi về diễn đàn (nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả).

Đọc bài viết “Đừng dùng phong bì để mua chuộc sự yên tâm về sức khoẻ” của bác sĩ Hồng Đức ở Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, tôi tin rằng “Về cơ bản, khi bước chân vào ngành Y không một nhân viên y tế nào mong muốn làm giàu bằng “phong bì” của người bệnh cả!”.

Thật ra, không chỉ ngành Y, làm bất cứ ngành nghề nào, ai cũng muốn sống tốt một cách đàng hoàng, công tâm bằng nghề nghiệp.

Tôi cũng tin là chuyện phong bì trong bệnh viện chỉ là “con sâu bỏ rầu nồi canh” thôi. Bản thân bác sĩ Đức cũng nói “về cơ bản không thầy thuốc nào muốn làm giàu bằng phong bì người bệnh”, nghĩa là đâu đó vẫn có câu chuyện buồn.

Bởi bản thân tôi từng là bệnh nhân và cũng là người nhà bệnh nhân nhiều lần. Có bệnh viện này, bệnh viện khác, có thầy thuốc này thầy thuốc khác. Nghĩa là không thể đánh đồng tất cả mọi viện, mọi thầy thuốc đều đòi hỏi phong bì mới được việc. Và không phải ở khâu nào trong bệnh viện cũng có phong bì.

Cách đây 2 năm, mẹ tôi phát hiện bị u thận, khối u to gây chèn ép đau tức, phải mổ. Trong quá trình khám ở một viện nổi tiếng về chuyên ngành ung bướu, không ai nhắc nhở hay gợi ý chuyện phong bì lót tay thầy thuốc. Mẹ tôi có bảo hiểm y tế hưu trí, chi phí khám, phát hiện bệnh chỉ hết hơn 2 triệu.

Có lúc tôi đã nghi ngờ hai câu hỏi trước khi đi viện nhiều người nói: “Có quen ai không?”; “Có phải phong bì không?”.

Nhưng chuyện buồn bắt đầu khi mẹ tôi phải mổ. Một bác sĩ nói trường hợp mẹ tôi nếu mổ phải chờ nhanh nhất 1 tháng. Vậy thì lâu quá, mẹ thì đau, nhà thì lo lắng. Có vào viện ung bướu rồi mới thấy, tâm lý chung là ai cũng muốn được mổ sớm, tăng hi vọng khoẻ mạnh.

Một người khoác áo blouse “khuyên” chúng tôi nên đóng tiền để được mổ sớm. Hồi đó tôi mất khoảng 4 triệu. “Kỳ diệu” thật. Thứ 2 đi khám, thứ 4 mẹ tôi được xếp lịch mổ, thay vì phải chờ 1 tháng.

Có lịch mổ rồi, gia đình tôi loay hoay hỏi khắp nơi xem bác sĩ nào mổ tốt. Gọi điện khắp nơi nhờ vả, gia đình cũng sẵn sàng chuẩn bị quà cảm ơn cho cả ê kíp khi mổ xong. Chúng tôi nghĩ việc này là cần thiết, nên làm, không có gì là “làm hư” nhau.

Nhưng có thêm một vị xưng là bác sĩ trong kíp mổ tiếp cận tôi, hỏi “đã làm thủ tục cả chưa? Đầy đủ rồi chứ?”. Hết. Sau đó tôi mới biết, đó là người chuyên “điều phối”, xếp lịch mổ. Và chuyện “đầy đủ” ấy là phải bao gồm “phần quà” cho bác sĩ chính, bác sĩ phụ mổ, kíp gây mê, cả bộ phận hành chính, đưa trước khi ca mổ bắt đầu.

Cuối cùng, khi mẹ tôi lên bàn mổ cắt u, cắt một quả thận, tổng chi phí “không chính thức” cao gấp đôi, gấp ba viện phí.

Thật sự, không cần ai gợi ý, gia đình tôi đã chuẩn bị sẵn quà cảm ơn, như tôi nói ở trên. Điều làm chúng tôi buồn chính là sự gợi ý đến nỗi thành thông lệ, có “giá chung” (bởi tôi hỏi những người cùng phòng bệnh mẹ tôi đều chi với mức tương đương).

Chỉ thương họ, bệnh ung thư hiểm nghèo đã đau đớn, kiệt quệ, còn bao nhiêu chi phí ngoài viện phí khi nhà họ ở xa, con cái phải bỏ công bỏ việc thuê trọ nhếch nhác ở ngoài, chờ đợi nhiều ngày không biết bao giờ mới tới lịch mổ. Không “bôi trơn” đâu dễ mổ nhanh, thậm chí, họ còn nhắc nhau: “Muốn nhanh thì phải biết điều”. “Điều” ấy, vào viện đi mổ rồi, ai cũng hiểu.

