Sau 3 năm đầu thực hiện thí điểm thành công ở 16 tỉnh, thành phố (2009-2011), từ năm 2012 đến nay, Đề án tiếp tục được nhân rộng trên 63 tỉnh, thành phố. Trong 15 năm triển khai Đề án (2009 - 2023), với sự phối hợp, vào cuộc của các ban, bộ, ngành Trung ương và các địa phương, Đề án được triển khai thiết thực, đạt được những kết quả tích cực, đáp ứng hiệu quả nhu cầu học tập, nghiên cứu của cán bộ, nhân dân ở cơ sở. 

600 đầu sách trang bị cho xã, phường, thị trấn 

Bà Nguyễn Hoài Anh, Phó Giám đốc - Phó Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho biết, trong 15 năm qua, với vai trò là cơ quan thường trực của Đề án, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã tích cực tổ chức hội nghị cộng tác viên là các nhà khoa học, chuyên gia có uy tín, nhà xuất bản có chức năng phù hợp nhằm thống nhất về đề tài, nội dung, hình thức trình bày, phương pháp tổ chức biên soạn, xuất bản, phát hành sách dành cho cơ sở xã, phường, thị trấn.

Việc điều tra, khảo sát tình hình quản lý sách tại các cơ sở xã, phường, thị trấn, nắm bắt nhu cầu đọc của cán bộ, đảng viên và nhân dân, từ đó có sự điều chỉnh về số lượng đề tài, nội dung, phương thức biên soạn phù hợp với các đối tượng bạn đọc ở cơ sở được tiến hành đồng bộ, bài bản trước khi thực hiện các giai đoạn cũng như các kỳ sơ kết, tổng kết của Đề án.

Trong cả giai đoạn 2009-2023, Đề án đã trang bị cho cơ sở xã, phường, thị trấn ở 63 tỉnh, thành phố trên cả nước gần 600 đầu sách (gồm sách giấy, sách điện tử như đĩa CD-ROM và CD Audio), với tổng số 14.408.340 bản in. Sách của Đề án phong phú, đa dạng với 08 nhóm đề tài: Sách học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Sách về công tác xây dựng Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể; Sách chính trị - pháp luật; Sách kiến thức phổ thông; Sách kỹ năng lãnh đạo, quản lý; Sách phổ biến kỹ thuật nông, lâm, ngư nghiệp; Sách trang bị cho vùng đồng bào dân tộc; sách xây dựng nông thôn mới;  Sách dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng.

Nhà xuất bản đã tích cực phối hợp với các đài truyền hình đăng, phát những tin, bài tuyên truyền về mục đích, yêu cầu, ý nghĩa của sách lý luận, chính trị, pháp luật đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý ở cơ sở; xây dựng phóng sự truyền hình tuyên truyền về mục đích, yêu cầu của Đề án, về một số mô hình sử dụng sách có hiệu quả ở các địa phương.

Hàng năm, Nhà xuất bản tổ chức thông tin đến bạn đọc những ấn phẩm mới của Đề án và tiến hành công tác số hóa, xuất bản sách điện tử trên trang Thư viện điện tử.

Theo bà Nguyễn Hoài Anh, đối tượng trang bị sách của Đề án là cán bộ, đảng viên và nhân dân ở cơ sở xã, phường, thị trấn, số lượng phát hành lớn, do vậy, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã thực hiện xuất bản sách theo một quy trình chặt chẽ nhằm bảo đảm chất lượng nội dung, hình thức. Đặc biệt nhấn mạnh “sứ mệnh” phục vụ bạn đọc ở cơ sở, với các yêu cầu chủ yếu sau:

Thứ nhất,nội dung của sách phải dễ hiểu, dễ nhớ, dễ vận dụng, tiện tra cứu, phù hợp với đối tượng người đọc là cán bộ, đảng viên và nhân dân ở cơ sở. Trong quá trình thực hiện Đề án phải chú ý đặc điểm cụ thể của từng đối tượng để có cách thức cấp phát phù hợp, tránh lãng phí. 

