Chạy xe với tốc độ cao, xe máy đâm thẳng vào ô tô

Nhà đồng sáng lập ứng dụng Rada Tạ Quang Thái chia sẻ, để lên kịp chuyến tàu công nghệ, hành trang mang theo của mỗi startup phải tinh, gọn để không trở thành rào cản.

Trong khuôn khổ buổi tọa đàm về cơ hội dành cho các startup trong cuộc cách mạng 4.0,hai nhà sáng lập Rada là ông Mã Hoàng Hải và ông Tạ Quang Thái đã có những chia sẻ với độc giả không chỉ về cơ hội mà còn cả những thách thức của các startup Việt Nam trong bối cảnh cuộc cách mạng 4.0 đang được nhắc đến ngày càng nhiều.

Nói về cơ hội của Việt Nam nói chung cũng như các doanh nghiệp khởi nghiệp trước làn sóng của cuộc cách mạng 4.0, CEO Rada Mã Hoàng Hải cho biết, cách mạng 4.0 đã trở thành làn sóng tất yếu và không thể đảo ngược. Câu chuyện của Uber đã minh chứng và khiến các doanh nghiệp thay đổi cái nhìn về cuộc chơi công nghệ. Vinasun, Mai Linh chỉ trong thời gian rất ngắn đã bị đe dọa và các doanh nghiệp truyền thống đã nhận ra điều đó. 

Cơ hội cho các doanh nghiệp khởi nghiệp có thể rộng mở hơn nếu Chính phủ mở rộng các cánh cửa. Chia sẻ từ góc nhìn cá nhân, ông Mã Hoàng Hải cho rằng: "Các startup rõ ràng là các "con thiêu thân" tìm con đường mới, lạ chưa từng thấy trên thị trường với suy nghĩ ngược và những ý tưởng gần như bất khả thi. Tuy nhiên khi họ đã làm được rồi thì nếu có một môi trường để tiếp tục phát triển bền vững. Vậy thì các bộ, ngành của Chính phủ đang cần có sự cải tổ mạnh mẽ thì một trong những cách như vậy là đưa các mô hình đã thử nghiệm thành công vào các doanh nghiệp của Nhà nước".

Uber/Grab là mô hình thử nghiệm thành công trong lĩnh vực GTVT và đã làm thay đổi diện mạo của ngành trong một thời gian ngắn. Liệu chúng ta có thể ứng dụng mô hình vận hành của các startup vào các ngành tương tự mà chính phủ đang nắm giữ như điện, nước…Nếu ứng dụng được các mô hình mới thì sẽ tạo ra kết quả rất to lớn.

Nhưng không chỉ nói về cơ hội, nhà đồng sáng lập Rada, ông Tạ Quang Thái trăn trở nhiều hơn với những thách thức mà các startup phải đối mặt trong làn sóng cách mạng 4.0.

Tiềm năng phát triển lớn

Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, trao đổi tại Hội thảo “Hành lang pháp lý cho ngân hàng số tại Việt Nam” ngày 19/12 tại Hà Nội, các chuyên gia đánh giá trong một thập niên qua, thế giới đã chứng kiến sự phát triển, bùng nổ công nghệ số làm thay đổi mạnh mẽ cách thức vận hành của hầu hết các lĩnh vực trong đời sống xã hội cũng như thói quen và hành vi của con người. Ngành tài chính ngân hàng cũng không ngoại lệ.

Sự phát triển nhanh chóng của CNTT hiện nay đang hình thành nên ngân hàng số - xu hướng mới cho ngân hàng bán lẻ tương lai, mang đến những cơ hội mới cho các ngân hàng thương mại (NHTM) nhưng cũng đặt ra những thách thức cần phải vượt qua cho các nhà quản lý.

Trên thế giới, khái niệm ngân hàng số đã dần trở nên phổ biến với khá nhiều chuyên gia từ các tổ chức tài chính quốc tế nghiên cứu về lĩnh vực này, xoay quanh các khái niệm ngân hàng 3.0, digital bank, digital transformation.

Các nghiên cứu đều chung nhận định về xu hướng phát triển ngân hàng số - được coi là tương lai của ngân hàng trong kỷ nguyên số với những thay đổi trong hành vi của khách hàng khi mà các phát minh trong lĩnh vực công nghệ thông tin như thiết bị di động thông minh, mạng xã hội, điện toán đám mây đã thay đổi hành vi con người và xã hội loài người, thu hẹp khoảng cách, thúc đẩy kết nối và giao lưu văn hóa, kinh tế một cách nhanh chóng và toàn diện.

Mặc dù đã xuất hiện trên thế giới từ năm 2010, tuy nhiên, ngân hàng số là một khái niệm còn khá mới mẻ tại Việt Nam trong thời gian gần đây.

