Theo các chuyên gia, có tới 70% trường hợp đái tháo đường type 2 có thể dự phòng hoặc làm chậm sự xuất hiện bằng cách tuân thủ lối sống lành mạnh, dinh dưỡng hợp lý, luyện tập thể dục thể thao phù hợp...

Tuy nhiên, bác sĩ Trương Bảo Anh Minh, Khoa Nội tiết, Bệnh viện đa khoa khu vực Thủ Đức (TP.HCM), cho rằng không ít người vẫn còn thờ ơ với căn bệnh nguy hiểm trên. Người bệnh phải gánh chịu các biến chứng nặng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe do phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn.

Khi đó, thời gian điều trị sẽ kéo dài, chi phí điều trị tăng cao, tăng thêm gánh nặng cho gia đình và xã hội. Việc tầm soát đái tháo đường có thể hạn chế các hậu quả trên.

Bác sĩ Minh cho biết những đối tượng cần thực hiện tầm soát bệnh đái tháo đường theo khuyến cáo của Bộ Y tế gồm:

- Người trưởng thành ở bất kỳ tuổi nào có thừa cân hoặc béo phì và kèm một trong số các yếu tố nguy cơ sau:

+ Có người thân như bố mẹ, anh chị em ruột, con ruột bị đái tháo đường.

+ Tiền sử bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch.

+ Tăng huyết áp hoặc đang điều trị tăng huyết áp.

+ Rối loạn mỡ máu.

+ Phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang.

+ Ít hoạt động thể lực.

+ Các tình trạng đề kháng insulin như béo phì, dấu gai đen.

- Phụ nữ đã được chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ.

- Người từ 45 tuổi trở lên.

Nếu các kết quả bình thường, xét nghiệm sẽ được làm lại trong vòng 1-3 năm sau hoặc ngắn hơn tùy theo kết quả ban đầu và các yếu tố nguy cơ.

Đái tháo đườnggây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các bệnh lý tim mạch, mù lòa, suy thận và đoạn chi. Đây là một trong những bệnh không lây nhiễm phổ biến trên thế giới. 

Năm 2021, theo báo cáo của Liên đoàn đái tháo đường thế giới, tỷ lệ bệnh này ở người lớn đã tăng gấp 3 lần so với năm 2000, từ 151 triệu người lên 537 triệu người, chiếm 10,5% dân số thế giới. 

Ở Việt Nam, đái tháo đường gia tăng nhanh trong 10 năm qua với gần 5 triệu người mắc bệnh (từ 2,7% dân số năm 2002 tăng lên 7,1% vào năm 2021). Kết quả điều tra còn cho thấy có hơn 55% bệnh nhân đã có biến chứng, trong đó 34% là biến chứng về tim mạch; 39,5 có biến chứng về mắt và biến chứng về thần kinh; 24% biến chứng về thận.

Theo các chuyên gia, có tới 70% trường hợp đái tháo đường type 2 có thể dự phòng hoặc làm chậm sự xuất hiện bằng cách tuân thủ lối sống lành mạnh, dinh dưỡng hợp lý, luyện tập thể dục thể thao phù hợp...

Tuy nhiên, bác sĩ Trương Bảo Anh Minh, Khoa Nội tiết, Bệnh viện đa khoa khu vực Thủ Đức (TP.HCM), cho rằng không ít người vẫn còn thờ ơ với căn bệnh nguy hiểm trên. Người bệnh phải gánh chịu các biến chứng nặng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe do phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn.

Khi đó, thời gian điều trị sẽ kéo dài, chi phí điều trị tăng cao, tăng thêm gánh nặng cho gia đình và xã hội. Việc tầm soát đái tháo đường có thể hạn chế các hậu quả trên.

Bác sĩ Minh cho biết những đối tượng cần thực hiện tầm soát bệnh đái tháo đường theo khuyến cáo của Bộ Y tế gồm:

- Người trưởng thành ở bất kỳ tuổi nào có thừa cân hoặc béo phì và kèm một trong số các yếu tố nguy cơ sau:

+ Có người thân như bố mẹ, anh chị em ruột, con ruột bị đái tháo đường.

+ Tiền sử bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch.

+ Tăng huyết áp hoặc đang điều trị tăng huyết áp.

+ Rối loạn mỡ máu.

+ Phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang.

+ Ít hoạt động thể lực.

+ Các tình trạng đề kháng insulin như béo phì, dấu gai đen.

- Phụ nữ đã được chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ.

- Người từ 45 tuổi trở lên.

Nếu các kết quả bình thường, xét nghiệm sẽ được làm lại trong vòng 1-3 năm sau hoặc ngắn hơn tùy theo kết quả ban đầu và các yếu tố nguy cơ.

