Bỏ bữa hoặc ăn không đúng giờ

Bỏ bữa, đặc biệt là bữa sáng, khiến cơ thể đói và có xu hướng ăn nhiều hơn vào các bữa sau, làm tăng nhanh lượng glucose trong máu.

Người bệnh nên ăn đều đặn 3 bữa chính và thêm bữa phụ nếu cần, để duy trì năng lượng ổn định và tránh tăng vọt đường huyết sau ăn.

Tiêu thụ đồ uống có đường

Nước ngọt, trà sữa, nước ép trái cây chứa nhiều đường dễ hấp thụ, làm tăng đường huyết ngay lập tức. Một lon nước ngọt có thể làm đường huyết tăng đáng kể chỉ sau 30 phút.

Người bệnh nên tránh đồ uống có đường, thay vào đó là nước lọc, trà thảo mộc hoặc cà phê đen không đường.

Ăn khẩu phần quá lớn

Lượng thức ăn quá nhiều, kể cả thực phẩm lành mạnh như trái cây và ngũ cốc, cũng có thể làm tăng đường huyết. Vì thế, người bệnh cần kiểm soát khẩu phần ăn, sử dụng đĩa nhỏ hơn và không nên ăn quá no.

Không uống thuốc đúng liều

Việc quên uống thuốc hoặc tự ý điều chỉnh liều lượng có thể gây ảnh hưởng đến việc kiểm soát đường huyết. Người bệnh nên tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ.

Các nguyên tắc ăn uống hỗ trợ ổn định đường huyết

Để duy trì đường huyết ổn định, người bệnh đái tháo đường cần tuân thủ các nguyên tắc ăn uống sau:

Kết hợp bữa ăn đa dạng

Kết hợp carbohydrate, protein và chất béo lành mạnh trong mỗi bữa ăn để giảm tốc độ tiêu hóa carbohydrate và ngăn ngừa đột biến đường huyết.

Chia nhỏ bữa ăn khi cần

Chia nhỏ bữa ăn trong ngày (3 bữa chính và 1-3 bữa phụ khi có chỉ định của bác sĩ) giúp duy trì năng lượng ổn định và tránh tăng đường huyết đột ngột.

Ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ

Chất xơ không chuyển hóa thành đường, giúp tăng cảm giác no và hỗ trợ tiêu hóa. Người bệnh đái tháo đường nên tiêu thụ 25-38gr chất xơ mỗi ngày từ rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu và trái cây ít ngọt.

Uống đủ nước

Đủ nước giúp điều hòa cơ thể và hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Nên chọn nước lọc thay vì nước ngọt hoặc nước trái cây chứa nhiều đường.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần duy trì hoạt động thể chất đều đặn. Tập thể dục giúp tiêu thụ glucose để sản sinh năng lượng, từ đó giảm đường huyết và giúp các tế bào nhạy cảm hơn với insulin. Người bệnh đái tháo đường nên duy trì thói quen vận động ít nhất 150 phút mỗi tuần với các bài tập vừa phải như đi bộ, đạp xe, yoga…

Đồng thời, theo dõi đường huyết giúp người bệnh hiểu rõ cách cơ thể phản ứng với các loại thực phẩm và hoạt động hàng ngày. Từ đó, có thể điều chỉnh kịp thời chế độ ăn uống và sinh hoạt.

Các sai lầm khác cần tránh

- Không uống thuốc đúng liều: Việc quên uống thuốc hoặc tự ý điều chỉnh liều lượng có thể gây ảnh hưởng đến việc kiểm soát đường huyết. Người bệnh nên tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ.

- Dùng quá nhiều thực phẩm có năng lượng cao: Một số thực phẩm như miến, mì ống, bánh mì chứa nhiều carbohydrate dễ làm tăng đường huyết. Người bệnh nên giới hạn hai phần trái cây mỗi ngày và ưu tiên rau xanh không tinh bột.

- Uống đồ uống ngọt để giải khát: Nước ép trái cây và nước ngọt có thể làm tăng đường huyết. Nếu cần, hãy chọn trái cây tươi để có thêm chất xơ.

Người bệnh đái tháo đường cần xây dựng một chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý, khoa học để quản lý tốt đường huyết, tránh các biến chứng nguy hiểm. Điều quan trọng là duy trì thói quen ăn uống lành mạnh và hoạt động thể chất đều đặn.

