Thưa các đồng chí!

Ngành Xuất bản, In và Phát hành (sau đây sẽ gọi tắt là ngành Xuất bản) là một ngành lớn. Vừa chính trị, vừa văn hoá, vừa kinh tế. Chính trị là giữ vững định hướng chính trị, tư tưởng của Đảng. Văn hoá là qua sách để lưu trữ, tích luỹ và bồi đắp các giá trị Việt Nam. Xuất bản, In và Phát hành là lĩnh vực kinh tế với quy mô trên 100.000 tỷ đồng mỗi năm và đang tiếp tục tăng trưởng với 57 nhà xuất bản, hàng ngàn cơ sở in, phát hành và hàng trăm ngàn lao động.

Xuất bản, In và Phát hành còn là ngành kỹ thuật, công nghệ. Những công nghệ mới nhất của các cuộc CMCN đều được ứng dụng đầu tiên vào ngành Xuất bản. Và đặc biệt là công nghệ số của CMCN 4.0 không chỉ được ứng dụng mà còn làm thay đổi căn bản cách sáng tạo ra sản phẩm, cách sản xuất, phương tiện truyền tải và phân phối của ngành Xuất bản. 

Người Việt Nam không đọc ít đi mà đang đọc nhiều hơn. Nhưng họ có nhiều cách đọc hơn. Thí dụ như với sự xuất hiện của ChatGPT, chúng ta hỏi những vấn đề quan tâm rồi đọc câu trả lời. Trong những câu trả lời của ChatGPT chắc chắn có tri thức từ sách. Vậy câu hỏi là, chúng ta nói chuyện với ChatGPT có phải đọc sách không? Câu trả lời “có” hay “không” sẽ quyết định cách chúng ta ứng xử với kiểu đọc mới. Nếu câu trả lời là “có” thì chúng ta sẽ đưa sách lên môi trường mạng nhiều hơn, và khi đó ChatGPT giống như một người giới thiệu sách thay vì là người tiêu diệt sách. Thấy một ý tưởng hay khi trò chuyện với ChatGPT thì ta có thể hỏi quyển sách nào liên quan để đọc sâu hơn. Và rất có thể là do ta đưa thông tin của sách lên mạng mà mọi người sẽ biết đến và đọc sách nhiều hơn. Báo chí lúc đầu cũng ngại đưa các bài báo hoặc một phần bài báo của mình lên các nền tảng số vì sợ không còn ai vào báo đọc nữa. Nhưng câu chuyện diễn ra ngược lại, trên 50% người đọc báo điện tử hiện nay là vào từ các nền tảng số, họ đọc trên nền tảng, hoặc chia sẻ về bài báo rồi quan tâm và tìm đọc bài gốc. 

Câu chuyện thành công của Twitter và Tik Tok rất đáng suy ngẫm. Facebook thì bài viết dài đến hàng ngàn chữ và thành công. Nhưng Twitter chỉ cho phép mỗi chia sẻ vài chục chữ và cũng thành công. YouTube thì mỗi video có thể hàng giờ và thành công. Nhưng TikTok thì ngược lại, mỗi video vài phút và cũng thành công. Gần đây, chúng ta thấy thế hệ trẻ thay vì xem phim thì xem nhiều các video tóm tắt phim. Trong một thế giới quá nhiều thông tin thì cái ngắn lên ngôi. Cái ngắn có cái hay là cô đọng, thông điệp rõ ràng và đặc biệt là tiết kiệm thời gian. Cái ngắn rồi sẽ dẫn đến cái dài. Không nên sợ cái ngắn sẽ thay cái dài. Con người lướt nhanh cái ngắn, dừng lại ở cái quan tâm, đọc hết cái ngắn và bước sau đó có thể là đến cái dài. Nên coi cái ngắn và cái dài là trong một hệ sinh thái bổ trợ nhau. Nếu tiếp cận theo cách này thì cái mới và cái cũ là một sự hợp tác thay vì tiêu diệt nhau. 

