Giới quan sát nhận định động thái mới của tổng thống Mỹ và các công ty như Google, Intel, Qualcomm có thể dẫn đến một đòn trả đũa khác của chính phủ Trung Quốc nhắm vào các công ty công nghệ của Mỹ, dù chúng không hẳn liên quan đến "cuộc chiến 5G" mà Mỹ và Trung Quốc đang so kè nhau. Nó chỉ đơn giản là "hòn đá ném đi, hòn chì ném lại".

Apple chỉ muốn yên ổn làm ăn

Theo nguồn tin của Reuters, Trung Quốc đang xem xét đình chỉ kinh doanh với các nhà cung cấp đã đồng ý ngừng hợp tác với Huawei. Nguồn tin cũng cho rằng Trung Quốc có thể tạm thời tăng thuế với Apple. Trang Business Insider dẫn lời các nhà phân tích cho rằng Apple đối mặt nhiều nguy cơ nhất trong thời điểm này.

Các nhà quan sát nhận định Apple sẽ hứng chịu đòn trả đũa từ Trung Quốc. Ảnh: Getty.

Sau thời gian dài "ngất lên ngất xuống" vì chiến tranh thương mại, Apple chỉ mong ước được làm ăn yên ổn. Tuy vậy, những diễn biến mới có thể khiến người dùng Trung Quốc tiếp tục làn sóng tẩy chay iPhone và các sản phẩm của Apple. Bài học về vụ Dolce & Gabbana bị tẩy chay ở Trung Quốc vẫn còn chưa ráo mực, và 20% lợi nhuận của Apple đến từ thị trường Trung Quốc (theo Statista).

Không riêng Apple, các nhà cung ứng chủ lực của táo khuyết tại Trung Quốc cũng có thể trở thành vật tế thần, gây sức ép với Mỹ. Không ít nhà cung ứng đã bắt đầu chịu ảnh hưởng với các mã cổ phiếu giảm 0,3-8%.

Điều gì sẽ xảy ra nếu Trung Quốc trút giận vào Apple?

Apple từ lâu được biết đến là một trong những chuỗi cung ứng được vận hành tốt nhất thế giới. Với hàng trăm đối tác, một cái "hắt hơi" của Apple cũng khiến toàn bộ chuỗi cung ứng gặp khó khăn.

Với tên tuổi của mình, gã khổng lồ công nghệ có thể yêu cầu khắt khe về chất lượng và áp đặt các yêu cầu quản lý chặt chẽ hơn đối với các nhà cung cấp. Nhờ các nhà cung cấp chuyên nghiệp, Apple có thể tập trung tốt cho thiết kế sản phẩm.

Apple đang ở thế bất lợi khi vừa chịu thuế, vừa bị tẩy chay lại còn có nguy cơ mất nhà cung ứng. Ảnh: Getty.

Apple và các nhà cung ứng đều sẽ gặp bất lợi nếu iPhone bị tẩy chay tại thị trường Trung Quốc hay việc áp thuế làm tăng giá sản phẩm. Rủi ro lớn nhất là việc Trung Quốc có thể sẽ chọn bất kỳ nhà cung ứng nào làm vật tế thần, gây sức ép với Mỹ.

Dù có hàng trăm lựa chọn thay thế, Apple vẫn sẽ có những nhà cung ứng chủ lực khó lòng ngừng hợp tác, chẳng hạn Jabil (đơn vị làm vỏ iPhone đặt 100% nhà máy tại Trung Quốc), Nidec (sản xuất toàn bộ cảm ứng lực, bộ rung cho Apple).

Mất các nhà cung ứng cũng có thể khiến Apple tốn một khoảng thời gian để ổn định lại chuỗi cung ứng. Đồng thời, việc thiếu thốn nhà cung ứng cũng khiến cho giá cả linh kiện tăng, dẫn đến việc iPhone sẽ có mức giá “không ai muốn mua”. Bên cạnh đó, việc thay đổi nhà cung ứng có thể gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng sản phẩm. Chẳng bên nào muốn phải chấm dứt mối quan hệ hợp tác.

Nhưng trong trường hợp chính phủ ban hành sắc lệnh, họ phải tuân theo. Trường hợp này tương tự việc Google tuân thủ sắc lệnh của ông Trump để ngừng kinh doanh với Huawei.

Trong danh sách những nhà cung ứng của Apple, có gần 400 cái tên có địa chỉ tại Trung Quốc. Đâu sẽ là công ty được chọn để gây áp lực với Apple và Mỹ?

Qualcomm - "ứng viên sáng giá" để TQ trả đũa

Qualcomm là một trong số những công ty dẫn đầu thế giới về công nghệ bán dẫn và viễn thông. Công ty được mọi người biết đến là nhà cung cấp nhiều linh kiện điện tử cho Apple bao gồm bộ theo dõi năng lượng, bộ xử lý cơ sở, bộ thu phát GSM. 

Một trong những linh kiện quan trọng nhất trên iPhone Apple là modem mạng cũng do Qualcomm cung cấp. Đồng thời, Qualcomm cũng là đối tác cung cấp chip mạng và các linh kiện bán dẫn cho nhiều công ty điện tử tại Trung Quốc.

Qualcomm là cái tên sáng giá cho sắc lệnh cấm hoạt động tại Trung Quốc bởi họ là một trong những công ty sớm lên tiếng "nghỉ chơi" Huawei. Ảnh: Qualcomm.

Bên cạnh đó, Qualcomm cũng là một trong những công ty lên tiếng ngừng hợp tác với Huawei theo lệnh của ông Trump. Trong khi đó, chính phủ Trung Quốc đang xem xét trừng phạt những công ty “nghe lời Mỹ” tẩy chay Huawei.

Như vậy, Qualcomm có khả năng cao trở thành mục tiêu của đòn trả đũa từ Trung Quốc. Cổ phiếu của công ty cung cấp chip xử lý cho đa số hãng smartphone tại Trung Quốc đã mất 6% giá trị trong ngày 20/5, sau thông tin Google đoạn tuyệt Huawei.

Là một phần quan trọng của ngành công nghiệp di động nhưng Qualcomm không là duy nhất. Samsung, Huawei, MediaTek đều có khả năng thay thế dần vị trí của Qualcomm.

Vì vậy, không ngoại trừ khả năng Trung Quốc chấm dứt mọi hoạt động kinh doanh của Qualcomm tại nước này. Đồng thời, chính phủ Trung Quốc cũng có thể ban hành sắc lệnh yêu cầu các công ty trong nước không trao đổi hàng hóa với Qualcomm như cách tổng thống Mỹ đã làm. Google có thể là lựa chọn duy nhất ở mảng hệ điều hành di động, nhưng không chơi với Qualcomm, các hãng điện thoại vẫn có nhiều lựa chọn khác dù kém hiệu quả hơn.

Ngoài ra, việc cấm nhập khẩu các linh kiện của Qualcomm cũng khiến các thiết bị Apple buộc phải lắp ráp tại một nước khác.

Với Apple, việc Qualcomm đóng cửa nhà máy tại Trung Quốc sẽ khiến giá thành chip mạng tăng. Điều này góp phần làm giá iPhone vốn đã "trên trời", nay có nguy cơ ra ngoài vũ trụ.

Timothy Arcuri, nhà phân tích của UBS ước tính Apple sẽ trả 8-9 USD cho mỗi modem 5G Qualcomm tích hợp trên iPhone trong tương lai. Nếu tiếp tục gặp khó khăn tại Trung Quốc, Qualcomm sẽ tăng giá chip mạng và các loại chip bán dẫn khác có mặt trên iPhone.

Jabil Circuit - nhà cung ứng lớp áo cho iPhone

Các nhà máy của Jabil đặt 100% tại Trung Quốc. Những nhà máy này cung cấp vỏ điện thoại cho Apple. Bên cạnh đó, Jabil còn sản xuất nhiều loại thiết bị điện tử như bộ điều khiển máy tính, thiết bị y tế và nhiều mảng sáng tạo khác. Tuy nhiều mảng nhưng 20% doanh thu của công ty vẫn phụ thuộc vào Apple. Vì vậy, cùng với Apple, Jabil đã giảm gần 3% giá trị cổ phiếu.

Với 100% nhà máy sản xuất vỏ iPhone đặt tại Trung Quốc, Jabil Circuit có thể trở thành con chốt trên ván cờ Mỹ - Trung. Ảnh: Bloomberg.

Nếu Jabil được chọn làm "con tin" của chính phủ Trung Quốc, Apple sẽ phải rất lao đao để tìm nhà cung cấp vỏ mới cho các mẫu smartphone của mình.

Micron Technology - đơn vị làm chip nhớ cho Apple

Micron là đối tác phân phối chip nhớ như DRAM, LPDDR3, LPDDR2 cho các thiết bị của Apple. Công ty có trụ sở tại nhiều quốc gia như Mỹ, Đài Loan, Nhật và lớn nhất là Trung Quốc. Sau khi thông tin Google chấm dứt kinh doanh với Huawei, cổ phiếu Micron đã giảm 4,1%. Vắng bóng Micron, Apple có thể sẽ phải chọn Samsung cho vị trí nhà cung ứng chip nhớ.

Nidec Corp - bộ cảm biến lực và rung tốt nhất thế giới

Nidec là công ty của Nhật có hai nhà máy lớn tại Trung Quốc. Công ty này cung cấp bộ phận Taptic Engine cho các thiết bị Apple. Hiện Nidec được xem là nhà cung cấp chính cho công nghệ này của Apple. Đối tác Nhật này đang dẫn đầu thị trường toàn cầu về công nghệ bộ rung trên smartphone.

Nếu hai nhà máy của Nidec tại Trung Quốc đóng cửa, các mẫu iPhone đời cũ sẽ không có nút home cảm biến lực ảo, 3D touch dưới màn hình các model mới cũng không thể hoạt động. Sau vụ Google và Huawei, cổ phiếu Nidec giảm 2%.

Hiện tại, mới có 1 trong 4 công ty nạn nhân được nêu tên, đó là hãng bảo hiểm Anthem. Tại thời điểm đó, vụ tấn công vào Anthem là một trong những vụ lớn nhất với gần 80 triệu thông tin của mọi người, bao gồm ngày sinh và mã số an sinh xã hội (SSN), bị rò rỉ. Các công ty còn lại thuộc lĩnh vực công nghệ, vật liệu cơ bản và dịch vụ truyền thông.