Nguyên nhân của vụ việc sau đó được Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa xác nhận là ngộ độc methanol trong cồn 90 độ nhóm này pha vào bia để uống.

Đầu tháng 4, một vụ việc tương tự cũng xảy ra tại Phú Thọ. Nam bệnh nhân 56 tuổi, tiền sử nghiện rượu nhiều năm đã mua cồn sát khuẩn 90 độ về pha uống. Kết quả là bệnh nhân ngộ độc methanol, não tổn thương nghiêm trọng. Trường hợp này may mắn được cứu sống, tuy nhiên thị lực 2 mắt đã mất hoàn toàn.

ThS. BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, mỗi năm, trung tâm tiếp nhận ít nhất vài chục bệnh nhân ngộ độc methanol, bao gồm các trường hợp pha cồn sát trùng với nước để tạo thành rượu uống hoặc vô tình uống rượu lậu có pha trộn methanol.

Chai cồn 90 độ được 1 bệnh nhân mua về pha nước thành rượu uống - Ảnh: BS cung cấp

Các trường hợp đều nhập viện trong tình trạng rất nặng, đã hôn mê, hoại tử não, xuất huyết não, mù mắt. Số ca tử vong lên đến 30% (tại các cơ sở y tế tuyến dưới lên tới 50%), tuy nhiên những trường hợp cứu được cũng để lại di chứng rất nặng nề, trong đó có mù vĩnh viễn, tổn thương não.

Ông Nguyên nhấn mạnh, chai cồn sát trùng thông thường luôn có thành phần ethanol là chủ yếu, bên cạnh nước và một số thành phần phụ trợ khác. Ethanol chính là chất đảm bảo công dụng sát trùng cho người bệnh.

Tuy nhiên hiện nay, trên thị trường lưu hành rất nhiều chai cồn sát trùng “giả”, tức là thay ethanol bằng methanol – loại cồn có nguồn gốc từ sản xuất công nghiệp hoặc được nhập khẩu về (thường để pha xăng E5).

Trên thế giới hay tại Việt Nam, hóa chất methanol đều không được công nhận có công dụng sát trùng. Loaị cồn này khi dùng sát trùng bôi trên da, kể cả khi da lành vẫn có thể ngấm qua da vào máu, nên khi bôi diện rộng có thể gây nhiễm độc.

ThS. BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai - Ảnh: Minh Nhật

Bác sĩ Nguyên thông tin, để ngăn chặn các vụ ngộ độc tiếp diễn, Trung tâm chống độc đã chủ động phát hiện rất nhiều sản phẩm cồn methanol nguy hiểm, báo cáo cơ quan chức năng xử lý. Tuy nhiên, tình trạng này vẫn tiếp diễn do nhiều sản phẩm cồn methanol khác vẫn lưu hành trên thị trường.

“Về nhận diện, methanol rất giống với rượu ethanol thông thường, thậm chí còn ngọt, dễ uống hơn. Khi mới uống, bệnh nhân cũng có cảm giác giống với say rượu nên dễ bị nhầm lẫn.

Tuy nhiên, khoảng 1-2 ngày sau uống, bệnh nhân sẽ có biểu hiện mờ mắt, lơ mơ, thở nhanh do rối loạn axit máu, co giật, hôn mê. Khi đến viện, hầu hết các trường hợp này đã tổn thương não, mắt và tuần hoàn, ở trong tình trạng nguy kịch”, ông Nguyên phân tích.

Bác sĩ Nguyên cũng chia sẻ, bệnh nhân ngộ độc cồn methanol đa số đều là các trường hợp rất đáng tiếc bởi việc phát hiện quá muộn. Nhiều nước phát triển khắc phục vấn đề này bằng cách quy định cồn công nghiệp methanol phải được đóng chai, có dán nhãn, có pha màu nhận diện rất rõ nên ai cũng biết đó là chất độc.

Bởi vậy, người nghiện rượu hoặc người có ý định tự tử khi uống phải sẽ nhanh chóng được đưa đi cấp cứu, lọc máu, giải độc kịp thời nên hy vọng sống cao, không để lại biến chứng.

Hình ảnh não 1 bệnh nhân tổn thương nặng do uống phải cồn công nghiệp methanol: Ảnh: BS cung cấp

Hệ lụy nghiêm trọng khác của việc cồn methanol tràn lan trên thị trường, theo ông Nguyên, chính là sản phẩm này có thể chui lủi vào các phòng khám, bệnh viện, khiến việc đảm bảo sát trùng, bảo vệ người bệnh không được đảm bảo.

Điều này có nghĩa, với bệnh nhân đến các cơ sở y tế, nếu các loại cồn rởm này được sử dụng để sát trùng cho các thủ thuật từ lấy máu, tiêm truyền đến các phẫu thuật lớn thì không thể phòng chống biến chứng nhiễm khuẩn, để lại hậu quả rất lớn.

