Những lỗ hổng này đã có từ lâu nhưng đội ngũ kỹ thuật của Zoom vẫn chưa thể tìm cách tháo gỡ. Điều này càng khó khăn hơn trước sự gia tăng đột biến của số lượng người sử dụng Zoom do ảnh hưởng của đại dịch trên toàn cầu. 

Mới đây, Cục An toàn Thông tin đã khuyến cáo các cơ quan, tổ chức nhà nước không nên sử dụng phần mềm Zoom để phục vụ các buổi họp trực tuyến. Các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cũng cần cân nhắc khi sử dụng phần mềm này. Động thái trên dường như đã đánh dấu chấm hết cho sự phát triển của Zoom tại thị trường Việt Nam. 

Khoảng trống lớn về nền tảng họp trực tuyến

Nếu không tính đến Zoom, các nền tảng họp trực tuyến phổ biến tại Việt Nam gồm có Microsoft Teams, Skype (phiên bản miễn phí của Teams), Google Hangout, Google Meet, Gotomeeting hay thậm chí cả Messenger của Facebook.

Đây đều là các nền tảng ứng dụng họp và học trực tuyến của nước ngoài. Đặc điểm chung của các hệ thống này là chúng thường tiêu tốn một lượng lớn băng thông. Vậy nên để có thể hoạt động trơn tru, các nền tảng này cần một đường truyền Internet quốc tế đủ tốt và hoạt động ổn định. 

Các giải pháp họp trực tuyến của nước ngoài thường gặp vấn đề giật "lag" do luôn cần một đường truyền Internet mạnh và ổn định. Ảnh: Trọng Đạt

Thông thường, để có thể hoạt động trơn tru, thời gian trễ hay “lag” của các cuộc họp trực tuyến phải nhỏ hơn 150ms. Đây là khoảng thời gian trễ tối thiểu để những người tham gia cuộc họp cảm thấy hình ảnh không bị mất tự nhiên. 

Thế nhưng, có một thực tế là đường truyền Internet nối Việt Nam với quốc tế đang gặp vấn đề do sự cố của tuyến cáp quang biển AAG. Sự cố này diễn ra trong bối cảnh nhu cầu băng thông quốc tế tăng cao do ảnh hưởng của đại dịch. 

Điều này đã dẫn đến tình trạng người dùng luôn có cảm giác giật “lag" mỗi khi sử dụng các nền tảng họp trực tuyến ngoại. Vấn đề chất lượng đường truyền không phải là điều mà các nền tảng ngoại có thể tự khắc phục, dù cho đó có là Microsoft hay Google. 

Để giải quyết bài toán này, hơn lúc nào hết, người dùng Việt Nam cần tới sự xuất hiện của các nền tảng họp trực tuyến trong nước. 

Khác với các nền tảng ngoại, những doanh nghiệp nội sẽ không gặp phải hạn chế về chất lượng đường truyền do mạng lưới Internet cáp quang đã bao phủ rộng khắp. Tuy vậy, điểm yếu của các doanh nghiệp nội là chưa một nền tảng nào có giải pháp đủ mạnh với quy mô đủ lớn để giải quyết vấn đề. 

Việt Nam cũng đã có một số giải pháp nền tảng họp trực tuyến trong nước, tuy nhiên chúng vẫn chưa thể đáp ứng được như kỳ vọng. Ảnh: Trọng Đạt

Đa phần giải pháp mà các doanh nghiệp nội cung cấp mới chỉ đáp ứng được nhu cầu họp, hội nghị trực tuyến theo điểm cầu tại nội bộ cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp. Trong khi đó, nhu cầu của người sử dụng hiện nay là rất lớn. 

Do sự bùng phát của dịch bệnh, nhu cầu học tập và làm việc của người dân trực tuyến đang tăng vọt. Chính vì vậy, Việt Nam đang cần đến những nền tảng họp trực tuyến có thể đáp ứng được nhu cầu tối thiểu ở mức hộ gia đình, xa hơn nữa là nhu cầu của từng cá nhân trên mỗi thiết bị di động. 

Đại dịch đã gây xáo trộn và làm thay đổi hoạt động thường ngày của cả xã hội. Tuy nhiên, tình huống chưa từng có tiền lệ này đang tạo ra cơ hội không thể tốt hơn cho các doanh nghiệp nội trong việc cạnh tranh với những đối thủ nước ngoài. 

Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp nội cần ngay lập tức tạo ra những giải pháp họp trực tuyến đủ tốt để đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước.

Dù rất khó để thực hiện điều này trong ngày một ngày hai, tuy nhiên đây là thời cơ tốt nhất để các nền tảng nội giành lấy thị trường nội địa. Nếu thành công, lượng người dùng khổng lồ từ dịch vụ này sẽ trở thành bàn đạp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, biến Việt Nam trở thành nước mạnh về ICT.

Trọng Đạt

Heman Bekele, một học sinh lớp 9, 14 tuổi đến từ thành phố Annandale, bang Virginia, đã giành được giải thưởng 25,000 USD (khoảng 614 triệu đồng) sau khi đánh bại 9 thí sinh khác vào vòng chung kết 3M Young Scientist Challenge.

Đây là cuộc thi khoa học và kỹ thuật dành cho thanh thiếu niên THCS ở Mỹ do kênh truyền hình Discovery Education và tập đoàn đa quốc gia 3M tổ chức.

“Em luôn quan tâm đến sinh học và công nghệ và thử thách này đã mang lại cho em nền tảng hoàn hảo để thể hiện ý tưởng của mình”, Bekele nói trong bài trình bày. 

Bekele đưa ra ý tưởng về một loại xà phòng được làm từ các hợp chất có thể kích hoạt lại các tế bào đuôi gai bảo vệ da người, giúp chúng chống lại các tế bào ung thư. 

Ý tưởng của Bekele đến từ việc sống ở Ethiopia khi mới 4 tuổi và thấy mọi người liên tục làm việc dưới nắng nóng: “Em muốn biến ý tưởng của mình thành một thứ gì đó không chỉ tuyệt vời về mặt khoa học mà còn về giá cả, có thể tiếp cận được với càng nhiều người càng tốt".

“Khi mọi người bị ung thư da, việc điều trị sẽ cực kỳ tốn kém và không thể chi trả được một chút nào. Ung thư da có cách chữa trị và ung thư da có thể điều trị được trong hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên, giá điều trị ung thư da trung bình trên toàn cầu là gần 40.000 USD. 

Khi em nghe những số liệu thống kê thực sự gây sốc đó, nó thực sự truyền cảm hứng cho em tạo ra một giải pháp hợp lý và dễ tiếp cận hơn. Em bắt đầu thực hiện các thí nghiệm và nghiên cứu nhiều thứ khác nhau, cuối cùng là biến bánh xà phòng thành một dự án”, Bekele chia sẻ với trang tin NPR.

“Rất nhiều nghiên cứu và phát triển của em bắt đầu từ căn bếp và tầng hầm của gia đình. Tất nhiên là em không thực hiện bất kỳ quá trình tạo hạt nano nghiêm túc nào hay bất cứ điều gì tương tự. Tất cả những gì thực sự cần là một chất nhũ hóa, một số bazơ và một vài hóa chất. Vì vậy, em có thể làm điều đó tương đối an toàn và hiệu quả ngay từ nhà mình”.

Bekele cho biết cậu tin rằng “tâm trí người trẻ có thể tạo ra tác động tích cực đến thế giới”.

Người cố vấn của nam sinh tại 3M, Deborah Isabelle, đã mô tả cậu thiếu niên này là "tốt bụng, thông minh, truyền cảm hứng và tràn đầy năng lượng, tập trung vào việc biến thế giới thành một nơi tốt đẹp hơn cho những người mà cậu ấy thậm chí chưa nhất thiết phải gặp. Cậu ấy sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho những người trẻ khác để nhận ra rằng khoa học có thể tạo nên sự khác biệt tích cực".

Heman Bekele không phải là học sinh trung học điển hình. Thay vì dành thời gian rảnh để chơi trò chơi điện tử hay dán mắt vào điện thoại, cậu bé 14 tuổi đến từ bang Virginia này đã gọi điện cho các giáo sư và tiến hành các thí nghiệm và phát minh ra một sản phẩm mà cậu hy vọng có thể giúp thay đổi thế giới.

MTS (Xà phòng điều trị khối u ác tính) là một bánh xà phòng dựa trên hợp chất và chứa nhiều hóa chất chống ung thư khác nhau. Thành phần chính là Imidazoquinoline có thể ăn được, nhưng loại thuốc này thường được sử dụng chống nấm và điều trị mụn trứng cá khác nhau và gần đây đã được xem xét trong lĩnh vực ung thư da. 

