Nhận định, soi kèo Dangkor vs Kirivong Sok Sen Chey, 18h00 ngày 6/1

Cuộc trưng cầu dân ý cho thấy, ông Salmond đã đánh giá chính xác tình cảm của người dân lúc bấy giờ dành cho Nữ hoàng - 52% muốn bà tiếp tục là nguyên thủ quốc gia. Tuy nhiên, ông Salmond đã tính toán sai thái độ của Scotland về việc độc lập khi tỷ lệ bỏ phiếu ủng hộ giảm xuống còn 45%.

Theo CNN, trong số nhiều bài học từ sự kiện IndyRef 2014 ở Scotland, một điều được rút ra là, Nữ hoàng không bị coi là một phần trực tiếp gây ra vấn đề. Tuy nhiên, ở Bắc Ireland, trong phần lớn thời gian trị vì của bà, điều trái ngược đã xảy ra.

Suốt 30 năm xung đột vũ trang ở Bắc Ireland, những người ủng hộ sự toàn vẹn của Vương quốc Anh đã chống lại những người theo chủ nghĩa dân tộc Ireland.  Trong đó, những người theo chủ nghĩa đoàn thể trung thành với vương miện Anh và các giá trị truyền thống họ tin nó còn lưu giữ. Song, đối với những người theo chủ nghĩa dân tộc Ireland, đó lại là biểu tượng của phần lớn sự chia cắt tỉnh này, phản ánh các lực lượng Anh từng buộc tổ tiên của họ phải quy phục cũng như thôn tính đất đai của họ.

Lord Louis Mountbatten, ông chú yêu thích của Vua Charles III và cũng là vị toàn quyền cuối cùng của Anh ở Ấn Độ, đã bị những người theo phe Cộng hòa Ireland sát hại cùng với một số người cháu của ông. Thông điệp gửi đến quốc vương Anh lúc bấy giờ là, những người có cùng dòng máu với bà đã trở thành mục tiêu tấn công.

Câu trả lời công khai của Nữ hoàng được đưa ra nhiều năm sau đó, trong một chuyến thăm Bắc Ireland năm 2012 tiếp sau hòa bình do Thỏa thuận Thứ Sáu tuần Thánh mang lại. Khi đó, bà đã bắt tay Martin McGuinness, một trong các chính khách Cộng hòa liên quan nhất đến các phe nhóm đứng sau bạo lực trong quá khứ. 

Việc các quan chức chính phủ đề nghị Nữ hoàng bắt tay McGuinness nói lên sức mạnh ảnh hưởng của bà đối với mọi thứ thuộc liên minh. Những người Cộng hòa theo chủ nghĩa dân tộc Ireland trong đảng của chính khách này rốt cuộc miễn cưỡng chấm dứt "cuộc xung đột vũ trang" và hiện vẫn ở lại Vương quốc Anh.

Vì vậy, quan điểm cho rằng Nữ hoàng Elizabeth không có mấy ảnh hưởng đến liên minh ngày nay là hiểu sai về triều đại của bà. Nữ hoàng thực sự là lực lượng thống nhất, sử dụng quyền lực mềm của bà một cách tế nhị và kín đáo với mục đích duy nhất là duy trì liên minh cùng những dấu tích của Đế chế, Khối thịnh vượng chung.

Khả năng của Nữ hoàng trong việc thấu hiểu và điều hướng sự phức tạp của mối quan hệ Edinburgh - London theo cách các chính trị gia Anh, đặc biệt là phe Bảo thủ hiếm khi nắm bắt được, cũng như khả năng vượt qua nỗi đau cá nhân dưới bàn tay của những người Ireland theo chủ nghĩa dân tộc quốc gia, đã chứng minh đóng góp của bà cho sự thống nhất vương quốc.

Không phải ngẫu nhiên mà người chồng quá cố của Nữ hoàng - Hoàng tế Philip được phong là Công tước xứ Edinburgh hay con trai bà - Vua Charles III hiện nay từng được trao tước hiệu Hoàng thân xứ Wales tại lâu đài Caernarfon ở xứ Wales hoặc cháu trai của bà - Hoàng tử William, Công tước xứ Cambridge, cũng được phong làm Bá tước Strathearn ở Scotland. Là người kế vị ngai vàng, William hiện kế thừa tước hiệu Công tước Rothesay ở Scotland trước đây do cha mình từng nắm giữ.