Đặc biệt, trong đại dịch Covid-19, nếu các sản phẩm sát trùng tay cũng sử dụng loại cồn công nghiệp methanol thì vừa không thể đảm bảo diệt virus, vừa tăng nguy cơ nhiễm độc (vì một ngày mỗi người có thể phải sát trùng tay nhiều lần).

Một số loại cồn công nghiệp methanol - Ảnh: N.Liên

Đối với người dân, để bảo vệ bản thân khỏi ngộ độc methanol, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo nên hạn chế tối đa việc uống rượu. Nếu sử dụng, hãy lựa chọn những sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng để tránh trường hợp uống phải rượu có pha methanol.

Bên cạnh đó, không nên uống hoặc pha bất cứ loại cồn sát khuẩn nào thành rượu, hoặc pha với bia để uống. Bởi ngoài methanol, cồn ethanol khi uống nồng độ cao cũng có thể khiến đường tiêu hóa bị bỏng, thậm chí tử vong nếu tình trạng quá nặng.

“Đặc biệt, cần quản lý hóa chất cồn công nghiệp methanol, không để loại hóa chất này có cơ hội “tuồn ra ngoài” hoặc xuất hiện từ nguồn nhập lậu, vào tay những người làm ăn không chân chính, từ đó tạo ra các sản phẩm nguy hiểm cho cộng đồng. Chúng ta rất cần biện pháp giải quyết tận gốc, có tính hệ thống”, bác sĩ Nguyên nhấn mạnh.

Nguyễn Liên

Bà Ánh nêu lý do, máy chạy thận của bệnh viện không đảm bảo chất lượng. Các danh mục thuốc và trang thiết bị y tế được trang bị không đáp ứng được việc chạy thận cho bệnh nhân. Nếu các bác sỹ tiếp tục điều trị cho các bệnh nhân bị suy thận sẽ gây nguy hiểm cho tính mạng của người dân.

Bà Ánh cho hay, các thiết bị phục vụ cho chạy thận ở đây đã cũ (được trang bị từ năm 2009), không được kiểm định thường xuyên. Nếu tiếp tục dùng nó để chạy thận cho bệnh nhân rất có thể xảy ra sự cố nghiêm trọng giống như vụ bác sĩ Hoàng Công Lương ở bệnh viện Hòa Bình đã từng gây rúng động.

Khoa thận nhân tạo tố máy móc, thiết bị chạy thân không còn đảm bảo

 "Vì lo cho sức khỏe của người dân,với tư cách là lãnh đạo Khoa chạy thận nhân tạo, tôi quyết định dừng không chạy thận cho người bệnh đang được điều trị tại đây. Nếu tiếp tục cho bệnh nhân được chạy thận, Giám đốc Bệnh viện Giao thông vận phải ký cam kết với chúng tôi và nhận chịu hoàn toàn trách nhiệm pháp ly nếu xảy ra sự cố", bà Ánh nêu quan điểm.

Ông Bùi Hữu Hoàng, Giám đốc Bệnh viện Giao thông vận tải Hải Phòng cho biết, bệnh viện đang kiểm tra lại máy móc, nếu đạt tiêu chuẩn sẽ tiếp tục chữa trị trở lại bệnh nhân sớm nhất.

Hiện có hơn 50 bệnh nhân suy thận nặng đang được điều trị chạy thân tại đơn vị này. Các bệnh nhân cho biết họ rất hoang mang khi bệnh viện ngừng chạy thận.

Trao đổi với VietNamNet, Giám đốc Sở Y tế Hải Phòng Phạm Thu Xanh cho biết, đơn vị vừa có công văn hỏa tốc gửi Bệnh viện Giao thông vận tải, Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế về việc hỗ trợ tiếp nhận bệnh nhân liên quan đến sự cố nêu trên.

Công văn hỏa tốc của Sở y tế Hải Phòng "giải cứu" bệnh nhân đi viện khác

Công văn của lãnh đạo Sở Y tế Hải Phòng ghi rõ: "Hiện tại, Bệnh viện Giao thông vận tải Hải Phòng đang tiếp nhận và điều trị bệnh nhân chạy thận nhân tạo. Tuy nhiên, Sở Y tế nhận được phản ánh về tình hình máy chạy thận có vấn đề cần phải kiểm tra và khắc phục, sau đó mới chạy cho bệnh nhân".

Để đảm bảo an toàn và quyền lợi cho bệnh nhân, Sở Y tế yêu cầu Bệnh viện Giao thông vận tải, tạm dừng việc chạy thận nhân tạo và chuyển ngay bệnh nhân về Bệnh viện Đa khoa Quốc Tế và Bệnh viện Hữu Nghị Việt Tiệp. Sau khi kiểm tra xong hệ thống máy, yêu cầu bệnh viện báo cáo về Sở Y tế để được tiếp tục nhận bệnh nhân về điều trị.