Mẹ tôi bình phục sau cuộc mổ, chuyện chi phí “không chính thức” kia mẹ tôi không biết. Bà nhắc chúng tôi nhiều lần phải cảm ơn các thầy thuốc đã mổ thành công cho mẹ. Chúng tôi vẫn cảm ơn các bác sĩ, nhưng giá như ngày ấy không có chuyện “gợi ý” kia, sự biết ơn ấy sẽ trọn vẹn biết bao nhiêu.

Tôi nghĩ chuyện phong bì bệnh viện hoàn toàn không phải “cá biệt”, nhưng đó cũng chắc chắn không là phổ biến.  

Gần đây, anh chị tôi đưa cháu đến Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cấp cứu, phải phẫu thuật. Cũng theo thông lệ hỏi chuyện phong bì nhưng ai nấy đều bảo không cần, thậm chí cả chị bán hàng hoa quả đối diện viện nói luôn là bác sĩ viện này không nhận phong bì, không phải chuẩn bị. Ca mổ thành công tốt đẹp. Anh chị tôi lên khoa, đưa phong bì cảm ơn bác sĩ và kíp mổ nhưng bác sĩ ở đó nhất quyết từ chối, dù lúc đó không có ai trong phòng.

Tôi vẫn tin chuyện phong bì bệnh viện rồi đến lúc sẽ thoát khỏi định kiến tiêu cực, trở về đúng nghĩa là lời cảm ơn. Nhưng để đến lúc ấy thì còn nhiều việc cần làm. 

(Tùng Thương, Hà Đông - Hà Nội)

Ban Sức khoẻ - Báo VietNamNet mở diễn đàn "Phong bì bệnh viện - có phải thầy thuốc và bệnh nhân làm hư nhau?".

Bạn đọc có ý kiến đóng góp xin gửi về địa chỉ [email protected]. Các bài viết phù hợp sẽ được đăng tải theo quy định của tòa soạn.

Xin chân thành cảm ơn.

Câu chuyện chiếc phong bì khi đi viện 7 năm trước

Phổ điểm môn Ngữ Văn thi THPT quốc gia 2018. Theo thống kê của Bộ GD-ĐT, năm 2018 môn Ngữ văn có hơn 900.000 thí sinh dự thi. Tại các tỉnh diễn ra gian lận thi cử "động trời", chấm thẩm định môn Ngữ văn đã có sự sụt giảm đáng kể. Theo kết quả của Bộ GD-ĐT, đã có 22 bài thi môn ngữ văn của 22 thí sinh Hòa Bình được chấm chênh lệch từ 1,25 điểm đến 4,75 điểm.

Ông Thái Văn Thành, Giám đốc Sở GD-ĐT Nghệ An cho biết, không chỉ kỳ thi THPT quốc gia mà từ các kỳ thi do tỉnh tổ chức như thi học sinh giỏi thì Sở đều thực hiện theo nguyên tắc “bảo mật thông tin”.

“Chúng tôi lựa chọn những người chấm thi là những giáo viên cốt cán, có tinh thần trách nhiệm. Chúng tôi cũng bảo mật danh sách được chọn bằng cách chỉ thông tin có thể họ sẽ được triệu tập để sẵn sàng tinh thần nhưng hoàn toàn có thể không được gọi. Những người được điều động đi chấm thi gần như không được biết trước và chỉ chắc chắn điều này khi gần đến ngày được ấn định bắt đầu chấm thi để hạn chế những việc tiêu cực”.

Ông Thành cho hay vì quy trình chấm cần số lượng cán bộ chấm cũng lớn, nên trước nay không yêu cầu phải cách ly mà giáo viên chấm hết ngày thì vẫn về nhà bình thường. Và ngày sau đó lại tập trung để chấm tiếp.

"Còn cách tốt nhất để hạn chế tối đa tiêu cực là thực hiện cách ly hẳn họ với bên ngoài trong những ngày đó. Chúng tôi đang tính đến cả phương án có thể yêu cầu tập trung tại chỗ nếu thời gian chấm dự kiến không quá dài”, ông Thành nói.

Tuy nhiên, theo ông Thành, để làm được việc này còn liên quan đến ngân sách. “Muốn vậy phải thuê địa điểm lớn, đủ để các giáo viên chấm thi ở và sinh hoạt được trong những ngày đó. Nếu làm sẽ tốn khá nhiều tiền. Do đó, chúng tôi sẽ đề xuất tham mưu với UBND tỉnh cho sự đầu tư này”.  

Nghệ An cũng đã cho rà soát và lắp đặt hệ thống camera ở tất cả các phòng lưu giữ bài thi và phòng chấm thi tự luận.

Còn trước những tin đồn nghi ngờ về điểm thi năm ngoái tại địa phương, ông Phạm Việt Đức, Giám đốc Sở GD-ĐT Thái Nguyên cho biết năm nay Sở tuân thủ theo đúng các quy định, quy trình mà Bộ GD-ĐT đưa ra, đặc biệt là những điều chỉnh mới.

