Phân tích tỷ lệ Sociedad vs Real Betis, 2h30 ngày 5/4

Sự kiện này đã làm dấy lên những tranh cãi trên mạng xã hội về hình thức thưởng tiền cho những cá nhân hay nhóm nghiên cứu có thành tựu trong việc công bố, rằng thưởng bao nhiêu là đủ. 

Nhà nghiên cứu Lý Bình, giám đốc Viện nghiên cứu lúa gạo, Trường ĐH Nông nghiệp Tứ Xuyên, đồng tác giả của bài công bố, chịu sức ép dẫn tới phải viết giải thích rõ ràng trên blog cá nhân rằng phần lớn số tiền thưởng – 13 triệu NDT sẽ được sử dụng làm tài trợ cho những nghiên cứu trong tương lai. Chỉ phần còn dư - 0,5 triệu NDT sẽ được 27 người trong nhóm nghiên cứu chia nhau, như vậy sẽ chẳng khiến ai đột nhiên biến thành giàu có. 

Ông Lý tiếp tục thanh minh cho giải thưởng, rằng những nhà nghiên cứu tại các đại học nhỏ, ít danh tiếng ở Trung Quốc thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận những nguồn tài trợ lớn, ổn định, do đó, ngân khoản được trường đại học cung cấp là vô cùng thiết yếu cho những nhóm nghiên cứu như của ông để tiếp tục những dự án được cho là hứa hẹn.

Trường ĐH Nông nghiệp Tứ Xuyên, nơi vừa tuyên bố khoản thưởng lên đến 13,5 triệu NDT (2 triệu USD) cho một nhóm nghiên cứu có công trình khoa học được công bố trên tạp chí Cell

Có thể, phát hiện của Lý và nhóm nghiên cứu về một loại gene có khả năng kháng bệnh sẽ giúp cho nhiều quốc gia đảm bảo an ninh lương thực. Trường của họ rõ ràng có quyền để tự hào và phấn khích về điều đó. Tuy nhiên, trao thưởng bằng việc bơm một khoản tiền mặt ngay sau khi bài báo được công bố vào hôm 30/6 liệu có phải là cách vinh danh đúng mực.

Hầu hết các đại học Trung Quốc hiện nay đang tư duy theo lối như vậy. Truyền thống thưởng tiền cho những nghiên cứu khoa học được công bố từ lâu đã ăn sâu bám rễ tại các viện nghiên cứu khoa học Trung Quốc. Ở nhiều nơi, đó còn là chủ trương chính thức và được viết thành quy định. Chẳng hạn, Trường ĐH Nông Lâm Triết Giang tại Lâm An có chính sách thưởng đều 500.000 NDT cho những bài báo được công bố trên Cell, Science hay Nature. Họ sử dụng một công thức để tính thưởng cho những công bố tại các tạp chí khác. 

Cụ thể, với những bài trên tạp chí có hệ số ảnh hưởng (impact factors – IF) cao hơn 10, tiền thưởng sẽ được tính bằng IF × 1.5 × 10.000 NDT. Theo câu chuyện trên Nhân dân nhật báo, năm 2016, khoảng 90% số đại học ở Trung Quốc có chính sách thưởng tiền cho những công bố khoa học. Thực tế đó không chỉ tồn tại duy nhất ở mỗi Trung Quốc, mà còn ở nhiều nơi trên thế giới như Qatar hay Arab Saudi, nơi những nhà khoa học cũng được hưởng chính sách tương tự.

Đây có thể là điều tốt cho cá nhân những nhà nghiên cứu và cũng là cách giúp các trường đại học quảng bá về thành tựu của họ. Tuy nhiên liệu điều đó có tốt cho khoa học, đặc biệt trong dài hạn, là một câu hỏi khó. Câu trả lời có lẽ là không.

Trước hết, chính sách thưởng tiền sẽ góp phần tạo nên một thứ văn hóa coi các nghiên cứu như một thứ phương tiện để nhà khoa học nhanh chóng kiếm được nhiều tiền. Hệ quả là, thay vì tiếp tục theo đuổi và tìm cách mở rộng những nghiên cứu tiềm năng trong quá trình thực nghiệm, họ sẽ chỉ tập trung công bố kết quả.  

