Đáng chú ý khi chi phí sản xuất điện mặt trời giờ đây đã rẻ hơn cả điện than và điện hạt nhân. Trong khi đó, chỉ mới hồi năm 2010, điện mặt trời là loại hình năng lượng có chi phí sản xuất cao nhất, lên tới 378 USD/Megawatt giờ. 

Như vậy, chỉ trong vòng 10 năm, chi phí sản xuất điện mặt trời đã rẻ hơn gấp 5 lần. Tốc độ sụt giảm của chi phí sản xuất điện mặt trời còn nhanh hơn nhiều so với suy nghĩ của những người lạc quan nhất ở thời điểm 10 năm trước. 

Giáo sư Sir Richard Henry Friend cho rằng, sở dĩ có sự thay đổi chóng mặt trên là nhờ sự tiến bộ của công nghệ. Lợi thế của quy mô sản xuất lớn từ những trang trại pin mặt trời cũng giúp giảm thiểu rủi ro cho các nhà đầu tư, nhờ đó giảm bớt chi phí. 

Theo Giáo sư Sir Kostya S. Novoselov - Đại học Manchester (Vương quốc Anh), trong thời gian tới, con người cần tìm kiếm phương án lưu trữ điện năng tốt hơn để nâng cao mức độ thâm nhập của các nguồn năng lượng tái tạo. 

“Tích năng và lưu trữ điện năng là những công nghệ quan trọng để có thể sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng. Các công nghệ tích trữ năng lượng hoàn toàn có thể đáp ứng được nhu cầu đó, đặc biệt là với điện mặt trời”, nhà khoa học từng đạt Giải Nobel Vật lý năm 2010 chia sẻ. 

Giáo sư Antonio Facchetti (Đại học Northwestern).

Là một tín đồ của điện mặt trời, Giáo sư Antonio Facchetti - Giáo sư Hóa học tại Đại học Northwestern, đồng thời là Giám đốc Công nghệ tại Flexterra cho rằng, chi phí sản xuất điện mặt trời đã giảm nhanh và sẽ còn giảm mạnh trong thời gian tới. 

Nếu so với năng lượng gió ngoài khơi và thủy điện, tốc độ giảm chi phí sản xuất đều không thể nhanh bằng điện mặt trời. Nguyên nhân là bởi vấn đề về công nghệ và chi phí vật liệu.

Điện mặt trời rất đặc biệt. Đây là nguồn năng lượng có thể triển khai với nhiều quy mô khác nhau, từ trang trại cho đến cả các hộ gia đình. Trong lĩnh vực điện mặt trời, có nhiều phương án khác nhau để giảm giá thành sản phẩm do sự đa dạng về các loại vật liệu, từ vật liệu hữu cơ, silicon cho tới các loại vật liệu mới. 

Dù theo kịch bản nào đi chăng nữa, chi phí sản xuất điện mặt trời đều được dự đoán sẽ giảm từ 30-50% từ nay cho đến năm 2030. 

Giáo sư Nguyễn Thục Quyên - chuyên gia hàng đầu thế giới về lĩnh vực công nghệ silicon và pin mặt trời.

Để giảm phát thải carbon, Giáo sư Nguyễn Thục Quyên - GĐ Trung tâm Polyme và Chất rắn hữu cơ ĐH California cho biết, nhiều nước như Đan Mạch, Na Uy, Thụy Điển, Áo, Thụy Sĩ... đang chuyển dịch dần sang các nguồn năng lượng tái tạo. 

Việc triển khai các nguồn năng lượng tái tạo ra sao không có “mô típ” chung hay những mô hình cụ thể mà phải phụ thuộc vào hoàn cảnh và điều kiện của từng quốc gia. Trong đó, chìa khóa thành công là tính đa dạng trong cơ cấu nguồn cung năng lượng. 

“Với trường hợp của Việt Nam, nước ta có đường bờ biển dài, khu vực miền Trung nhiều nắng, gió là những lợi thế để tạo nên nguồn năng lực quốc gia.”, Giáo sư Nguyễn Thục Quyên chia sẻ. 

PGS TS Phạm Hoàng Lương (Đại học Bách khoa Hà Nội).

Trước những thông tin của các nhà khoa học quốc tế, đại diện nước chủ nhà Việt Nam là Phó Giáo sư Tiến sĩ Phạm Hoàng Lương (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, hiện lưới điện quốc gia Việt Nam vẫn còn dựa nhiều vào các nguồn nhiên liệu hóa thạch như than, dầu mỏ, khí đốt. 