Bekele thực sự nhận ra rằng đó là một lựa chọn khả thi cho các ứng dụng bôi ngoài da, chẳng hạn như xà phòng. Sử dụng loại thuốc đó, cũng như các thành phần khác như chất vận chuyển hạt dựa trên nanolipid cung cấp thuốc khắp da, thực sự là một giải pháp thực sự hiệu quả đối với một số bệnh ung thư.

Màu của xà phòng hơi trắng sẫm và có kết cấu hơi sần sùi, có thể là chất tẩy da chết. Xà phòng này có mùi thuốc mạnh. Về mặt cảm giác, xà phòng khi sử dụng có cảm giác dính hơn một chút vì có hạt nano. Điểm mấu chốt là ngay cả khi rửa sạch xà phòng, các bộ phận thuốc sẽ vẫn còn trên da.

“Em chắc chắn sẽ sử dụng số tiền thưởng này để tiếp tục nghiên cứu trong lĩnh vực STEM. Em vẫn cần rất nhiều nguồn lực để có thể thực hiện nghiên cứu này, vì vậy số tiền này chắc chắn sẽ giúp em đạt được rất nhiều mục tiêu đó. Em cũng sẽ tiết kiệm một ít cho việc học đại học”, Bekele chia sẻ.

Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ (ACA), ung thư da là loại ung thư phổ biến nhất trong số các loại ung thư, với khối u ác tính chỉ chiếm 1% nhưng gây ra phần lớn các ca tử vong do ung thư da.

Hiệp hội cho biết tỷ lệ u ác tính đã tăng nhanh trong vài thập kỷ qua, đặc biệt là ở phụ nữ trên 50 tuổi và bệnh này phổ biến ở người da trắng hơn người da đen hơn 20 lần. Đồng thời, tỷ lệ tử vong do khối u ác tính đã giảm trong thập kỷ qua nhờ những tiến bộ trong điều trị.

Tử Huy

Đó là vấn đề được nêu ra tại hội thảo “Giáo dục khai phóng: Giải pháp đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phù hợp cách mạng Công nghiệp 4.0” do trường ĐH Việt – Nhật và ĐH Nguyễn Tất Thành phối hợp tổ chức ngày 21/7 tại Hà Nội.

Tự do sáng tạo

Tại hội thảo, các chuyên gia đều đồng tình, mô hình giáo dục khai phóng (Liberal Arts Education) là một mô hình đào tạo phát triển con người toàn diện. Nó phá vỡ mọi quy tắc, khuôn mẫu để người học được tự do sáng tạo trong tư duy.

Tại đây, người học không chỉ học kiến thức mà còn được học cách tư duy, phản biện hay cách giải quyết vấn đề. Người thầy cũng không còn là người áp đặt mà là người dìu dắt, hỗ trợ cho sinh viên.

GS. David Camacho, Giáo sư Trường Đại học Autonomous Madrid (Tây Ban Nha) nhìn nhận, giáo dục khai phóng tập trung vào việc phát triển năng lực và phát triển con người. Mô hình này đã xây dựng cho người học rất nhiều kĩ năng như kĩ năng xử lí thông tin; công nghệ thông tin; kỹ năng giải quyết vấn đề; ứng xử nhanh trong các tình huống.

GS. David Camacho, Giáo sư Trường Đại học Autonomous Madrid (Tây Ban Nha)

Đánh giá về hiệu quả của mô hình học này, GS. David Camacho đưa ra ví dụ, tại Tại Tây Ban Nha khoảng những năm 2007-2013, tỉ lệ thất nghiệp luôn ở mức cao. Thực tế, các trường học tại đây chưa quan tâm đến việc phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên. Chương trình học đa phần kéo dài 4 năm và sinh viên phải hoàn thành một số lượng tín chỉ bắt buộc. Do vậy, khi tốt nghiệp và tìm kiếm việc làm, sinh viên thường bị nhà tuyển dụng phàn nàn vì các kỹ năng còn yếu kém.

“Nhưng giáo dục khai phóng đã phần nào giải quyết được bài toán ấy. Sau 5 năm thực hiện, tỉ lệ thất nghiệp đã giảm xuống còn khoảng 50%. Tuy mô hình giáo dục khai phóng hiện nay vẫn còn hạn chế nhưng đã phần nào tạo ra được làn sóng mới trong cơ hội tìm kiếm việc làm tại Tây Ban Nha” – GS Camacho khẳng định.