Với sự phát triển như vũ bão của CNTT và làn sóng số hóa phát triển mạnh mẽ, ngân hàng số có nhiều tiềm năng sẽ trở thành mô hình kinh doanh chủ đạo của các NHTM tại Việt Nam trong tương lai.

Theo thống kê của Công ty We are Social, thời điểm tháng 1/2016, Việt Nam có 47,3 triệu người dùng internet (chiếm 50% dân số), có 35 triệu người sử dụng mạng xã hội (29 triệu người sử dụng mobile) có 143 triệu điện thoại (chiếm 152% dân số).

Người trưởng thành 55% sử dụng smartphone, 46% có máy tính, 12% có máy tính bảng. Thời gian truy cập Internet hàng ngày qua máy tính 4h39 phút, qua mobile phone 2h25 phút, truy cập mạng xã hội qua các thiết bị khác nhau 2h18 phút. Có 78% người sử dụng Internet sử dụng Internet hàng ngày.

Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới (WB), năm 2015 tại Việt Nam, tỷ lệ số đăng ký sử dụng Internet trên 100 dân là 48,3%, tỷ lệ số điện thoại trên 100 dân là 147%.

Đánh giá của Tổ chức giám sát doanh nghiệp quốc tế BMI 2015 cho thấy Việt Nam là nước có tốc độ tăng trưởng internet khá cao (9%/năm), xếp hạng 15 trên thế giới. Bên cạnh đó, Việt Nam có 52% dân số dùng internet, tỷ lệ khách hàng của các hệ thống NHTM tại Việt Nam sử dụng dịch vụ ngân hàng số như mobile, internet banking chiếm khoảng 44%.

Từ thống kê trên, có thể thấy Việt Nam có tiềm năng to lớn phát triển ngân hàng số. Tuy nhiên, ngân hàng số là loại hình có nhiều điểm khác biệt, rất mới so với mô hình ngân hàng truyền thống từ phương thức thiết kế sản phẩm, chính sách, quy trình sản phẩm, dịch vụ cung cấp cho khách hàng… Chính vì vậy, nền tảng khuôn khổ pháp lý cho sự phát triển của ngân hàng số sẽ rất quan trọng.

Về khung khổ pháp lý tại Việt Nam, vấn đề liên quan tới các dịch vụ ngân hàng số (văn bản điện tử, chữ ký số, an ninh bảo mật...) vẫn còn chưa thật sự thuận lợi. Cung cấp dịch vụ ngân hàng số tại Việt Nam nhằm đảm bảo tính bảo mật, bảo vệ thông tin cá nhân; phòng chống gian lận trong kinh doanh...

Khi đặt lên tường, nhờ vào độ mỏng của màn hình TV, người xem có trải nghiệm như đang nhìn ra cửa sổ chứ không còn cảm giác đang xem TV thông thường. Tại CES 2017, model W7 phiên bản 77 inch nhận được giải thưởng “Best of CES Innovation Award 2017” ở hạng mục Video Displays, đồng thời giành giải thưởng cao nhất từ Engadget ở sự kiện.    

Cộng đồng mở IoT Việt Nam là cộng đồng tự nguyện và mở, được đề xuất bởi Viện Tin học Doanh nghiệp (VCCI-ITB), Công ty CP Phát triển nguồn mở và dịch vụ FDS, Viện nghiên cứu Điện tử, Tin học, Tự động hóa (VIELINA), Công ty CP NetNam, Công ty CP Công nghệ Công nghiệp Bưu chính Viễn thông (VNPT Technology). Cộng đồng Mở IoT Việt Nam được thành lập với sứ mệnh “tập hợp nguồn lực xã hội trong việc phát triển IoT  mở, chia sẻ tự do, miễn phí cho cộng đồng doanh nghiệp và người tiêu dùng Việt Nam trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra sôi động trên toàn cầu.

Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (hay còn gọi là Cách mạng công nghiệp 4.0) rất quan trọng đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Theo ông Lê Văn Lợi, Viện trưởng VCCI-ITB, IoT là một thành phần của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư nên doanh nghiệp và các đơn vị nghiên cứu, phát triển của Việt Nam không thể đứng ngoài. Tham gia vào Cộng đồng mở IoT Việt Nam, với các đơn vị nghiên cứu, đây là cơ hội kiểm nghiệm khả năng của đơn vị mình về IoT. Còn với các đơn vị kinh doanh, tham gia Cộng đồng, các đơn vị này sẽ có thêm cơ hội lựa chọn được công nghệ và đối tác phù hợp.

Bà Ann Johnson, Phó Chủ tịch khối Doanh nghiệp và An ninh mạng, Microsoft nhận định việc tội phạm sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ dẫn đến những mối đe dọa phức tạp hơn.

