Ông Trần Việt Anh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp TP Thủ Đức, đồng thời là Tổng giám đốc Công ty Nam Thái Sơn, chia sẻ các doanh nghiệp đang tìm ngân hàng có mức lãi suất thấp.

"Các doanh nghiệp rất thận trọng trong việc vay vốn, chỉ muốn tiền khách hàng trả về và tái đầu tư, không muốn vay thêm vì lo ngại sẽ tăng chi phí. Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ ổn định sẽ không muốn vay thêm vốn mà muốn giảm nợ, các đơn vị này đang tìm các ngân hàng có chính sách ưu đãi để tiếp cận vốn", ông nói.

Ông Nguyễn Đặng Hiến, Tổng giám đốc Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại Tân Quang Minh (Bidrico), cho biết thời gian qua doanh nghiệp của ông không quá khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn lưu động, vốn đầu tư tài sản cố định cũng không gặp quá nhiều khó khăn.

Để có thể tiếp cận được nguồn vốn, trước hết bản thân doanh nghiệp phải hoạt động có hiệu quả, đây cũng là cơ sở để ngân hàng xem xét hỗ trợ cho vay vốn.

Riêng với ngành lương thực, thực phẩm, giai đoạn cuối năm là cơ hội tốt để các doanh nghiệp nắm bắt. Các doanh nghiệp nên chủ động tìm nguồn vốn vay phù hợp, từ đó làm nguồn lực sản xuất hàng hóa phục vụ mùa lễ, Tết.

"Lãi suất cho vay hiện nay ở mức 5,8-6,5%/năm là khá thấp so với nhiều năm qua và rất thuận lợi cho các doanh nghiệp trong ngành tiếp cận các nguồn vốn rẻ, đáp ứng mùa cao điểm kinh doanh cuối năm. Nguồn vốn trung dài hạn để doanh nghiệp đầu tư tài sản cố định cũng không gặp quá nhiều khó khăn," ông Hiến chia sẻ.

Nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp tác động đến lãi suất cho vay

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng cho biết, thời gian qua, lãi suất cho vay đã có xu hướng giảm sâu. Năm 2023, lãi suất giảm hơn 2,5%/năm và tính đến 20/10 tiếp tục giảm 0,76%/năm so với cuối năm 2023. Thống kê của Ngân hàng Nhà nước cũng cho biết lãi suất cho vay ngắn hạn bình quân với lĩnh vực ưu tiên là 3,7%/ năm, lãi suất cho vay trung và dài hạn từ 6,5%/năm.

Tuy nhiên, trong khi một số doanh nghiệp xuất khẩu có đơn hàng, được cấp hạn mức vay từ 3-6 tháng có thể dễ dàng tiếp cận được vốn vay ngắn hạn với lãi suất dưới 6%/năm, thì một số doanh nghiệp khác lại cho biết khó tiếp cận được các mức lãi suất ưu tiên này.

Giải đáp thắc mắc này của doanh nghiệp, ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TPHCM, cho biết đây quy định về tiếp cận vốn lãi suất ưu đãi đã có, theo đó doanh nghiệp phải đáp ứng được các quy định, tiêu chuẩn theo xét thẩm định của ngân hàng.

Trong xu hướng lãi suất huy động được các ngân hàng liên tiếp điều chỉnh, thậm chí trong những ngày căng thẳng tỷ giá của đầu tháng 11 có thời điểm lãi suất liên ngân hàng vượt 6,2%/năm, việc giữ mặt bằng lãi vay thấp được đánh giá là nỗ lực tích cực của các ngân hàng.

Quang Nhật, nhân viên tín dụng mảng doanh nghiệp của ngân hàng tư nhân có trụ sở tại Hà Nội, nói mức lãi suất cho vay khách hàng doanh nghiệp sẽ được đưa ra khi ngân hàng xem xét, đánh giá các yếu tố từ thị trường, trong đó chủ yếu là chính sách Nhà nước và tỷ lệ lạm phát của nền kinh tế.

