Áp suất lốp xe ô tô là gì, bao nhiêu là đủ?

Cái tên được nhắc đến gần đây nhất là Nhà bà Nữ. Mới ra rạp từ mùng 1 Tết Quý Mão nhưng tính đến chiều qua, bộ phim đã thu về 434 tỷ đồng, vượt Bố già(cũng do Trấn Thành đạo diễn) để trở thành bộ phim có doanh thu cao nhất lịch sử rạp Việt. 

Bảng xếp hạng top 10 phim nội ăn khách nhất phòng vé thay đổi liên tục chỉ sau 3 tuần khi tân binh Nhà bà Nữ ra rạp. Bộ phim lần lượt soán ngôi á quân trong top 10 phim có doanh thu cao nhất mọi thời mà Hai Phượng chiếm giữ suốt 3 năm và sau đó lật đổ ngôi vương của Bố già - vị trí vốn đã được thiết lập từ tháng 4/2021. Nhà bà Nữchỉ cần 22 ngày để làm lên lịch sử trong khiBố giàmất tới 7 tuần để chạm mốc doanh thu 427 tỷ đồng. 

Điều đáng nói là cả hai bộ phim này đều do Trấn Thành đạo diễn, sản xuất và đóng chính. Là diễn viên tay ngang, một MC truyền hình ăn khách có độ phủ sóng rộng rãi, Trấn Thành gây chú ý khi ra mắt phim Bố giàtháng 3/2021 và lập tức gây bùng nổ phòng vé.

Tác phẩm đầu tay của anh có hiệu ứng mạnh mẽ, kéo 5 triệu khán giả ra rạp vào thời điểm đại dịch Covid-19 và liên tục xô đổ mọi kỷ lục doanh thu, đánh bại cả những bom tấn doanh thu tỷ USD của Hollywood để leo lên top 1 danh sách các phim có doanh thu cao nhất với 427 tỷ đồng. 

Không ai dám chắc tác phẩm điện ảnh thứ 2 của Trấn Thành tiếp tục thành công. Nhưng thực tế Nhà bà Nữ bán vé thu tiền với tốc độ cao hơn cả Bố già của 2 năm trước. Thành công của hai bộ phim do Trấn Thành đạo diễn không khó để lý giải.

Thứ nhất, anh chọn mảng tình cảm gia đình, tập trung khai thác các mối quan hệ và mâu thuẫn thế hệ trước đó là bố - con (Bố già) và giờ là mẹ - con (Nhà bà Nữ). Trấn Thành chọn đề tài đời thường, ngôn ngữ đi ra từ cuộc sống, các nhân vật từ tạo hình tới lời thoại đều gần gũi với khán giả và quan trọng hơn là ai cũng thấy mình trong đó.

Trấn Thành là một thương hiệu lớn. Tuy vậy, khán giả không dễ bị thuyết phục để bỏ tiền ra mua vé nếu đó là một bộ phim vô bổ, vô vị và không có cảm xúc. Anh chỉ có thể "ăn may" với 1 bộ phim, nếu ai đã nghĩ như vậy sau khi Trấn Thành ra mắt Bố già. Nhưng Trấn Thành đã chứng minh mình là một nhà làm phim giỏi, có nghề và biết nắm bắt thị hiếu khán giả với Nhà bà Nữ.

Trong top 10 phim Việt có doanh thu cao nhất hiện nay có tới 3 phim của Trấn Thành. Ngoài Bố giàvà Nhà bà Nữ  thì Trấn Thành còn góp mặt trong phimCua lại vợ bầura rạp dịp Tết 2019 với doanh thu được ghi nhận là 191,8 tỷ (hiện đang ở top 4). 

Ca sĩ tay ngang làm phim kiếm trăm tỷ

Ngoài Trấn Thành, phòng vé còn ghi nhận một nhân vật tay ngang khác có tới 2 phim thành công về doanh thu là Lý Hải. Từ một ca sĩ thị trường, Lý Hải chuyển hướng làm phim, tạo nên thương hiệu phim riêng mang tên Lật mặtvà đang triển khai tới tập thứ 6. Anh có tới 2 phim thu hơn 100 tỷ đồng, lọt top 10 phòng vé là Lật mặt 4và 5 ra rạp năm 2019 và 2021.

Dù các phần phim này hầu hết đều đổi diễn viên chính, nội dung không liên quan tới nhau giữa các phần, thậm chí khác biệt về thể loại nhưng Lật mặtvẫn thắng đậm mỗi khi ra rạp. Giống như Trấn Thành, Lý Hải chọn những cốt truyện đơn giản nhưng lời thoại và bối cảnh gần gũi, phong cách hợp gu với khán giả phía Nam - vốn là thị trường phim ảnh lớn nhất cả nước quyết định phần lớn doanh thu của một bộ phim. 

Nhìn vào danh sách những bộ phim Việt ăn khách nhất lịch sử có thể thấy một nửa trong số đó tập trung vào đề tài tình cảm và có đến 4 phim ra rạp dịp Tết, vốn là dịp cao điểm để hút khán giả đến rạp và là thời điểm vàng để tăng doanh thu khi hầu như không phải đối đầu trực diện với các bom tấn của Hollywood. Tuy vậy, rất khó để tìm ra công thức chung cho tất cả các phim đạt doanh thu cao bởi thành công ngoài phòng vé của mỗi phim phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. 

Thời điểm vàng và yếu tố quyết định

Việc chọn đề tài và thời điểm rất quan trọng. Ví dụ cùng thể loại hành động báo thù nhưng phim Hai Phượngcủa Ngô Thanh Vân ra rạp tháng 2/2019 do đề tài hấp dẫn, cảnh hành động mãn nhãn và khá mới mẻ với khán giả khi đó, lại không có đối thủ cạnh tranh trực tiếp nên bùng nổ doanh thu với 200 tỷ đồng.

Trong khi đó, Thanh Sóicùng thể loại được Ngô Thanh Vân cho ra rạp cuối tháng 12/2012 nội dung không còn mới mẻ, quá bạo lực và lại phải cạnh tranh trực tiếp với bom tấn tỷ USD Avatar 2 nên thua lỗ nặng. Do vậy, việc chọn thời điểm ra rạp và nghiên cứu tâm lý cũng như thị hiếu khán giả là yếu tố quan trọng. 

Trong top các phim Việt có doanh thu phòng vé cao nhất còn có Mắt biếc - tác phẩm phát hành cuối tháng 12/2019 với 180 tỷ đồng. Được chuyển thể từ tác phẩm nổi tiếng của Nguyễn Nhật Ánh, chinh phục khán giả bằng những cảnh quay đẹp và lãng mạn, cộng với nhạc phim lôi cuốn và ra rạp đúng lúc khán giả đang quan tâm đến phim Việt nên Mắt biếc thắng lớn.

Tuy vậy, cũng có những tác phẩm đột phá về doanh thu vì nội dung lạ, diễn xuất mới mẻ của diễn viên dù không có ngôi sao cộng với việc chọn ra rạp đúng thời điểm kỳ nghỉ lễ 30/4 như Em chưa 18. Ra rạp cuối tháng 4/2017, phim thu về tới 171 tỷ đồng dù nữ chính Kaity Nguyễn lúc đó còn chưa ai biết đến còn Kiều Minh Tuấn cũng chưa phải sao hạng A. 

Hai bộ phim tâm lý tình cảm khác sản xuất năm 2020 làTiệc trăng máu và Gái già lắm chiêu3 cũng có tên trong top 10 tác phẩm Việt có doanh thu cao nhất phòng vé. Có thể ngoài thời điểm ra rạp, chất liệu hấp dẫn từ bản phim gốc (với Tiệc trăng máulà bản remake Intimate Strangerscủa Hàn Quốc) cũng như thương hiệu Gái già lắm chiêuvốn đã được biết tới từ các phần trước với nội dung giải trí cùng bối cảnh hào nhoáng, diễn viên đẹp khiến 2 bộ phim này thu về trên dưới 170 tỷ đồng.  

