“Còn 2 khóa nữa đang học song bằng cấp THCS mà cánh cửa song bằng cấp THPT tại THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam đã đóng lại thế này thì các con không biết sẽ đi đâu, về đâu tiếp”, chị Nguyễn Thị Thu Hà - có con đang học song bằng cấp THCS cho hay.

Cùng cảnh ngộ, một phụ huynh có con đang chuẩn bị bước vào kỳ thi “vượt vũ môn” đã không giấu nổi những giọt nước mắt của mình.

"Tôi thực sự rất sốc trước thông tin THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam không có chỉ tiêu cho hệ song bằng. Hiện tại mỗi khóa có hàng trăm học sinh có nguyện vọng học song bằng cấp THPT mà chỉ có 50 chỉ tiêu của trường THPT Chu Văn An thì thực sự mức độ cạnh tranh quá khốc liệt", nữ phụ huynh này cho hay.

Trao đổi với VietNamNet, đại diện trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam cho biết: “Hiện tại chưa có hướng dẫn tuyển sinh hệ song bằng, khi có hướng dẫn cụ thể thì nhà trường sẽ thông báo trên website”.

Trong khi THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam không có chỉ tiêu cho hệ song bằng thì trường THPT Chu Văn An, một trong 4 trường có lớp chuyên tại Hà Nội cũng đã thông báo chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10 năm học 2023-2024 với 350 chỉ tiêu hệ chuyên, 315 chỉ tiêu hệ không chuyên và 50 chỉ tiêu hệ song bằng.

Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam và Trường THPT Chu Văn An là hai đơn vị đang thực hiện thí điểm đào tạo chương trình song bằng THPT quốc gia Việt Nam và A-level của Anh quốc tại Hà Nội.

Cách đây 1 tháng, tại Hội nghị tổng kết giai đoạn thực hiện đề án thí điểm chương trình đào tạo song bằng tú tài cấp THPT do Sở GD-ĐT Hà Nội tổ chức, Sở này đã đề xuất UBND TP phê duyệt đề án thực hiện cho những năm tiếp theo và mở rộng quy mô lớp song bằng tại 2 trường THPT là chuyên Hà Nội-Amsterdam và Chu Văn An; xem xét, phê duyệt cơ cấu, chế độ chính sách các nhân sự liên quan; có kế hoạch bảo đảm nguồn giáo viên và tổ chức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên.

Tại hội nghị, ý kiến của đại diện cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh và phụ huynh học sinh các trường đều khẳng định kết quả tích cực khi tham gia đề án và có chung mong muốn đề án tiếp tục được triển khai và mở rộng quy mô trong những năm học tiếp theo.

Trao đổi với VietNamNet, đại diện trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam cho biết: “Hiện tại chưa có hướng dẫn tuyển sinh hệ song bằng, khi có hướng dẫn cụ thể nhà trường sẽ thông báo trên website”.

Hướng dẫn cách viết thư UPU lần thứ 52 đúng chủ đề, quy định dự thi

Về thực trạng tuyển sinh và đào tạo các ngành khoa học cơ bản, PGS Nguyễn Kim Hồng, Nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, nhìn nhận người học ngày nay có nhiều lựa chọn hơn trước đây.

Sự lựa chọn ngành học của thí sinh dựa trên nhiều tiêu chí như: ngành có phù hợp với năng lực, khả năng tìm việc sau tốt nghiệp, thu nhập...

Theo ông Hồng, sinh viên các ngành khoa học cơ bản thường ra trường khó tìm việc vì phần lớn phải xin vào các cơ quan nhà nước, viện nghiên cứu. Lương và mọi khoản thu nhập từ ngành này đều thấp nên khó thu hút người học. Trong khi đó, các chuyên gia tư vấn tuyển sinh đều hướng thí sinh đến các ngành nghề hot, dễ kiếm việc làm, hay việc làm thu nhập cao.

GS Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Trung tâm Công nghệ y tế thuộc ĐH Công nghệ Sydney (Úc), nhận định việc tuyển sinh, đào tạo các ngành khoa học cơ bản như hiện nay là hệ quả của nhiều năm trước. Điều này ông đã nói hơn 10 năm trước là các đại học thiếu đầu tư cho khoa học cơ bản. 

GS Tuấn kể về câu chuyện ông về nước tìm người ở trong nước có kinh nghiệm tốt về khoa học cơ bản để tham gia một dự án nghiên cứu y khoa. Tuy nhiên việc này bất thành. Cuối cùng, ông phải hợp tác với người nước ngoài.

PGS Đỗ Văn Dũng, Nguyên hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, cũng thừa nhận các trường đào tạo các ngành khoa học cơ bản đang “dở sống dở chết”. Lý do là nếu xoá ngành sẽ rất uổng vì không có nơi để đào tạo nhân lực cho đất nước nhưng giữ lại bắt buộc các ngành khác phải “è cổ” để “nuôi” những ngành này. 

“Hiện nay, các trường đại học ở Việt Nam sống chủ yếu dựa vào học phí. Các trường sẽ không thể nào “nuôi” một ngành học không có sinh viên lâu dài. Không có sinh viên, không có học phí ngành học sẽ chết”.

Ông Dũng lo rằng nếu tình trạng này tiếp diễn, tất sẽ khủng hoảng nhân lực, bởi muốn đất nước phát triển bền vững phải cần đội ngũ nghiên cứu cơ bản.

Đảm bảo việc làm đầu ra - chìa khóa giải quyết vấn đề

Nhiều chuyên gia, nhà giáo đã cùng VietNamNethiến kế để cứu ngành khoa học cơ bản. Cụ thể, PGS Nguyễn Kim Hồng, Nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, cho rằng, muốn thu hút người học, cần phải nêu rõ nhu cầu của nghề và khả năng tìm việc làm sau tốt nghiệp. Mặt khác cũng cần tăng thu nhập cho những người lao động có tay nghề, có trình độ chuyên môn.

Hiệu trưởng một trường đại học ở TP.HCM cũng góp ý với tình trạng như hiện nay nên để các ngành khoa học cơ bản tự sinh sôi nảy nở. Chúng ta tuyệt đối không làm theo cơ chế đặt hàng vì như vậy sẽ mất đi tính cạnh tranh. Theo ông, hiện những ngành khoa học cơ bản “trắng” sinh viên vì nhân lực cho ngành này đang dư.

"Nhưng đến một lúc nào đó, nhân lực thiếu, tự động các ngành sẽ tiếp tục có sinh viên ứng tuyển và lại chiếm ưu thế”- ông nói.

Theo vị hiệu trưởng này, cần phải ưu đãi học phí cho các ngành khoa học cơ bản. Các trường không nên xem những ngành thuộc lĩnh vực này như những ngành khác để kiếm tiền. “Hiện tại hầu như các trường đại học đều thương mại hoá. Không ít trường xem sinh viên là nguồn thu chính”- ông nói. 

Theo PGS Đỗ Văn Dũng, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, sinh viên muốn vào học một trường đại học nào đó, các em đã xác định phải có đầu ra vững chắc, tức là dễ tìm việc và thu nhập ổn định. “Học nghiên cứu về Toán, Lý, Hoá hay một ngành nào thuộc lĩnh vực khoa học cơ bản nào đấy nghe rất “cao sang” nhưng ra trường không có chỗ làm. Như vậy, dù có miễn 100% học phí các trường cũng không thể thu hút được sinh viên. Do vậy vấn đề ở đây là giải quyết đầu ra”- ông Dũng nói. 

Để giải quyết đầu ra cho khoa học cơ bản, ông Dũng cho rằng, nhà nước phải đầu tư vào các trung tâm nghiên cứu. Tức là phải có những trung tâm tính toán, trung tâm nghiên cứu lớn. Song song tạo ra việc làm chế độ, lương bổng phải tốt. Nếu đi làm nghiên cứu nhưng lương cũng ba đồng ba cọc các trung tâm cũng không thu hút được người làm.

“Sinh viên ngày nay rất thực tế. Nếu nhà nước không tạo ra các trung tâm nghiên cứu, tạo việc làm cho sinh viên tốt nghiệp các ngành khoa học cơ bản không thể thu hút sinh viên vào học”- ông Dũng nói. Ông cũng khẳng định, vấn đề đầu tiên sẽ phải giải quyết là đầu ra chứ không phải đầu tư các ưu đãi.

Theo GS Nguyễn Văn Tuấn, sự "khủng hoảng" hiện nay cũng là một cơ hội để xây dựng một chiến lược cho phát triển khoa học cơ bản. Để xây dựng chiến lược này, phải có một hội nghị với nhiều nhóm (nhà nước, kỹ nghệ, đại học) hoạch định vai trò của khoa học cơ bản trong việc phát triển kinh tế. Chúng ta cũng cần có một cơ chế đặc biệt tài trợ cho các đại học để đào tạo các chuyên gia trong lĩnh vực khoa học cơ bản. 

“Khoa học cơ bản khó phát huy nếu không có sự tương tác với các chuyên ngành khác. Nói cách khác, chiến lược phát triển khoa học cơ bản nên gắn liền với các ngành khoa học thực nghiệm như y khoa chằng hạn để chứng tỏ sự hữu dụng của khoa học cơ bản.

Nhưng ở Việt Nam có vài ngành khoa học cơ bản chưa chứng tỏ sự có ích cho khoa học thực nghiệm. Điều này khiến ngành học thiếu tính ứng dụng và mai một là điều được dự báo từ trước”- GS Tuấn nêu quan điểm.

Ngành 'trắng' sinh viên: Học khó, ra trường lương... vài triệu đồng

Minh Thư

Trong khuôn khổ Dự án hợp tác đào tạo nhân lực hạt nhân giữa Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (Viện NLNTVN hay VINATOM) và Trung tâm Đào tạo nhân lực hạt nhân Nhật Bản (NuHDeC-JAEA), vừa mới cuối tháng qua, từ ngày 20/02 đến 24/02/2017 Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân (KHKTHN) đã tổ chức khoá đào tạo Công nghệ lò phản ứng lần thứ 4.

Khóa đào tạo do các chuyên gia đến từ Nhật Bản và cán bộ giảng viên Việt Nam phối hợp thuyết trình.

Lò phản ứng hạt nhân tại Đà Lạt. Ảnh: Tia Sáng.

Tham dự khóa đào tạo có 13 học viên đến từ các cơ sở đào tạo lớn như ĐHQG Hà Nội, Trường ĐH Điện Lực Hà Nội, Trường CĐ Điện Lực miền Trung. Đến cả từ các trung tâm nghiên cứu và quản lý nhà nước chính như Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (gồm cả từ Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân), Cục Năng lượng nguyên tử và Cục An toàn bức xạ và hạt nhân.

Với 15 bài giảng, khóa đào tạo đã cung cấp cho học viên những kiến thức cơ bản, cần thiết nhất liên quan đến công nghệ lò phản ứng hạt nhân.

Kết quả kiểm tra kiến thức đầu vào và đầu ra cho thấy các học viên đã tiếp thu được các kiến thức về công nghệ lò phản ứng hạt nhân được truyền tải trong khóa học.

Toàn bộ học viên tham dự khóa học đã được cấp giấy chứng nhận đào tạo. Trong buổi lễ bế giảng khóa học, Ông Phó Viện trưởng Viện KH&KTHN nhận định: mặc dù dự án điện hạt nhân Ninh Thuận đã dừng lại, song việc nghiên cứu và cập nhật kiến thức về công nghệ lò phản ứng trên thế giới vẫn phải luôn được quan tâm và ưu tiên thực hiện. Việc này giúp cho các cán bộ trong nước luôn theo sát tình hình phát triển công nghệ hạt nhân trên thế giới và sẵn sàng tham gia hỗ trợ một khi các dự án nhà máy điện hạt nhân được khởi động trở lại.

