Sự chuyển mình chính trị của hạt Cameron - một cộng đồng đa số người gốc Tây Ban Nha ở mũi cực nam bang Texas - bắt đầu với sự xuất hiện của một tỷ phú.

Tên người này không là Donald Trump. Đó là Elon Musk.

Hơn một thập niên trước, tỷ phú Elon Musk chuyển SpaceX đến hạt Cameroon, nơi tập đoàn thực hiện nhiều vụ phóng tên lửa. Giờ đây, dấu ấn của ông Musk hiện diện ở khắp mọi nơi. Trung tâm thành phố Brownsville là sự giao thoa giữa nền văn hóa cũ (giữa người Mexico, người Mỹ và người Tejano) và nền văn hóa mới (không gian, các phi hành gia và chân dung ông Musk).

Trên con đường đến địa điểm phóng Starbase, một bức tượng bán thân khổng lồ của ông Musk được dựng lên. Theo New York Times, người đàn ông giàu nhất thế giới được tôn vinh như một vị vua tại một trong những hạt nghèo nhất nước Mỹ.

Những gì xảy ra trong ngày 5/11 còn bất ngờ hơn nữa. Ông Trump làm được điều không một đảng viên Cộng hòa nào đạt được trong 20 năm qua: Lật ngược tình thế tại hạt Cameron. Tổng thống đắc cử giành chiến thắng tại hạt này với 53% phiếu bầu.

Lần gần nhất một ứng viên tổng thống thuộc đảng Cộng hòa có thành tích tương tự là George W. Bush, cựu Thống đốc Texas, vào năm 2004. Đây là một trong hàng loạt thành trì của đảng Dân chủ trên khắp nam Texas, chủ yếu là lao động chân tay gốc Tây Ban Nha.

Có nhiều yếu tố đằng sau thành công của ông Trump tại hạt Cameron. Các cử tri và quan chức cho biết không cá nhân riêng rẽ nào chịu trách nhiệm cho làn sóng Trump tại hạt này. Tuy nhiên, dựa trên các cuộc phỏng vấn của New York Times, ảnh hưởng của ông Musk sâu rộng và mơ hồ, biến vị tỷ phú từ một doanh nhân công nghệ có mối liên hệ với địa phương thành người đại diện chủ nghĩa Trump trong cộng đồng lao động và người Mỹ Latin.

“Tiền từ trên trời rơi xuống”

Tại vùng đất ngập nước cách Brownsville vài km, bức tượng bán thân Elon Musk thu hút sự chú ý của người qua đường. Hôm 30/11, một số du khách người Czech đã dừng lại và ngắm nhìn nó.

Trong khi đó, con đường dẫn tới Starbase nhộn nhịp với các nhân viên và nhà thầu kết thúc ca làm việc buổi chiều, kéo hàng hóa vào ra. Khách du lịch chạy xe scooter đi ngang qua, còn nhân viên mặc áo vest xây dựng sáng màu nghỉ giải lao, tụ tập quanh những xe bán bánh taco và bàn ăn ngoài trời.

Tại một nhà hàng phát nhạc indie và nhạc điện tử, một biển báo trên quầy bar ghi "Chiếm đóng sao Hỏa" bằng đèn neon đỏ. Nhà hàng này chỉ mở cửa cho nhân viên SpaceX.

Gần một biển hiệu SpaceX neon trắng lớn, 5 người phụ nữ đang chụp ảnh tự sướng. Họ sống trong khu vực này và đã nhiều năm không gặp nhau. Tất cả đều lớn lên trong gia đình theo đảng Dân chủ. Nhưng kỳ bầu cử vừa rồi, 4/5 người đã bỏ phiếu cho ông Trump, khi lo ngại về nền kinh tế và số lượng người di cư đạt mức kỷ lục.

“Gần đây, họ đi nhiều hướng chệch khỏi những giá trị này”, Yolanda Perales - 64 tuổi, một y tá nghỉ hưu - nói về đảng Dân chủ. Bà tin rằng đảng Cộng hòa tập trung nhiều hơn vào giảm chi phí sinh hoạt và chăm sóc sức khỏe.

Sonia Rodriguez - 71 tuổi - là người duy nhất trong nhóm bỏ phiếu cho Phó tổng thống Kamala Harris vì phẫn nộ trước lời lẽ và tính cách của ông Trump. Song bà cũng cởi mở với những thay đổi trong nhiệm kỳ thứ hai của tổng thống đắc cử.