Mức lãi suất cho vay doanh nghiệp cao hay thấp cũng phụ thuộc vào chính nhu cầu vay vốn và khả năng tài chính của doanh nghiệp.

"Nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp cũng tác động đến lãi suất cho vay. Khi nhu cầu vay vốn tăng cao, nguồn cung vốn của ngân hàng có thể bị hạn chế, dẫn đến việc điều chỉnh lãi suất tăng lên để đảm bảo cân bằng thị trường", Quang Nhật nói.

"Các gói vay có lãi suất tốt thường được ưu tiên cho các doanh nghiệp có khả năng tài chính ổn định với tài sản đảm bảo. Bởi đây là yếu tố quan trọng thể hiện khả năng trả nợ đúng hạn của doanh nghiệp", Quang Nhật cho biết thêm.

Cũng theo nhân viên này, lãi suất cho vay doanh nghiệp không chỉ phụ thuộc vào các yếu tố vĩ mô, nhu cầu vay vốn và khả năng tài chính của doanh nghiệp mà còn biến động theo chính sách riêng của từng ngân hàng. Bởi mỗi ngân hàng có định hướng kinh doanh riêng, tập trung vào phân khúc khách hàng, ngành nghề cụ thể. Chính sách lãi suất cho vay sẽ được điều chỉnh phù hợp để thu hút nhóm khách hàng mục tiêu và tối ưu hóa lợi nhuận.

Anh nêu, nguồn vốn của ngân hàng cũng ảnh hưởng đến lãi suất cho vay. Ngân hàng có nguồn vốn dồi dào, chi phí huy động vốn thấp thường có xu hướng cho vay với lãi suất thấp hơn. Tùy theo từng thời điểm, ngân hàng cũng có thể điều chỉnh lãi suất cho vay để đảm bảo cân bằng cung cầu vốn và quản lý rủi ro hiệu quả.

"Mỗi ngân hàng thường cung cấp nhiều gói vay và sản phẩm cho vay với mức lãi suất, điều kiện vay, thời hạn vay, tài sản đảm bảo khác nhau để đáp ứng nhu cầu đa dạng của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ các gói vay, so sánh lãi suất, điều kiện vay và lựa chọn gói vay phù hợp nhất với nhu cầu và khả năng tài chính của mình", Quang Nhật nhấn mạnh.

Lưu ý khả năng lãi vay sẽ tăng tiếp

Thời gian vừa rồi, lãi suất đầu vào liên tục tăng. Chỉ từ đầu tháng 12, các ngân hàng vẫn tiếp tục nối dài đà tăng lãi suất tiền gửi tiết kiệm. Không ít ngân hàng chấp nhận chi trả mức lãi suất trên 6%/năm ở các kỳ hạn dài.

Trao đổi với phóng viênDân trí, chuyên gia kinh tế Lê Xuân Nghĩa nhận định thời điểm cuối năm, các doanh nghiệp có thể đẩy mạnh sản xuất kinh doanh để phục vụ cho nhu cầu mua sắm đợt cuối năm và Tết Nguyên đán nên nhu cầu về vốn sẽ tăng lên. Đó là lý do các ngân hàng cũng sẽ đẩy mạnh huy động để đáp ứng nguồn tiền cho vay ra này.

"Lãi suất huy động tăng có thể kéo theo lãi suất cho vay tăng", ông Nghĩa nói và lưu ý áp lực thanh khoản tại các ngân hàng đang hiện hữu khi tăng trưởng tín dụng giai đoạn cuối năm thường cao hơn giai đoạn trong năm.

Ông dự đoán lãi vay sẽ tăng tiếp nhưng ở mức thấp chứ không quá mạnh để thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước về việc giảm mặt bằng lãi vay, hỗ trợ doanh nghiệp.

Mới đây, Thủ tướng cũng đã có công điện gửi Ngân hàng Nhà nước về giải pháp điều hành tín dụng.

Người đứng đầu Chính phủ nhận định, tình hình thế giới diễn biến phức tạp, xung đột quân sự kéo dài ở một số khu vực, kinh tế toàn cầu phục hồi chậm, không đồng đều, thiếu vững chắc, thiên tai, biến đổi khí hậu ảnh hưởng lớn đến nhiều quốc gia.