Sách có thể làm như vậy không? Nếu có phiên bản sách tóm tắt, số trang giảm đi 10-20 lần, thì mỗi người Việt Nam mỗi năm sẽ đọc nhiều quyển sách hơn, mặc dù là phiên bản tóm tắt với các tri thức và tư tưởng chính. Tri thức của người Việt Nam vì thế mà tăng lên đáng kể. Và rồi số người đọc sách nguyên bản cũng vì thế mà tăng lên. Phiên bản ngắn có thể do chính tác giả viết. Phiên bản ngắn cũng có thể do nhà xuất bản làm. AI có thể giúp chúng ta tóm tắt sách theo yêu cầu, chất lượng chắc cũng được 80-90%, người biên tập làm thêm 10-20% còn lại. Vậy là câu chuyện tóm tắt sách cũng dễ đi, làm nhanh hơn với sự trợ giúp của công nghệ. Làm xuất bản bây giờ là làm ra nhiều phiên bản của sách phù hợp với mỗi loại nền tảng. Báo chí đã đa nền tảng thì sách bây giờ cũng phải chuyển đổi đa nền tảng. Vậy là nghề xuất bản bây giờ không chỉ còn làm nội dung mà còn làm công nghệ. Ít thì cũng 30% nhân lực của xuất bản phải là công nghệ. Nhà xuất bản có thể tự làm công nghệ hoặc hợp tác. Cái gì dễ thì làm, cái gì khó thì hợp tác. Bởi vì, cái gì dễ với mình thì chắc ít ai làm được, cái gì khó với mình thì ngoài kia sẽ có người làm rất dễ.

Thời chuyển đổi số thì một quyển sách ra đời là phải nghĩ ngay đến các phiên bản của nó, phiên bản trên Facebook, YouTube là thế nào, phiên bản trên Tik Tok, Zalo, phiên bản để Google tìm kiếm là gì, và rồi phiên bản để ChatGPT đưa vào hệ tri thức của nó ra sao, phiên bản tóm tắt, phiên bản điện tử đầy đủ, phiên bản hoạt hình, phiên bản nhắn tin trên di động, phiên bản dưới dạng các câu trích dẫn ngắn để khai sáng, gây cảm hứng tư duy, phiên bản âm thanh, rồi cả phiên bản in đẹp và cao cấp v.v... Quyển sách vẫn là quyển sách, nhưng vô vạn hình tướng. Vô vạn hình tướng là cách để sách đến được hàng triệu người. Một quyển sách in có thể tiếp cận chỉ hàng ngàn, chục ngàn, trăm ngàn người, nhưng hình tướng ngắn gọn và đa nền tảng của nó có thể tới được hàng triệu người, và nhiều hơn thế nữa, vì thế mà giá trị của nó cũng tăng lên. Không nên ngại vô vạn hình tướng vì con người có xu thế tìm đến cái gốc khi thực sự quan tâm. Và đó là tương lai của sách. Nhưng để vô vạn hình tướng và đa nền tảng thì chỉ có công nghệ, nhất là công nghệ số, mới có thể giúp được. Vậy là sách bây giờ có thể đi xa hơn trước đây rất nhiều. Tương lai của sách là sáng lạn, nếu nhìn dưới góc nhìn này.

Đưa sách lên một nền tảng số thì không chỉ là giới thiệu sách mà còn có thể là một phiên bản thu tiền, hoặc một phiên bản miễn phí nhưng vì view cao mà có nguồn thu từ quảng cáo. Vậy là cách thu tiền từ sách cũng sẽ rất đa dạng. 

Đưa sách lên môi trường số thì có vấn đề bản quyền số. Đây là trách nhiệm của quản lý nhà nước, của Bộ TT&TT. Cục Xuất bản, In và Phát hành phải coi việc xây dựng thể chế số cho ngành Xuất bản là ưu tiên hàng đầu.

Xây dựng một nền tảng số làm sách cho các nhà xuất bản, cung cấp các công cụ tự động và thông minh cho người làm sách, từ khâu sáng tác, biên tập, sản xuất, giới thiệu truyền thông và phân phối đa nền tảng, làm ra nhiều phiên bản đa hình tướng của sách, rồi đến thu thập phản hồi của người đọc, tương tác với người đọc, rồi người đọc cũng tham gia vào các công đoạn của sách, phân tích dữ liệu để phục vụ riêng từng khách hàng theo hướng đối tượng, phân tích dữ liệu để phát hiện xu thế,... Một nền tảng số mở sẽ thu hút được nhiều nguồn lực làm sách, có thể là vô hạn. Vậy hãy mở cái “box” của mình. Hợp tác, đặc biệt là hợp tác với các công ty công nghệ số, là lời giải chính cho ngành Xuất bản. 

Muốn đổi mới, muốn tái tạo thì thường phải tìm về gốc. 

Gốc của sách là phương tiện truyền tải. Có các phương tiện truyền tải mới trên môi trường số thì nên dùng. Gốc của viết sách là sáng tạo ra tri thức. Bây giờ có thêm các cách mới để sáng tạo ra tri thức, có công cụ để nhiều người hơn có thể sáng tạo và lan toả tri thức. Nhà xuất bản có thể trở thành một nền tảng cung cấp công cụ cho nhiều người viết sách.

Gốc để phát triển sách, phát triển xuất bản là có người đọc, có nhiều người đọc. Tức là có thị trường. Vậy hãy bắt tay vào khuyến đọc. Nhiều quốc gia có giờ đọc trong trường phổ thông. Những người có uy tín, chính trị gia, doanh nhân, văn nghệ sĩ, người nổi tiếng hãy đọc sách và tham gia giới thiệu sách. Lập lại chuyên mục “Mỗi ngày một cuốn sách” trên truyền hình, trên báo. 

Xuất bản cũng là kinh doanh. Kinh doanh thì phải có thương hiệu. Thương hiệu được tạo nên bởi sự khác biệt. Chúng ta có nhiều nhà xuất bản, mỗi nhà xuất bản phải có thương hiệu của riêng mình để không lẫn với các nhà xuất bản khác. Nếu tất cả các nhà xuất bản giống nhau thì chắc chỉ cần một nhà xuất bản. 

Kinh doanh thì cần giới thiệu, quảng bá. Các nhà sách đang “nghèo” sẽ thật khó khăn trong quảng bá. Các nhà mạng viễn thông Việt Nam có thể giúp xuất bản Việt Nam, giúp sách Việt Nam bằng cách mỗi tuần chuyển miễn phí một tin nhắn tới người dân về sách không? Hành động này có thể nhỏ nhưng với sách thì lại là quá lớn. 

Chuyển đổi số ngành xuất bản và chung tay Việt Nam cho sách Việt Nam là lời giải của chúng ta. 

Sách muốn tái sinh thì vẫn phải đi con đường Việt Nam - tức là dân tộc hoá, vẫn phải hiện đại hoá bằng công nghệ số, vẫn phải đại chúng hoá thông qua đa nền tảng. 

Xin trân trọng cảm ơn!

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng

Tác giả ‘Năng đoạn kim cương’ tiết lộ về cuốn sách bán hơn 3 triệu bản

David Sacks, cựu giám đốc điều hành Paypal. Ảnh: Reuters.

"Ông ấy (David Sacks) sẽ xây dựng khuôn khổ pháp lý để ngành công nghiệp tiền điện tử đạt được sự minh bạch mà người ta vẫn hằng mong muốn, tạo tiền đề cho ngành này phát triển tại Mỹ", ông Trump viết trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social hôm 5/12 (giờ địa phương).

Tổng thống đắc cử cũng nói rằng ông Sacks sẽ lãnh đạo Hội đồng cố vấn khoa học và công nghệ của tổng thống Mỹ.

Ông Sacks (52 tuổi) là một doanh nhân và nhà đầu tư gốc Nam Phi. Bên cạnh Paypal, ông Sacks cũng từng giữ chức tổng giám đốc điều hành của Viva Engage (tiền thân là Yammer) và là nhà sáng lập của công ty này. Ngoài ra, ông cũng là cựu giám đốc điều hành của công ty phần mềm Zenefits.