GS. Nguyễn Ngọc Thành, Giáo sư ĐH Bách khoa Wroclaw (Ba Lan) cho biết, tại trường Đại học Groningen của Hà Lan có khoảng 27.000 sinh viên với cơ cấu gồm nhiều môn chuyên ngành học cho sinh viên lựa chọn. Trong năm đầu tiên theo học, sinh viên phải hoàn thành 30 tín chỉ thuộc các nhóm Khoa học, Xã hội, Nhân văn, …

Sau đó, sinh viên sẽ tự tạo dựng đề cương học tập cho mình trong vòng 3 năm tiếp theo và được các Hội đồng tư vấn, xem xét, quyết định đáp ứng nguyện vọng học của sinh viên đó.

Việt Nam từng manh nha giáo dục khai phóng

Nói về mục tiêu của giáo dục khai phóng đặt ra, GS Furuta Motoo, Hiệu trưởng Trường ĐH Việt Nhật cho rằng, trong thời đại của Cách mạng Công nghiệp 4.0, trí thông minh nhân tạo sẽ “tiêu diệt” một nửa lượng công việc hiện tại. Do đó, cần phải có một nền giáo duc đào tạo ra nguồn nhân lực có tầm nhìn rộng, khả năng sáng tạo phong phú, nền tảng kiến thức liên ngành vững chắc để chế ngự lại những trí tuệ nhân tạo ấy.

GS Furuta Motoo, Hiệu trưởng trường Đại học Việt Nhật

GS. Nguyễn Lộc, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Nguyễn Tất Thành nhắc lại, trước năm 1975, giáo dục Đại học ở Việt Nam cũng đã chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của giáo dục khai phóng. Tuy nhiên, việc triển khai và mục đích thực hiện chưa hơp lý nên tính khai phóng chưa triệt để.

Hiện tại, các chương trình đào tạo cử nhân tại Việt Nam thường kéo dài 4-6 năm. Tuy nhiên các trường học vẫn coi trọng giáo dục chuyên sâu, tập trung đào tạo một số lĩnh vực hẹp nhằm giúp sinh viên nhanh chóng tìm được việc làm sau khi ra trường thay vì trang bị cho sinh viên tầm nhìn rộng để thích ứng với thời cuộc.

GS. Nguyễn Lộc, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Nguyễn Tất Thành

GS. Cassim Monte, Nguyên Hiệu trưởng ĐH APU (Nhật Bản) cho rằng, cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang làm thay đổi cả thế giới. Trong 15-20 năm nữa rất khó đoán ngành nghề nào sẽ là chủ đạo. Thay vì chỉ dạy một công việc cụ thể, cần dạy cho sinh viên cách tư duy chiến lược để có tầm nhìn lớn cho tương lai.

Thực tế đã được TS. Nguyễn Hoàng Oanh, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Việt Nhật chỉ ra, nhiều sinh viên Việt Nam sau khi tốt nghiệp ra trường thường bị các doanh nghiệp Nhật Bản phàn nàn vì yếu kỹ năng mềm. Nhóm lực lượng lao động này thường đến đúng giờ rồi về mà không có bất kỳ đóng góp gì cho công ty.

GS. Uchida Katsuichi, Giáo sư danh dự, Nguyên Phó Giám đốc ĐH Waseda (Nhật Bản) chia sẻ quan điểm, giáo dục khai phóng là cốt lõi giáo dục ở Mỹ nhằm đào tạo ra những cá nhân có tính trách nhiệm và tư duy phản biện. Mô hình này sẽ đào tạo bất kể ai cũng có thể là “đầu tàu” nếu người đó đủ đức, đủ tài.

“Xã hội hiện nay đang thay đổi chóng mặt. Vì thế vòng đời của mọi nghề nghiệp đều không có sự ổn định. Nếu không được trang bị kiến thức rộng và các năng lực tư duy, người học sẽ dễ bị đào thải trong guồng quay bất tận ấy”.

Thúy Nga

Giáo dục phổ thông Việt Nam có đất nuôi dưỡng óc sáng tạo?

Đâu đó vẫn có những trường tổ chức được các sân chơi, các cuộc thi vẽ tranh cho học sinh, nhưng chừng đó là chưa đủ. Các em cần những ngôi trường mà ở đó óc sáng tạo được quan tâm, nuôi dưỡng hằng ngày, trong mỗi tiết học.