Lịch âm có những năm đủ 30 ngày thì ngày 30 là ngày tất niên, nhưng có năm chỉ có 29 ngày thì ngày 29 là ngày tất niên.

Theo Giáo sư Huỳnh, để tiến hành nghi lễ này, các gia đình lau chùi, trang hoàng bàn thờ với mâm ngũ quả, hương, hoa tươi, đèn nến đầy đủ; trang hoàng nhà cửa với hoa mai, cành đào, chậu quất... tùy theo phong tục từng vùng miền.

Sau khi công việc trang hoàng nhà cửa hoàn tất, gia chủ chuẩn bị mâm cỗ cúng tất niên để gặp mặt gia đình cuối năm. Mâm lễ cúng tất niên thường có: Mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét).

Cỗ mặn hoặc chay với đầy đủ các món ăn ngày Tết, được chế biến thơm ngon, bày biện đầy đặn, trang nghiêm. Trong đó, nếu cúng mặn thì không thể thiếu gà trống.

Dưới đây là hướng dẫn của của Giáo sư Lương Ngọc Huỳnh về văn khấn cúng Tất niên chiều 30 Tết Nguyên đán. 

Thắp nến và thắp 9 nén nhang rồi khấn:

Bái lạy cha mẹ, ông bà cùng gia tiên tiền tổ nội ngoại.

Hôm nay là ngày... tháng... năm.... ngày cuối cùng của năm cũ chuẩn bị đón chào năm mới năm.... Chúng con nhất tâm quy mệnh lễ thành kính, xin được sửa soạn lễ vật, tiền vàng cùng sơn hào hải vị, nhang đăng bái mời cha mẹ, ông bà cùng gia tiên tiền tổ nội ngoại, toạ hạ trước lễ dưới án thờ gia tiên tại tổ đường để thụ hưởng và chứng lễ cho tấm lòng thành kính của chúng con.

Con cầu xin tổ tiên, phù hộ độ trì cho con cháu đón xuân vui vẻ, bước sang năm mới với vận khí mới, niềm vui mới, luôn được mạnh khoẻ, hạnh phúc, thành đạt.

Chúng con xin cầu nguyện cho gia tộc họ.... vận khí luôn hanh thông, vạn sự được cát tường như ý, cầu tài tài đến, cầu phúc phúc lai, cầu lộc lộc tồn, nhân an vật thịnh hưởng vinh thụ huệ, để dòng họ sinh ra được nhiều người hiền tài phụng sự đất nước làm rạng danh dòng tộc.

Đó là âm đức mà gia tiên tiền tổ ngàn đời đã lưu truyền lại cho con cháu đương thời, chúng con xin kê đầu bái thủ ghi lòng tạc dạ hồng ân của gia tiên.

(Chúng con xin đa tạ) 3 lần.

Bài cúng tất niên chiều 30 Tết theo 'Văn khấn cổ truyền Việt Nam'

Thông thường, lễ tất niên hay được tiến hành vào chiều 30 Tết. Song có những gia đình vì điều kiện thời gian, công việc đã tổ chức vào các ngày trước đó (29, 28 âm lịch…).

Những người có mặt tại đây vốn là những hộ già neo đơn, những người quanh năm sống bằng nghề bán vé số, lượm ve chai. Trong điều kiện giãn cách xã hội, bà con đã gặp không ít  gian nan trong cuộc sống.

Nhiều người khó khăn giữa mùa dịch tới nhận quà.

Ở góc sân, một cụ bà không ngồi mà chỉ dứng dựa vào chiếc xe lăn. Mái tóc bà bạc trắng. Bộ quần áo trên người bà cũ kỹ nhăn nheo.

Bà đã yếu không còn tự đi được nên không thể có được một việc làm gì để có thu nhập. Bà tên Lê Thị Muộn, 70 tuổi. Chồng bà đã mất và bà sống dựa vào 2 người con lao động bấp bênh. Bà tâm sự, những ngày này cũng nhờ vào tấm lòng rộng mở của các nhà hảo tâm nên cũng qua được gian khó.

Phát quà

Cũng trên chiếc xe lăn, chị Nguyễn Thị Vân 65 tuổi kể lại quãng đời bất hạnh của mình. Mất một chân vì tai nạn khi chỉ mới 15 tuổi. Không một người thân thích, chị rời quê Quảng Ngãi vào Sài Gòn tự nuôi sống bằng nghề vé số đã nhiều năm nay. Những ngày nghỉ bán - chị nói - buồn lắm. vừa không có thu nhập lại phải ngồi một chỗ. Cũng may chính quyền và nhiều mạnh thường quân quan tâm cũng lây lất được qua ngày.

Anh Lê Văn Tài, 55 tuổi, bị tai biến không còn tự mình đi lại được mà phải nhờ vào chiếc ghế có bánh xe. Anh không vợ con, sống một mình bằng nghề vé số. Anh cho biết, anh được Uỷ ban Phường giúp cho 750.000đ trợ cấp và được tặng quà vài lần nên dù không đi bán anh cũng tạm sống được.

Bà Lê Thị Muộn

Nhìn bà con đến nhận quà, khẩu trang có che lấp phần nào vẫn không giấu được nét vui tươi trên khuôn mặt. Chị Vân bày tỏ, một miếng khi đói bằng một gói khi no. Những lúc này, sự quan tâm của cộng đồng đã giúp cho cuộc sống những người khốn khó được cải thiện phần nào.

Chủ tịch phường 9 Phú Nhuận trao quà cho chị Vân

Những gói quà lần lượt đến tay bà con. Người nhận đã vui, người trao còn vui hơn. Những túi gạo, những chai nước mắm đã giúp bà con qua được những ngày khốn khó, thử hỏi còn niềm vui nào bằng.

Bà con ra về ai nấy cũng đều giữ khoảng cách. Không nhìn thấy được nụ cười nhưng dáng dấp của họ đã nói lên được niềm vui gần như bất tận...

Chị Ngọc Lan, nhà hảo tâm tặng quà cho anh Tài

Anh Cao Xuân Hùng - Chủ tịch hội Chữ thập đỏ Phường 9 cho biết, đợt phát quà lần này có 60 phần dành cho những người bán vé số, những hộ nghèo và cận nghèo trong phường. Anh cho biết thêm, từ khi xảy ra dịch, nhiều nhà hảo tâm, mạnh thường quân đã trực tiếp đến hỗ trợ và phường đứng ra cung cấp danh sách những hộ cần được giúp đỡ.

Buổi phát quà diễn ra chóng vánh. Người cho, người nhận đến với nhau bằng tình cảm yêu thương, bằng tấm lòng rộng mở. 

Phó chủ tich phường Xuân Trang dìu bà cụ lên nhận quà

Len lỏi trong khu vực bà con đang ngồi, chị Cao Thị Ngọc Lan, người tài trợ chính cho buổi phát quà này đã mang từng gói quà trao tận tay bà con. Chị nói với chúng tôi, hôm nay chị rất vui và hạnh phúc được gặp gỡ những người cùng khổ. Sau nhiều năm làm việc, tích lũy được từ lương một khoản, chị đã bỏ ra để mua quà biếu tặng bà con với hi vọng sẽ góp phần làm giảm bớt khó khăn trong cuộc sống.

Mong sao, đại dịch sớm qua đi để xã hội được ổn dịnh và những mảnh đời cơ nhỡ có điều kiện vươn lên.

Cụ ông 96 tuổi ủng hộ 2 tấn gạo chống dịch Covid-19

 2 tấn gạo trị giá 30 triệu đồng đã được cụ Vũ Văn Vỵ (ở xã Quỳnh Giao, huyện Quỳnh Phụ, Thái Bình) ủng hộ Quỹ phòng chống dịch Covid-19.

Ngày 11-2, Việt Nam tổ chức lễ đón bằng của UNESCO công nhận Đờn ca tài tử (ĐCTT) Nam Bộ là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Là một trong những người có công rất lớn trong việc đem lại kết quả này, điều giáo sư tâm đắc nhất là gì?

- GS-TS Trần Văn Khê:  Tôi bắt đầu biết ĐCTT khi còn trong bụng mẹ. Sinh ra, tôi đã nghe tiếng sáo tài tử của cậu Năm tôi mỗi ngày ru tôi ngủ. Ông nội tôi là nghệ nhân đàn tỳ bà, cả hai gia đình nội ngoại đều sống với ĐCTT. Khi lớn lên, sang học bên Tây, tôi lấy đờn cò, đờn tranh đi thi được đứng hạng nhì, ngang với “mã đầu cầm” của một nghệ sĩ đến từ Mông Cổ, đứng trước cả thí sinh Hungary, Bulgaria…

Tôi ra nước ngoài, ĐCTT đã cho tôi giải thưởng đầu tiên. Nhờ ĐCTT mà tôi kiếm cơm sống được nhiều năm ở xứ người. Khi làm luận án tiến sĩ, tôi cũng nhờ ĐCTT, được các nước trên thế giới mời đi nói chuyện cũng nói về ĐCTT, nghĩa là tôi gắn liền mấy chục năm trời với ĐCTT nhưng đã có lúc tôi vọng ngoại, làm theo nhạc Tây, tôi biết mình đi sai đường. Khi nằm trị bệnh ở Pháp trong 3 năm 2 tháng, tôi ngộ ra mình đã nhận được của ĐCTT nhiều quá mà lại quay lưng, nghĩ phải học Tây mới tiến bộ.

Rốt cuộc, mình học Tây mới thấy sai, bởi mỗi một nền âm nhạc có ngôn ngữ khác nhau. Tôi quay lại 180 độ từ năm 1952-1953, theo đuổi âm nhạc tài tử, âm nhạc truyền thống Việt Nam và nghiên cứu âm nhạc châu Á cho đến ngày nay.

Biết và yêu ĐCTT từ rất sớm nhưng vì sao giáo sư lại giới thiệu ca trù, nhã nhạc cung đình trước ĐCTT với UNESCO khi cố vấn thực hiện hồ sơ vinh danh?

- Hồi bắt đầu được Chính phủ Việt Nam mời từ Pháp về nước để đóng góp ý kiến cho việc hoàn tất các hồ sơ gửi UNESCO, tôi đã nhận thấy tiêu chuẩn của ĐCTT chưa đủ, khi muốn được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho nhân loại phải có bề dày của lịch sử và bề sâu của nghệ thuật. Mà bề dày lịch sử thì phải trên 300 năm, trong khi ĐCTT chưa tới 100 năm, nếu đưa hồ sơ vào thì sẽ thất bại.

Lúc đó, người trong nước đã nghĩ tôi bỏ ĐCTT. Tới chừng sau này, UNESCO đổi lại tiêu chí, không còn là kiệt tác di sản phi vật thể của nhân loại mà là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, thành ra điều kiện xem xét dễ dàng hơn. Năm 1963, tôi đã từng làm nhiều đĩa nhạc ĐCTT mang nhãn hiệu của UNESCO với tuyển tập âm nhạc phương Đông. Lúc đó, cố nghệ nhân Bạch Huệ ca tứ đại, vọng cổ; các nghệ nhân chơi nhạc cụ dân tộc có Sáu Tửng, Tư Huyện, Chín Trích…

Đến năm 1972, tôi và giáo sư Vĩnh Bảo sang Pháp, làm tiếp đĩa ĐCTT cho Đài Phát thanh Pháp, đĩa bán chạy và được công chúng hoan nghênh nồng nhiệt. Chính UNESCO bỏ tiền ra cho một chuyên gia đến nhà tôi thu thanh trực tiếp đĩa ĐCTT do tôi và anh Vĩnh Bảo đờn các bản: Tây Thi cổ bản, Nam ai, Nam xuân, Đảo ngũ cung, Tứ đại… Có thể nói chưa có bộ môn nghệ thuật nào của Việt Nam nhận được vinh dự đó của UNESCO.

Do vậy, khi làm hồ sơ cho ĐCTT, chúng tôi đề nghị phải đưa các đĩa này vào bởi các bậc tiền bối của tổ chức này đã công nhận thì chắc chắn hồ sơ ĐCTT không thể nào không được xem xét. Khi được báo tin ĐCTT được vinh danh, tôi không ngạc nhiên chút nào hết nhưng nỗi vui mừng trào dâng đến không cầm được nước mắt vì tôi đã đi suốt cuộc đời với ĐCTT và nhìn thấy nó được truyền bá không chỉ ở miền Nam mà ra tới miền Trung, miền Bắc, cả kiều bào ở nước ngoài cũng mê.

Bây giờ khi ĐCTT đã được vinh danh, nỗi lo lớn nhất của giáo sư là gì?

- ĐCTT đang bị biến chất vì hồi nào giờ người ta nói chơi ĐCTT chứ không phải biểu diễn ĐCTT. Một nghệ thuật tức hứng chơi không có tính trước, không ai nói với ai, khi người cùng chơi tức hứng tại chỗ, ngẫu hứng đờn ca buông bắt sinh động mang cả cái hồn. Đó mới là ĐCTT. Rồi bây giờ làm cho ĐCTT biến thành CLB, ăn mặc chỉnh tề, đờn thật chính xác, đúng nhịp, đúng hơi vô cùng mà không còn cái hồn nữa. Nếu để ý sẽ thấy người ĐCTT bây giờ ngồi đờn mặt mày buồn hiu, đờn xong lấy phong bì đi về, còn không đồng bộ khi người đờn mặc áo dài nghiêm túc còn người ca thì mặc đồ Tây.

Chính quyền hiện nay đang quan tâm đến loại hình nghệ thuật này thì hãy tôn vinh thật sự những nghệ nhân, tìm cách cho họ có thể sống để dạy ĐCTT, tạo điều kiện để những người ĐCTT có thể sống bằng tiền lương và được người ta tôn trọng. Và hãy đem ĐCTT đúng chuẩn lần lần giới thiệu trong các trường để tuổi trẻ thấy hình ảnh đúng của ĐCTT. Còn các CLB phải cho sinh hoạt với nhau, tạo sự giao lưu đúng nghĩa. Phải trả ĐCTT về đúng với không gian của nó.

Vì sao biện pháp bảo tồn di sản của nước ta chưa theo kịp các nước?

- Nước Việt Nam ta không may bị đô hộ và chiến tranh kéo dài, khi hòa bình lập lại chỉ lo cứu đói chứ không lo văn hóa nên quên, coi văn hóa không trọng bằng các lĩnh vực khác. Bị vậy mà thiệt thòi. Ở Nhật Bản, nghệ nhân đờn hay được trọng dụng, coi là quốc gia chi bảo, dân chúng gặp đều chào. Ở Ấn Độ và Pháp, chính phủ bỏ tiền mua lại đờn cũ, mỗi năm hỗ trợ tiền để nghệ nhân sinh sống.

Theo tôi, sự kiện ĐCTT Nam Bộ được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là bước ngoặt quan trọng, sẽ mở ra nhiều tiềm năng, cơ hội cho sự phát triển đất nước nói chung, trong đó có lĩnh vực văn hóa và du lịch.

Nếu không có nhà nước bỏ vốn để lo bảo tồn tài nghệ thì sẽ mất. Văn hóa của một quốc gia phồn thịnh, thái bình thì không thể mặc cảm tự ti. Tôi cũng đã một thời đi sai đường như đã nói và bây giờ đã đến lúc phải lo cho văn hóa rồi.

Bản thân giáo sư sẽ làm gì để góp phần giữ gìn và bảo tồn không gian của ĐCTT?

- Tôi sẽ tìm những nghệ nhân có lò đào tạo đúng chuẩn mời đến TP HCM để giao lưu với các nghệ nhân ĐCTT trong chương trình sinh hoạt định kỳ tại nhà tôi. Tạo không khí chơi ĐCTT hào hứng đúng nghĩa. Một chương trình nữa nói về nguồn gốc ca Huế đi vào Nam và thích nghi theo hoàn cảnh, khi cho rằng ĐCTT Nam Bộ được hình thành và phát triển bắt nguồn từ nhạc lễ, nhã nhạc cung đình Huế và văn học dân gian. Tôi sẽ mời một dàn nhạc Huế chính cống vào để hòa với dàn nhạc miền Nam nhằm tìm ra cái riêng và cái chung.

Theo NLĐ

Lưu Đê Ly, Thạch Thanh Huyền, Phạm Ngọc Anh cùng kết hợp trong một khung hình.

Ba diễn viên  đều chọn trang phục áo dài hoạ tiết, trên đầu cài hoa.

Thạch Thanh Huyền nổi bật với tà áo dài xanh hoạ tiết.

Ba người đẹp biến hoá trước ống kính.

Bánh pháo tết cùng hình ảnh lân sư rồng mang đậm không khí tết cũng xuất hiện trong khung hình.

Dàn mỹ nhân 'Chạy trốn thanh xuân' trong một bức ảnh khác. Lần này họ cùng tạo dáng với chiếc trống hội.

Ba diễn viên với nụ cười rạng rỡ trong không gian đậm màu của tết.

Mai Linh

Nhan sắc ngoài đời khác hẳn trên phim của nữ chính 'Chạy trốn thanh xuân'

Khác hẳn vẻ quê mùa thô kệch của nhân vật An trên phim, ngoài đời nữ chính Lưu Đê Ly là một cô gái xinh đẹp, ăn mặc phóng khoáng và rất hợp mốt.