Ngoài ra, ông Sacks cũng có mối quan hệ thân thiết với tỷ phú Elon Musk, một nhân vật nổi bật khác trong đội ngũ thân cận của ông Trump. Ông Sacks từng làm việc với tỷ phú Musk với tư cách là giám đốc điều hành trong những ngày đầu của PayPal, theo New York Times.

Ông David Sacks được Tổng thống đắc cử Trump chọn làm cố vấn về tiền điện tử và trí tuệ nhân tạo trong nhiệm kỳ thứ hai tại Nhà Trắng. Ảnh: Reuters.

"David (Sacks) sẽ tập trung vào việc biến nước Mỹ thành lãnh đạo toàn cầu trong cả hai lĩnh vực (tiền điện tử và trí tuệ nhân tạo)", ông Trump viết. "Ông ấy sẽ bảo vệ quyền tự do ngôn luận trực tuyến, cũng như loại bỏ sự thiên vị và kiểm duyệt của những công ty công nghệ lớn".

Quyết định bổ nhiệm này của tổng thống đắc cử báo hiệu rằng nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump tại Nhà Trắng sẽ tạo điều kiện cho các nhân vật nổi bật của Thung lũng Silicon, CNBCnhận định.

Ông Sacks từng chỉ trích Tổng thống đắc cử Trump vì gián tiếp dẫn đến vụ bạo loạn ở Điện Capitol vào ngày 6/1/2021. Tuy nhiên, kể từ đầu năm nay, tỷ phú gốc Nam Phi xoay sang ủng hộ ông Trump và tổ chức một buổi tiệc gây quỹ ủng hộ cho chính trị gia gốc New York tại biệt thự riêng ở San Francisco.

Trong quá khứ, ông Trump từng xem tiền điện tử là một loại hình lừa đảo. Tuy nhiên, trong chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng năm nay, ông Trump đã bày tỏ lập trường ủng hộ các đồng tiền kỹ thuật số, gián tiếp tạo ra "cơn sốt Bitcoin", gián tiếp đẩy giá trị của đồng tiền ảo này vượt ngưỡng 100.000 USD.

Tổng thống đắc cử cũng tuyên bố biến Mỹ thành "thủ đô tiền điện tử của thế giới" và tích lũy một kho dự trữ Bitcoin quốc gia.

AI có cướp đi công việc của chúng ta?

Trong cuốn AI chuyện chưa kể,tác giả Tomoe Ishizumi cho rằng đây chỉ là công cụ tối ưu không hơn không kém. Có một điều chắc chắn rằng AI có thể thay thế phần lớn công việc mà con người đang làm hiện nay. Tuy nhiên, chúng ta không nên nghĩ máy móc sẽ cướp đi công việc của con người mà hãy nghĩ rằng máy móc sẽ làm những công việc vất vả để con người có thời gian sáng tạo hơn.

TCL là thương hiệu tiên phong trong công nghệ TV Mini LED, hãng đã khởi đầu năm 2023 đầy hứa hẹn khi giới thiệu các gian hàng trưng bày màn hình mới nhất cũng như những đổi mới công nghệ vượt trội tại CES 2023. TCL cũng vinh dự giành được Giải thưởng Sáng tạo CES® 2023 cho 2 dòng TV TCL Mini LED 4K C935 và C835. 

Theo đại diện thương hiệu, năm 2023, TV Mini LED mới của TCL sẽ sở hữu kích thước màn hình cỡ lớn XL với số lượng đèn Mini LED lớn hơn nhiều lần với hàng nghìn vùng làm mờ cục bộ, mang lại độ tương phản cao hàng triệu cấp và độ sáng đỉnh cao. Hình ảnh được thể hiện chi tiết và nổi bật nhờ vào thuật toán điều khiển ánh sáng mạnh mẽ, giúp hiển thị rõ mọi chi tiết tại các điểm siêu sáng hoặc siêu tối, chẳng hạn như ánh sáng mặt trời hoặc bóng tối hang động.

Dòng TV Mini LED và QLED 2023 của TCL sẽ có mặt trên thị trường bắt đầu từ quý I/2023. 

Quỳnh Anh