Theo ông Đức, chỉ khi sắp đến thời gian bắt đầu chấm thi mới thông tin cho các giáo viên được chọn tham gia chấm thi biết.

Tuy nhiên, ông Đức cho rằng không quá cần thiết phải cách ly các giáo viên chấm thi tự luận và tin tưởng việc chấm thi năm nay sẽ diễn ra an toàn với những điều chỉnh về mặt kỹ thuật của Bộ.

Hậu Giang và Cao Bằng là hai tỉnh có điểm 9 môn Ngữ văn vượt trội. Cụ thể trong 8.807 thí sinh dự thi thì Hậu Giang có 89 thí sinh đạt điểm từ 9 trở lên. Cao Bằng chỉ 4.496 thí sinh dự thi nhưng có 85 bài thi đạt điểm 9 trở lên. Hà Tĩnh có số thí sinh đạt điểm 9 trở lên môn Ngữ văn cao nhất cả nước với 260 bài. Tiếp đó, tỉnh Nghệ An cũng có 188 bài từ 9 trở lên. TP.HCM có 75.508 thí sinh dự thi nhưng chỉ có 5 điểm từ 9 trở lên môn của môn Ngữ văn, còn Hà Nội có 72 thí sinh từ điểm 9 trở lên nhưng lượng thì sinh dự thi là hơn 77.000 em.

Trong khi đó, một chuyên gia tuyển sinh ở phía Nam nhận xét việc nâng điểm môn thi môn tự luận chứng tỏ lãnh đạo hội đồng, tổ trưởng tổ chấm, thư ký tổ chấm, người làm phách và cả hai giáo viên chấm phải thông đồng với nhau.

"Ở môn tự luận, muốn nâng điểm bộ phận làm phách phải biết số phách để tìm ra bài thi, bài thi này phải được tổ trưởng, thư ký giao cho cán bộ chấm thi mới làm được. Tức là phải có sự dính líu cả dây mới nâng được điểm".

Theo ông đã đến lúc có sự cải tiến trong các khâu của quá trình chấm thi tự luận để giảm thiểu nguy cơ gian lận, chứ không chỉ phụ thuộc vào chiếc camera.

"Thứ nhất, ở khâu làm phách cần giám sát nghiêm ngặt, đặc biệt ở khâu dồn túi trước khi làm phách. Cần ghép nhiều phòng thi trong 1 túi bài thi trước khi đánh phách và quy tắc dồn túi để đánh phách cần phát sinh ngẫu nhiên.

Thứ hai, ở khâu chấm thi cần tuân thủ nghiêm ngặt quy định bốc thăm ngẫu nhiên túi bài chấm cũng như phân công giám khảo chấm, bảo quản túi bài sau khi chấm.

Thứ ba, khâu chấm kiểm tra nên có sự tham gia của các trường đại học để giám sát ngẫu nhiên nhằm tránh trường hợp "lỏng tay" trong thống nhất ý chấm" - ông này đề xuất.

Còn hiệu trưởng một trường THPT ở Quận 1, TP.HCM, nhìn nhận với yếu tố con người, trong bất kì khâu nào cũng không thể đòi hỏi 100%. Vì vậy, với môn Ngữ văn phải chấp nhận những "sai số" do quan điểm và trình độ của giáo viên chấm thi.

Ông Nguyễn Minh Hoàng, Trưởng phòng Khảo thí và kiểm định chất lượng của Sở GD-ĐT TP.HCM, thì cho rằng những địa phương có số lượng thí sinh lớn như TP.HCM, Hà Nội không xảy ra gian lận do chấm còn không kịp thời gian. Nhưng ở những địa phương có số lượng thí sinh chỉ 4.000 hoặc 5.000 thì vẫn có nguy cơ xảy ra.

"Không cần đường dây, với số thí sinh rất ít, người chấm có thể nhận dạng dễ dàng thí sinh để nâng điểm" - ông Hoàng nhìn nhận.

Ông Hoàng hy vọng với những cải tiến như lắp camera giám sát ở các phòng như chấm thi, phòng làm phách, đặc biệt việc làm rõ gian lận nâng điểm năm 2018, sẽ là bài học lớn trong chấm thi quốc gia 2019.

"Chắc chắn ai cố ý nâng điểm thi sẽ sợ, còn người chấm thi cũng không muốn "tai bay vạ gió" vào chuyện này" - ông Hoàng bày tỏ.

Lê Huyền - Thanh Hùng

Thuộc cấp bị khởi tố, con được nâng điểm: Giám đốc Sở GD Sơn La có vô can?

- Sơn La có kha khá cán bộ giáo dục vướng vòng lao lý hoặc có con em được nâng điểm trong kỳ thi THPT quốc gia.