Ngoài ra, cần chủ động thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để thiết lập một kế hoạch dinh dưỡng và sinh hoạt phù hợp, giúp ổn định đường huyết và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Thạc sĩ Trịnh Hồng Sơn

Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Bộ Y tế

Ngày 14/1, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài đã tổ chức buổi lễ tiếp đón đoàn kiều bào về nước tham dự chương trình Xuân quê hương 2023.

Tham dự buổi gặp mặt có phó Chủ tịch Trung ương Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam Phùng Khánh Tài, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Phạm Quang Hiệu cùng 123 kiều bào tiêu biểu đại diện cho hàng triệu người Việt Nam đang sinh sống, làm việc và học tập tại nước ngoài.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Phạm Quang Hiệu chào mừng đoàn kiều bào tiêu biểu về nước nhân chương trình Xuân quê hương 2023. Thứ trưởng ghi nhận tấm lòng luôn hướng về tổ quốc của đồng bào, cũng như tinh thần nỗ lực vượt qua khó khăn để khẳng định vị thế của Việt Nam trong năm 2022.

Ông Phạm Quang Hiệu khẳng định Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến công tác kiều bào và tạo điều kiện thuận lợi cho người Việt Nam sinh sống tại nước ngoài có thể đóng góp công sức cho công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Thứ trưởng đề nghị các đại biểu kiều bào có mặt trong cuộc gặp mặt hôm 14/1 tiếp tục phát huy vai trò và ảnh hưởng tích cực để xây dựng cộng đồng người Việt tại nước ngoài ngày một vững mạnh hơn.

Chia sẻ tại buổi gặp mặt, một số kiều bào tiêu biểu nêu lên những tình cảm của mình khi được trở về Việt Nam sau nhiều năm bị ảnh hưởng của đại dịch. Bên cạnh đó, một số đại biểu cũng chia sẻ về những tâm tư, nguyện vọng nhằm phát huy hơn nữa vai trò của kiều bào trong việc xây dựng đất nước.

Ông Nguyễn Hoài Bắc, Việt kiều tại Canada, nhấn mạnh quê hương chỉ có một, vì vậy bà con người Việt dù ở đâu vẫn luôn hướng về Việt Nam và mong muốn làm những điều tốt đẹp nhất cho đất nước.

Ông Bắc ghi nhận những nỗ lực của Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài cùng Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong việc quy tụ và gắn kết cộng đồng người Việt Nam tại các quốc gia trên thế giới.

Với tư cách một doanh nhân và nhà đầu tư, ông Nguyễn Hoài Bắc khẳng định cộng đồng Việt kiều chính là một nguồn lực lớn về cả trí tuệ và tài chính trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước trong thời gian tới.

Ông kiến nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ tiếp tục lắng nghe và tổng hợp ý kiến của cộng đồng kiều bào, sau đó chia sẻ với Chính phủ và Quốc hội để xây dựng những dự án luật thông thoáng, tháo gỡ những khó khăn mà người Việt Nam ở nước ngoài đang gặp phải khi trở về sinh sống và đầu tư tại Việt Nam.

Tiếp lời ông Bắc, ông Hoàng Mạnh Huê, Việt kiều Ba Lan, bày tỏ sự xúc động khi được về Việt Nam tham dự chương trình Xuân quê hương 2023. Ông đánh giá đây là một chương trình hết sức đầm ấm, thân tình, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Đảng và nhà nước với cộng đồng kiều bào.

Với tư cách Chủ tịch Liên hiệp các Hội Doanh nhân Việt Nam ở châu Âu, ông Huê nhận định tiềm năng của các doanh nghiệp và sản phẩm tại Việt Nam vẫn còn rất lớn. Vì vậy, ông hy vọng các cơ quan chức năng có thể hỗ trợ thúc đẩy giao lưu liên kết giữa cộng đồng doanh nghiệp Việt kiều với các doanh nghiệp trong nước nhằm tận dụng và phát triển tối đa những tiềm năng hiện có.

Ông Huê bày tỏ tình cảm với đất nước và cho biết bản thân ông cũng như nhiều kiều bào khác "luôn mang theo hình ảnh quê hương trong những năm tháng lăn lộn tại đất khách quê người". Ông cũng tiết lộ trăn trở với việc bằng cách nào mối liên hệ gắn kết với quê hương có thể truyền được tới các thế hệ người Việt kế cận đang sinh sống tại nước ngoài.

