Có thể nói, tình trạng giả mạo nhằm lừa đảo tài chính như các trường hợp trên diễn ra ngày một nhiều, với thủ đoạn ngày càng tinh vi.

Trong khi đó, đa phần việc xác thực eKYC trong khâu đối chiếu người thật và ảnh trên giấy tờ tùy thân đều dừng lại ở mức độ đơn giản như yêu cầu ảnh chụp chân dung hay những tác vụ đơn giản.  

Chính điều này đã đặt ra bài toán, đòi hỏi các công nghệ xác thực, chống giả mạo phải ngày càng tiến bộ.   

Ở góc độ kỹ thuật, Giám đốc AI của Zalo, TS. Châu Thành Đức cho biết, việc chống giả mạo luôn là một thách thức lớn. Tại Zalo, những công nghệ này được liên tục cải tiến, cập nhật mô hình để ngăn chặn các hình thức giả mạo khác nhau.  

Theo thống kê, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2023, Zalo đã phát hiện và ngăn chặn thành công khoảng 350.000 trường hợp giả mạo ảnh chân dung và 450.000 trường hợp giả mạo hình giấy tờ (CCCD và CMND).  

Đây là nỗ lực rất lớn của đội ngũ Zalo AI trong “cuộc chiến” chống giả mạo xác thực người dùng điện tử (eKYC), nhằm bảo vệ tốt nhất người dùng sử dụng những dịch vụ do Zalo cung cấp. 

Cách AI ngăn chặn lừa đảo 

Theo TS. Châu Thành Đức, có 3 hình thức giả mạo phổ biến nhất đang được sử dụng để chống lại việc xác thực người dùng điện tử (eKYC) hiện nay gồm: Deepfake giả mạo khuôn mặt, mô hình 3D (như ma-nơ-canh), chỉnh sửa thông tin giả căn cước công dân (CCCD) hoặc chứng minh nhân dân (CMND).  

Với Zalo AI, các kỹ sư công nghệ luôn phải phân tích kỹ lưỡng để cải tiến mô hình. Ví dụ đối với deepfake, kẻ tấn công sẽ lấy hình ảnh tĩnh của người khác rồi tạo ra các cử chỉ chuyển động như cười, chớp mắt, nhép môi,… y như người thật.

Các hình ảnh này sẽ được dùng để giả mạo video selfie (chân dung) để camera thực hiện eKYC (định danh điện tử) ghi lại và nhầm lẫn là người thật.  

Tuy nhiên, việc giả mạo trên sẽ để lại hiệu ứng recapture (chụp lại) màn hình. Dựa vào đặc điểm này, Zalo đã phát triển mô hình phát hiện replay attack (tấn công phát lại) để đảm bảo những video dữ liệu này bị chặn trong quá trình xác thực.  

Thêm vào đó, để chống việc giả mạo trong xác thực eKYC, Zalo có cơ chế tự rà soát và khoanh vùng kiểm tra ngẫu nhiên.

Khi phát hiện một kỹ thuật nào đó vượt qua được mô hình chống giả mạo, đội ngũ AI của Zalo sẽ nhanh chóng phân tích và cập nhật mô hình để chống lại kiểu tấn công đó.  

Trong khoảng thời gian này, các lớp bảo vệ khác như danh sách cấm (blacklist) và truy vấn khuôn mặt (face retrieval) sẽ giúp ngăn chặn kẻ tấn công sử dụng lại thông tin cá nhân, tài khoản hay hình ảnh này để vượt qua hệ thống.  

Đối với hình ma-nơ-canh, Zalo sử dụng các mô hình chống giả mạo 3D, có khả năng phân biệt mặt người tự nhiên và đối tượng 3D giả người.

Cùng với việc sử dụng mô hình AI phù hợp, đơn vị đa dạng hóa dữ liệu huấn luyện để đảm bảo mô hình luôn được học với những kiểu giả mạo 3D phổ biến nhất, những mô hình ma-nơ-canh có thể có trong thực tế.  