Bác sỹ từ chối chạy thận, bệnh nhân hoang mang

Sở Y tế Hải Phòng cũng yêu cầu Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế có kế hoạch tiếp nhận bệnh nhân chạy thận nhân tạo được chuyển đến từ Bệnh viện Giao thông vận tải.

Ngoài ra, Sở Y tế Hải Phòng đề nghị Cục Giao thông vận tải (đơn vị chủ quản của Bệnh viện Giao thông vận tải) kiểm tra hệ thống máy chạy thận nhân tạo để đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Hoài Anh

Sự cố chạy thận ở Nghệ An nhiễm khuẩn do điểm chết ống nước

Trưa nay, Sở Y tế Nghệ An tổ chức họp báo thông tin kết quả chính thức sự cố chạy thận nhân tạo xảy ra ở Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa tỉnh Nghệ An bị nhiễm khuẩn nguồn nước.

Các xét nghiệm trực tiếp là xét nghiệm nhằm tìm kiếm sự hiện diện của thành phần cấu tạo virus trong cơ thể. Hiện nay, xét nghiệm phổ biến nhất là tìm kiếm các đoạn gen của virus bằng kỹ thuật PCR, ngoài ra còn có xét nghiệm nuôi cấy phân lập virus.

Về ưu điểm, xét nghiệm này có thể phát hiện người nhiễm virus ở những giai đoạn rất sớm, kể từ khi người bệnh chưa biểu hiện bệnh. Đây là xét nghiệm rất có giá trị, được Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo dùng để chẩn đoán một người có đang bị nhiễm bệnh hay không.

Tuy vậy, xét nghiệm này có nhược điểm là đòi hỏi phải có phòng xét nghiệm được trang bị đủ phương tiện cần thiết, nhân viên được đào tạo chuyên sâu và thường tốn kém, mất nhiều thời gian. Vì vậy, để thực hiện xét nghiệm trực tiếp cho tất cả đối tượng nghi nhiễm là điều không hề dễ dàng, cần có thời gian dài.

Các xét nghiệm gián tiếp là xét nghiệm nhằm tìm kiếm dấu vết của virus để lại trong cơ thể nhiễm. Cụ thể, trong trường hợp bệnh Covid-19 là làm các xét nghiệm tìm kháng thể mà cơ thể sinh ra khi bị nhiễm virus SARS-CoV-2. Đây chính là xét nghiệm test nhanh mà nhiều địa phương đang thực hiện hiện nay.

Tuy nhiên, bác sĩ Khiêm nhấn mạnh, điều cần hết sức lưu ý là người nhiễm virus SARS-CoV-2 không phải ai cũng sinh ra kháng thể, và kháng thể cũng không phải được tạo ra ngay sau khi bị nhiễm virus.

Rất nhiều nghiên cứu về Covid-19 cho thấy chỉ có 23% người nhiễm SARS-CoV-2 có kháng thể IgM sau 1 tuần bị nhiễm, 58% người nhiễm 2 tuần mới có kháng thể và 75% người bị nhiễm sau 3 tuần mới có kháng thể.

Bởi vậy, xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể dương tính chỉ thể hiện rằng người đó đã từng bị nhiễm virus SARS-CoV-2 trong quá khứ, chứ không thể khẳng định người đó có đang bị bệnh, có khả năng lây bệnh hay không.

Ngược lại, xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể âm tính không có nghĩa là người đó đã thực sự an toàn. (Nếu một người bị nhiễm virus này ở giai đoạn đầu khi chưa có kháng thể, xét nghiệm chắc chắn cho kết quả âm tính. Tuy nhiên, người này vẫn có thể lây bệnh cho người khác).

Bác sĩ Khiêm nhấn mạnh, việc làm xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể trong quần thể dân số nguy cơ có giá trị xác định tỷ lệ người từng nhiễm virus SARS-CoV-2, giúp đánh giá quy mô dịch bệnh trong cộng đồng và  giúp các nhà hoạch định chính sách có các biện pháp tổ chức chống dịch phù hợp.

“Bởi vậy, người đi từ vùng dịch về dù có xét nghiệm test nhanh tìm kháng thể âm tính vẫn có thể là người đang nhiễm bệnh, vẫn có thể lây nhiễm bệnh cho cộng đồng. Những người này cần tiếp tục tuân thủ thực hiện cách ly theo khuyến cáo của Bộ Y tế”, bác sĩ Khiêm khuyến cáo.

Nguyễn Liên

Quyền Bộ trưởng Y tế: Dịch Covid-19 giai đoạn mới phức tạp hơn

Quyền Bộ trưởng Y tế nhận định, dịch Covid-19 giai đoạn mới phức tạp hơn giai đoạn trước nên phải ứng phó nhanh hơn, khẩn trương hơn.