Tuy vậy, quá trình chuyển dịch năng lượng hiện là xu hướng toàn cầu và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng đó. Chính phủ Việt Nam đã cam kết giảm thiểu các tác động của biến đổi khí hậu bằng việc phát triển các nguồn năng lượng tái tạo.

Để chuyển dịch hiệu quả hơn, Việt Nam đang nỗ lực tăng tỷ trọng năng lượng mặt trời trong lưới điện. Điện gió, điện mặt trời sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng hơn trong quá trình phát triển của Việt Nam. 

Trọng Đạt

Người Việt giỏi toán: Lợi thế để phát triển công nghệ AI

Với những lợi thế nhất định về xã hội và con người, Việt Nam có cơ hội để thu hẹp khoảng cách về công nghệ AI với thế giới.  

Để hạn chế tình trạng học sinh mua thực phẩm từ các quán hàng không bảo đảm an toàn, một số trường học trên địa bàn Hà Nội đã có quy định cấm ăn quà trước cổng trường, phổ biến đến học sinh và các bậc phụ huynh ngay từ đầu năm học, đồng thời thực hiện việc đóng cổng trường giờ ra chơi. Các nhà trường cũng tăng cường tuyên truyền cho học sinh kiến thức về an toàn thực phẩm, nói không với các thực phẩm "bẩn".

Cơ quan chức năng và chính quyền nhiều địa phương cũng phối hợp kiểm tra, xử lý các điểm bán đồ ăn vặt tại cổng trường. Tuy nhiên, việc ngăn chặn, dẹp bỏ những hàng quán ăn vặt trước cổng trường vẫn nan giải.

Theo các chuyên gia của Viện Dinh dưỡng quốc gia, những thực phẩm không rõ nguồn gốc, không được bảo quản, chế biến theo tiêu chuẩn dễ gây ra các vấn đề ngộ độc tức thời như: Đau bụng, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa... Điều lo ngại hơn, những thực phẩm “3 không” này còn tác động âm thầm khi trẻ ăn, uống, tiếp xúc trong một thời gian dài và ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa trong cơ thể, dễ gây ra các bệnh về tim mạch, đái tháo đường, béo phì…

Đặc biệt, các chất hóa học, thuốc trừ sâu, chất tăng trọng… còn tồn dư trong các loại thực phẩm không nguồn gốc sẽ từ từ ngấm vào cơ thể, sau đó tích tụ lại gây bệnh ung thư.

Các chuyên gia cho rằng trong gia đình và nhà trường, cha mẹ, thầy cô cần quan tâm giáo dục con em/học sinh mình về những tác hại của thực phẩm “3 không” và lợi ích của thực phẩm lành mạnh, an toàn, dinh dưỡng hợp lý đối với sức khỏe. Nhà trường cũng nên kiểm soát, tạo cuộc vận động và xây dựng phong trào vệ sinh, an toàn thực phẩm, học sinh toàn trường không ăn quà vặt không rõ nguồn gốc. 

Trong Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025 nêu rõ chỉ tiêu về tổ chức bữa ăn học đường, bảo đảm dinh dưỡng hợp lý trong trường học, theo đó 100% trường học tổ chức các hoạt động giáo dục dinh dưỡng hợp lý, thực phẩm lành mạnh, an toàn cho học sinh thông qua các giờ học chính khoá, hoạt động ngoại khoá.

Về tuyên truyền, giáo dục sức khỏe học đường trong trường học, 100% học sinh được tuyên truyền, giáo dục về sức khỏe và nâng cao kiến thức phòng, chống bệnh, tật học đường, bệnh không lây nhiễm và sức khỏe tâm thần; được giáo dục về dinh dưỡng hợp lý, thực phẩm lành mạnh, an toàn.

Theo ông Hoàng Văn Ngọc – Giám đốc Viettel IDC, chỉ trong vòng 10 năm qua, lưu lượng dữ liệu tại Việt Nam đã tăng gấp 7 lần, lưu lượng kết nối trong nước tăng 40 lần về băng thông, lưu lượng kết nối quốc tế tăng 25 lần. Số lượng thuê bao Internet hiện đã chiếm tới 75% tổng số hộ gia đình Việt Nam. 

