Người Việt quan niệm rằng, vào ngày này, Táo quân cưỡi cá chép lên chầu trời sau một năm trông coi, cai quản dưới hạ giới.

Vì vậy mâm cơm cúng được thực hiện để bày tỏ lòng biết ơn với các vị thần. Đồng thời, đây cũng là dịp để các gia đình sum họp, đoàn viên. Tùy điều kiện và hoàn cảnh, các gia đình có thể chuẩn bị mâm cỗ chay hoặc mặn.

Mâm cơm cúng Táo quân thường có các món ăn thuần Việt như giò, chả, gà luộc, xôi... hoa tươi, hoa quả.

Điểm đặc biệt nhất của lễ cúng này là bên cạnh mâm cơm, người Việt thường chuẩn bị thêm 2 hoặc 3 con cá chép thả trong chậu nước. Sau khi cúng xong, người dân sẽ đem phóng sinh ở sông, ao, hồ... với quan niệm để đưa ông Táo về trời.

Thả cá chép ngày ông Công ông Táo. Ảnh: VietNamNet

Về tục lệ này, Thượng tọa Thích Đức Thiện -  Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội đồng trị sự, Giáo hội Phật Giáo Việt Nam, cho biết:

"Theo tín ngưỡng dân gian, sau khi cúng bái xong, cá chép được mang ra thả ở sông, hồ đưa các Táo lên Thiên đình báo cáo để Thiên đình định đoạt công tội cho tất cả loài người.

Tuy nhiên, theo giáo lý nhà Phật, hành động thả cá chép mang ý nghĩa phóng sinh. Phóng sinh cá chép ngày Tết ông Công ông Táo không chỉ là một nét đẹp văn hóa, mà còn thể hiện sự từ bi quý báu của người Việt Nam".

Nhưng việc thả cá chép ngày ông Công ông Táo cũng phải đúng cách để đảm bảo ý nghĩa của tục lệ này.

Gia chủ nên chọn những chú cá còn khỏe mạnh, khi chạm nhẹ tay vào mặt nước trong chậu thấy cá bơi nhanh, quẫy mạnh.

Cá chép mang về nhà phải để trong một chiếc bát sạch, dùng nước sạch đổ vào tạo môi trường cho cá bơi.

Sau lễ cúng ông Công ông Táo được tiến hành trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp, gia chủ hạ lễ, hóa vàng và mang cá chép đi phóng sinh.

Người thả cá cần chọn những ao, hồ nước sạch, không ô nhiễm. Khi thả, chúng ta không nên đứng trên cao đổ hay ném cá xuống. Làm như vậy, cá có thể bị chết khi chạm mặt nước.

Thay vào đó, người thả phải chọn chỗ mép nước gần, nhẹ nhàng nghiêng bát hoặc túi để cá tự quẫy, bơi vào dòng nước.

Thả cá xong, chúng ta nên lưu lại một chút xem cá đã bơi đi chưa, tránh tình trạng cá mắc kẹt không thể bơi ra giữa dòng.

Tuyệt đối, người dân cần tránh việc thả cá cùng túi nilon xuống ao, hồ… để không làm ô nhiễm môi trường.

Xem thêm video: Màn bắn pháo hoa đón năm mới 2021 

Lê Phương

Gợi ý mâm cỗ cúng ông Công ông Táo 2021 đầy đủ, chi tiết nhất

Lễ cúng ông Công ông Táo thường được tiến hành vào ngày 23 tháng Chạp.