Điều quan trọng cần nhớ là thời hạn sử dụng của rượu vang chưa mở phụ thuộc vào loại rượu, cách bảo quản rượu. Các loại rượu phổ biến và thời gian để được khi chưa mở:

Rượu vang trắng: 1-2 năm trước ngày hết hạn

Rượu vang đỏ: 2-3 năm trước ngày hết hạn

Rượu nấu ăn: 3-5 năm trước ngày hết hạn

Rượu vang cao cấp: 10-20 năm, bảo quản đúng cách trong hầm rượu

Nhìn chung, rượu vang nên được bảo quản ở những nơi tối, mát mẻ, chai được đặt nghiêng để nút chai không bị khô.

Rượu đã mở nắp có thể bảo quản trong bao lâu, vì sao rượu bị hỏng?

Thời hạn sử dụng của một chai rượu đã mở thay đổi tùy theo loại. Về cơ bản, các loại rượu nhẹ hơn sẽ hỏng nhanh hơn rất nhiều so với các loại sẫm màu. Khi rượu được mở nắp, rượu sẽ tiếp xúc với nhiều oxy, nhiệt, ánh sáng, nấm men và vi khuẩn hơn và tất cả những yếu tố này đều có thể gây ra các phản ứng hóa học, làm thay đổi chất lượng rượu.

Bảo quản rượu vang ở nhiệt độ thấp hơn sẽ giúp làm chậm các phản ứng hóa học này và giữ cho rượu vang đã mở duy trì được vị lâu hơn. Các loại rượu phổ biến và ước tính thời gian chúng có thể vẫn uống được sau khi mở:

Rượu sủi tăm: 1-2 ngày

Rượu vang có màu trắng nhạt và hồng: 4-5 ngày

Rượu vang vị hoa quả: 3-5 ngày

Rượu vang đỏ: 3-6 ngày

Rượu tráng miệng: 3-7 ngày

Rượu vang Port: 1-3 tuần

Cách tốt nhất để bảo quản rượu vang đã mở nắp là cho vào tủ lạnh.

Dấu hiệu rượu vang bị hỏng, uống vào có sao không?

Bên cạnh việc xem ngày hết hạn được in trên chai, có những dấu hiệu cho thấy rượu (đã mở và chưa mở) đã bị hỏng.

- Sự thay đổi về màu sắc:Phần lớn trường hợp, nên loại bỏ các loại rượu có màu sẫm, chẳng hạn như tím và đỏ, khi chúng chuyển sang màu nâu, cũng như các loại rượu trắng nhạt chuyển sang màu vàng hoặc đục. Sự thay đổi màu sắc thể hiện rượu đã tiếp xúc với quá nhiều oxy. Quá trình lên men ngoài ý muốn cũng có thể xảy ra, tạo ra những bong bóng nhỏ không mong muốn trong rượu.

- Ngửi rượucũng là một cách để biết rượu có hỏng không. Rượu để mở quá lâu sẽ có mùi hắc, giống như giấm, tương tự như mùi của dưa muối. Rượu bị thiu sẽ bắt đầu có mùi hạt dẻ hoặc mùi giống nước sốt táo, mùi kẹo dẻo cháy. Rượu chưa từng được mở nhưng đã bị hỏng sẽ có mùi như tỏi, bắp cải hoặc cao su cháy.

-Không khuyến khích nếm thử rượu để kiểm tra rượu đã hỏng hay chưa, dù nếm một lượng nhỏ rượu hỏng có thể không gây hại gì. Rượu đã hỏng có vị chua gắt hoặc vị táo cháy.

-Nhìn nút chai rượu vang:Rò rỉ rượu có thể nhìn thấy ở nút chai hoặc nút chai đẩy qua mép chai rượu có thể là dấu hiệu cho thấy rượu đã bị hư hại do nhiệt. Điều này có thể khiến rượu có mùi và vị nhạt hơn.

Rượu có thể bị hỏng làm tăng sự phát triển của nấm men, vi khuẩn, dù nguy cơ này ít. Các triệu chứng ngộ độc gồm: đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, sốt. Do đó, nếu thấy chai rượu bị hỏng, bất kể đã được mở hay chưa, cách tốt nhất là không nên uống và vứt bỏ chai rượu đó.

Cách tốt nhất để thưởng thức rượu tươi là uống ngay sau khi mua. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể thưởng thức chai rượu chưa mở trong 1-5 năm sau ngày hết hạn, trong khi rượu đã bị mở nắp có thể được thưởng thức sau 1-5 ngày sau khi mở, tùy thuộc vào loại rượu.

Bác sĩ Tạ Tùng Duy, Viện Y học Ứng dụng Việt Nam

Rượu chưa mở nắp có thể bảo quản trong bao lâu?

Mặc dù rượu chưa mở nắp có thời hạn sử dụng lâu hơn rượu đã mở nhưng chai rượu đó vẫn có thể bị hỏng. Rượu chưa mở có thể được uống sau ngày hết hạn được in trên chai, nếu chai rượu đó có mùi và vị bình thường.