Vị chuyên gia này cho biết, tính từ năm 2010 đến nay, công suất tiêu thụ điện của các trung tâm dữ liệu Việt Nam hiện đã tăng gấp 3 lần, băng thông sử dụng tăng 10-15 lần. Cùng với đó là các tiêu chuẩn, chứng chỉ trong lĩnh vực này cũng ngày càng khắt khe hơn.

Ở những năm 2010, doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu cung cấp các dịch vụ dữ liệu đơn lẻ thì đến nay, các nhà cung cấp Make in Vietnam đã mang tới một hệ sinh thái đa dạng với hơn 30 sản phẩm, dịch vụ khác nhau, giúp giải quyết cơ bản nhu cầu trong nước. 

Tại Hội nghị, PGS.TS. Trần Minh Tuấn - Phó Viện trưởng phụ trách Viện Chiến lược TT&TT (Bộ TT&TT) đã có những chia sẻ sâu sắc phản ánh bức tranh thị trường Trung tâm dữ liệu và điện toán đám mây tại Việt Nam, đồng thời nêu ra những định hướng về tương lai trong ngắn, trung và dài hạn.

Theo ông Tuấn, về hiện trạng, thị trường trung tâm dữ liệu Việt Nam thời gian qua có 27 trung tâm dữ liệu của 11 doanh nghiệp. 

Một số đơn vị mạnh như FPT Telecom đã có trên 5.000 Rack (tủ chứa máy chủ và thiết bị mạng) với các trung tâm dữ liệu tại Hà Nội, TP.HCM. Viettel IDC cũng có 4.200 rack với các trung tâm dữ liệu ở Hòa Lạc, Bình Dương…

Tổng cộng Việt Nam hiện có từ 18.000-20.000 Rack. Số Rack đang sử dụng tại Việt Nam phần lớn có mật độ công suất thấp, số Rack công suất cao chỉ chiếm cỡ 20%. Đây là vấn đề mà nước ta đặt mục tiêu phải cải thiện trong thời gian tới. 

Hiện các trung tâm dữ liệu Việt Nam tập trung phần lớn ở khu vực miền Bắc và miền Nam. Trong đó, miền Bắc chiếm 46,48%, miền Nam chiếm 35,13% và miền Trung chiếm 18,39%. Tỷ lệ này có sự chênh lệch bởi các trung tâm dữ liệu lớn tập trung chính ở các bộ, ngành khu vực phía Bắc.

Về điện toán đám mây, thị trường Việt Nam hiện có hơn 40 doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ điện toán đám mây, bao gồm các doanh nghiệp nước ngoài Google, Microsoft, Amazon, các doanh nghiệp mạnh trong nước như Viettel, VNPT, CMC, FPT… và một số doanh nghiệp nhỏ.

Thị phần điện toán đám mây Việt Nam hiện chủ yếu nằm trong tay các doanh nghiệp nước ngoài. Các doanh nghiệp Việt chỉ chiếm khoảng 20% thị phần (cỡ 900 tỷ đồng). 

Trong 80% thị phần Cloud do các nhà cung cấp nước ngoài nắm giữ, Amazon Web Services chiếm nhiều nhất với 33%, Google và Microsoft cùng chiếm 21%. 

Theo ông Trần Minh Tuấn, hiện có 3 xu hướng chính tác động tới thị trường dữ liệu, đó là xu hướng chuyển đổi số toàn dân và toàn diện, xu hướng phát triển 5G, điện toán biên, tiếp đó là nhu cầu về xây dựng các hệ thống trung tâm dữ liệu phục vụ chung cho các nước trong khu vực.

Chia sẻ về định hướng của Việt Nam thời gian tới, Phó Viện trưởng phụ trách Viện Chiến lược TT&TT cho biết, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2025 sẽ có 100% các cơ quan chính phủ sử dụng điện toán đám mây, 70% các doanh nghiệp Việt Nam sử dụng dịch vụ điện toán đám mây do doanh nghiệp nội cung cấp.

Đối với định hướng phát triển điện toán đám mây, Việt Nam phấn đấu làm chủ các công nghệ dùng cho điện toán đám mây và đa dạng các loại hình ứng dụng. 

Bên cạnh đó, nước ta sẽ kết nối nền tảng cung cấp dịch vụ điện toán đám mây của các doanh nghiệp theo mô hình Multi Cloud. Việt Nam cũng sẽ kiến tạo thể chế theo hướng khuyến khích việc phát triển, sử dụng các sản phẩm, dịch vụ Make in Việt Nam.

Trọng Đạt