Thứ hai, các tri thức được đề cập trong sách bao quát ở nhiều vấn đề: từ những kiến thức lý luận chính trị phổ thông, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến các kinh nghiệm, kỹ năng nghề nghiệp, kỹ năng sống áp dụng trong sinh hoạt, sản xuất, công tác cụ thể... đòi hỏi nội dung sách phải bảo đảm tính chính xác, khách quan, khoa học, liên tục cập nhật thông tin mới nhất.

Thứ ba, sách của Đề án được trang bị cho cấp cơ sở ở 63 tỉnh/thành, do đó việc tổ chức xuất bản và bàn giao cho cơ sở phải nhanh chóng, đồng bộ để phát huy giá trị của các ấn phẩm.

Mở rộng đề tài sách mới thiết thực với cơ sở, đa dạng các loại hình xuất bản

Trong 15 năm (2009-2023), số lượng đầu sách và bản sách cấp cho các cơ sở xã, phường, thị trấn cơ bản hợp lý và chất lượng sách đã đáp ứng được nhu cầu của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân ở cơ sở. 

Tuy nhiên, theo Phó Giám đốc - Phó Tổng biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, số lượng bộ sách của Đề án gửi cho xã, phường, thị trấn còn ít, chưa đáp ứng được yêu cầu tìm hiểu của cán bộ, đảng viên và nhân dân ở cơ sở. Với xã có nhiều thôn, bản (ví dụ có từ 6 đến 10 thôn, bản), đặc biệt là ở miền núi, vùng sâu, vùng xa, nhân dân rất khó tiếp cận được sách của Đề án.

Đặc biệt, còn thiếu nhiều đề tài sách về ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất, chăn nuôi, trồng trọt, kiến thức về văn hóa, lịch sử, truyền thống, phong tục tập quán, di sản văn hóa các vùng miền, xây dựng nông thôn mới và các đề tài sách song ngữ dành cho đồng bào dân tộc thiểu số. Nội dung và hình thức sách chưa đa dạng, có đầu sách chưa phù hợp với đối tượng độc giả địa phương… Ở một số nơi chưa thực sự quan tâm đúng mức đến công tác quản lý, sử dụng sách của Đề án.

Đặt trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư phát triển mạnh mẽ, tác động rất lớn đến toàn bộ đời sống con người và xã hội, chuyển đổi số trở thành một xu thế tất yếu, bên cạnh nhu cầu sử dụng ấn phẩm truyền thống (sách giấy), cán bộ và nhân dân ở cơ sở còn có nhu cầu tiếp cận ngày càng lớn những sản phẩm của xuất bản số như sách điện tử CD-ROM, Audio.

“Để đáp ứng những yêu cầu cấp bách đó, đòi hỏi công tác xuất bản sách của Đề án cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ cả về nội dung và hình thức. Tăng cường xuất bản sách điện tử và phổ biến nội dung sách trên mạng Internet, trên các ứng dụng phần mềm. Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cần thường xuyên kiểm tra, đánh giá thực tiễn triển khai Đề án tại các tỉnh, thành phố và khảo sát nhu cầu thiết thực của cán bộ, đảng viên và nhân dân ở cơ sở đối với Đề án sách", bà Hoài Anh chia sẻ.

Đọc truyện của Đăng Khoa, miền Tây hiện lên với bến đò, gian bếp, sông nước, khói hun, cánh đồng trổ lúa, những phận người ít ai để tâm đến câu chuyện của họ. Đăng Khoa đã lắng nghe, ngắm nghía từng chi tiết nho nhỏ và kể lại theo cách của mình.

Anh chọn viết về những điều mà bản thân có thể quan sát tận tường với sự thấu hiểu sâu sắc và cảm xúc chân thật, bởi vậy mà tác phẩm gợi lên sự đồng cảm nơi bạn đọc.

Môi trường, chiến tranh, sự mất mát, căn tính loài người, sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo và viễn cảnh diệt vong xuất hiện trong tác phẩm mới của Nguyễn Đinh Khoa.