Trong nước, hoạt động sản xuất, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, nhất là chịu thiệt hại nặng nề do cơn bão số 3, việc tiếp cận tín dụng còn khó khăn, nợ xấu của ngân hàng tăng.

Trong bối cảnh này, Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước theo dõi sát tình hình quốc tế, có phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả.

Chính phủ giao mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm ở mức 15%. Ngân hàng Nhà nước được yêu cầu tiếp tục thực hiện hiệu quả và mạnh mẽ hơn các giải pháp trong thẩm quyền để giảm mặt bằng lãi suất cho vay.

Tín dụng cần tập trung vào khối sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng kinh tế, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, ứng phó với biến đổi khí hậu, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đồng thời, các ngân hàng cần đẩy mạnh cho vay phục vụ sản xuất, kinh doanh và nhu cầu tiêu dùng dịp cuối năm và Tết Nguyên đán.

Ngân hàng Nhà nước cũng được giao giám sát chặt việc cấp tín dụng, việc minh bạch lãi suất của các tổ chức tín dụng và có giải pháp kịp thời xử lý nợ xấu của hệ thống ngân hàng.

Thủ tướng nhắc Ngân hàng Nhà nước quyết liệt thực hiện các giải pháp điều hành lãi suất, tỷ giá, tăng trưởng tín dụng, điều hành thị trường mở, lượng tiền cung ứng, giảm mặt bằng lãi suất cho vay... để cung ứng vốn cho nền kinh tế với chi phí hợp lý. Việc đưa tiền ra và hút tiền về cần nhịp nhàng, hợp lý, không giật cục và tạo áp lực thanh khoản cho hệ thống ngân hàng.

Ngành bán dẫn đang được Mỹ cực kỳ chú trọng đầu tư nhằm giành lại vị thế trước Trung Quốc. Chip bán dẫn thường được sử dụng rộng rãi trong xã hội lẫn quân sự, từ các smartphone, xe điện cho đến hệ thống tên lửa, máy bay, xe tăng hay tàu chiến.

Hiện hãng sản xuất chip nổi tiếng nhất thế giới là TSMC lại đang ở quá gần Trung Quốc Điều này khiến Mỹ lo lắng.

Cơn sốt chip bán dẫn bắt đầu bùng nổ từ năm 2022 khi Tổng thống Mỹ Joe Biden ký đạo luật mới với 52 tỷ USD ngân sách hỗ trợ nhằm đưa các nhà máy sản xuất chip vào thị trường Mỹ.

Thế nhưng, một cản trở rất lớn trong ngành này là Mỹ không có đủ lao động lành nghề do đã bỏ bê mảng sản xuất chip suốt hàng chục năm. Trong khi đó, mảng sản xuất chất bán dẫn lại đòi hỏi số lượng lớn chuyên viên, kỹ thuật viên, kỹ sư được đào tạo bài bản nhằm sản xuất các sản phẩm công nghệ có độ tinh vi cao.

Ước tính của Hội công nghiệp bán dẫn Mỹ (SIA) và tổ chức Oxford Economics cho thấy nền kinh tế số 1 thế giới sẽ thiếu khoảng 70.000 lao động trong ngành bán dẫn vào năm 2030.

Chính vì vậy, Mỹ đã nhanh chóng tổ chức Quick Start, chương trình đào tạo hợp tác giữa tập đoàn sản xuất bán dẫn lớn với các trường học.

Bang Arizona của Mỹ đang là nơi tập trung của các dự án bán dẫn đầy hứa hẹn với kỳ vọng sẽ đào tạo nên hàng nghìn kỹ thuật viên cho các nhà máy sau này.

Điều đặc biệt là những chương trình của Quick Start chỉ kéo dài 10 ngày nhằm đào tạo những kiến thức và kỹ năng cơ bản nhất để người lao động có thể làm việc trong các nhà máy. Những người muốn đào tạo chuyên sâu có thể tiếp tục theo các khóa học khác.

