Ông Hoàng Phong Hà - Phó chủ tịch thường trực Hội Xuất bản Việt Nam, Ủy viên thường trực Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ tư chia sẻ với VietNamNet xung quanh giải thưởng uy tín này.  

Ông Hoàng Phong Hà.

Chuyên gia chấm giải tăng

- Tổ chức Giải thưởng Sách quốc gia trong điều kiện dịch bệnh kéo dài có ảnh hưởng tới công tác chấm giải thưa ông? 

Chúng tôi đã lường trước tình hình dịch bệnh sẽ kéo dài nên ngay từ đầu đã khẩn trương rà soát lại quy trình, quy chế chấm giải. Về cơ bản, quy trình chấm giải được giữ như những năm trước. Chúng tôi tổ chức sớm, thông báo cho công ty, nhà xuất bản thể lệ thi. Trong điều kiện khó khăn của dịch bệnh, chúng tôi cũng động viên nhà xuất bản tham gia gửi tác phẩm. Dù chấm giải theo hình thức trực tuyến do dịch bệnh nhưng chúng tôi liên tục điện thoại, email trao đổi rất kỹ lưỡng nên việc chấm giải không ảnh hưởng gì.

- Giải thưởng Sách quốc gia năm nay có những nét mới gì?

Năm nay chúng tôi đặc biệt chú trọng tới đội ngủ chấm giải. Cũng như mọi năm, chúng tôi chia thành 5 tiểu ban chấm giải: Chính trị-kinh tế, khoa học tự nhiên và công nghệ, khoa học xã hội và nhân văn, văn hóa-văn học và nghệ thuật, thiếu nhi. Năm nay ngoài việc thay thế một số nhà khoa học và các chuyên gia chấm giải phần là do sức khoẻ, điều kiện thời gian chúng tôi cũng hướng tới tăng đội ngũ kế thừa để chấm giải cho các năm sau. 

Mọi năm, tiểu ban sách thiếu nhi chỉ có 4 thành viên thì năm nay tăng lên thành 5 thành viên, các tiểu ban khác từ 6 thành viên tăng lên 7. Hội đồng chấm giải thưởng mọi năm có 17 thành viên năm nay cũng tăng lên thành 19 thành viên. Tôi rất mừng vì các nhà khoa học, các chuyên gia tham gia nhiệt tình. Quy trình chấm giải vẫn có văn bản hướng dẫn, chúng tôi yêu cầu các thành viên nghiên cứu kỹ tài liệu. Các thành viên hội đồng chấm giải nghiêm túc, các cuốn sách đều được chấm chéo, chấm hai lần ở Sơ khảo. 

Chính vì thế các cuốn sách được tiểu ban Sơ khảo chuyển lên Chung khảo đều được thành viên hội đồng nhất trí cao. Những cuốn sách được trên 50% sự nhất trí của hội đồng Chung khảo được chuyển lên hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia thì các thành viên hội đồng đều làm việc hết sức nghiêm túc, chặt chẽ công tâm. Cuốn sách giải A chúng tôi đưa đi phản biện kín, có cuốn sách giải A phản biện kín 2 hai lần, mọi năm chỉ có một lần thôi.

- Ban tổ chức có nhận được ý kiến trái chiều xung quanh những cuốn sách sẽ được trao giải?

Năm nay, giải thưởng nhận được 365 cuốn sách do 47 nhà xuất bản gửi tới tham dự. Trên cơ sở 2 vòng Sơ khảo và Chung khảo, Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia đã trao đổi, thảo luận và biểu quyết thông qua các cuốn sách đoạt giải. Kết quả: 25 cuốn sách, bộ sách đoạt giải. Trong đó có 2 giải A, 9 giải B và 14 giải C.

Thực ra, những tác phẩm đoạt giải, tác giả được trao giải bị lộ ra ngoài trước đêm trao giải là điều không tránh khỏi trong thời đại số như hiện nay. Chuẩn bị lễ trao giải chúng tôi cũng phải mời những đơn vị đoạt giải, tác giả đoạt giải nên việc bị rò rỉ thông tin là không tránh khỏi nhưng tổng họ đạt giải gì thì chắc chắn là không biết. 