Họ quá chú trọng vào chỉ số IF, thứ được nhắc đi nhắc lại và thổi phồng một cách quá đáng. Chính thước đo đó đã gây ảnh hưởng không mong muốn khi được sử dụng trong các quy trình xét duyệt tài trợ, tuyển dụng, bổ nhiệm và thăng tiến trong khoa học. Các giải thưởng bằng tiền bạc sẽ càng khiến người ta coi trọng IF một cách thái quá hơn, mà không quan tâm tới giá trị khoa học đạt được thực sự qua những nghiên cứu này.

Hơn nữa, điều quan trọng hơn ở đây là việc vội vàng trao giải thưởng cho nghiên cứu ngay sau khi được công bố cũng đồng nghĩa với việc tôn vinh một kết quả khoa học cho dù nó chưa được hoàn toàn chứng minh. Chưa có cơ sở nào để nói rằng những nhà khoa học Tứ Xuyên về loại gene kháng bệnh nấm ở lúa gạo sẽ bị bác bỏ sau khi có sự mổ xẻ tỷ mỉ của giới khoa học trong giai đoạn hậu công bố. Nhưng nếu chẳng may nó bị bác bỏ thì sao? Có nhiều kết quả nghiên cứu không hẳn là sai, song tầm quan trọng của chúng có thể đã bị phóng đại.

Lý giải của ông Lý rằng khoản tiền cho nhóm nghiên cứu chủ yếu mang tính chất tài trợ cho nghiên cứu tương lai chứ không chỉ thuần túy là giải thưởng, tuy nhiên điều này cũng chỉ ra một vấn đề căn bản ở Trung Quốc, cũng như các quốc gia khác - đó là xu thế cấp ngân sách nghiên cứu dựa trên thành tích quá khứ hơn là tiềm năng hay triển vọng trong tương lai. 

Hiện tại, những nghiên cứu về loại gene kháng bệnh đang rất hứa hẹn, và những nhà khoa học tại Tứ Xuyên có thể là đối tượng phù hợp để được giao nhiệm vụ khai thác xu hướng này. Tuy nhiên, họ cũng có thể tiếp tục đi theo những hướng tiếp cận khác, không liên quan tới những gene này trong tương lai. Trong bất cứ trường hợp nào, để đánh giá đúng mực liệu nhóm nghiên cứu có xứng đáng với khoản tiền tài trợ lớn hơn hay không, cần thông qua đề cương nghiên cứu, trong đó đặt ra mục tiêu rõ ràng, làm căn cứ để có sự đánh giá so sánh công bằng với những đề án khác trong việc cạnh tranh giành ngân sách tài trợ.  

Sự kiện này cũng gợi ra câu hỏi mang tính cấp thiết trong việc sử dụng ngân sách khoa học như thế nào ở Trung Quốc. Ông Lý nói bóng gió trên blog cá nhân rằng, những nhà khoa học tại các trường đại học lớn dễ được nhận nguồn tài trợ ổn định và có lợi thế hơn hẳn so với các đồng nghiệp ở các trung tâm nghiên cứu ít danh tiếng hơn, những người phải trở nên phụ thuộc vào những giải thưởng bằng tiền do trường của họ cấp như là những chiếc phao cứu sinh. 

Nhận định này cho thấy một hiện tượng, và ở khía cạnh nào đó cũng là vấn đề lớn, tại nhiều nơi trên thế giới, khi mà nhiều nguồn lực chỉ được ưu tiên tập trung cho những viện nghiên cứu hàng đầu. Trước thực trạng này, cộng đồng khoa học cần phải đấu tranh để có sự điều chỉnh. Tuy vậy, dù trong hoàn cảnh nào, tiêu chí xét duyệt công bằng và nghiêm ngặt là điều quan trọng nhất trong khoa học.  

Theo Tạp chí Tia sáng/ Văn Hải dịch (Nguồn: http://www.nature.com/news/don-t-pay-prizes-for-published-science-1.22å275)

Cho rằng bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi, Trung tâm kiện đòi TNA Entertainment tiền nợ gốc 324 triệu đồng; tiền phạt vi phạm hợp đồng 0.05%/ngày, tạm tính đến ngày 15/4 là 23 triệu đồng; tiền lãi chậm trả với mức lãi suất tạm tính 0.83%/tháng, tạm tính đến tháng 4 là 13,4 triệu đồng. Tổng cộng các khoản là 360,9 triệu đồng. 

Ngày 9/5, TAND TP Thủ Đức gửi thông báo thụ lý đơn khởi kiện. Trung tâm đã nộp tiền tạm ứng án phí.