Tuy nhiên, những người tốt nghiệp từ các chương trình và khóa học tương tự trên khắp nước Mỹ bắt đầu nhận ra một sự kỳ lạ rằng họ không dễ dàng kiếm việc như cam kết.

Thậm chí, tương lai của các dự án bán dẫn hay những khóa học này còn chẳng chắc chắn nếu kết quả chiến thắng cuộc bầu cử năm nay không thuộc về Tổng thống Joe Biden.

Những mặt tối dần xuất hiện

Các công ty hàng đầu trong lĩnh vực bán dẫn vừa tiếp tục có một quý kinh doanh khó khăn khi nhu cầu thị trường vẫn ở mức yếu. Điều này khiến doanh thu và lợi nhuận của các doanh nghiệp trong ngành suy giảm mạnh.

Trong dự báo mới nhất, Samsung Electronics cho biết lợi nhuận hoạt động của công ty sẽ giảm 35% trong quý IV/2023 so với cùng kỳ năm trước. Kết quả này tệ hơn nhiều so với kỳ vọng của các chuyên gia kinh tế và đánh dấu quý sụt giảm lợi nhuận thứ 6 liên tiếp do tình cảnh ảm đạm chung trong ngành bán dẫn.

Microchip Technology cũng cho biết, doanh thu của hãng trong quý cuối năm cũng sẽ giảm khoảng 22% do lượng hàng xuất xưởng thấp hơn và môi trường kinh doanh còn nhiều khó khăn.

Tuy vậy, theo các chuyên gia, tình hình có thể sẽ cải thiện khi nhu cầu chip trên toàn cầu sẽ dần phục hồi vào quý II năm nay. Lĩnh vực xe điện và trí tuệ nhân tạo (AI) có thể phát triển hơn và khuyến khích các nhà sản xuất chip lớn tăng sản lượng, từ đó thúc đẩy kinh tế toàn cầu.

Bên cạnh đó, Mỹ cũng đang cố gắng giảm sự phụ thuộc vào các con chip thế hệ cũ được sản xuất tại Trung Quốc nhằm cạnh tranh trong "cuộc chiến chip bán dẫn".

Theo các chuyên gia, chip kích thước lớn là thế mạnh của Trung Quốc. Những con chip này tận dụng công nghệ từ 10-20 năm trước nhưng vẫn được sử dụng trong nhiều loại hàng hóa từ máy rửa bát, máy giặt đến xe điện, thậm chí có trong cả một số thiết bị quân sự.

Theo chuyên gia Megan Hogan của Viện Kinh tế quốc tế Peterson, Mỹ muốn chiến thắng trong cuộc chiến chip bán dẫn thì phải dẫn đầu lĩnh vực sản xuất tiên tiến và giảm sự phụ thuộc vào các chip truyền thống của Trung Quốc.

"Những con chip đời cũ làm nền tảng cho mọi thứ, từ máy rửa chén đến hệ thống vũ khí quân sự. Giống như lĩnh vực năng lượng mặt trời, Trung Quốc có thể loại bỏ các đối thủ cạnh tranh nước ngoài thông qua chiến lược giá rẻ. Mỹ và nhiều quốc gia vẫn đang phụ thuộc vào những con chip đời cũ của Trung Quốc", ông nói với Business Insider.

Bên cạnh yếu tố kinh tế khó khăn, việc giải ngân chậm và sự không chắc chắn của Mỹ về chính sách hỗ trợ bán dẫn khiến nhiều dự án bị lùi thời hạn.

Tháng 12 năm ngoái, khoản trợ cấp đầu tiên của Mỹ mới được phân bổ, nghĩa là chậm gần 1 năm rưỡi sau khi chúng được ký. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến kế hoạch xây dựng nhà máy của TSMC khi họ đang cần vốn từ Mỹ.

Hệ quả của sự chậm giải ngân là nhiều tập đoàn cũng lùi tiến độ để chờ đợi các gói giải ngân tiếp theo.