Tất cả hội đồng thành viên đều là các chuyên gia có uy tín làm việc. Lần chấm giải này trong điều kiện dịch bệnh chúng tôi càng làm chặt chẽ, nghiêm túc. Cụ thể, có thành viên hội đồng chấm giải có bản nhận xét dài 6 trang viết tay, quy trình chấm đều rất chuẩn.

Chúng tôi gửi tất cả những cuốn đoạt giải sang Cục Xuất bản, In và Phát hành để kiểm tra xem những cuốn này nộp lưu chiểu có đúng không, tính pháp lý có đúng không. Cục Xuất bản, In và Phát hành cũng có tổ chuyên gia gồm các nhà khoa học rất uy tín nên hiện tại, chúng tôi chưa nghe được những thông tin trái chiều về nội dung khoa học của các tác phẩm, tác giả. Mạng xã hội phong phú, ý kiến đánh giá của mọi người là bình thường, ý kiến đánh giá của Hội đồng là ý kiến tập thể quan trọng. 

- Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia trao giải thưởng cho nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - thành viên hội đồng chấm giải, điều này có đúng quy chế?

Tác phẩm Chuyện của anh em nhà Mem và Kya của nhà văn Nguyễn Quang Thiều là một trong số các tác phẩm được trao Giải thưởng sách Quốc gia 2021. Quy chế giải thưởng không cấm thành viên hội đồng chấm giải có sách tham gia. Quy chế chỉ không cho phép người có sách được chấm, bỏ phiếu, góp ý về tác phẩm của mình.

Thêm nữa, Chuyện của anh em nhà Mem và Kya do nhà xuất bản gửi chứ không do tác giả đề xuất. Cuốn sách này được một NXB nước ngoài ký kết để chuyển ngữ, xuất bản. Nguyễn Quang Thiều từng từ chối nhận Hiệp sĩ Dế Mèn, Giải thưởng Dế mèn năm 2020 vì ông tham gia chấm giải đó. Ông có chia sẻ, vì ông chưa dũng cảm đối diện dư luận cho rằng ông ở trong ban giám khảo tự trao giải cho mình, mặc dù quy chế giải thưởng không cấm thành viên ban giám khảo được dự giải.

Tôi muốn nhắc lại quy trình chấm rất chặt chẽ. Tiểu ban sách thiếu nhi có 5 thành viên, sau khi chấm đều đề xuất giải thưởng cho cuốn sách của Nguyễn Quang Thiều cao hơn mức được trao giải thực tế. Tuy nhiên Hội đồng chung khảo đã cẩn thận chuyển tác phẩm vào phía Nam cho hai chuyên gia uy tín đọc và nhận xét, tiếp đó đưa đi phản biện kín và bỏ phiếu. Chúng tôi khẳng định không có chuyện ưu ái tác phẩm của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều.

Chuyện của anh em nhà Mem và Kya là tác phẩm đoạt Giải thưởng Sách quốc gia năm nay.

Tỷ lệ sách dịch đoạt giải tăng

- Có ý kiến cho rằng, nếu tiểu ban này nhiều tác phẩm gửi tham dự giải quá thì các cuốn sách sẽ được chuyển tiểu ban khác cho dễ trúng giải, ông giải thích thế nào về điều này?

Không bao giờ có chuyện đó, đơn vị gửi sách tham dự giải không được lựa chọn tiểu ban mình gửi sách. Hội Xuất bản sẽ nhận tổng thể các cuốn sách tham dự, sau đó tổ thư ký sẽ phân loại gửi về các tiểu ban. Khi về tới tiểu ban chấm rồi, chúng tôi tiếp tục phân loại, nếu quá trình chấm mà thấy cuốn sách đó không hợp lý với tiểu ban cũng trả lại tổ thư ký phân bổ lại. Nội dung cuốn sách sẽ định vị tiểu ban, chứ không do ý kiến chủ quan của đơn vị gửi.

- Ở Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ 3, phần sách dịch đoạt giải chiếm 7/27 cuốn, năm thì sao thưa ông?

Năm nay, số tác phẩm dịch đoạt giải thưởng là 9/25 cuốn. Tỷ lệ sách dịch đoạt giải tăng lên, điều này không sai so với quy chế. Trong quá trình chấm, chúng tôi cũng đặt ra vấn đề làm sao để tăng lượng sách của tác giả Việt nhiều hơn nhưng thực tế, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, các nhà xuất bản, công ty sách chưa có nguồn lực đầu tư làm nhiều sách mới. Do đó, lượng sách dịch tái bản nhiều.