Trao đổi với phóng viên VietNamNet, Trương Ngọc Ánh - đại diện Công ty TNHH TNA Entertainment - cho hay chưa nhận thông báo từ Tòa án. "Sau khi công ty tôi gửi công văn, đôi bên đã đi đến thống nhất về vấn đề thanh toán nên không biết phía Trung tâm vẫn khởi kiện", chị nói.

Đại diện Trung tâm Tổ chức Biểu diễn và Điện ảnh thành phố - xác nhận nội dung đơn kiện. Vị này nói thêm: "Nếu TNA Entertainment thực hiện đúng cam kết, chúng tôi sẽ rút đơn kiện".  

Phụ huynh mắc Covid-19 này có con học lớp 5A5 của trường, làm việc tại sân bay, tiếp xúc với bệnh nhân số 1553 tại sân bay Vân Đồn (Quảng Ninh). Phụ huynh đã tham gia cuộc họp 1-1-1 với cô giáo chủ nhiệm và cô cán bộ bán trú vào ngày 24/1 (chứ không họp chung cả lớp như trường công lập).

Ngay sau khi nhận được thông báo từ Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 của quận về trường hợp một phụ huynh lớp 5A5 có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19, trường yêu cầu những học sinh, phụ huynh thuộc diện F1, F2, F3 khai báo y tế và thực hiện cách ly theo quy định.

Do đó, cô giáo chủ nhiệm lớp, cán bộ bán trú, con của trường hợp này được coi là F1, các học sinh trong lớp là F2.

Hiện, trường đã thông báo đến từng phụ huynh trong lớp 5A5 và toàn trường tạm thời dừng việc tổ chức học trực tuyến để tập trung phòng chống dịch. Các học sinh sẽ tự cách ly tại nhà.

Được biết, lớp 5A5 của Trường Tiểu học Ban Mai có 22 học sinh, 1 giáo viên chủ nhiệm và 1 cán bộ bán trú đều đang được yêu cầu cách ly, theo dõi.

Thanh Hùng

Dòng tin nhắn cảm động trong khu cách ly của học trò Hà Nội

Dù chỉ thuộc diện F2, song nữ hiệu trưởng và tất cả các thành viên ban giám hiệu hiện đang sinh hoạt ngay tại trường, sát với khu cách ly để tiện quan tâm, hỗ trợ giáo viên, phụ huynh và học trò.

Không biết bao giờ Thuý mới nguôi ngoai nỗi giận chồng (Hình minh họa)

Hôm đó, Thúy giặt quần áo cho cả nhà, trong khi lục túi quần của chồng, cô giật mình thấy hóa đơn của tiệm vàng. Số vàng được bán là hai lượng - con số không hề nhỏ, chồng cô không thể có nhiều “quỹ đen” như vậy. Thúy bỗng chột dạ, lật đật chạy vào mở két sắt kiểm tra.

Đúng là Khải đã bán toàn bộ số vàng cưới bên nhà ngoại tặng vợ chồng làm của hồi môn. Còn vàng cưới ba má chồng tặng vẫn còn nguyên. Suy đoán việc chồng làm gì mà cần số tiền lớn lại giấu vợ, Thúy vô cùng lo lắng. Cô chỉ sợ chồng cá độ, hay vay nặng lãi, nên cần số tiền lớn để trả nợ.

Khải đi làm về, Thúy kiên quyết hỏi cho ra lẽ. Hóa ra, em gái của Khải là Ngọc hùn vốn làm ăn với bạn, hàng hóa đang bị kẹt ở cửa khẩu, nên cần số tiền lớn để xoay xở. Nghe vậy, Thúy thấy đỡ sợ hơn, vì ít ra chồng cô cũng không vướng vào nợ nần hay cờ bạc như tưởng tượng.

Cô chất vấn chồng về việc lấy tiền trong nhà cho em gái anh vay mà không nói với vợ. Khải đành nói thật rằng trước kia Ngọc trình bày ý định kinh doanh, Thúy đã cản em chồng, nói kế hoạch của cô ấy không khả thi. Nay Ngọc gặp chuyện, không biết mượn ở đâu, Khải là anh thì phải giúp em gái, nhưng anh không dám nói với vợ, sợ Thuý không đồng ý.

Thúy liền cáu kỉnh: "Đã biết vợ phản đối, tại sao anh lại lấy vàng cưới mà cha mẹ cô tặng con gái để đi bán?".