Chủ tịch Liên hiệp các Hội Doanh nhân Việt Nam ở châu Âu tin tưởng rằng với tầm nhìn, trí tuệ và khả năng ngôn ngữ, những thế hệ Việt kiều trẻ tại nước ngoài hoàn toàn có thể đóng góp một vai trò quan trọng cho sự nghiệp phát triển đất nước. Vì vậy, ông mong muốn các cơ quan chức năng tổ chức thêm những chương trình giao lưu, kết nối và quảng bá đầu tư cho cộng đồng người Việt trẻ tại nước ngoài.

Đáp lại những ý kiến đóng góp trên, ông Phùng Khánh Tài, Phó Chủ tịch Trung ương Mặt Trận Tổ quốc Việt Nam bày tỏ sự hoan nghênh và chào mừng các kiều bào đã về với tổ quốc nhân dịp đầu xuân năm mới. Ông cũng khẳng định Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam luôn ghi nhận và đánh giá cao ý kiến đóng góp của cộng đồng kiều bào. Ông hy vọng các đại biểu sẽ tiếp tục phát huy trí tuệ và kinh nghiệm nhằm đóng góp cho cộng đồng và đất nước.

Theo Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, các yếu tố nguy cơ gây ung thư bàng quang có thể kể đến như:

-  Hút thuốc lá: Hút thuốc lá dù chủ động hay thụ động thì vẫn là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất, gặp trong 50% trường hợp ở nam và 20 - 30% ở nữ. Nguyên nhân do các chất amin thơm và hydrocarbon thơm đa vòng trong thuốc lá được hấp thụ từ phổi vào máu, lọc qua thận và tập trung trong nước tiểu, gây tổn hại bàng quang làm tăng nguy cơ phát triển ung thư.

Những người hút thuốc lá có khả năng mắc ung thư bàng quang cao gấp 2,5 -7 lần so với người không hút thuốc lá. Hút thuốc lá còn làm tăng nguy cơ tái phát gấp khoảng 3 lần ở những bệnh nhân ung thư bàng quang và ngược lại giảm 40% tỷ lệ tái phát ở bệnh nhân này sau 4 năm cai thuốc lá.

- Tiếp xúc với môi trường hóa chất độc hại: Một số hóa chất như asen, thuốc nhuộm, cao su, da, dệt may và các loại sơn…làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Nghề nghiệp tiếp xúc với các amin thơm, hydrocarbon thơm đa vòng là yếu tố quan trọng gây ra tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở nam giới do tính chất công việc thường do nam giới đảm nhiệm.

- Nguồn nước ô nhiễm: Tuy chưa có bằng chứng rõ nhưng một số nghiên cứu chỉ ra rằng các chất có trong nước như nước clo, trihalomethane là các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn sinh ung thư và việc uống nguồn nước chứa arsenic làm tăng nguy cơ bệnh.

-  Yếu tố di truyền, tiền sử gia đình: 80 - 90% trường hợp mắc bệnh tự phát không do di truyền, 10 - 20% các trường hợp có yếu tố gia đình/di truyền, thường đi kèm với hội chứng ung thư biểu mô đại trực tràng di truyền không đa polyp. Những người có thành viên trong gia đình bị ung thư bàng quang có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.  

- Ngoài ra, một số yếu tố nguy cơ khác như: Chế độ ăn, tình trạng viêm nhiễm đường niệu và một số thuốc điều trị có thành phần gián tiếp gây bệnh…

Biện pháp phòng tránh ung thư bàng quang

Từ những hiểu biết về các yếu tố nguy cơ gây bệnh, chúng ta có thể phòng ngừa căn bệnh này bằng các biện pháp sau:

- Không hút thuốc lá, hạn chế tiếp xúc khói thuốc lá.

- Làm việc trong môi trường tiếp xúc với nhiều hóa chất độc hại cần tuân thủ thực hiện đúng các quy định bảo hộ lao động.

- Cần kiểm tra nguồn nước sinh hoạt để xác định nồng độ, hàm lượng kim loại nặng và một số chất độc hại có trong nước trước khi sử dụng.

- Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày giúp cơ thể bài tiết, đào thải các độc tố.

- Cải thiện chế độ ăn uống, ăn các loại rau củ chứa nhiều chất xơ, vitamin, chất chống oxy hóa…

- Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe.