Những lỗ hổng đó cần phải được nhận thấy như là một chướng ngại cho việc giải quyết những vấn đề trong thế kỷ 21 - kỷ nguyên của tốc độ và sự biến động. Vì vậy, chúng ta cần có một cách tiếp cận khác cho thời đại này. Để chuẩn bị một tương lai tốt hơn cho chính mình và cho hành tinh của chúng ta, đã đến lúc cần phải áp dụng Tư duy đột phá phi thường.

Tư duy đột phá phi thường (EBT) được diễn dịch từ trường phái Tư duy toàn diện. Giá trị nổi bật của nó là mở ra và nới rộng số lượng lựa chọn có chất lượng xung quanh một vấn đề, giúp cho người thực hành có thể đạt được những giải pháp tốt và sáng tạo nổi trội. Chúng tôi cũng cố gắng cấu trúc EBT sao cho dễ hiểu, dễ sử dụng theo quy trình, có thể áp dụng cho đa dạng các bối cảnh lớn nhỏ và đạt được các kết quả đột phá. Nội dung tóm tắt của mô thức tư duy này bao gồm ba nguyên lý nền tảng định hướng cho toàn bộ cách tiếp cận, và bốn giai đoạn tìm giải pháp được mô tả ngắn gọn dưới đây.

Mỗi vấn đề cần được cá nhân hóa bởi lẽ không bao giờ có hai trường hợp nào là giống nhau hoàn toàn, bất kể thoạt nhìn chúng trông giống nhau như hai giọt nước. Những cá nhân có lối tư duy vượt trội mà chúng tôi nghiên cứu thường bắt đầu công việc của họ bằng cách xem xét cẩn thận từng tình huống theo tính chất riêng của nó, và khi được hỏi là nguyên tắc suy nghĩ nào là nguyên tắc quan trọng nhất để có thể tạo kết quả đột phá, hầu hết đều chọn chính nguyên tắc về tính độc đáo này.

Ngược lại, Tư duy phân tích thường đẩy chúng ta vào cái bẫy niềm tin rằng hãy học hỏi từ "các ví dụ thành công", "đã được chứng minh là hiệu quả" từ các cá nhân, công ty, đất nước khác, thậm chí còn bảo chúng ta nên sao chép lại giải pháp để tiết kiệm thời gian và tiền bạc. Kiểu suy nghĩ "bài học kinh nghiệm tốt nhất" này phản ánh rất rõ đặc điểm của giản luận hóa, và hoàn toàn đi ngược với nguyên lý của EBT. Xin lỗi khi phải nói rằng những lời khuyên kiểu ép uổng giải pháp của người khác vào tình huống của mình như thế này là một điều rất nguy hiểm.

Có một số lý do quan trọng sau đây cho biết vì sao chúng ta cần vận dụng nguyên lý về tính độc đáo:

Thứ nhất,những con người liên quan trong tình huống luôn là khác nhau. Bất kể các yếu tố ngoại vi của hai tình huống có giống nhau đến mức nào, thì mức độ đa dạng và giá trị của những người liên quan giữa hai tình huống vẫn khác biệt với nhau. Khi bạn đang đối diện với những con người từ các quốc gia, tổ chức, phòng ban hoặc đơn vị khác nhau trong cùng một tổ chức, bạn đang đối diện với sự khác biệt về văn hóa.

Hơn nữa, con người có xu hướng tự nhiên là từ chối thay đổi nếu họ không được tham dự vào quá trình tạo ra giải pháp (triệu chứng NIH – "not invented here"). Do vậy, khi chúng ta muốn mời gọi những người khác nhau tham gia để khắc phục triệu chứng NIH này thì đồng nghĩa với việc chúng ta phải chấp nhận sự khác nhau của mỗi con người, và dẫn đến sự khác nhau về mặt giải pháp.

Thứ hai,các mục đích cần phải đạt được cho mỗi trường hợp hầu như lúc nào cũng khác nhau, mặc dù tình huống có thể giống nhau. Ngay cả các công ty hoạt động trong cùng một ngành có cấu trúc tổ chức nhìn qua là như nhau (như quản lý nguồn nhân lực, kế hoạch chiến lược, hành chánh, kiểm soát nội bộ,...) cũng có thể có các mục đích khác nhau khi xử lý các vấn đề về hoạt động vận hành.

Đó là lý do chính mà những quý vị đạt được bằng cấp MBA danh giá và học tập qua hàng loạt tình huống nghiên cứu (case-study) trong các trường kinh doanh ít có khả năng giải quyết vấn đề một cách hiệu quả trong đời thực. Những nhà quản lý thực sự hiệu quả phải có ý thức cao rằng việc ép buộc vận dụng một giải pháp hay hệ thống được "nhập khẩu" về từ một công ty khác thường tốn kém hơn nhiều so với việc bỏ thời gian ra tự phát triển giải pháp cho riêng mình.

Thứ ba,các công nghệ sẵn có và phù hợp cho giải pháp này có thể không phù hợp trong trường hợp khác. Thế giới công nghệ hiện nay biến đổi nhanh đến độ giải pháp cho ngày hôm nay có thể ngay lập tức trở nên lạc hậu vào ngày mai. Quan trọng hơn nữa, bạn khó có khả năng sử dụng công nghệ để ép uổng con người tuân thủ nó.

Đã bao nhiêu lần bạn nghe các công ty mà mình quen biết than thở về những hệ thống ERP đã đầu tư hàng triệu đô-la nhưng người dùng vẫn không chịu dùng? Khi con người khác biệt, giải pháp công nghệ cũng nên được khác biệt hóa cho từng trường hợp, hay nói cách khác, công nghệ không nên chỉ được xem xét ở khía cạnh có "công nghệ cao (high tech)" hay không mà còn phải là có "cảm xúc cao (high touch)" nữa. Điều đó có nghĩa là khi sử dụng giải pháp công nghệ, phải luôn quan tâm đến cảm giác của những người liên quan để phát triển và cài đặt giải pháp.

Cuối cùng,bất kỳ một vấn đề nào cũng liên quan đến một chuỗi các vấn đề đặc thù khác. Tư duy phân tích dạy ta phải "chia để trị", thế nhưng đối với các thách thức trong thời đại này, các thành tố tạo nên nó có thể được tách biệt thành các yếu tố nhỏ hơn vì thường chúng ta phải đối diện với sự liên quan chồng chéo giữa con người và hệ thống, mà nếu một liên kết trong đó đứt gãy, cả hệ thống có thể gặp vấn đề.

Nếu chúng ta cố gắng cô lập yếu tố trong vấn đề, chúng ta lập tức ngăn mình nhìn nhận các liên kết đó. Khi chúng ta càng cố gắng tìm điểm giống nhau giữa hai vấn đề, chúng ta càng có xu hướng bỏ qua các thành phần tạo nên sự khác biệt quý báu của cả hệ thống. Chẳng hạn như, khi nhìn vào em bé song sinh, người ta thường ồ lên "Sao mà giống nhau như hai giọt nước" và lập tức mua sắm đồ cho giống nhau, chăm sóc và nuôi dưỡng giống nhau, mà hiếm khi để ý rằng hai em là hai em bé, có thể có cách suy nghĩ, cảm xúc, tính cách,... khác nhau.

Tóm lại, bạn không thể đơn thuần bắt chước hoặc mô phỏng một giải pháp có sẵn, sao chép công nghệ hoặc quy trình của trường hợp khác về chỗ của mình. Bất kỳ giải pháp nào cũng yêu cầu sự độc đáo riêng của nó, không chỉ giải quyết cái gọi là dữ kiện mà không quan tâm đến xúc cảm của những người liên quan.

Hơn nữa, việc "nhập khẩu" giải pháp sẽ khó có cơ hội thành công khi người "nhập khẩu" không thể nắm bắt hết các phương diện của giải pháp đó. Người ta có thể cần nhiều hơn hoặc ít hơn các tính năng, kém tin tưởng vào thứ "không được tạo ra ở đây" – triệu chứng NIH – và kéo theo là khả năng những công nghệ ban đầu nghe có vẻ lấp lánh ở nơi này nhưng lại trở nên rất tốn kém và sai lầm, bỏ thì thương mà vương thì tội ở nơi khác.

GS. Shozo Hibino & GS. Gerald Nadler

Lược trích cuốn sách 'Tư duy đột phá' - đây là phiên bản 2020, là bản cập nhật nâng cao mới nhất, đã được kiểm định qua các trường hợp thực tế theo triết lý và cách tiếp cận của hai tác giả GS. Shozo Hibino và GS. Gerald Nadler. 

Sách 'Tư duy đột phá': Lợi ích của việc xây dựng giải pháp tương lai

Một người muốn đạt được những kết quả đột phá liên tục thì người đó rất cần có những lý tưởng và tầm nhìn cao cả.

Trong lúc anh đang uống rượu cùng Tú - người hàng xóm nhiều chuyện, một người hàng xóm khác tới cà khịa: "Cụng ly với một thằng ế vợ và một thằng vừa bị vợ bỏ. Chúc mừng ông anh lại mọc thêm một cái sừng, lần này phải gọi là một cú lừa ngoạn mục, tiền mất, tình tan, đời tàn như khói thuốc".

Ở một diễn biến khác, sau khi uống rượu say, Tố tìm tới đầm sen - nơi anh và Tơ đã có nhiều kỷ niệm với nhau. Thấy một cô gái lạ mặt ngồi trước ao sen, Tố tưởng nhầm là Tơ nên đã động chân động tay, dìm cô gái xuống ao mặc cô kêu cứu.

Cũng trong tập này, Son (Kim Oanh) tìm tới nhà Danh (Anh Vũ) - em chồng để hỏi về việc đầu tư làm ăn. Tuy nhiên, Son không gặp vợ chồng Danh mà chỉ gặp một nhân viên ngân hàng tới thông báo sắp niêm phong nhà để siết nợ.

"Chị là người nhà của anh Danh à? Chúng tôi không liên lạc được với anh Danh nên nhờ chị thông báo tới anh ấy, khoản nợ của vợ chồng anh Danh đã quá hạn, không đủ khả năng thanh toán. Ngân hàng sẽ gửi đơn lên tòa án và đề nghị niêm phong nhà", nhân viên ngân hàng nói với Son. Điều này khiến cô hết sức bất ngờ và hoang mang.

Liệu Tố có làm hại người vô tội? Diễn biến chi tiết tập 14 phim Dưới bóng cây hạnh phúcsẽ lên sóng tối nay, trên VTV1.

Mặc dù việc lưu trữ Bằng lái xe điện tử trên điện thoại thông minh có thể thuận tiện, nhưng không có nghĩa cho phép sử dụng điện thoại khi đang lái xe. Ở Úc, tài xế phải biết các quy tắc của tiểu bang quản lý việc sử dụng điện thoại thông minh và bằng lái xe điện tử khi lái xe.

Dưới đây là các quy tắc quản lý việc sử dụng Bằng lái xe số và điện thoại di động trên ô tô ở New South Wales (NSW):

Người lái xe ô tô chỉ có thể sử dụng điện thoại di động của mình khi lái xe để thực hiện và nhận cuộc gọi âm thanh, phát nhạc hoặc để tìm đường nếu điện thoại này được để trong giá đỡ được gắn cố định vào ô tô, hoặc có thể sử dụng mà không cần chạm vào, tức là được kết nối với phần mềm rảnh tay trên ô tô.

Hành động cầm hoặc chạm vào điện thoại di động khi lái xe là vi phạm pháp luật. Tất cả các mục đích sử dụng điện thoại di động khi đang lái đều bị cấm trừ lúc đỗ xe. Ngay cả việc truy cập bằng lái xe số DDL khi đang lái xe cũng là bất hợp pháp.

Tiền phạt cho việc sử dụng điện thoại di động bất hợp pháp trong khi lái xe là 352 Đô la Úc (AUD) (khoảng 5,3 triệu VNĐ), trong khu vực trường học là 469 AUD (khoảng 7 triệu VNĐ) và trừ 5 điểm (demerit points). Cần nhớ là nếu bị trừ điểm demerit points này thì có thể ảnh hưởng đến phí hiểm xe hơi của lái xe sau này khi mua bảo hiểm xe tại các công ty bảo hiểm.

Người học và người có bằng P1 tạm thời sẽ vượt quá ngưỡng điểm bị trừ và bị mất bằng nếu bị bắt quả tang sử dụng điện thoại di động trong lúc lái. Cơ quan Giao thông vận tải bang NSW có hướng dẫn tổng quan đầy đủ về các quy tắc quản lý điện thoại di động và bằng lái xe số trên xe trên trang web của mình.

Tại Nam Úc (SA), các quy tắc khi sử dụng điện thoại lái xe là:

Người lái xe không thể sử dụng điện thoại của mình để tạo, gửi hoặc xem tin nhắn văn bản hoặc tin nhắn video - hoặc truy cập Bằng lái xe số của mình - khi đang lái xe.

Người lái có thể sử dụng điện thoại để thực hiện hoặc nhận cuộc gọi nếu điện thoại được gắn cố định vào xe hoặc được vận hành từ xa. Nếu điện thoại được cố định trong giá đỡ, lái xe có thể chạm vào điện thoại để thực hiện và nhận cuộc gọi.

Lái xe không thể chạm vào điện thoại nếu nó không được bảo đảm an toàn. Người học và người lái xe bằng P1 bị cấm sử dụng bất kỳ chức năng nào của điện thoại di động khi lái xe. Những tài xế bị phát hiện sử dụng điện thoại bất hợp pháp sẽ bị phạt tiền và trừ 3 điểm. Bộ Cơ sở hạ tầng và Giao thông vận tải có đầy đủ thông tin về tất cả các luật ở Nam Úc liên quan đến việc sử dụng điện thoại di động khi lái xe.

Quy định về sử dụng điện thoại di động khi lái xe ở bang Queensland:

Các quy định mới được ban hành vào ngày 26/7/2021 cho phép người lái xe ở Queensland cầm điện thoại khi dừng lại an toàn để xuất trình bằng lái xe số cho cảnh sát nếu được yêu cầu.

Việc cầm điện thoại di động trên tay hoặc đặt điện thoại trên bất kỳ bộ phận nào của cơ thể khi lái xe là vi phạm pháp luật. Người có giấy phép mở và P2 được phép sử dụng điện thoại của họ ở chế độ rảnh tay khi lái xe nếu điện thoại ở trong giá đỡ để nhận cuộc gọi, sử dụng ứng dụng bản đồ hoặc bỏ qua bài hát. Chỉ có thể điều khiển điện thoại bằng giọng nói nếu để trong túi hoặc túi đựng.

Lái xe có thể bị phạt 1.033 AUD (khoảng 15,4 triệu VNĐ) và trừ 4 điểm vì sử dụng điện thoại di động trái phép khi lái xe. Điều này bao gồm cả khi lái xe dừng lại ở đèn giao thông hoặc tạm dừng lại khi tham gia giao thông.

Từ ngày 1/7/2020, tiểu bang Tây Úc (WA) phạt tại chỗ 1.000 AUD (khoảng 1,5 triệu VNĐ) và 4 điểm demerit points đối với tội nhắn tin, gửi email, sử dụng mạng xã hội, xem video hoặc truy cập internet trong khi lái xe.