Số vàng ấy không chỉ có ý nghĩa về vật chất, mà còn có ý nghĩa về tinh thần với Thúy. Với cô, đó còn là một món quà kỷ niệm. Hơn 5 năm lấy nhau, hai vợ chồng cũng không ít lần gặp khó khăn về tiền bạc, nhưng Thúy luôn cố gắng không muốn đụng vào. Nếu Khải muốn dùng tài sản chung, anh phải bàn với cô, nếu vợ không đồng ý, thì anh xoay chỗ khác để giúp em gái.

Thúy hỏi chồng xem anh thống nhất với em là cho mượn vàng rồi trả vàng, hay bán vàng lấy tiền cho em gái vay. Khải nói, anh bán vàng lấy tiền mặt đưa cho em gái cho gọn. 

Thúy nghe mà giận tới mức nghẹt thở. Gần đây, thị trường có nhiều biến động, giá vàng lên xuống thất thường, thương em chẳng sai, nhưng phải thương cho đúng cách.

Em chồng không tính toán chu toàn trong chuyện làm ăn khiến vợ chồng anh trai liên lụy (Hình minh họa)

Em chồng của Thuý là người “cả thèm, chóng chán”, khi cô ấy có ý định kinh doanh, nhiều lần Thúy đã khuyên can, vì cô ấy không có kinh nghiệm, lại tính toán kém và ẩu trong mọi việc nên dễ hỏng chuyện. 

Thúy là người minh bạch. Khi cưới nhau, cô thống nhất là hai vợ chồng sẽ đóng góp khoảng 70% thu nhập vào quỹ chung, còn lại cất giữ riêng, mỗi người được tiêu theo ý mình. Những khoản hoa hồng, hay tiền thưởng của Khải, nếu anh muốn thì đưa cho vợ, nếu anh không muốn, Thúy cũng không ép.

Khải thường xuyên dùng tiền riêng để biếu mẹ và cho em gái, Thúy không phàn nàn hay khó chịu. Cô thấy mình thoải mái chấp nhận việc chồng có  “quỹ đen”, vậy là "cởi mở" hơn nhiều bà vợ khác rồi, vậy mà Khải "được nước" lén lút bán cả vàng cưới mà cô gắng giữ.

Cô em chồng biết anh chị cãi nhau nên đã thu xếp mua được một cây vàng trả cho vợ chồng Thúy, xin khất một nửa còn lại. Dù vậy, Thúy vẫn chưa thể nguôi cơn giận chồng...

Theo Phụ nữ TP.HCM

Về thực trạng tuyển sinh và đào tạo các ngành khoa học cơ bản, PGS Nguyễn Kim Hồng, Nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, nhìn nhận người học ngày nay có nhiều lựa chọn hơn trước đây.

Sự lựa chọn ngành học của thí sinh dựa trên nhiều tiêu chí như: ngành có phù hợp với năng lực, khả năng tìm việc sau tốt nghiệp, thu nhập...

Theo ông Hồng, sinh viên các ngành khoa học cơ bản thường ra trường khó tìm việc vì phần lớn phải xin vào các cơ quan nhà nước, viện nghiên cứu. Lương và mọi khoản thu nhập từ ngành này đều thấp nên khó thu hút người học. Trong khi đó, các chuyên gia tư vấn tuyển sinh đều hướng thí sinh đến các ngành nghề hot, dễ kiếm việc làm, hay việc làm thu nhập cao.

GS Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Trung tâm Công nghệ y tế thuộc ĐH Công nghệ Sydney (Úc), nhận định việc tuyển sinh, đào tạo các ngành khoa học cơ bản như hiện nay là hệ quả của nhiều năm trước. Điều này ông đã nói hơn 10 năm trước là các đại học thiếu đầu tư cho khoa học cơ bản. 

GS Tuấn kể về câu chuyện ông về nước tìm người ở trong nước có kinh nghiệm tốt về khoa học cơ bản để tham gia một dự án nghiên cứu y khoa. Tuy nhiên việc này bất thành. Cuối cùng, ông phải hợp tác với người nước ngoài.

PGS Đỗ Văn Dũng, Nguyên hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, cũng thừa nhận các trường đào tạo các ngành khoa học cơ bản đang “dở sống dở chết”. Lý do là nếu xoá ngành sẽ rất uổng vì không có nơi để đào tạo nhân lực cho đất nước nhưng giữ lại bắt buộc các ngành khác phải “è cổ” để “nuôi” những ngành này. 

“Hiện nay, các trường đại học ở Việt Nam sống chủ yếu dựa vào học phí. Các trường sẽ không thể nào “nuôi” một ngành học không có sinh viên lâu dài. Không có sinh viên, không có học phí ngành học sẽ chết”.