Cũng không phải ngẫu nhiên khi Nữ hoàng đã dành nhiều tháng trong năm tại lâu đài Balmoral ở Scotland, một trong những dinh thự bà yêu thích và cảm thấy gắn bó. Chính tại Balmoral, bà đã thực hiện các trọng trách cuối cùng trước khi băng hà, bao gồm cả chấp nhận kiến nghị từ chức của Thủ tướng Anh Boris Johnson và mời người kế nhiệm ông - Liz Truss thành lập một chính phủ mới. Hai ngày sau, hôm 8/9, các thành viên gia đình của Nữ hoàng đã tề tựu ở đó, vào thời điểm Điện Buckingham công bố thông tin về sự ra đi của bà cho người dân Anh và thế giới biết.

Nữ hoàng Elizabeth xây dựng bản thân như nhân vật có thiện cảm với cả Vương quốc Anh. Sức mạnh thống nhất của bà về mặt này được đánh giá "mềm dẻo và hiệu quả". Nữ hoàng không bao giờ tuyên bố bản thân cảm thấy là người Anh nhiều hơn người Scotland hoặc ít gắn bó với người Bắc Ireland hơn người xứ Wales.

Những thù hận cũ đối với quốc vương Anh đã có trước thời kỳ trị vì của bà hơn một thế hệ. Đối với nhiều người ở tất cả các vùng đất thuộc Vương quốc Anh, Nữ hoàng là hiện thân của tính nhất quán, phong tục và sự tiếp nối. Do đó, con trai của bà - Vua Charles III được kỳ vọng cũng có khả năng làm như vậy.

Tuấn Anh

Trước trận chung kết lượt về, Thái Lan gặp một vài vấn đề về chấn thương, trong đó đáng chú ý là tiền đạo chủ lực Dangda hiện vẫn chưa hoàn toàn hồi phục. HLV Polking cho biết: "Chúng tôi nhớ Dangda. Cậu ấy là cầu thủ đẳng cấp. Nhưng trận lượt đi cho thấy không có cậu ấy thì các cầu thủ còn lại vẫn làm rất tốt công việc.

Chúng tôi vẫn còn thời gian để xem kỹ tình trạng chấn thương của cầu thủ. Vẫn còn khoảng 30 tiếng trước thời điểm trận đấu diễn ra. Tôi chưa quyết đội hình thi đấu".

Cũng như trận lượt đi, chiến lược gia người Đức khẳng định tuyển Thái Lan không có chủ trương chơi phòng ngự: "Thái Lan không ra sân để phòng ngự. Chúng tôi ra sân, chơi theo đúng phong cách của mình và giành chiến thắng".

Đánh giá về tuyển đối thủ HLV Polking nói:"Việt Namchơi rất tốt ở lượt đi. Họ khởi đầu tốt hơn nhưng từ khoảng phút 20 tới 25, chúng tôi dần kiểm soát được lại tình hình.

Thái Lan lúc đó phòng ngự nhiều, chưa tấn công được nhiều trong hiệp 1 nhưng sang hiệp 2 đội đã lội ngược dòng dẫn lại 2-1. Bàn gỡ 2-2 của Việt Nam ở cuối trận mở ra cục diện hấp dẫn hơn cho trận lượt về và chúng ta hãy cùng chờ xem".

“Tuyển Việt Nam có hệ thống tốt nhưng chúng tôi có những cầu thủ giỏi có thể khai thông thế bế tắc, như đội trưởng Theerathon Bunmathan. Chúng tôi không có nhiều thời gian tập luyện nhưng chúng tôi có những cầu thủ chất lượng", HLV Mano Polking chốt lại.

Trận chung kết lượt về AFF Cup 2022 tuyển Việt Nam vs Thái Lan diễn ra vào lúc 19h30 ngày 16/1 trên sân Thammasat.

“Voi chiến” từng vượt qua Việt Nam 2-0 ở trận bán kết lượt đi AFF Cup 2020, diễn ra vào cuối năm 2021. Ba trận đấu còn lại kết thúc với tỉ số hòa 0-0 (bao gồm 2 trận tại vòng loại World Cup 2022 và trận bán kết lượt về AFF Cup 2020).

Đáng nói, kể từ khi HLV Mano Polking tiếp quản ghế nóng ở tuyển Thái Lan thay cho người tiền nhiệm Nishino, mọi chuyện khó khăn hơn cho ông Park Hang Seo, dù thành tích đối đầu ngang bằng (1 thắng, 1 hoà, 1 thua).