“Chúng tôi hy vọng ông ấy sẽ thúc đẩy nền kinh tế và giúp đỡ những người đang gặp khó khăn ở đây”, bà Rodriguez nói.

Elon Musk và SpaceX hiện diện khắp nơi tại hạt Cameron. Ảnh: New York Times.

Năm 2012, hạt Cameron đã cạnh tranh với Florida và Puerto Rico để thu hút SpaceX. Gilberto Salinas - khi đó là Phó chủ tịch điều hành của Hội đồng Phát triển Kinh tế Brownsville - gọi đây là “tiền từ trên trời rơi xuống”.

Chính quyền thành phố và bang quảng bá dự án của SpaceX sẽ tạo việc làm cho các gia đình nằm ở biên giới. Trong khi đó, trường học và giáo viên tin tưởng dự án sẽ hỗ trợ nỗ lực mở rộng các khóa học khoa học, công nghệ và toán học tại trường công.

Tỷ lệ nghèo đói của hạt Cameron là 22,6%, vượt qua nhiều nơi khác tại Mỹ, như hạt Fulton của Atlanta (12,7), Los Angeles (13,9) và Miami-Dade (14,5). Còn với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp và quan chức địa phương, sự hiện diện của SpaceX là một phần giúp kinh tế phát triển nhanh chóng, tạo ra hàng triệu USD lợi nhuận và du lịch.

Theo báo cáo, hơn 3.400 việc làm toàn thời gian và nhà thầu liên quan trực tiếp và hơn 21.400 việc làm khác liên quan gián tiếp đến Starbase. Nhiều vị trí không yêu cầu bằng đại học nhưng trả mức lương cao hơn nhiều so với các công việc khác trong khu vực. Song cũng có một số ít thường xuyên nhảy việc vì ca làm việc dài và điều kiện khắc nghiệt.

Tốc độ tăng trưởng này đẩy giá thuê nhà và nhà ở của những cư dân lâu năm, nhưng thu nhập trung bình của hạt không theo kịp tốc độ. Các chuyên gia cho biết sự dịch chuyển kinh tế đã thay đổi bộ mặt chính trị của Thung lũng Rio Grande. Một số gia đình gốc Tây Ban Nha thuộc tầng lớp lao động chuyển sang tầng lớp trung lưu, họ bảo vệ lợi ích tài chính và bắt đầu bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa.

"Có một khát vọng, ý tưởng rằng ông ấy sẽ đến Sao Hỏa và mang theo hạt Cameron, một trong những hạt nghèo nhất nước, đi theo”, Guadalupe Correa-Cabrera - giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Georgia Maison - nhận định.

Mối quan hệ "vừa yêu vừa ghét"

Ông Trump không phải vận động tranh cử quá vất vả ở hạt Cameron. Ông Musk đã làm việc này thay ông Trump, khi từ từ và tinh tế thay đổi văn hóa, cảnh quan, nền kinh tế và chính trị của hạt Cameron suốt nhiều năm.

Nhiều người nhận định đồng minh của ông Trump đã mang lại việc làm, du lịch và tâm lý cứng rắn “Nước Mỹ trên hết” với tình trạng nhập cư bất hợp pháp. Tất cả góp phần biến hạt Cameron từ xanh sang đỏ.

“Elon gần như quyết định mọi thứ tại đây”, Deborah Bell - Chủ tịch đảng Cộng hòa tại hạt Cameron - chia sẻ. “Nơi đây vẫn tồn tại mối quan hệ vừa yêu vừa ghét”.

Nhiều người đồng tình tỷ phú Elon Musk đã mang lại việc làm, du lịch và tâm lý cứng rắn “Nước Mỹ trên hết” với tình trạng nhập cư bất hợp pháp. Ảnh: New York Times.

Dấu ấn của ông Musk tại hạt này là một mớ hỗn độn của những mâu thuẫn.