Thậm chí yếu tố bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 cũng ảnh hưởng đến tâm lý các doanh nghiệp bán dẫn. Trong khi Tổng thống Joe Biden là người thông qua đạo luật về chip bán dẫn nhưng đối thủ nặng ký Donald Trump lại chưa chắc đã ủng hộ điều này.

Điều này khiến cả Samsung và TSMC đều phải hoãn dự án mở rộng nhà máy sản xuất chip của mình tại Mỹ từ năm 2024 sang năm 2025 để chờ đợi kết quả.

Thêm vào đó, những tiêu chuẩn khắt khe về môi trường cũng làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Bà Gina Raimondo, Bộ trưởng thương mại Mỹ, cho biết những yêu cầu đánh giá về ảnh hưởng môi trường từ các nhà máy chip sẽ làm chậm tiến độ dự án.

Những "đứa con rơi"

"Tôi theo học chương trình vì chúng đơn giản, không tốn kém và có cam kết rằng sẽ kiếm được việc làm ngay lập tức với mức lương cao hơn là nhân viên phục vụ nhà hàng đồ ăn nhanh", anh Collin Gardner, người tham gia Quick Start, chia sẻ với Business Insider.

Thế nhưng anh Gardner dần nhận ra sự thật sau khi tốt nghiệp khóa học, đó là nhu cầu công việc chẳng hề cao như cam kết. Kinh tế khó khăn, ngân sách chậm phân bổ, sự suy giảm của các dự án cùng tình trạng hạ nhiệt cuộc đua bán dẫn với Trung Quốc đang khiến nhiều lao động hụt hẫng.

Ban đầu, những tập đoàn như TSMC hay Intel đã hợp tác xây dựng nên Quick Start, một chương trình đào tạo chỉ 300 USD học phí với lời cam kết tuyển dụng cho mức lương tối thiểu 30 USD/giờ.

Thậm chí những ai muốn đào tạo chuyên sâu thành chuyên viên có thể vừa học vừa làm để thăng tiến. Thế nhưng lời cam kết này dần khác xa so với thực tế.

Chương trình Quick Start mới cấp chứng chỉ cho 700 người thì đã phải tạm đóng cửa vì nhu cầu tuyển dụng không đáp ứng nổi lượng lao động dư thừa.

Hiện khoảng 300 người nữa đang trong danh sách chờ được Quick Start cấp nốt bằng. Tuy nhiên kỳ vọng của những lao động này có phần khó khăn khi nhiều nhà máy bán dẫn vẫn chưa hoàn thành hoặc không tăng sản lượng lên được mức cam kết trước đó.

Theo Business Insider, nhu cầu của ngành bán dẫn đang giảm mạnh khiến các doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô tuyển dụng, đi ngược lại với cam kết khi tuyển dụng.

Thậm chí, nhiều doanh nghiệp buộc phải sa thải lao động và biến những sinh viên tốt nghiệp các khóa học thành "con rơi". Khảo sát vào tháng 6/2023 cho thấy 31% lao động tốt nghiệp Quick Start tìm được việc làm, khoảng 58% chưa được tuyển dụng và 11% thì đã từ bỏ tìm kiếm công việc do quá thất vọng.

Giám đốc Leah Palmer của Trường cao đẳng Mesa-Arizona cho biết bà và các cộng sự của Quick Start đã gặp gỡ hơn 30 quản lý nhân sự của các hãng bán dẫn nhưng kể từ cuối năm 2023 nhưng những công ty này vẫn rất dè dặt về nhu cầu tuyển dụng.

"Họ gần như không đưa ra được câu trả lời khi chúng tôi hỏi về nhu cầu tuyển dụng lao động trong tương lai. Chẳng doanh nghiệp nào muốn nói về điều này, kể cả Intel hay TSMC cũng chẳng đưa ra bất kỳ phản hồi nào", giám đốc Palmer chia sẻ với Business Insider.

"Điều này chẳng có gì lạ. Trong quá khứ, ngành công nghiệp bán dẫn cũng đã từng bất ngờ thuê rất nhiều lao động để bắt kịp xu hướng rồi sa thải hàng loạt sau đó. Nếu doanh số bán hàng không như ý thì họ sẽ từ chối tuyển dụng thêm", giáo sư Gary Burley, cựu nhân viên đã làm việc tại Intel 20 năm, thừa nhận.

Các giáo viên Trường THCS -THPT Lý Văn Lâm bị bêu, xúc phạm trên mạng xã hội

Theo đó, từ hôm 23/10 đến nay, cán bộ quản lý và giáo viên Trường THCS - THPT Lý Văn Lâm liên tục bị khủng bố, vì món nợ của cô L.T.T.L (giáo viên của trường). 

Cụ thể, tài khoản facebook tên Nguyễn Trung Thành đăng tải hình ảnh và thông tin cô giáo L. là con nợ lên mạng xã hội.

Sau đó, hình ảnh, số chứng minh nhân dân của đồng nghiệp cô L. cũng bị đăng tải với nội dung đề nghị họ tác động nữ giáo viên này trả nợ.

Do liên tục bị vô cớ khủng bố đòi nợ, các giáo viên của Trường THCS - THPT Lý Văn Lâm đã gửi đơn đến Công an TP Cà Mau yêu cầu can thiệp.

Theo đơn yêu cầu, từ 11h ngày 23/10, các giáo viên này nhận được hàng loạt cú điện thoại từ số 0993.436… và 0994.402… gọi đến nhưng không xưng danh tính, hăm doạ với lời lẽ khó nghe và yêu cầu nhắn đến cô L. phải trả nợ.

Cô D.T.N.H. bức xúc nói: "Tài khoản facebook Nguyễn Trung Thành đăng tải nội dung “cảnh giác lừa đảo - trốn nợ”, trong đó có hàng loạt hình ảnh, số chứng minh nhân dân của tôi và các giáo viên khác với những dòng chữ lăng mạ, xúc phạm danh dự trên mạng xã hội".

Còn một giáo viên khác là cô T. tức giận cho biết: “Tài khoản facebook đó còn nói chúng tôi là “đồng loã” với cô giáo L. lừa đảo, mặc dù chúng tôi không liên quan gì đến chuyện nợ nần của cô L.

“Bọn chúng còn liên tục gửi hàng loạt hình ảnh đó đến tất cả bạn bè, người thân, phụ huynh và học sinh của chúng tôi nhằm làm mất uy tính của chúng tôi. Sự việc chỉ dừng lại vào ngày 24/10, khi chúng tôi chặn số điện thoại của chúng.

Tuy nhiên, sau đó, chúng lại tiếp tục lấy số khác gọi làm phiền gọi chúng tôi hơn 100 cuộc”, một giáo viên khác bức xúc.

“Chúng tôi đã bị xúc phạm danh dự, mất rất nhiều thời gian vô ích, bị kích động tinh thần, không an tâm công tác. Chúng tôi phải cầu cứu cơ quan chức năng, công an để can thiệp, bảo vệ quyền lợi và hình ảnh người giáo viên khi bị xúc phạm nghiêm trọng”, một nữ giáo viên nói.

Thầy Thi Văn Trí, Hiệu trưởng Trường THPT – THCS Lý Văn Lâm (TP Cà Mau, tỉnh Cà Mau)  xác nhận với báo chí, sáng 23/10, ông nhận được cuộc gọi vào số điện thoại bàn của trường đòi nợ cô L.  

Thầy hiệu trưởng cho biết, cô L. có vay mấy triệu đồng, lãi suất khá cao. Mấy tháng nay không trả lãi nên chủ nợ khủng bố.

Hiện cơ quan công an đã vào cuộc xác minh, làm rõ vụ việc.

Hàng trăm giáo viên bị đòi nợ?

Hàng trăm giáo viên ở hai huyện Núi Thành và TP. Tam Kỳ (Quảng Nam) trong những ngày qua hoang mang lo lắng trước thông tin sẽ bị truy thu số tiền hỗ trợ đã nhận chưa đúng qui định…