Những bộ phim ăn khách đồng nghĩa với doanh thu cao hiển nhiên phải có nội dung hấp dẫn, gần gũi được số đông quan tâm. Ngoài việc được truyền thông tốt, hầu hết những tác phẩm này đều thắng nhờ yếu tố truyền miệng. Sự bùng nổ của mạng xã hội là môi trường quan trọng để một bộ phim dễ dàng tiếp cận với công chúng. 

Bài 2: Vì sao nhiều phim Việt chết yểu, số khác lại bỏ túi trăm tỷ?

1. Nhà bà Nữ (2023): 434 tỷ 

2. Bố già (2021): 427 tỷ  

3. Hai Phượng (2019): 200 tỷ  

4. Cua lại vợ bầu (2019): 191,8 tỷ  

5. Mắt biếc (2019): 180 tỷ

6. Tiệc trăng máu (2020): 175 tỷ 

7. Em chưa 18 (2017): 171 tỷ 

8. Gái già lắm chiêu 3 (2020): 165 tỷ

9. Lật mặt 5: 48H (2021): 156 tỷ

10. Lật mặt 4: Nhà có khách (2019): 117,5 tỷ

Nguồn: Box Office Vietnam (tính đến 13/2/2023)

Chally Grundwag – một chuyên viên tâm lý – ngồi đối mặt với 3 giáo viên đang ngồi quanh chiếc bàn dành cho học sinh mầm non. Bà hỏi cả nhóm: “Mẫu trẻ nào thực sự khiến bạn nổi điên?”

Họ suy nghĩ một lúc rồi một người trả lời: “Những đứa trẻ hay khóc”. “Tôi chỉ muốn nói với chúng rằng ‘Im đi. Rồi con sẽ ổn thôi. Nhưng cô thì không thể”.

Một đứa trẻ đang khóc có thể là thách thức phổ biến với phụ huynh, nhưng với giáo viên – khi phải đối mặt với hơn một chục tình huống diễn ra cùng lúc như vậy, căng thẳng có thể nổ ra. Và những giáo viên bị choáng ngợp có thể phản ứng theo cách làm trẻ khó chịu hơn, tạo ra một vòng tròn căng thẳng khiến tỷ lệ bị đình chỉ và đuổi học đối với trẻ mầm non ngày càng cao. Đó là lý do tại sao Grundwag đang cố gắng giúp họ.

“Bạn làm gì trong trường hợp đó?” – Grundwag hỏi các giáo viên đang chia sẻ nỗi thất vọng của mình với bà.

“Tôi nói ‘Con có thể khó chịu. Con có thể khóc. Cô sẽ ở ngay đây’” – một giáo viên trả lời.

“Chúng tôi cho bọn trẻ biết rằng chúng tôi ở đây để giúp chúng” – Linda Aguilar, chủ một nhóm trẻ mầm non, một trong 50 trung tâm giữ trẻ mà Kidango đang quản lý ở khu vực Vịnh San Francisco. Hầu hết các trường ở đây phục vụ đối tượng gia đình thu nhập thấp. “Chúng tôi cố gắng để tâm mọi lúc mọi nơi bởi vì bạn không bao giờ biết được chuyện gì sẽ xảy ra”.

Grundwag gật đầu đồng ý.

Bà đã làm việc với nhóm này và 20 giáo viên cũng như hiệu trưởng trường mầm non khác trong khu vực kể từ khi bắt đầu năm học.