Nhiều công nhân dầu khí trong khu vực phản đối ngành công nghiệp tô điện, nhưng lại ngưỡng mộ ông Musk và những chiếc Tesla. Ông Musk - một người nhập cư từ Nam Phi - công khai chỉ trích tình trạng nhập cư bất hợp pháp, và thông điệp này được những người có gốc gác nhập cư từ nhiều thế hệ trước hưởng ứng. Các dự án kinh doanh của ông thúc đẩy việc làm và du lịch, nhưng cũng làm gia tăng bất bình đẳng thu nhập, một lý do khiến tầng lớp lao động xích gần ông Trump hơn.

Tuy nhiên, một số nhà lãnh đạo và cử tri từ cả 2 đảng đều đồng tình một điều: Sự xoay chuyển về mặt chính trị chỉ mang tính tạm thời.

“Tôi nghĩ đó chỉ là chuyện nhất thời”, Juanita Castillo - 63 tuổi, cử tri độc lập nhưng có khuynh hướng theo đảng Dân chủ - chia sẻ.

Jared Hockema - người giữ chức chủ tịch đảng Dân chủ của hạt Cameron từ năm 2018 - so sánh với quá khứ. Sau khi đảng Cộng hòa thắng vào năm 2004, 4 năm sau, ông Barack Obama đã lấy lại vị thế cho đảng Dân chủ.

Ông Hockema nhận xét ông Musk không thể nhận công cho tất cả thành tích kinh tế, nhưng cũng không thể bị đổ lỗi về những điểm yếu của hạt. Vị tỷ phú là “hiện thân của mọi điều đúng và sai trong xã hội chúng tôi”, ông nói.

Đọc để hiểu rõ hơn lịch sử nước Mỹ

Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Lẽ thường" - cuốn sách của tác giả Thomas Paine được xuất bản lần đầu vào năm 1776 và đã có vai trò quan trọng trong thời kỳ lập quốc của Mỹ. Cho đến hôm nay, cuốn sách vẫn còn nguyên giá trị lịch sử đối với những ai quan tâm đến lịch sử nước Mỹ.

Cảnh ân ái trong văn học được thầy giáo sân khấu hóa

Trong tác phẩm "Bỉ vỏ" có phân đoạn nhân Tám Bính bị hãm hiếp còn trong tác phẩm "Số đỏ" có phân đoạn cô Tuyết và Xuân tóc đỏ ân ái với nhau. Hai phân đoạn nhạy cảm này khi sân khấu hóa tác phẩm đều được học sinh thể hiện. Clip học sinh đóng cảnh nhạy cảm lan truyền trên mạng xã hội đã vấp phải nhiều ý kiến phản đối. Lãnh đạo nhà trường họp, quyết định đình chỉ đứng lớp thầy Đạt 1 năm, chuyển làm công tác thư viện.

Sau khi bị kỷ luật, thầy Phạm Quốc Đạt có đơn khởi kiện hiệu trưởng Trường THPT Võ Trường Toản ra Tòa án Nhân dân Quận 12, TP.HCM.Ở một động thái khác thầy giáo này cũng nộp đơn xin rút ra khỏi Công đoàn giáo dục vì cho rằng tổ chức này không bảo vệ, có động thái quan tâm, chia sẻ với giáo viên.

Trao đổi với VietNamNet, thầy Đạt cho rằng, khởi kiện nhà trường ra quyết định kỷ luật thầy không đúng với quy định của pháp luật. Nhà trường kỷ luật đã hư cấu nên tội cũng như xoi mói bản thân thầy, còn cảnh nóng trong sân khấu hóa chỉ là cái cớ chứ không phải vì thế mà kỷ luật.

"Nhà trường nói rằng, lý do là tôi đã có lời nói xúc phạm lãnh đạo trong Hội nghị cán bộ công chức năm 2019. Trong khi đó, tôi chỉ góp ý thẳng thắn và uyển chuyển. Ngoài ra tôi có nói một số vấn đề bức xúc, bất công nhưng không hề xúc phạm ai "- giáo viên này nói.

Còn về cho học sinh đóng cảnh "nóng", giáo viên này cho hay, không chỉ năm nay mà năm nào thầy cũng sân khấu hóa tác phẩm văn học. Ở những năm trước thầy luôn trao đổi với nhà trường (khi còn hiệu trưởng cũ) và nhận được sự đồng ý. Sau này Sở GD-ĐT đã có chỉ đạo các trường tạo điều kiện cho giáo viên hạn chế dạy trong sách vở, chú trọng rèn luyện kỹ năng, đặc biệt tạo ra môi trường học tập thân thiện với học sinh. Nên việc thầy làm là đúng, còn nhà trường cho rằng thầy không làm đúng theo kế hoạch.

"Đây là buổi học hai của lớp, hình thức tổ chức như thế nào là việc của giáo viên. Việc này được tôi tổ chức trong hai lớp tôi dạy chứ không phải bộ môn của trường nên không có gì phải báo cáo"- thầy Đạt nói.

Tôi hỏi thầy Đạt, có nghĩ những cảnh nóng này đặt trong bối cảnh hiện nay rất nhạy cảm? Giáo viên này trả lời rằng: "Tôi nghĩ việc mình làm đúng với xu hướng của thời đại. Hiện nay mọi người đều có cái nhìn phóng khoáng và thông thoáng hơn, chỉ một bộ phận truyền thống còn bảo thủ. Đây là hơi thở của cuộc sống và không nên nhìn bằng con mắt kì thị".

"Với cảnh này tôi cho học sinh tái hiện bằng chiếu bóng (đứng sau tấm màn, diễn tả hành động). Tôi đã đứng quan sát các em khi diễn. Khi đó các em làm rất bình thường, trong sáng. Các em mặc trang phục bình thường, hoàn toàn không có đụng chạm xác thịt" - thầy nói.

Thầy Phạm Quốc Đạt giải thích về việc cho học sinh diễn cảnh "nóng". Ảnh: Quyên Nguyễn

Cũng theo thầy Đạt, không chỉ cảnh nóng này mà khi sân khấu hóa tác phẩm, mỗi tổ trong lớp sẽ dụng 1 đoạn. Do đó cả tác phẩm kéo dài 15 phút chứ không chỉ 1-2 phút với cảnh nóng.

"Có lẽ dụng ý của người nào đó là muốn bẻ cong thông tin, sự thực không hoàn toàn như vậy"- thầy giáo giải thích.

Nên kỷ luật thầy giáo hay không?

Thầy Nguyễn Quốc Đạt hiện đã bị kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo, đình chỉ đứng lớp 1 năm, chuyển sang làm công tác thư viện. Hình thức kỷ luật này được 51,92% giáo viên trong Hội đồng sư phạm đồng ý, có nghĩa vừa đủ quá bán để trường ra quyết định. Gần 50% số giáo viên khác mong muốn một hình thức kỷ luật khác.

Là người sân khấu hóa rất nhiều bài giảng cho học sinh thầy Nguyễn Viết Đăng Du, Trường THPT Lê Quý Đôn, nhìn nhận dường như nhà trường đang muốn làm quá lên bởi sự việc đâu cần nghiêm trọng như vậy.

"Dù chưa nắm rõ nhưng tôi nghĩ việc kỷ luật thầy Đạt là do có chuyện trong nội bộ. Nếu là một dự án sân khấu hóa chắc chắn sẽ phải thông qua và giới hạn ngay từ đầu. Cũng có thể khi thực hiện sân khấu hóa tác phẩm thầy Đạt đã không thông qua bộ môn hay Ban giám hiệu. Về cảnh diễn ân ái, quan điểm của tôi nên xem phân đoạn nhảy cảm này có tác dụng gì cho toàn bộ tác phẩm. Trong hoàn cảnh hiện nay, việc phục dựng một cảnh hãm hiếp trong trường học nếu thật sự không cần thiết là không nên. Điều này sẽ vô cùng nhạy cảm nên phải cân nhắc. Tuy nhiên vì điều này mà đình chỉ giảng dạy thầy giáo 1 năm là quá nặng. Có lẽ nhà trường nên trao đổi với thầy hơn là ra quyết định kỷ luật. Giáo dục học trò mà với thầy không mang tính giáo dục thì không được. Nên cho thầy giáo cơ hội sửa sai bằng cách họp tổ chuyên môn, rút kinh nghiệm. Thậm chí có thể tổ chức hội thảo chuyên đề xử lý các vấn đề nhạy cảm trong văn học như thế nào, vừa nâng cao chất lượng chuyên môn vừa làm hài lòng mọi người".

Một giáo viên khác ở TP.HCM cho rằng việc thầy giáo sáng tạo làm cho giờ văn hiệu quả hơn điều đáng trân trọng. Những môn khoa học xã hội nếu có phương pháp hay sẽ làm học sinh hưng phấn trong học tập hơn. Tuy nhiên có những giới hạn cần lưu ý, trong quá trình sáng tạo, những vấn đề nhạy cảm nên có hình thức thể hiện sao cho phù hợp với tâm lý lứa tuổi.

"Với những hình ảnh và thông tin về thầy giáo thì tôi thấy biện pháp xử lý đình chỉ 1 năm là hơi quá nặng. Những hình ảnh này nếu xét trong bối cảnh của bài văn và qua lời của học sinh có lẽ không đến mức thô tục cần xử lý như thế. Có thể do mới triển khai nên thầy còn thiếu kinh nghiệm trong việc tổ chức. Nếu xử lý nghiêm khắc giáo viên sẽ ngại sáng tạo để có được giờ giảng hay. Trong trường hợp này cần bài học rút kinh nghiệm đối với thầy là được. Biện pháp xử lí nên kèm theo giáo dục rút kinh nghiệm thì sẽ tốt hơn chỉ là xử lý kỷ luật. Tuy nhiên điều này cũng là bài học cho các giáo viên sáng tạo trong giờ học. Sáng tạo nhưng cầnphù hợp với lứa tuổi, tâm lý, giới tính, thuần phong mỹ tục để không gây tác hại. Ngay như trong những bộ phim khi trình chiếu thì họ cũng cắt gọt những đoạn chưa phù hợp để trình chiếu trước khán giả"- thầy nói.

Lê Huyền

Thầy giáo bị đình chỉ 1 năm vì cho học sinh đóng cảnh nhạy cảm

- Thầy giáo ở Trường THPT Võ Trường Toản, Quận 12, TP.HCM bị nhà trường đình chỉ giảng dạy một năm vì cho học sinh đóng cảnh ân ái khi sân khấu hóa tác phẩm văn học.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng yêu cầu các trường sau mỗi môn thi tiến hành rọc phách sẵn. Chiều nay, sau khi kết thúc môn thi sinh, Bộ GD-ĐT sẽ chuyển đáp án chính thức cùng thang điểm chi tiết các môn thi đến tất cả các trường để có thể bắt đầu công tác chấm thi.

Sau khi có đáp án chính thức, tất cả các trường phải đốc thúc công tác chấm thi được diễn ra nghiêm túc, và phải hoàn thành vào điểm trước ngày 20/7 để thí sinh, phụ huynh phải chờ đợi kết quả thi quá lâu.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, GS.TSKH Bùi Văn Ga làm việc với Ban chỉ đạo kỳ thi THPT quốc gia 2015 tại Đà Nẵng (Ảnh: Hà Nam)

Thứ trưởng nhấn mạnh, đội ngũ chấm thi bao gồm các giáo viên THPT được tuyển chọn vào, lãnh đạo các sở GD-ĐT phải chịu trách nhiệm về nhân thân, đạo đức của cán bộ coi thi đó.

Còn về phần mềm xét tuyển, Bộ không cứng nhắc bắt buộc các trường phải sử dụng phần mềm của Bộ, mỗi trường có thể sử dụng phần mềm chấm thi của mình, nhưng kết quả cuối cùng khi đưa về Bộ phải thống nhất, tương thích với phần mềm của Bộ, nếu không sẽ ảnh hưởng rất lớn đến công tác xét tuyển chung.

PGS.TS Trần Văn Nam - Giám đốc ĐH Đà Nẵng cho biết, tính đến buổi sáng nay đã có 22 thí sinh bị đình chỉ thi chủ yếu là thí sinh dự thi tự do, trong đó có 7 thí sinh mang điện thoại vào phòng.

Ngoài ra, Giám đốc Đại học Đà Nẵng còn cho biết, để tạo điều kiện tốt nhất cho thí sinh yên tâm thi cử, ĐH Đà Nẵng đã mua, thuê thêm máy quạt lắp đặt ở những điểm thi có chất lượng chưa đạt yêu cầu. Đặc biệt, tại Hội đồng thi CĐ Việt – Hàn, các sĩ tử được dự thi trong điều kiện cực tốt với hệ thống máy lạnh hiện đại.

Năm nay, tại cụm thi do ĐH Đà Nẵng tổ chức có tổng 30.898 thí sinh của Quảng Nam và Đà Nẵng đăng kí dự thi.

• Hà Nam