Tác giả là một cây bút trẻ kiên trì, đồng thời là một kiến trúc sư. Truyện dài Độc hànhcủa anh từng đạt giải Văn học tuổi 20 lần 6, năm 2018. Hai tác phẩm sau đều là tản văn, với Dị bản, anh trở lại thể loại truyện dài.

Dị bản mở đầu bằng một khung cảnh đậm tính nghề nghiệp của tác giả: nhân vật tôi, Phúc Giang, một kỹ sư cầu đường, trong lần nghiệm thu hiện trường thi công cây cầu dây văng thì xảy ra tai nạn sập dàn giáo. Do bị va đập nên khi rớt xuống sông, anh đã ngất đi và những chuyện khác thường bắt đầu diễn ra khi Giang được Frank, một nhà bác học thiên tài nhưng tư tưởng cực đoan cứu sống…

Khi tỉnh dậy và trở lại cuộc sống bình thường, Giang gần như ở trong trạng thái nửa tỉnh nửa mơ. Sự thật về con người của Giang dần được hé mở và những ký ức rời rạc lần lượt được ráp nối lại với nhau khi anh gặp EVIV, một cá thể được nhân bản vô tính. Từ đây anh bước vào một thế giới khác - một thế giới hiện đại và thông minh được Frank sáng tạo, nhằm chuẩn bị một đội ngũ hoàn toàn mới để thay thế loài người trên Trái đất. Một cuộc chiến âm thầm nhưng khốc liệt chuẩn bị bùng nổ... 

Dị bản- câu chuyện trong một thế giới viễn tưởng không chỉ viết về tình yêu, tình thân và sự mất mát, cũng như cô đơn là cái giá mà ta phải trả khi trưởng thành. Đây còn là một câu chuyện về vai trò và trách nhiệm của con người với thế giới mình đang sống. Tác giả dẫn dắt độc giả đối diện với những thách thức, hệ lụy của xã hội hiện đại như chiến tranh, môi trường, sự phát triển của trí tuệ nhân tạo… trong giọng văn đầy cảm xúc.

Một vấn đề mà Dị bảnđặt ra cũng là một trong những điều ảnh hưởng lớn đến giới trẻ: Sự chia cách của con người trong cuộc sống. Sự cô đơn và thiếu kết nối. Những người trong gia đình trở thành “người xa lạ chung một mái nhà”.

Liệu có phải người ta thích nói chuyện với robot vì họ lường trước được câu trả lời và tự lập trình để bảo vệ mình không bị tổn thương? Nhưng một khi trí tuệ nhân tạo đã vượt khỏi chính những người tạo ra mình thì sao? 

Văn học là tấm gương soi chiếu hiện thực. Nhà văn trẻ Phát Dương, mang trong lòng nhiều trăn trở và day dứt về cuộc sống, đã viết nên tập truyện ngắn 2 người trong 1 ngăn tủ, tạo dựng nên thế giới giả tưởng hậu hiện đại để soi rọi và chiêm nghiệm về thực tại và những ẩn ức của con người. Qua từng trang viết, ta thấy được sự vẫy vùng, tranh đấu để mỗi cá thể được làm “người” trong một thế giới buộc họ phải biến thành những cỗ máy lãnh đạm và trống rỗng.

Mỗi truyện ngắn mở ra một thế giới, một không gian giả tưởng kỳ ảo. Trong đó có một tương lai nơi con người phải chui trong những cái tủ lơ lửng mà “mỗi ngăn chỉ được phép có hai sinh vật”. Có thành phố nơi con người phải đeo mặt nạ làm việc, hay phải thi tuyển để giành một suất vào đó sống. Có chiếc đồng hồ cát xoay chuyển thời gian, có những “tàn tích” để con người vào đó nhặt lại gương mặt...

Bằng cách kể đan xen hiện thực và huyền ảo, Phát Dương khéo léo lồng ghép thế giới giả tưởng với thế giới thực tại. Sự pha trộn trên tạo nên một thế giới vừa lạ lẫm vừa quen thuộc, với những điều tưởng như phi lý nhưng đang trở nên bình thường. Trong truyện ngắn Mọt, thế giới của nhân vật chính dần bị xâm chiếm bởi lũ mọt chuyên gặm những cuốn sách “nông cạn, hời hợt”, rồi chính anh cũng bị chúng gặm nhấm và biến thành một con mọt. 