Chiến thắng của ông Park trước HLV Mano Polking ở chung kết SEA Games 31 thực tế chỉ làm nguôi ngoai phần nào nỗi đau của tuyển Việt Nam khi thất bại trước người Thái tại bán kết AFF Cup 2020.

Vậy nên, lần tái đấu tới đây bên cạnh giúp tuyển Việt Nam chiến thắng để vô địch AFF Cup 2022, HLV Park Hang Seo cũng có mục tiêu riêng của mình, đồng thời “đòi nợ” thay những người đồng hương đang làm việc tại Đông Nam Á.

Xem ngay lịch thi đấu AFF CUP 2022 mới nhất tại đây!

Nếu so sánh, các thành tựu chính sách đối ngoại của bà Harris trước khi làm “phó tướng” cho ông Biden, từ thời làm công tố viên đến tổng chưởng lý bang và thượng nghị sĩ nhiệm kỳ đầu tiên, rõ ràng rất ít ỏi. Tuy nhiên, trang Project Syndicate nhận định, 4 năm giữ chức phó tổng thống vừa qua đã cung cấp cho bà Harris một khóa học cấp tốc về quan hệ quốc tế mà ít thành viên đảng Dân chủ hay đảng Cộng hòa nào có thể sánh kịp.

Cũng như một số ít quan chức cấp cao khác trong chính quyền Biden, bà Harris nhận được báo cáo tóm tắt tình hình hàng ngày dành cho tổng thống vào mỗi buổi sáng, tham dự hầu hết các cuộc tiếp xúc của ông Biden với các nguyên thủ quốc gia và lãnh đạo chính phủ nước ngoài đến thăm Mỹ cũng như có mặt tại Phòng Tình huống ở Nhà Trắng khi các quyết định quan trọng về an ninh quốc gia được đưa ra.

Bà Harris cũng đã công du hơn 20 quốc gia, gặp gỡ hơn 150 nhà lãnh đạo nước ngoài và đích thân dẫn đầu nhiều phái đoàn chủ chốt, bao gồm 3 phái đoàn Mỹ gần đây nhất đến Hội nghị An ninh Munich (Đức).

Trong suốt đại dịch Covid-19, quá trình Mỹ rút quân khỏi Afghanistan, cuộc xung đột Nga - Ukraine, sự cạnh tranh ảnh hưởng ngày càng gay gắt với Trung Quốc, cuộc xung đột mới nhất ở Trung Đông và nhiều cuộc khủng hoảng nhỏ hơn, các đồng minh và đối tác của Mỹ đã coi bà Harris là “một người vững vàng, có năng lực”.

Ian Bremmer, thành viên Ủy ban điều hành Cơ quan cố vấn cấp cao của Liên Hợp Quốc về trí tuệ nhân tạo, nhận định ngay cả khi các đồng minh của Washington không đánh giá cao bà Harris như ông Biden, họ chắc chắn coi bà “đáng tin cậy hơn nhiều” so với đối thủ Cộng hòa - cựu Tổng thống Donald Trump.

Tuy nhiên, thế giới quan và ưu tiên chính sách của bà Harris có gì khác biệt so với ông Biden? Giới quan sát tin, giữa họ có rất nhiều điểm trùng lặp, nhưng cũng có sự khác biệt đáng kể.

Tổng thống Biden, hiện 81 tuổi, trưởng thành vào thời kỳ đỉnh điểm của Chiến tranh Lạnh và thế giới quan của ông phản ánh điều này. Ông tin tưởng mạnh mẽ vào "chủ nghĩa biệt lệ của Mỹ" và nhìn quan hệ quốc tế theo hướng trắng - đen, cụ thể là cuộc đấu tranh giữa các nền dân chủ và chế độ độc tài, nơi Mỹ luôn là một thế lực vì điều tốt đẹp.

Ông Biden cũng tin vào lý thuyết chính trị "người vĩ đại", vốn cho rằng những chính khách như ông có thể thay đổi tiến trình các sự kiện thông qua việc xây dựng mối quan hệ cá nhân và sức mạnh ý chí.

Ngược lại, bà Harris, 59 tuổi, lớn lên trong thế giới hậu Chiến tranh Lạnh, nơi thách thức lớn nhất đối với quyền bá chủ của Mỹ là không duy trì được các lý tưởng của mình ở trong và ngoài nước.