Sách dịch đưa vào chấm giải đều có giá trị. Chúng tôi chấm giải dựa trên chất lượng của sách. Quá trình chấm giải, chúng tôi cũng cố gắng làm sao để động viên, khích lệ sách của tác giả trong nước.

Cũng có ý kiến cho rằng lượng sách dịch nhiều như thế nên tổ chức thành giải riêng. Điều này nhiều năm nay chúng tôi cũng bàn rồi nhưng chưa đi đến ý kiến cuối cùng. Không thể phủ nhận giá trị của những cuốn sách dịch. Rõ ràng những cuốn sách này thực sự có giá trị nội dung, phù hợp chúng ta đang muốn đang trên đà tiếp thu văn hoá nhân loại. Chúng tôi căn cứ tính chính trị tư tưởng rõ ràng, tính khoa học, tính chân xác vấn đề, tính khoa học của cuốn sách để trao giải. 

- 25 tác phẩm được trao Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ tư này đã tiêu biểu cho 33.000 đầu sách được xuất bản trong năm qua?

Đúng là 25 tác phẩm được trao giải lần này tôn vinh tác phẩm tiêu biểu ngành xuất bản nhưng nếu nói 25 cuốn sách này tiêu biểu cho 33.000 đầu sách của các nhà xuất bản trong năm nay thì không. Mỗi cuốn sách đa dạng phục vụ đối tượng khác nhau, dựa trên tính ứng dụng, tư tưởng, chắc chắn còn lại có những tác phẩm giá trị tâm huyết của các nhà xuất bản mà vì lý do nào đó họ chưa chuyển lên hội đồng chấm giải. 

Tình Lê

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nhận Giải thưởng Sách Quốc gia

Cuốn 'Chuyện của anh em nhà Mem và Kya' của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều sẽ nhận Giải thưởng Sách quốc gia năm 2020. Đây là 1 trong 25 cuốn sách sẽ được trao giải lần này.

Vừa mới ra ở riêng được hơn 1 tháng, Tú Anh (30 tuổi, Hà Nội) nhớ lại hành trình gian nan của cô để thuyết phục phụ huynh đồng ý việc ra riêng. 

“Trước khi chuyển nhà, bố mình ngày nào cũng càm ràm là “Con gái độc thân việc gì phải ra ở riêng?, “Ở riêng để dễ đàn đúm ăn chơi đúng không?”… Thời gian đó mình áp lực kinh khủng để có thể thuyết phục bố”, Tú Anh hồi tưởng.  

Dẫu biết yêu thương không chỉ ở lời nói, nhưng đôi khi sự kiệm lời, ngại thể hiện tình cảm với con có thể để lại khoảng trống yêu thương trong mỗi người. Theo năm tháng, những khoảng cách ấy dần tạo nên “bức tường vô hình” giữa cha và con. Thế nhưng chỉ cần những thay đổi nhỏ, chúng ta hoàn toàn có thể xoá nhoà khoảng cách này và thêm gần, thêm thương “người hùng” của mình. 

Chủ động thấu hiểu, nối gần khoảng cách cha con

“Một lần nghe mẹ kể lại, tối nào mình về trễ là cha sẽ đi đi lại lại, đứng lên ngồi xuống rồi vào hỏi mẹ: “Khi nào con Phương nó về?”. Khi thấy bước chân mình trước cửa là lại giả vờ ngồi xem TV như không quan tâm. Nghe xong tự nhiên cảm thấy có lỗi với cha rất nhiều”, Uyên Phương nói. 

Sau buổi trò chuyện với mẹ, cô quyết định dành thời gian trở về ăn tối cùng cả nhà, bởi đó chính là cơ hội để cô chủ động chia sẻ nhiều hơn với cha. Nhờ vậy, bữa cơm ấm áp thường ngày trở thành khoảng thời gian “vàng” để hai cha con có thể dành sự tập trung cao nhất cho nhau, từ đó thêm phần gắn kết.

Nếu như khoảng cách địa lý khiến chúng ta không thể về nhà thường xuyên, hãy chủ động nhắn tin hỏi thăm cha. Chỉ cần một tin nhắn “cha khoẻ không”, chắc hẳn trong lòng cha đã hạnh phúc xiết bao. Những hành động tuy nhỏ nhưng có thể giúp cho tình cảm cha con được kết nối bền chặt hơn. 