Đối với việc giả mạo ảnh CCCD và CMND, có vô vàn những kiểu tấn công như chụp lại từ màn hình hoặc ảnh in của người khác, chỉnh sửa thông tin về số CCCD, CMND, tên hoặc ngày sinh, kể cả thay thế ảnh thẻ gốc bằng ảnh giả khác.

Mỗi kiểu tấn công sẽ có những đặc điểm nhận biết riêng. Zalo đã xây dựng những mô hình AI chuyên biệt để nhận dạng từng loại thông tin bất thường một cách hiệu quả. 

Đại diện Zalo AI cũng cho biết, tính chính xác, tiện dụng, cập nhật, xử lý nhanh và ổn định là những điểm mạnh khẳng định giá trị của Zalo eKYC đối với người dùng.  

Có thể nói, với những giải pháp tiên tiến và cam kết cải tiến không ngừng, những đơn vị tiên phong về công nghệ nói chung và AI nói riêng như Zalo eKYC đóng vai trò quan trọng trong việc xác thực thông tin trong thời đại số hóa hiện nay.

Bỗng dưng mắc nợ 

Thời gian qua, báo chí liên tục phản ánh tình trạng giả mạo hồ sơ vay tiền nhằm chiếm đoạt tài sản. Các đối tượng thực hiện bằng cách đánh cắp thông tin cá nhân của người khác rồi mua máy móc, thiết bị về tự làm giả giấy tờ cá nhân.  

Đơn cử, chị N.T (TP.Vinh, Nghệ An) không vay tiền nhưng liên tục nhận được các cuộc gọi, tin nhắn yêu cầu thanh toán khoản nợ từ một công ty tài chính. 

Quá bức xúc, chị phản ánh sự việc tới công ty tài chính trên thì nhận được thư phúc đáp. Theo đó, phía công ty tài chính xác nhận, chị bị kẻ gian sử dụng thông tin cá nhân để làm giả hồ sơ vay tín chấp. 

Một trường hợp khác, chị T.A có hộ khẩu tại quận Phú Nhuận (TP.HCM) chia sẻ, chị và gia đình từng hoảng loạn khi bị các đối tượng lạ mặt khủng bố tinh thần bằng hàng chục cuộc điện thoại mỗi ngày, cả nghìn tin nhắn tấn công facebook. 

Những sự việc “tai bay vạ gió” trên xảy đến sau khi chị bị mất chứng minh thư nhân dân. Chị T.A cho hay, một người đã sử dụng toàn bộ thông tin như tên, tuổi, số chứng minh thư của chị để thực hiện một khoản vay tín chấp.

Người đứng ra vay sau đó biến mất, để lại khoản vay chậm trả khiến chị T.A là người đứng mũi chịu sào, gánh nợ thay. 

Có thể nói, tình trạng giả mạo nhằm lừa đảo tài chính như các trường hợp trên diễn ra ngày một nhiều, với thủ đoạn ngày càng tinh vi.

Trong khi đó, đa phần việc xác thực eKYC trong khâu đối chiếu người thật và ảnh trên giấy tờ tùy thân đều dừng lại ở mức độ đơn giản như yêu cầu ảnh chụp chân dung hay những tác vụ đơn giản.  

Chính điều này đã đặt ra bài toán, đòi hỏi các công nghệ xác thực, chống giả mạo phải ngày càng tiến bộ.   

Ở góc độ kỹ thuật, Giám đốc AI của Zalo, TS. Châu Thành Đức cho biết, việc chống giả mạo luôn là một thách thức lớn. Tại Zalo, những công nghệ này được liên tục cải tiến, cập nhật mô hình để ngăn chặn các hình thức giả mạo khác nhau.  

Theo thống kê, chỉ trong 6 tháng đầu năm 2023, Zalo đã phát hiện và ngăn chặn thành công khoảng 350.000 trường hợp giả mạo ảnh chân dung và 450.000 trường hợp giả mạo hình giấy tờ (CCCD và CMND).  

Đây là nỗ lực rất lớn của đội ngũ Zalo AI trong “cuộc chiến” chống giả mạo xác thực người dùng điện tử (eKYC), nhằm bảo vệ tốt nhất người dùng sử dụng những dịch vụ do Zalo cung cấp. 

Cách AI ngăn chặn lừa đảo 

Theo TS. Châu Thành Đức, có 3 hình thức giả mạo phổ biến nhất đang được sử dụng để chống lại việc xác thực người dùng điện tử (eKYC) hiện nay gồm: Deepfake giả mạo khuôn mặt, mô hình 3D (như ma-nơ-canh), chỉnh sửa thông tin giả căn cước công dân (CCCD) hoặc chứng minh nhân dân (CMND).  

Với Zalo AI, các kỹ sư công nghệ luôn phải phân tích kỹ lưỡng để cải tiến mô hình. Ví dụ đối với deepfake, kẻ tấn công sẽ lấy hình ảnh tĩnh của người khác rồi tạo ra các cử chỉ chuyển động như cười, chớp mắt, nhép môi,… y như người thật.

Các hình ảnh này sẽ được dùng để giả mạo video selfie (chân dung) để camera thực hiện eKYC (định danh điện tử) ghi lại và nhầm lẫn là người thật.  

Tuy nhiên, việc giả mạo trên sẽ để lại hiệu ứng recapture (chụp lại) màn hình. Dựa vào đặc điểm này, Zalo đã phát triển mô hình phát hiện replay attack (tấn công phát lại) để đảm bảo những video dữ liệu này bị chặn trong quá trình xác thực.  

Thêm vào đó, để chống việc giả mạo trong xác thực eKYC, Zalo có cơ chế tự rà soát và khoanh vùng kiểm tra ngẫu nhiên.

Khi phát hiện một kỹ thuật nào đó vượt qua được mô hình chống giả mạo, đội ngũ AI của Zalo sẽ nhanh chóng phân tích và cập nhật mô hình để chống lại kiểu tấn công đó.  

Trong khoảng thời gian này, các lớp bảo vệ khác như danh sách cấm (blacklist) và truy vấn khuôn mặt (face retrieval) sẽ giúp ngăn chặn kẻ tấn công sử dụng lại thông tin cá nhân, tài khoản hay hình ảnh này để vượt qua hệ thống.  

Đối với hình ma-nơ-canh, Zalo sử dụng các mô hình chống giả mạo 3D, có khả năng phân biệt mặt người tự nhiên và đối tượng 3D giả người.

Cùng với việc sử dụng mô hình AI phù hợp, đơn vị đa dạng hóa dữ liệu huấn luyện để đảm bảo mô hình luôn được học với những kiểu giả mạo 3D phổ biến nhất, những mô hình ma-nơ-canh có thể có trong thực tế.  

Đối với việc giả mạo ảnh CCCD và CMND, có vô vàn những kiểu tấn công như chụp lại từ màn hình hoặc ảnh in của người khác, chỉnh sửa thông tin về số CCCD, CMND, tên hoặc ngày sinh, kể cả thay thế ảnh thẻ gốc bằng ảnh giả khác.

Mỗi kiểu tấn công sẽ có những đặc điểm nhận biết riêng. Zalo đã xây dựng những mô hình AI chuyên biệt để nhận dạng từng loại thông tin bất thường một cách hiệu quả. 

Đại diện Zalo AI cũng cho biết, tính chính xác, tiện dụng, cập nhật, xử lý nhanh và ổn định là những điểm mạnh khẳng định giá trị của Zalo eKYC đối với người dùng.  

Có thể nói, với những giải pháp tiên tiến và cam kết cải tiến không ngừng, những đơn vị tiên phong về công nghệ nói chung và AI nói riêng như Zalo eKYC đóng vai trò quan trọng trong việc xác thực thông tin trong thời đại số hóa hiện nay.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong công tác tuyên truyền đã được Hội LHPN tỉnh triển khai hiệu quả, qua việc khai thác trang thông tin điện tử của Hội.

Chị em từ vùng thấp đến vùng cao đã sử dụng các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook để nắm được các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước hay những tiến bộ khoa học kỹ thuật mới, hoạt động tại các cơ sở, những tấm gương điển hình tiên tiến... vận dụng vào lao động sản xuất cũng như công tác chuyên môn.

Chị Sùng Thị Mỷ - Chủ tịch Hội LHPN huyện Mù Cang Chải chia sẻ: "Từ Zalo nhóm của Hội Phụ nữ Mù Cang Chải, chúng tôi đã đưa các văn bản chỉ đạo của Hội Phụ nữ tỉnh, của huyện hay những thông tin khẩn cấp về thời tiết... giúp đội ngũ cán bộ Hội cơ sở nắm được thông tin để triển khai kịp thời. Chúng tôi cũng chuẩn bị thành lập nhóm Zoom để triển khai các chỉ thị, nghị quyết tới hội viên mỗi tuần 1 lần để không bỏ sót nghị quyết”.  

Linh hoạt ứng dụng CNTT, các cơ sở Hội cũng không cần phải gửi thư mời, văn bản báo cáo và mọi thông tin được gửi trên nhóm. Qua đó, các cơ sở Hội cũng chủ động nắm tình hình hội viên.

Bên cạnh đó, hoạt động hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, bán hàng trên các kênh giao dịch điện tử đã được các cấp Hội LHPN tỉnh đặc biệt quan tâm.

Cụ thể, là phối hợp với các ngành liên quan tổ chức các khóa bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng ứng dụng CNTT trong sản xuất, kinh doanh, trang bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết giúp phụ nữ khởi nghiệp.

Mặt khác, hướng dẫn thành lập, quản lý hiệu quả các trang mạng xã hội, giúp tăng cường khả năng quản lý, tăng hiệu quả kinh doanh online, hỗ trợ kết nối phụ nữ với các sàn thương mại điện tử để tiêu thụ sản phẩm.

Chị Nguyễn Hải Yến - chủ cửa hàng bán quần áo tại phường Đồng Tâm, thành phố Yên Bái, cho biết:  "Việc được trang bị kiến thức và kỹ năng ứng dụng CNTT cho phụ nữ là một trong những giải pháp hữu hiệu giúp chị em khởi nghiệp, phát triển và hội nhập. Ứng dụng CNTT đã giúp tôi kinh doanh thuận lợi hơn rất nhiều”. 

Xác định tầm quan trọng việc ứng dụng CNTT trong công tác Hội, những năm qua, Hội LHPN tỉnh Yên Bái đã chú trọng nâng cấp trang thiết bị, đào tạo bồi dưỡng kỹ năng cán bộ làm trực tiếp, hướng dẫn cán bộ các cấp Hội đẩy mạnh tuyên truyền các hoạt động trên môi trường mạng, đảm bảo triển khai, thực hiện các nhiệm vụ chính trị kịp tiến độ, hiệu quả; thông qua ứng dụng mạng xã hội Facebook, Zalo tạo các trang thông tin, nhóm điều hành…

Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2023, các cấp Hội đã tuyên truyền trên các trang mạng xã hội trên 2 nghìn tin, bài, ảnh và các văn bản chỉ đạo của Hội; cán bộ, hội viên các cấp Hội tích cực tham gia các tổ chuyển đổi sốở địa phương, đơn vị, cài đặt sử dụng ứng dụng công dân số YenBai-S và phần mềm định danh điện tử VNeID.

Đến nay, 100% cán bộ chuyên trách cấp tỉnh, huyện; 80% cấn bộ hội cấp xã sử dụng thành thạo các phần mềm tin học cơ bản, sử dụng các công cụ trên môi trường mạng trong triển khai hoạt động; 100% Hội LHPN cấp huyện, 70% cơ sở Hội xây dựng được các tài khoản, fanpage trên mạng Facebook, tạo các nhóm Zalo để tăng cường công tác tuyên truyền tới hội viên phụ nữ và nhân dân.

Qua đó, giúp hội viên nắm bắt thông tin, giúp đội ngũ cán bộ hội, đội ngũ tuyên truyền viên tiếp cận được nguồn tài liệu phong phú, đa dạng.

Tuy nhiên, việc ứng dụng CNTT và CĐS ở một số cấp Hội chưa đạt hiệu quả cao do trình độ, nắm bắt về công nghệ của một số cán bộ, hội viên còn hạn chế; phương tiện, thiết bị chưa đồng bộ để đáp ứng yêu cầu…

Chính vì vậy, trong thời gian tới, Hội LHPN tỉnh tiếp tục tập trung đẩy mạnh việc ứng dụng CNTT, phát huy thế mạnh của mạng xã hội, đổi mới căn bản, toàn diện công tác chỉ đạo, điều hành; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức về việc ứng dụng CNTT góp phần nâng cao năng lực ứng dụng CNTT của cán bộ hội các cấp, nâng cao chất lượng cuộc sống.

 Theo Minh Huyền (Báo Yên Bái)

Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong công tác tuyên truyền đã được Hội LHPN tỉnh triển khai hiệu quả, qua việc khai thác trang thông tin điện tử của Hội.

Chị em từ vùng thấp đến vùng cao đã sử dụng các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook để nắm được các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước hay những tiến bộ khoa học kỹ thuật mới, hoạt động tại các cơ sở, những tấm gương điển hình tiên tiến... vận dụng vào lao động sản xuất cũng như công tác chuyên môn.

Chị Sùng Thị Mỷ - Chủ tịch Hội LHPN huyện Mù Cang Chải chia sẻ: "Từ Zalo nhóm của Hội Phụ nữ Mù Cang Chải, chúng tôi đã đưa các văn bản chỉ đạo của Hội Phụ nữ tỉnh, của huyện hay những thông tin khẩn cấp về thời tiết... giúp đội ngũ cán bộ Hội cơ sở nắm được thông tin để triển khai kịp thời. Chúng tôi cũng chuẩn bị thành lập nhóm Zoom để triển khai các chỉ thị, nghị quyết tới hội viên mỗi tuần 1 lần để không bỏ sót nghị quyết”.  

Linh hoạt ứng dụng CNTT, các cơ sở Hội cũng không cần phải gửi thư mời, văn bản báo cáo và mọi thông tin được gửi trên nhóm. Qua đó, các cơ sở Hội cũng chủ động nắm tình hình hội viên.

Bên cạnh đó, hoạt động hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, bán hàng trên các kênh giao dịch điện tử đã được các cấp Hội LHPN tỉnh đặc biệt quan tâm.

Cụ thể, là phối hợp với các ngành liên quan tổ chức các khóa bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng ứng dụng CNTT trong sản xuất, kinh doanh, trang bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết giúp phụ nữ khởi nghiệp.

Mặt khác, hướng dẫn thành lập, quản lý hiệu quả các trang mạng xã hội, giúp tăng cường khả năng quản lý, tăng hiệu quả kinh doanh online, hỗ trợ kết nối phụ nữ với các sàn thương mại điện tử để tiêu thụ sản phẩm.

Chị Nguyễn Hải Yến - chủ cửa hàng bán quần áo tại phường Đồng Tâm, thành phố Yên Bái, cho biết:  "Việc được trang bị kiến thức và kỹ năng ứng dụng CNTT cho phụ nữ là một trong những giải pháp hữu hiệu giúp chị em khởi nghiệp, phát triển và hội nhập. Ứng dụng CNTT đã giúp tôi kinh doanh thuận lợi hơn rất nhiều”. 

Xác định tầm quan trọng việc ứng dụng CNTT trong công tác Hội, những năm qua, Hội LHPN tỉnh Yên Bái đã chú trọng nâng cấp trang thiết bị, đào tạo bồi dưỡng kỹ năng cán bộ làm trực tiếp, hướng dẫn cán bộ các cấp Hội đẩy mạnh tuyên truyền các hoạt động trên môi trường mạng, đảm bảo triển khai, thực hiện các nhiệm vụ chính trị kịp tiến độ, hiệu quả; thông qua ứng dụng mạng xã hội Facebook, Zalo tạo các trang thông tin, nhóm điều hành…

Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2023, các cấp Hội đã tuyên truyền trên các trang mạng xã hội trên 2 nghìn tin, bài, ảnh và các văn bản chỉ đạo của Hội; cán bộ, hội viên các cấp Hội tích cực tham gia các tổ chuyển đổi sốở địa phương, đơn vị, cài đặt sử dụng ứng dụng công dân số YenBai-S và phần mềm định danh điện tử VNeID.

Đến nay, 100% cán bộ chuyên trách cấp tỉnh, huyện; 80% cấn bộ hội cấp xã sử dụng thành thạo các phần mềm tin học cơ bản, sử dụng các công cụ trên môi trường mạng trong triển khai hoạt động; 100% Hội LHPN cấp huyện, 70% cơ sở Hội xây dựng được các tài khoản, fanpage trên mạng Facebook, tạo các nhóm Zalo để tăng cường công tác tuyên truyền tới hội viên phụ nữ và nhân dân.

Qua đó, giúp hội viên nắm bắt thông tin, giúp đội ngũ cán bộ hội, đội ngũ tuyên truyền viên tiếp cận được nguồn tài liệu phong phú, đa dạng.

Tuy nhiên, việc ứng dụng CNTT và CĐS ở một số cấp Hội chưa đạt hiệu quả cao do trình độ, nắm bắt về công nghệ của một số cán bộ, hội viên còn hạn chế; phương tiện, thiết bị chưa đồng bộ để đáp ứng yêu cầu…

Chính vì vậy, trong thời gian tới, Hội LHPN tỉnh tiếp tục tập trung đẩy mạnh việc ứng dụng CNTT, phát huy thế mạnh của mạng xã hội, đổi mới căn bản, toàn diện công tác chỉ đạo, điều hành; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức về việc ứng dụng CNTT góp phần nâng cao năng lực ứng dụng CNTT của cán bộ hội các cấp, nâng cao chất lượng cuộc sống.

 Theo Minh Huyền (Báo Yên Bái)

Các thành viên trong Cụm 1 cũng đã tham gia đầy đủ các đợt diễn tập ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng do Cục An toàn thông tin, VNCERT/CC tổ chức; tham gia chương trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực an toàn thông tin. Bên cạnh đó, trong năm 2023, Cụm 1 đã tổ chức được 1 cuộc diễn tập thực chiến với quy mô cấp cụm.

Thông qua các hoạt động diễn tập và chương trình đào tạo, đội ứng cứu sự cố, cán bộ chuyên trách CNTT nòng cốt của các tỉnh được rèn luyện, nâng cao kỹ năng về công tác đảm bảo an toàn thông tin, kỹ năng ứng phó sự cố tấn công mạng.

Về công tác ứng cứu sự cố, các Sở TT&TT 6 tỉnh phía Bắc đã tổ chức bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ; thẩm định về an toàn thông tin trong hồ sơ thiết kế hệ thống thông tin, cấp độ an toàn hệ thống thông tin; tổ chức triển khai hệ thống phương án ứng cứu khẩn cấp bảo đảm an toàn thông tin quốc gia, hệ thống phương án ứng cứu khẩn cấp bảo đảm an toàn thông tin của địa phương theo quy định. Các tỉnh đã và đang xây dựng Trung tâm giám sát, điều hành an toàn thông tin - SOC.

Song song đó, công tác kiểm tra, đánh giá an toàn thông tin đã được chú trọng thực hiện đối với các sản phẩm, thiết bị CNTT và truyền thông, các hệ thống thông tin. Các tỉnh cũng đã xây dựng, quản lý, vận hành các hệ thống đảm bảo an toàn thông tin, các hệ thống hạ tầng kỹ thuật tập trung của địa phương để bóc gỡ mã độc, xử lý, giảm thiểu tấn công mạng, đồng thời hỗ trợ giám sát an toàn thông tin cho hệ thống thông tin cung cấp dịch vụ công trực tuyến, phát triển chính quyền điện tử, chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Chia sẻ tại Hội nghị tổng kết, đánh giá hoạt động bảo đảm an toàn thông tin mạng của Cụm 1 trong năm nay, Phó Giám đốc VNCERT/CC Lê Công Phú nhấn mạnh, hoạt động của Mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia nói chung và các Cụm thành viên mạng lưới nói riêng luôn được thúc đẩy theo định hướng chủ động phòng ngừa khi sự cố chưa xảy ra.

Lưu ý thêm về hoạt động diễn tập thực chiến, ông Lê Công Phú nêu rõ, diễn tập thực chiến cần thể hiện ở cả 3 yếu tố con người, quy trình, công nghệ và phải luôn đặt 3 yếu tố này ở chung trạng thái “trực chiến”. Theo đó, về con người, các đơn vị cần gắn hoạt động diễn tập vào chính hệ thống mà đội ứng cứu sự cố đang có trách nhiệm bảo vệ, qua đó giúp cho kinh nghiệm xử lý sự cố của đội ứng cứu sự cố đối với các hệ thống đang vận hành càng được nâng cao.

Về quy trình, cần chuyển từ diễn tập theo kịch bản có sẵn sang tấn công với nhiều chiến thuật linh hoạt, trong thời gian kéo dài và đặt toàn bộ hệ thống của tổ chức trong trạng thái bất ngờ để giúp đội ứng cứu luôn trong trạng thái thường trực, sẵn sàng xử lý sự cố như các cuộc tấn công trong thực tế.

Song song đó, việc sử dụng công nghệ giúp các cơ quan, tổ chức đánh giá được khả năng ứng phó trong trạng thái đang bị tấn công, xác định các điểm yếu đang tồn tại liên quan đến con người, quy trình, công nghệ để có giải pháp cải thiện.

Để tiếp tục phát triển năng lực ứng cứu sự cố của đơn vị, địa phương mình, theo đại diện lãnh đạo VNCERT/CC, trong năm 2024, các thành viên trong Cụm 1 cần thay đổi phương thức triển khai, nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động diễn tập thực chiến; nâng cao năng lực đội ứng cứu sự cố thông qua việc kiện toàn, rà soát, đánh giá mức độ trưởng thành của các đội ứng cứu sự cố.

Các thành viên Cụm 1 cũng cần chú trọng việc triển khai hoạt động săn lùng mối nguy hại tại các cơ quan, tổ chức thông qua nền tảng DFLab; nghiêm túc, tích cực báo cáo sự cố an toàn thông tin, chia sẻ thông qua nền tảng IRLab; chủ động rà soát lỗ hổng, điểm yếu, lộ lọt dữ liệu và kịp thời khắc phục.

“Các hoạt động này sẽ góp phần vào việc phát triển đội ứng cứu sự cố của từng thành viên”, đại diện VNCERT/CC nhấn mạnh.

Được thành lập từ năm 2020, Cụm thành viên mạng lưới ứng cứu sự cố số 1 (Cụm 1) là một trong 11 cụm của Mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia.

Cụm 1 gồm 6 Sở TT&TT các tỉnh khu vực phía Bắc là Bắc Giang, Bắc Kạn, Bắc Ninh, Cao Bằng, Lạng Sơn và Thái Nguyên.

Cũng như các Cụm thành viên khác, các đơn vị trong Cụm 1 có trách nhiệm phối hợp và hỗ trợ lẫn nhau; từ đó góp phần nâng cao năng lực ứng cứu sự cố an toàn thông tin.

Đánh giá về kết quả hoạt động của Cụm 1 trong năm 2023, Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC) – Cơ quan điều phối quốc gia về ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng, cho hay: Năm nay, các Sở TT&TT các tỉnh thuộc Cụm 1 đã nghiêm túc triển khai nhiệm vụ của đơn vị chuyên trách nhằm xây dựng, hướng dẫn, tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách, chiến lược, kế hoạch, chương trình, đề án của địa phương về an toàn thông tin.

Các thành viên trong Cụm 1 cũng đã tham gia đầy đủ các đợt diễn tập ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng do Cục An toàn thông tin, VNCERT/CC tổ chức; tham gia chương trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực an toàn thông tin. Bên cạnh đó, trong năm 2023, Cụm 1 đã tổ chức được 1 cuộc diễn tập thực chiến với quy mô cấp cụm.

Thông qua các hoạt động diễn tập và chương trình đào tạo, đội ứng cứu sự cố, cán bộ chuyên trách CNTT nòng cốt của các tỉnh được rèn luyện, nâng cao kỹ năng về công tác đảm bảo an toàn thông tin, kỹ năng ứng phó sự cố tấn công mạng.

Về công tác ứng cứu sự cố, các Sở TT&TT 6 tỉnh phía Bắc đã tổ chức bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ; thẩm định về an toàn thông tin trong hồ sơ thiết kế hệ thống thông tin, cấp độ an toàn hệ thống thông tin; tổ chức triển khai hệ thống phương án ứng cứu khẩn cấp bảo đảm an toàn thông tin quốc gia, hệ thống phương án ứng cứu khẩn cấp bảo đảm an toàn thông tin của địa phương theo quy định. Các tỉnh đã và đang xây dựng Trung tâm giám sát, điều hành an toàn thông tin - SOC.

Song song đó, công tác kiểm tra, đánh giá an toàn thông tin đã được chú trọng thực hiện đối với các sản phẩm, thiết bị CNTT và truyền thông, các hệ thống thông tin. Các tỉnh cũng đã xây dựng, quản lý, vận hành các hệ thống đảm bảo an toàn thông tin, các hệ thống hạ tầng kỹ thuật tập trung của địa phương để bóc gỡ mã độc, xử lý, giảm thiểu tấn công mạng, đồng thời hỗ trợ giám sát an toàn thông tin cho hệ thống thông tin cung cấp dịch vụ công trực tuyến, phát triển chính quyền điện tử, chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Chia sẻ tại Hội nghị tổng kết, đánh giá hoạt động bảo đảm an toàn thông tin mạng của Cụm 1 trong năm nay, Phó Giám đốc VNCERT/CC Lê Công Phú nhấn mạnh, hoạt động của Mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia nói chung và các Cụm thành viên mạng lưới nói riêng luôn được thúc đẩy theo định hướng chủ động phòng ngừa khi sự cố chưa xảy ra.

Lưu ý thêm về hoạt động diễn tập thực chiến, ông Lê Công Phú nêu rõ, diễn tập thực chiến cần thể hiện ở cả 3 yếu tố con người, quy trình, công nghệ và phải luôn đặt 3 yếu tố này ở chung trạng thái “trực chiến”. Theo đó, về con người, các đơn vị cần gắn hoạt động diễn tập vào chính hệ thống mà đội ứng cứu sự cố đang có trách nhiệm bảo vệ, qua đó giúp cho kinh nghiệm xử lý sự cố của đội ứng cứu sự cố đối với các hệ thống đang vận hành càng được nâng cao.

Về quy trình, cần chuyển từ diễn tập theo kịch bản có sẵn sang tấn công với nhiều chiến thuật linh hoạt, trong thời gian kéo dài và đặt toàn bộ hệ thống của tổ chức trong trạng thái bất ngờ để giúp đội ứng cứu luôn trong trạng thái thường trực, sẵn sàng xử lý sự cố như các cuộc tấn công trong thực tế.

Song song đó, việc sử dụng công nghệ giúp các cơ quan, tổ chức đánh giá được khả năng ứng phó trong trạng thái đang bị tấn công, xác định các điểm yếu đang tồn tại liên quan đến con người, quy trình, công nghệ để có giải pháp cải thiện.

Để tiếp tục phát triển năng lực ứng cứu sự cố của đơn vị, địa phương mình, theo đại diện lãnh đạo VNCERT/CC, trong năm 2024, các thành viên trong Cụm 1 cần thay đổi phương thức triển khai, nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động diễn tập thực chiến; nâng cao năng lực đội ứng cứu sự cố thông qua việc kiện toàn, rà soát, đánh giá mức độ trưởng thành của các đội ứng cứu sự cố.

Các thành viên Cụm 1 cũng cần chú trọng việc triển khai hoạt động săn lùng mối nguy hại tại các cơ quan, tổ chức thông qua nền tảng DFLab; nghiêm túc, tích cực báo cáo sự cố an toàn thông tin, chia sẻ thông qua nền tảng IRLab; chủ động rà soát lỗ hổng, điểm yếu, lộ lọt dữ liệu và kịp thời khắc phục.

“Các hoạt động này sẽ góp phần vào việc phát triển đội ứng cứu sự cố của từng thành viên”, đại diện VNCERT/CC nhấn mạnh.