Tuy nhiên ngược lại, khi gặp mã độc, nếu sử dụng AI và công cụ học máy sẽ có thể phân tích nhanh hơn. Việc nắm bắt thông tin tình báo về hiểm hoạ là nền tảng để giữ gìn an toàn mạng.

Bà Johnson nhấn mạnh, các tổ chức nắm chắc thông tin tình báo về hiểm họa có nhiều lợi thế vì họ dự đoán được những điều hacker sẽ làm trong tương lai. Ngoài ra, những thông số về tổn thương tiềm năng cũng được chia sẻ.

Như vậy, cách tiếp cận tiên đoán đồng nghĩa với việc sẽ giúp các tổ chức có thể vá an ninh trước khi xảy ra sự cố thông tin về hiểm họa có từ các công ty, hiệp hội, ngành công nghiệp và chính phủ đã gặp tấn công mạng.

Theo Engadget, đây cũng là lúc để chúng ta làm rõ rằng AI là một thuật ngữ rất rộng cho nhiều loại công nghệ khác nhau. Chúng ta có trí tuệ nhân tạo ở trong các trợ lý ảo như Siri, Alexa, Cortana và Google Assistant. Bạn cũng sẽ tìm thấy trí tuệ nhân tạo ở trong những phần mềm như chatbot Messenger của Facebook, hay tính năng trả lời tự động của Gmail. Nó được định nghĩa là "trí thông minh được hiển thị bởi máy móc", nhưng nó cũng ám chỉ những tình huống máy tính có thể làm việc mà không cần đến sự hướng dẫn của con người. Rồi có cả máy học, là khi máy tính tự dạy bản thân cách thực hiện các tác vụ mà con người thường làm. Ví dụ, gần đây, một hệ thống nhận diện khuôn mặt của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) đã học được cách nhận diện con người giống như cách con người nhận diện lẫn nhau mà không cần đến sự giúp đỡ từ chủ nhân của nó.

Điều quan trọng là chúng ta không được nhầm lẫn những khái niệm này bởi máy học chỉ là một phần của trí tuệ nhân tạo. Chúng ta sẽ dùng thuật ngữ máy học khi nói về những khái niệm như mạng nơ-ron và các mô hình như thư việc TensorFlow của Google, và AI để ám chỉ các chương trình, thiết bị và phần mềm thực hiện các tác vụ mà chúng học được.

AI đã vượt qua con người trong những trò chơi như Poker hay cờ vây trong năm nay (ảnh: Engadget)

Trong năm nay, AI đã trở nên quá thông minh, như việc đánh bại con người ở trò Poker hay cờ vây, đạt điểm tối đa ở trò chơi Ms. Pac Man (điều chưa có con người nào làm được) và thậm chí giỏi ngang ngửa với những người chơi Super Smash Bros kì cựu nhất. Chúng ta cũng đã bắt đầu sử dụng AI trong y học để dự đoán bệnh tật và các điều kiện bệnh lý, cũng như phát hiện người dùng có ý định tự sát trên mạng xã hội. Không chỉ vậy, AI còn có thể biên soạn nhạc và viết kịch bản phim.

Dù bạn có nhìn đi bất cứ đâu, ở đó cũng có một người nào đó đang cố gắng thêm AI vào một thứ gì đó, và chúng đều được tạo điều kiện bởi những mạng nơ-ron do Google, Microsoft và nhiều công ty lớn khác đầu tư trong năm nay. Máy học cũng đã phát triển rất nhanh chóng, và nó sẽ tiếp tục được cải thiện trong những năm tới.

Một trong những sự phát triển lớn nhất khi chúng ta chuẩn bị bước sang năm 2018 là sự chuyển đổi từ việc vận hành các mô hình máy học trên đám mây sang ngay trên điện thoại. Trong năm nay, Google, Facebook và Apple đều đã tung ra các phiên bản framework (một thư viện với các lớp đã được xây dựng hoàn chỉnh, là bộ khung giúp phát triển các phần mềm ứng dụng) máy học trên di động của mình, cho phép các nhà phát triển tăng tốc các tác vụ dựa trên AI trong ứng dụng của mình.

Các nhà sản xuất chip cũng tăng tốc trong việc thiết kế các bộ xử lý tối ưu cho học máy. Huawei, Apple và Qualcomm đều đã điều chỉnh những con chip mới nhất của mình trong năm nay để quản lý các tác vụ liên quan đến AI tốt hơn bằng cách cung cấp các lõi "nơ-ron" chuyên dụng.