Ngay cả việc chạm vào điện thoại di động của lái xe khi đang dừng ở đèn giao thông hoặc cầm điện thoại gọi được coi là một hành vi vi phạm nhẹ hơn và sẽ bị phạt 500 UAD (khoảng 7,5 triệu VNĐ) kèm trừ 3 điểm.

Bang WA tham gia cùng Vùng Thủ đô Canberra (ACT) để phân biệt giữa mức độ nghiêm trọng của các kiểu sử dụng điện thoại khác nhau trên đường. Chính quyền bang WA đang có lập trường cứng rắn hơn sau khi có đến 31 người, tương đương 19% tổng số ca tử vong trên đường, thiệt mạng trên đường của bang vào năm 2019 do lái xe không chú ý. Bộ trưởng An toàn Đường bộ Michelle Roberts cho biết trong 5 năm qua, Cảnh sát WA đã bắt được 77.000 tài xế sử dụng điện thoại của họ khi lái xe.

Các hình phạt tương tự có hiệu lực ở  bang Queensland vào ngày 1/2/2020. Cảnh sát Queensland đã phạt 1.000 AUD đối với 218 tài xế trong vòng chưa đầy một tuần. Chủ tịch Hội đồng An toàn Đường bộ Iain Cameron cho biết các hình phạt khắc nghiệt hơn đã phản ánh "tải trọng nhận thức" việc sử dụng điện thoại di động trong khi lái xe. Năm 2019 chứng kiến ​​sự gia tăng 48% số người thiệt mạng trong các vụ va chạm do thiếu chú ý trên đường ở WA so với mức trung bình của 5 năm trước đó.

Không có lý do gì để bất cứ ai sử dụng điện thoại di động trong khi lái xe, trừ khi việc sử dụng đó nằm trong luật để thực hiện hoặc nhận cuộc gọi trên điện thoại được gắn chắc chắn trong xe hơi. WA và Queensland có một số hình phạt khắc nghiệt nhất đối với việc tài xế sử dụng điện thoại di động trong cả nước.

Các hình phạt lái xe sử dụng điện thoại ở các tiểu bang khác như sau: 

Bang New South Wales: 344 AUD (5,1 triệu VNĐ) và trừ 5 điểm, với hình phạt tăng lên 457 AUD (6,8 triệu VNĐ) nếu vi phạm trong các khu vực trường học. 

Bang Queensland: 1.000 AUD và trừ bốn điểm. Người tái phạm sẽ bị phạt 2.000 AUD (29,9 triệu VNĐ) và gấp đôi số điểm trừ nếu bị bắt lại trong vòng 12 tháng kể từ lần vi phạm trước.

Bang Victoria: 496 AUD (7,4 triệu VNĐ) và trừ 4 điểm.

Vùng Thủ đô Canberra (ACT): 480 AUD (7,1 triệu VNĐ) và trừ 3 điểm cho việc sử dụng điện thoại cầm tay và phạt tiền 589 AUD (8,8 triệu VNĐ) và trừ 4 điểm cho người lái xe sử dụng thiết bị di động để nhắn tin, mạng xã hội, ứng dụng di động hoặc truy cập internet.

Bang Nam Úc: 534 AUD (khoảng 8 triệu VNĐ) và trừ 3 điểm.

Bang Tây Úc: 400 AUD (khoảng 6 triệu VNĐ) và trừ 3 điểm.

Lãnh thổ phía Bắc (NT): 500 AUD (7,5 triệu VNĐ) và trừ 3 điểm.

Bang Tasmania: 336 AUD (khoảng 5 triệu VNĐ) và trừ 3 điểm.

Lê Minh Toàn (Sydney, Australia)

Bạn có góc nhìn (hoặc có trải nghiệm) nào về vấn đề trên? Hãy chia sẻ bài viết về Ban Ô tô xe máy theo email: [email protected]. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!