Ông Dũng lo rằng nếu tình trạng này tiếp diễn, tất sẽ khủng hoảng nhân lực, bởi muốn đất nước phát triển bền vững phải cần đội ngũ nghiên cứu cơ bản.

Đảm bảo việc làm đầu ra - chìa khóa giải quyết vấn đề

Nhiều chuyên gia, nhà giáo đã cùng VietNamNethiến kế để cứu ngành khoa học cơ bản. Cụ thể, PGS Nguyễn Kim Hồng, Nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, cho rằng, muốn thu hút người học, cần phải nêu rõ nhu cầu của nghề và khả năng tìm việc làm sau tốt nghiệp. Mặt khác cũng cần tăng thu nhập cho những người lao động có tay nghề, có trình độ chuyên môn.

Hiệu trưởng một trường đại học ở TP.HCM cũng góp ý với tình trạng như hiện nay nên để các ngành khoa học cơ bản tự sinh sôi nảy nở. Chúng ta tuyệt đối không làm theo cơ chế đặt hàng vì như vậy sẽ mất đi tính cạnh tranh. Theo ông, hiện những ngành khoa học cơ bản “trắng” sinh viên vì nhân lực cho ngành này đang dư.

"Nhưng đến một lúc nào đó, nhân lực thiếu, tự động các ngành sẽ tiếp tục có sinh viên ứng tuyển và lại chiếm ưu thế”- ông nói.

Theo vị hiệu trưởng này, cần phải ưu đãi học phí cho các ngành khoa học cơ bản. Các trường không nên xem những ngành thuộc lĩnh vực này như những ngành khác để kiếm tiền. “Hiện tại hầu như các trường đại học đều thương mại hoá. Không ít trường xem sinh viên là nguồn thu chính”- ông nói. 

Theo PGS Đỗ Văn Dũng, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, sinh viên muốn vào học một trường đại học nào đó, các em đã xác định phải có đầu ra vững chắc, tức là dễ tìm việc và thu nhập ổn định. “Học nghiên cứu về Toán, Lý, Hoá hay một ngành nào thuộc lĩnh vực khoa học cơ bản nào đấy nghe rất “cao sang” nhưng ra trường không có chỗ làm. Như vậy, dù có miễn 100% học phí các trường cũng không thể thu hút được sinh viên. Do vậy vấn đề ở đây là giải quyết đầu ra”- ông Dũng nói. 

Để giải quyết đầu ra cho khoa học cơ bản, ông Dũng cho rằng, nhà nước phải đầu tư vào các trung tâm nghiên cứu. Tức là phải có những trung tâm tính toán, trung tâm nghiên cứu lớn. Song song tạo ra việc làm chế độ, lương bổng phải tốt. Nếu đi làm nghiên cứu nhưng lương cũng ba đồng ba cọc các trung tâm cũng không thu hút được người làm.

“Sinh viên ngày nay rất thực tế. Nếu nhà nước không tạo ra các trung tâm nghiên cứu, tạo việc làm cho sinh viên tốt nghiệp các ngành khoa học cơ bản không thể thu hút sinh viên vào học”- ông Dũng nói. Ông cũng khẳng định, vấn đề đầu tiên sẽ phải giải quyết là đầu ra chứ không phải đầu tư các ưu đãi.

Theo GS Nguyễn Văn Tuấn, sự "khủng hoảng" hiện nay cũng là một cơ hội để xây dựng một chiến lược cho phát triển khoa học cơ bản. Để xây dựng chiến lược này, phải có một hội nghị với nhiều nhóm (nhà nước, kỹ nghệ, đại học) hoạch định vai trò của khoa học cơ bản trong việc phát triển kinh tế. Chúng ta cũng cần có một cơ chế đặc biệt tài trợ cho các đại học để đào tạo các chuyên gia trong lĩnh vực khoa học cơ bản. 

“Khoa học cơ bản khó phát huy nếu không có sự tương tác với các chuyên ngành khác. Nói cách khác, chiến lược phát triển khoa học cơ bản nên gắn liền với các ngành khoa học thực nghiệm như y khoa chằng hạn để chứng tỏ sự hữu dụng của khoa học cơ bản.

Nhưng ở Việt Nam có vài ngành khoa học cơ bản chưa chứng tỏ sự có ích cho khoa học thực nghiệm. Điều này khiến ngành học thiếu tính ứng dụng và mai một là điều được dự báo từ trước”- GS Tuấn nêu quan điểm.

Ngành 'trắng' sinh viên: Học khó, ra trường lương... vài triệu đồng