Đọc truyện của Phát Dương, ta giật mình thấy chính mình trong đó. Cây bút trẻ dường như đã khám phá đến tận cùng những lo âu và nỗi sợ đời thường. Độc giả bị thôi thúc phải nhìn lại và đưa ra lựa chọn: thờ ơ hay đối diện, giả tạo hay chân thành, hững hờ hay quyết liệt. Khi đời sống con người chẳng khác mấy so với robot thì cũng là lúc phần người trong mỗi cá nhân trỗi dậy.

Điều đáng sợ là qua ngòi bút pha trộn thực - ảo của Phát Dương, ta có cảm giác thế giới đó đang sắp trở thành hiện thực chứ không chỉ tồn tại trên trang giấy. 2 người trong 1 ngăn tủthôi thúc ta tỉnh thức, không chịu cam phận, vùng thoát khỏi guồng quay của đời, và giữ lấy tính người trong chính bản thể. Một tác phẩm gây giật mình trước tiếng nổ của hành tinh và tiếng thì thầm như vết cứa từ tâm thức của tác giả.

Nơi không có tuyếtcủa Huỳnh Trọng Khang là một truyện dài thơ mộng, huyền ảo, đậm chất cổ tích về hành trình của một cậu bé xứ nhiệt đới, từ nỗi tò mò với lớp “tuyết” đóng trong tủ lạnh, cho đến giấc mơ chinh phục núi tuyết Hi Mã Lạp Sơn bằng máy bay. Và cuộc gặp gỡ diệu kỳ với bông tuyết bé bỏng từng đi qua bao nhiêu vùng miền, chứng kiến bao nhiêu chuyện đời…

Cuốn sách vốn thuật về xứ tuyết giá lạnh, nhưng lại nồng ấm như cổ tích mẹ kể, là đại diện đẹp đẽ bước ra từ khung trời mơ mộng trong mắt em thơ, đồng thời cũng là áng thơ tinh tế dành tặng cho những điều vốn nhỏ nhoi trong mắt người lớn.

Có một sự trùng hợp thú vị, khi 3 trong số 4 tác phẩm văn học trẻ đều có yếu tố huyễn tưởng:2 người trong 1 ngăn tủvà Dị bảnđều lấy cảm hứng từ tương lai loài người, khi khoa học phát triển vượt ngoài tầm kiểm soát, và nhân loại khủng hoảng với câu hỏi hiện sinh Ta là ai? Điều gì định nghĩa con người?

Tự nhiên say(Phát Dương) đi sâu vào những lát cắt hiện tại, và tác phẩm gần nhất của Đinh Khoa về nghề kiến trúc đều thể hiện sự thay đổi lớn về cảm hứng và đề tài của hai cây bút. 

Sau đại dịch Covid 19, có lẽ biến động kinh tế thế giới, sự thịnh hành của trí tuệ nhân tạo đã gợi nhiều suy tư và cảm hứng đến các tác giả trẻ. Càng bối rối trước tốc độ phát triển của khoa học, sự thay đổi của xã hội, họ càng cố gắng thông qua bối cảnh tác phẩm của mình để đào sâu, phản ánh những khía cạnh và phẩm chất làm nên căn tính loài người.

Một là tôi vẫn tiếp tục đi làm và tích góp. Vì đã có nhà ở nên tôi không cần mất khoản thuê mướn và vay mượn để cưới vợ và hai vợ chồng cùng tích góp sau.

Hai là tôi dự định bán căn nhà và dùng 2 tỷ đồng để đầu tư một mảnh đất nhỏ vùng ven. Số còn lại tôi gửi ngân hàng và thuê một căn hộ bình dân để tiếp tục đi làm.

Cách thứ hai, tôi thấy đỡ áp lực về chuyện tiền bạc hơn nhưng về lâu dài liệu có hợp lý không? Mong chuyên gia và bạn đọc gợi ý. Xin chân thành cảm ơn!

Thlam.sgu18