Bà Chally Grundwag, chuyên viên tâm lý đang nói chuyện với cô giáo Chari Plumeri

Grundwag có bằng thạc sĩ về tư vấn tâm lý. Bà cho biết, một số giáo viên mầm non có thể làm những việc khiến hành vi của trẻ trở nên trầm trọng hơn, ví dụ như nói về thái độ của trẻ trước mặt một đứa trẻ khác, hoặc nói to, khiến trẻ xấu hổ trước mặt các bạn. Bà Grundwag cho rằng, làm việc với các tư vấn viên tâm lý sẽ giúp giáo viên có cơ hội trút giận, chia sẻ và hiểu được nhu cầu của trẻ thay vì cảm thấy thất vọng, cô đơn và thiếu kiểm soát.

Cứ mỗi ngày thứ Ba, bà Grundwag dành hàng giờ ở đây – tại Trung tâm Dorsa của Kidango và một trung tâm khác gần đó. Bà tương tác với trẻ em, quan sát các giáo viên và giúp các thành viên trong nhóm phát triển các chiến lược để xử lý những hành vi khó mà không cần phải la hét, phạt hay đình chỉ. Bà cũng gặp gỡ các gia đình để chia sẻ thông tin về sự phát triển cảm xúc và xã hội của trẻ, nếu cần thì thăm trẻ tại nhà.

Một trong những phần quan trọng nhất trong công việc của bà là trị liệu cho các giáo viên. Bà lắng nghe họ nói về những thách thức, đưa ra lời khuyên nếu cần và khen ngợi họ về những việc mà họ đã làm tốt.

Mùa thu năm ngoái, cựu thống đốc bang California – ông Jerry Brown đã ký đạo luật hỗ trợ thêm các tư vấn viên tâm lý – những người giống như bà Grundwag – cho các nhóm trẻ và trường mầm non công lập. Mục tiêu của sự hỗ trợ này là giúp các giáo viên giữ được bình tĩnh và tập trung trong lớp học, xử lý những thách thức khó khăn nhất với lũ trẻ.

Các nghiên cứu cho thấy, nếu tính trên toàn nước Mỹ, sự hỗ trợ của các chuyên gia tâm lý có thể giúp giảm tỷ lệ đình chỉ và cho trẻ nghỉ học ở trường mầm non. Năm 2016, khoảng 50.000 trẻ mầm non bị đình chỉ ít nhất 1 lần, và ít nhất 17.000 trẻ bị cho nghỉ học – theo Trung tâm Tiến bộ Hoa kỳ dựa trên số liệu của Khảo sát quốc gia về Sức khoẻ trẻ em năm 2016.

Trẻ em da đen và các bé trai là đối tượng có xu hướng bị đình chỉ nhiều hơn, một thực tế cho thấy sự thiên vị chủng tộc trong ngành giáo dục. Đình chỉ học không cải thiện được hành vi của trẻ và có thể gây ra những hậu quả lâu dài. Những đứa trẻ bị đình chỉ ở cấp mầm non có xu hướng bỏ học trung học nhiều hơn và sau đó bị tống giam nhiều hơn.

Những tác phẩm của trẻ treo trên tường trung tâm chăm sóc trẻ Kidango

Luật mới  của bang California sẽ tăng ngân sách mà một trung tâm hoặc trường mầm non nhận được lên 5%/ trẻ nếu trung tâm đó có dịch vụ tư vấn tâm lý.

Một lời khuyên đơn giản từ chuyên gia tâm lý cũng có thể làm thay đổi cả giáo viên và học sinh. Ví dụ như trường hợp một bé trai khóc suốt 7 tiếng từ lúc đến lớp tới lúc tan học bất kể giáo viên có làm gì đi chăng nữa. Một trong số các giáo viên ngày càng chán nản và bỏ cuộc. Cô quyết định dành sự tập trung cho những đứa trẻ khác. Một giáo viên khác tiếp tục cố gắng, nhưng cô cũng cảm thấy mình đang thất bại. Cô bắt đầu mất kiên nhẫn.