“Từ khi thấy hình ảnh tấm lưng ướt mồ hôi của bố khi phụ mình chuyển nhà, mình chợt nhận ra rằng thì ra bao lâu nay mình đã vô tâm như thế nào. Tuy bố có nghiêm khắc nhưng thật lòng cũng chỉ đang lo lắng cho con gái khi sống cuộc sống một mình thôi. Kể từ hôm đó, cách vài bữa là mình lại nhắn tin trò chuyện với bố, cuối tuần về nhà ăn cơm, thậm chí bố mẹ còn qua nhà mới để xem mình trổ tài bếp núc. Lúc đấy mình chợt nhận ra rằng bố mẹ lúc nào cũng yêu thương mình, chỉ cần để tâm một chút là mình có thể cảm nhận được tình yêu thương ấy thôi”, Tú Anh hào hứng chia sẻ. 

Từ sự thấu hiểu, chúng ta có thể biến thành những hành động thể hiện tình cảm khác như: tặng một món quà phù hợp với sở thích của cha vào dịp đặc biệt như sinh nhật hay Ngày của cha (16/6/2024). Chiếc đồng hồ cổ điển, mang dáng vẻ thanh lịch hay chiếc nhẫn có thiết kế tinh tế là những lựa chọn hoàn hảo để tỏ bày lòng biết ơn chân thành dành cho người cha thương yêu. Không chỉ vậy, đồng hồ hay trang sức còn là món đồ dùng hàng ngày lại có giá trị tích luỹ lâu bền, giúp cha khắc ghi những kỷ niệm khó quên giữa cha và con.

Thấu hiểu mối quan hệ tình thân của các gia đình hiện đại, PNJ đồng hành gia đình Việt Nam trong hành trình “thắt chặt sợi dây tình cảm” giữa những người thân yêu với thông điệp “Gần tim, thêm yêu thương!”. Thông qua những câu chuyện truyền cảm hứng hay những món trang sức tinh tế, giàu ý nghĩa, PNJ mong muốn trở thành cầu nối khuyến khích cha mẹ và con cái kết nối với nhau. Từ đó, mỗi người thêm ý thức để vun đắp tình thân, để mọi mối quan hệ dù trong hoàn cảnh nào cũng thêm gần nhau hơn, thêm thương nhau hơn.

Đậu Linh

Chuẩn bị nguyên liệu: 1/2 bát con hạt hạnh nhân, 200 gram bột mì số 8, 120 gram bơ, 1 chút muối, 2 gram bột nở, 1 lòng đỏ trứng gà, 2-3 gram baking soda, 1 thìa cà phê vani, 70 gram bột đường.

Hướng dẫn cách làm: Hạt hạnh nhân sau khi mua về bạn cho vào khay và cho vào lò nướng sơ qua 3-4 phút, hoặc nếu không bạn có thể rang trên chảo sơ qua là được.

Cho bơ, bột đường vào âu và đánh tan, tiếp theo bạn thêm một chút muối rồi cho thêm vani và trứng đánh tiếp cho nguyên liệu hòa đều.

Bạn rây bột mì, bột nở, bột baking soda vào tô rồi trộn đều thành một khối thống nhất là được.

Bạn chia bột thành những phần nhỏ tròn rồi lăn thành những sợi dài cỡ ngón tay. Gắn thêm hạt hạnh nhân tạo hình móng tay, rồi bạn dùng một chiếc thìa để tạo thành các nếp ở ngón tay cho giống.

Xếp bánh quy ngón tay vào khay nướng và đem nướng ở nhiệt độ 160 độ C (lưu ý lò nướng đã được làm nóng trước 10 phút). Nướng khoảng 20 phút là bánh chín vàng giòn, lấy bánh ra đặt trên giá sắt cho nguội, bày bánh trên đĩa và bạn có thể trang trí một chút mứt dâu tây lên bánh để giả vết máu sẽ thêm sinh động và rùng rợn hơn.

Chuyện tình đại gia Hải Phòng và người đẹp Bắc Ninh kém 24 tuổi

Được vợ hai của doanh nhân Nguyễn Sơn Hà se duyên trước khi qua đời, cụ Nguyễn Thị Ngọc Mùi về làm dâu ở tuổi đời còn trẻ, gánh vác việc gia đình, chăm đàn con chồng còn thơ dại.