Điều quan trọng cần nhớ là thời hạn sử dụng của rượu vang chưa mở phụ thuộc vào loại rượu, cách bảo quản rượu. Các loại rượu phổ biến và thời gian để được khi chưa mở:

Rượu vang trắng: 1-2 năm trước ngày hết hạn

Rượu vang đỏ: 2-3 năm trước ngày hết hạn

Rượu nấu ăn: 3-5 năm trước ngày hết hạn

Rượu vang cao cấp: 10-20 năm, bảo quản đúng cách trong hầm rượu

Nhìn chung, rượu vang nên được bảo quản ở những nơi tối, mát mẻ, chai được đặt nghiêng để nút chai không bị khô.

Rượu đã mở nắp có thể bảo quản trong bao lâu, vì sao rượu bị hỏng?

Thời hạn sử dụng của một chai rượu đã mở thay đổi tùy theo loại. Về cơ bản, các loại rượu nhẹ hơn sẽ hỏng nhanh hơn rất nhiều so với các loại sẫm màu. Khi rượu được mở nắp, rượu sẽ tiếp xúc với nhiều oxy, nhiệt, ánh sáng, nấm men và vi khuẩn hơn và tất cả những yếu tố này đều có thể gây ra các phản ứng hóa học, làm thay đổi chất lượng rượu.

Bảo quản rượu vang ở nhiệt độ thấp hơn sẽ giúp làm chậm các phản ứng hóa học này và giữ cho rượu vang đã mở duy trì được vị lâu hơn. Các loại rượu phổ biến và ước tính thời gian chúng có thể vẫn uống được sau khi mở:

Rượu sủi tăm: 1-2 ngày

Rượu vang có màu trắng nhạt và hồng: 4-5 ngày

Rượu vang vị hoa quả: 3-5 ngày

Rượu vang đỏ: 3-6 ngày

Rượu tráng miệng: 3-7 ngày

Rượu vang Port: 1-3 tuần

Cách tốt nhất để bảo quản rượu vang đã mở nắp là cho vào tủ lạnh.

Dấu hiệu rượu vang bị hỏng, uống vào có sao không?

Bên cạnh việc xem ngày hết hạn được in trên chai, có những dấu hiệu cho thấy rượu (đã mở và chưa mở) đã bị hỏng.

- Sự thay đổi về màu sắc:Phần lớn trường hợp, nên loại bỏ các loại rượu có màu sẫm, chẳng hạn như tím và đỏ, khi chúng chuyển sang màu nâu, cũng như các loại rượu trắng nhạt chuyển sang màu vàng hoặc đục. Sự thay đổi màu sắc thể hiện rượu đã tiếp xúc với quá nhiều oxy. Quá trình lên men ngoài ý muốn cũng có thể xảy ra, tạo ra những bong bóng nhỏ không mong muốn trong rượu.

- Ngửi rượucũng là một cách để biết rượu có hỏng không. Rượu để mở quá lâu sẽ có mùi hắc, giống như giấm, tương tự như mùi của dưa muối. Rượu bị thiu sẽ bắt đầu có mùi hạt dẻ hoặc mùi giống nước sốt táo, mùi kẹo dẻo cháy. Rượu chưa từng được mở nhưng đã bị hỏng sẽ có mùi như tỏi, bắp cải hoặc cao su cháy.

-Không khuyến khích nếm thử rượu để kiểm tra rượu đã hỏng hay chưa, dù nếm một lượng nhỏ rượu hỏng có thể không gây hại gì. Rượu đã hỏng có vị chua gắt hoặc vị táo cháy.

-Nhìn nút chai rượu vang:Rò rỉ rượu có thể nhìn thấy ở nút chai hoặc nút chai đẩy qua mép chai rượu có thể là dấu hiệu cho thấy rượu đã bị hư hại do nhiệt. Điều này có thể khiến rượu có mùi và vị nhạt hơn.

Rượu có thể bị hỏng làm tăng sự phát triển của nấm men, vi khuẩn, dù nguy cơ này ít. Các triệu chứng ngộ độc gồm: đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, sốt. Do đó, nếu thấy chai rượu bị hỏng, bất kể đã được mở hay chưa, cách tốt nhất là không nên uống và vứt bỏ chai rượu đó.

Cách tốt nhất để thưởng thức rượu tươi là uống ngay sau khi mua. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể thưởng thức chai rượu chưa mở trong 1-5 năm sau ngày hết hạn, trong khi rượu đã bị mở nắp có thể được thưởng thức sau 1-5 ngày sau khi mở, tùy thuộc vào loại rượu.

Bác sĩ Tạ Tùng Duy, Viện Y học Ứng dụng Việt Nam