Đó là lúc Tena Sloan – một nhà trị liệu được cấp phép – ghé thăm. Bà và một tư vấn viên khác đã gặp gỡ bố mẹ đứa trẻ, sau đó họ cùng nhau ngồi xuống lắng nghe các giáo viên nói. Ngay lập tức, họ phát hiện ra rằng ở ngôi trường trước đó, cậu bé từng bị nhốt trong tủ khi cư xử không đúng mực. Chấn thương đó rõ ràng đã gây ám ảnh với cậu bé, bà Sloan nhớ lại. “Đứa trẻ không biết rằng những giáo viên này sẽ an toàn với nó”.

Gần như ngay lập tức, 2 giáo viên kia cảm thấy đồng cảm với cậu bé. Họ trở nên kiên nhẫn hơn và có động lực để giúp cậu bé hoà nhập. Với sự giúp đỡ của các tư vấn viên, họ lên kế hoạch tập trung vào nhu cầu của trẻ. Thay vì khuyến khích cậu bé tham gia các hoạt động, họ ngồi cạnh để cho cậu bé biết rằng mình không cô đơn. Họ tìm được một đứa trẻ khác trong lớp có thể nói tiếng mẹ đẻ của cậu, khiến cậu cảm thấy thoải mái hơn. Cậu bé vẫn tỏ ra khó khăn, nhưng dần dần cảm thấy thoải mái hơn.

Giáo viên mầm non thường được trả lương thấp và phải làm việc trong môi trường đòi hỏi khắt khe, đáp ứng nhu cầu của hàng chục đứa trẻ mỗi ngày.

Nghiên cứu cho thấy giáo viên mầm non có tỷ lệ mắc bệnh mãn tính cao hơn các giáo viên cấp học khác cùng tuổi. Một nghiên cứu kết luận rằng, gần ¼ giáo viên đến các trung tâm tâm lý đang ở mức độ trầm cảm nặng.

Những thách thức này có thể khiến giáo viên bỏ nghề. Một số báo cáo cho biết tỷ lệ giáo viên mầm non bỏ nghề mỗi năm là khoảng 40% - gần gấp đôi tỷ lệ giáo viên các cấp học khác.

Theo một cuộc khảo sát mới đây về các chương trình tư vấn sức khoẻ tâm thần được thực hiện bởi Trung tâm Phát triển Con người và Trẻ em, ĐH Georgetown, các nghiên cứu viên phát hiện ra rằng, ít nhất 20 tiểu bang có sử dụng dịch vụ tư vấn tâm lý cho trường mầm non ở một mức độ nào đó, và 11 tiểu bang có chương trình ở tất cả các trường.

Mặc dù California đã có những bước tiến đầy hứa hẹn, song chắc chắn sẽ còn mất nhiều thời gian nữa để một tiểu bang lớn có thể đặt ra các quy chuẩn về dịch vụ tư vấn sức khoẻ tâm thần. Cũng có thể sẽ rất khó để tìm được những chuyên gia tâm lý đủ kinh nghiệm để làm việc cho các nhóm trẻ công lập của tiểu bang.

Chị Linda Aguilar, giám đốc trung tâm chăm sóc trẻ em Kidango ở San Jose, nhớ lại một cậu bé từng có hành vi đấm giáo viên và các bạn. Hành vi ấy khiến cậu bị đình chỉ bởi một số trung tâm trước khi đến với lớp học của chị. Nhưng với sự giúp đỡ của chuyên gia tâm lý, chị đã tạo một “hộp công cụ” - thứ có thể giúp cậu bé lấy lại bình tĩnh và giải phóng năng lượng. Aguilar đã cho vào hộp một quả bóng, một con gấu bông, chiếc máy thổi bong bóng và những món đồ chơi nhỏ khác giúp cậu bé xao nhãng và bình tĩnh lại khi tức giận.

Ngoài việc giúp cậu bé chuyển hướng hành vi, cách này cũng có tác động rõ ràng tới đứa trẻ. “Sau khi cậu bé biết rằng sẽ không bị chúng tôi đuổi ra, hành vi của đứa trẻ bắt đầu thay đổi” – chị nói.

Nguyễn Thảo (Theo NBC News)