Với tư cách là một công tố viên, bà có khuynh hướng đánh giá các quốc gia dựa trên mức độ tuân thủ pháp quyền và các chuẩn mực quốc tế, thay vì hệ thống chính trị hoặc các nhà lãnh đạo của họ. Nhận ra sự cần thiết của việc Mỹ can dự vào các quốc gia bị cáo buộc thiếu dân chủ và thừa nhận những thiếu sót về mặt dân chủ của chính nước Mỹ, nữ chính khách này coi khuôn khổ "dân chủ đối đầu độc tài" là “giản lược và phi thực tế”.

Giới quan sát lưu ý, dù nhất trí với ông Biden rằng Mỹ nhìn chung là một thế lực vì điều tốt đẹp, nhưng bà Harris vẫn cảnh giác với những hậu quả không mong muốn và ủng hộ các cách tiếp cận đa phương hơn là những biện pháp can thiệp đơn phương. Bà cũng tin đi đầu làm gương là cách hiệu quả nhất để Mỹ thực thi quyền lực trong một thế giới đa cực và cạnh tranh hơn.

Sự tương phản về thế giới quan giữa hai người được thể hiện rất khác nhau ở các lĩnh vực chính sách. Ông Biden và bà Harris hoàn toàn nhất trí về việc cần hợp tác với Trung Quốc bất cứ khi nào có thể, trong khi vẫn cạnh tranh mạnh mẽ và phối hợp chặt chẽ với các đồng minh về những vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia.

Với tư cách là phó tổng thống, bà Harris đã dành nhiều nỗ lực để củng cố mối quan hệ Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ, 4 lần công du đến châu Á và thường xuyên gặp gỡ Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. Chính quyền của bà sẽ ưu tiên xây dựng liên minh hơn các biện pháp đơn phương như áp hàng rào thuế quan, kiểm soát xuất khẩu và trừng phạt, đồng thời tăng cường "xoay trục sang châu Á" vượt ra ngoài cách tiếp cận của ông Biden.

Tuy nhiên, với cuộc xung đột Nga - Ukraine, dù cùng ủng hộ Kiev, nhưng bà Harris nhìn nhận cuộc khủng hoảng theo khía cạnh pháp lý, còn ông Biden xem xét vấn đề qua lăng kính đạo đức. Sự khác biệt cơ bản về quan điểm này có thể dẫn đến sự khác biệt về chính sách trong các hoàn cảnh thay đổi. Mặc dù tán thành một thỏa thuận ngừng bắn song phương, nhưng bà Harris được tin sẽ ít khả năng gây sức ép buộc Ukraine tham gia đàm phán không mong muốn hơn ông Biden.

Xung đột Israel - Palestine đánh dấu sự chia rẽ chính sách đối ngoại đáng kể nhất giữa ông Biden và nữ “phó tướng”. Bà Harris nhạy cảm hơn trước những cáo buộc Israel vi phạm luật pháp quốc tế ở Dải Gaza và Bờ Tây. Bà cũng thường ủng hộ nhà nước Palestine hơn ông Biden, người công khai tán thành giải pháp 2 nhà nước nhưng vẫn ưu ái chính quyền cực hữu của Thủ tướng Israel Netanyahu.

Các nhà phân tích cho rằng, dù tiếp tục công nhận Israel là đối tác an ninh quan trọng nhất của Mỹ ở Trung Đông và đảm bảo khả năng tự vệ của nước này, nhưng bà Harris sẽ gây thêm áp lực buộc Tel Aviv duy trì luật pháp. Cách tiếp cận khác biệt với "mối quan hệ đặc biệt" này sẽ phản ánh sự thay đổi so với các chính quyền trước đây, nhưng điều chỉnh chính sách của Washington gần gũi hơn với chính sách của hầu hết các đồng minh.

Khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024 đang đến gần, khả năng định hình các vấn đề toàn cầu của bà Harris nếu lên nắm quyền trong 4 năm tới đang trở nên rõ nét hơn. Mặc dù có nhiều điểm tương đồng với ông Biden nhưng thế giới quan độc đáo của bà Harris hứa hẹn sự khác biệt về chính sách đối ngoại trên trường quốc tế.

Cuộc 'so găng' then chốt giữa ông Trump và bà Harris