Về cơ bản, AI đã liên tục được cải thiện trong nhiều năm, nhưng chủ yếu chúng đều dựa vào công nghệ đám mây. Lấy hệ thống nhận diện hình ảnh làm ví dụ. Ban đầu, nó có thể phân biệt nam giới và nữ giới, những người trông rất khác nhau. Nhưng khi chương trình tiếp tục được "dạy" thêm nhiều hình ảnh trên đám mây, nó sẽ có thể nhận diện tốt hơn nữa, và những sự cải tiến ấy sẽ được gửi đến điện thoại của bạn. Trong năm 2018, chúng ta sẽ đưa sức mạnh xử lý của AI vào trong những thiết bị nhét vừa túi quần. Việc có thể thực hiện những tác vụ này ngay trên điện thoại không chỉ khiến AI trở nên nhanh hơn mà còn giúp bảo vệ quyền riêng tư, khi dữ liệu sẽ không được gửi về các máy chủ đám mây nữa.

Rõ ràng, ngành công nghiệp đang cố gắng đặt nền móng để điện thoại thông minh và các thiết bị khác có thể tự học hỏi và cải thiện những thứ như phiên dịch, nhận diện hình ảnh... Nhưng khi số lượng phần cứng có khả năng xử lý các tác vụ AI ngày càng nhiều thì các nhà phát triển vẫn đang gặp khó khăn trong việc tìm ra cách tốt nhất để thêm AI vào trong ứng dụng của mình. Chưa ai trong ngành công nghiệp biết cách để khai thác triệt để AI, đồng thời gây được tiếng vang lớn.

Công nghệ Animoji trên iPhone X

Khi thời gian trôi đi, mọi ngành công nghiệp và mọi khía cạnh của cuộc sống chúng ta – từ mua sắm trong siêu thị cho đến đi xe tự lái – đều sẽ được biến đổi thông qua AI. Các cửa hàng sẽ biết khẩu vị, kích cỡ và thói quen của chúng ta, từ đó phục vụ chúng ta hoặc cho chúng ta biết nơi cần đến để có được thứ mình cần. Khi bạn bước vào, nhà bán lẻ sẽ biết (qua nhận diện khuôn mặt hoặc điện thoại) bạn là ai, bạn đã mua gì trong quá khứ, bạn dị ứng với thứ gì, gần đây bạn có đến bác sĩ hay không, hay màu sắc mà bạn yêu thích. Trí tuệ nhân tạo của hệ thống sẽ tìm hiểu xu hướng mua đồ của bạn trong khoảng thời gian nhất định, từ đó đưa ra những lời khuyến nghị tới các sản phẩm có tính cạnh tranh hơn...

Ô tô sẽ đủ thông minh để tránh các chướng ngại vật trên đường đi, sử dụng máy học nhằm nhận diện các mối nguy hiểm tốt hơn và tính toán các phương pháp phòng tránh. Thậm chí các bác sĩ cũng sẽ sớm dựa vào trí tuệ nhân tạo để phân loại ảnh X-quang, cộng hưởng từ với các hình ảnh y tế khác, cắt giảm thời gian chẩn đoán bệnh.

AI vốn đã rất phổ biến trong nhận diện hình ảnh, và nó sẽ sớm trở nên phổ biến hơn nữa. Các camera an ninh đang ngày càng giỏi hơn trong việc phân biệt người với người, động vật hay xe cộ. Bạn đừng ngạc nhiên nếu có một ngày chúng được dùng trong các phán xét pháp lý, tìm kiếm tội phạm hay người bị mất tích.

Các trợ lý ảo mà chúng ta hay nói qua điện thoại và loa thông minh sẽ không chỉ nhanh hơn và nói tự nhiên hơn bằng cách học hỏi từ các cuộc trò chuyện, chúng sẽ còn có thể nhận biết nhu cầu của chúng ta tốt hơn. Ví dụ, khi bạn vừa bước vào nhà sau khi đi làm về, đèn sẽ được bật, bộ điều khiển nhiệt độ bắt đầu làm việc và bản nhạc yêu thích của bạn sẽ được phát lên.

Tất nhiên, những thứ này đã tồn tại, nhưng các phương pháp thực hiện chỉ phụ thuộc vào những thiết lập do bạn cài đặt sẵn. Trí tuệ nhân tạo sẽ biết cách điều chỉnh mọi thứ trong ngôi nhà bạn theo như cách mà bạn muốn, ngay cả khi có những yếu tố ngoại cảnh tác động, như tự động bật điều hòa khi nhận thấy có sự thay đổi về nhiệt độ ở bên ngoài. Tất cả những sự tự động hóa này sẽ biến thế giới mà chúng ta hằng mong muốn thành sự thực (hay thế giới trong bộ phim Wall-E, điều này phụ thuộc vào chúng ta mà thôi).

Trong những năm tới, chúng ta sẽ thấy AI nhanh hơn, mạnh mẽ hơn và thực sự có khả năng thay đổi cách sống của chúng ta. Có thể nó sẽ không xảy ra ngay lập tức, nhưng sớm hay muộn thì AI cũng sẽ điều khiển cuộc sống của chúng ta – bất kể dù bạn có muốn hay không.