Đồng thời, chính ông Phó Viện trưởng cũng đánh giá cao những nỗ lực của các giảng viên và học viên đã thể hiện trong suốt thời gian học tập và hy vọng những kiến thức tiếp thu được từ khóa học sẽ là cơ sở quan trọng giúp các học viên có điều kiện tự tìm hiểu và nâng cao thêm trình độ của mình trong hoạt động nghiên cứu cũng như phục vụ quản lý đối với vấn đề công nghệ lò phản ứng hạt nhân.

Trần Thanh Minh

Bé trai mới 3 tháng tuổi Amrullah là một trong số hơn 170 người Afghanistan thiệt mang do giá rét khắc nghiệt kéo dài vài tuần qua. Thời tiết lạnh giá bất thường càng khiến cuộc khủng hoảng nhân đạo ở quốc gia Trung Á trở nên nghiêm trọng hơn. 

Theo Liên Hợp Quốc, 28 triệu người dân Afghanistan, trong đó có nhiều trẻ em đang cần được cứu trợ khẩn cấp giữa mùa đông lạnh lẽo nhất trong 15 năm ở nước này, khi mà nhiệt độ giảm xuống còn -34 độ C. 

Tuy nhiên, nhiều tổ chức cứu trợ đã buộc phải dừng một phần hoạt động, do chính quyền Taliban cấm những nhân viên của các tổ chức phi chính phủ là nữ đi làm, khiến các cơ quan này không có nhân lực để thực hiện nhiều chương trình cứu trợ. 

Anh Nek Mohammad (40 tuổi), bố của bé trai Amrullah, cũng đã bị thất nghiệp vài tháng nay do sức khỏe yếu. 

Không có tiền để phục vụ nhu cầu sưởi ấm của cả gia đình, trong khi thực phẩm ít ỏi chỉ là bánh mỳ và chè, căn nhà trên núi của anh Nek không thể giúp họ chống cự lại với giá rét. Một vài trong số 8 đứa con của anh Nek đã nhanh chóng đổ bệnh. 

Bé Amrullah từng được đưa tới bệnh viện cách đây hai tuần do bị ho và tắc nghẽn phổi, nhưng cuối cùng vẫn qua đời. 

Suốt vài tháng nay, các bệnh viện ở Afghanistan rơi vào tình cảnh quá tải do số lượng bệnh nhi mắc bệnh phổi và các bệnh hô hấp khác tăng nhanh, giữa lúc nhiều gia đình buộc phải đưa ra lựa chọn đau lòng là dành tiền để mua chất đốt sưởi ấm, hay mua thực phẩm. 

Vào đêm bé trai Amrullah được bố mẹ đưa về nhà, một đợt lạnh dữ dội lại đổ xuống. Người mẹ chỉ còn cách ôm chặt đứa con và trùm chăn. Nhưng giữa đêm khuya, cô tỉnh dậy và phát hiện khuôn mặt đứa trẻ đã lạnh ngắt. 

“Tôi đã mất con vào cái ngày trời cực kỳ lạnh. Tôi đã cố gắng làm ấm cơ thể cho con, nhưng bất thành”, người mẹ chia sẻ. 

Không có tiền để tổ chức tang lễ, họ đành âm thầm chôn cất đứa bé mà không thông báo cho anh em họ hàng. 

Một người bạn đã cho họ mượn hệ thống sưởi bằng than củi để đối phó với cái lạnh thấu xương, nhưng trong nhà số bánh mỳ còn lại cũng không còn nhiều. Điều này khiến cô Shamila lo lắng cho tình trạng của mấy đứa con đang bị ho nặng. 

“Tôi luôn nhớ tới đứa con trai bé bỏng, và lo lắng cho hai đứa nhỏ đang bị ốm. Tôi không muốn mất thêm con”, cô Shamila hi vọng các tổ chức cứu trợ quốc tế có thêm hành động ở Afghanistan.