"Tết nghĩa là hy vọng" sẽ có kết cấu phức hợp: gồm talk show, truyền hìnhthực tế đan xen phim truyền hình, tiểu phẩm, phóng sự..., tái hiện nhiều hoạtcảnh mang tính "biểu tượng lịch sử" của thời bao cấp. Một trong những cảnh quaynổi bật là trong khi hàng dài người xếp hàng chờ đến lượt mua đồ thì MC Tạ BíchLoan "xông" vào kéo danh hài Chí Trung ra nói chuyện.

MC Tạ Bích Loan và diễn viên Chí Trung.

''Sức mạnh của chúng dễ làm lay động cảm xúc và ký ức, bởi những thế hệ từngtrải qua thời kỳ ấy, như nhà báo Vũ Công Lập, như vợ chồng anh chị Chí Trung -Ngọc Huyền..., ai cũng đều rất thương mọi người trong gia đình mình, đôi khi làthương chính mình...'' - MC Tạ Bích Loan nhận định.

Điển hình là câu chuyện của nhà báo Vũ Công Lập. Ông có một cô em gái sốngrất tình cảm, chi chút. Cả bữa cơm, khẩu phần mỗi người trong gia đình chỉ đượcmiếng thịt duy nhất. Bình thường, nhiều anh con trai sẽ ăn miếng thịt ngay lậptức cho sướng, cho đã. Nhưng cô bao giờ cũng vùi nó xuống đáy bát cơm để ăn vàolúc cuối cùng.

MC Tạ Bích Loan.

Đây là một cách dành dụm chắt chiu niềm vui, kéo dài hạnh phúc vô cùng thiêngliêng mà chắc chắn những khán giả trẻ sống trong điều kiện đầy đủ, thừa mứa vậtchất thời nay khó lòng lý giải và đồng cảm trọn vẹn. Vậy mà, khi nhà báo Vũ CôngLập nghỉ phép quân ngũ về nhà, cô gái luôn nhường lại "niềm vui cuối cùng" đócho anh trai mình.

Trong khi đó, vợ chồng nghệ sĩ Chí Trung - Ngọc Huyền lại khiến khán giả...cười lăn cười bò với đêm tân hôn trong căn phòng vỏn vẹn 7m2 với... 3 cặp vợchồng khác. Hơn nữa, vào đêm giao thừa đầu tiên, anh phải đi lắp TV để kiếm thêmtiền. 12 giờ, Chí Trung mới chạy về nhà rồi bị ngã trên đê. Anh bảo cuộc đời lúcấy sao mà cay đắng thế...

Nhà báo Tạ Bích Loan cho biết thêm: "Tết nghĩa là hy vọng” muốn đem lại chokhán giả một cái nhìn so sánh giữa quá khứ với hiện tại, để chúng ta có thể hiểuđược mình là ai, ngày hôm nay như thế nào và sẽ ra sao nếu nhìn lại hôm qua?''.

"Tết nghĩa là hy vọng" - 21h ngày 6/2 trên VTV1 và 20 ngày 8/2 trênVTV6.

Anh Phương

Bloombergtrích dẫn nguồn tin thân cận nói rằng Gelsinger đã họp với hội đồng quản trị vào ngày 1/12, bàn về tiến độ giành lại thị phần và thu hẹp khoảng cách với Nvidia. Trong cuộc họp, Gelsinger được đưa ra hai lựa chọn: nghỉ hưu hoặc bị sa thải. Gelsinger chọn cách đầu tiên.

Tháng trước, ông cho biết mình vẫn còn "nhiều năng lượng và đam mê" và đặt quyết tâm cải tổ Intel.

Intel và Pat Gelsinger không bình luận sau các thông tin trên. Cổ phiếu công ty tăng 6% ngày 2/12, cho thấy giới đầu tư ủng hộ việc Gelsinger rời đi và "háo hức muốn thấy những thay đổi" trong tương lai, theo CNBC.

Nhiều người sau khi đọc báo đã đặt câu hỏi với tôi: "Ngân hàng Nhà nước không biết gì sao, sao lại để đến như vậy?". Mấy ngày sau, lại có thông tin một cựu cục trưởng Ngân hàng Nhà nước bị cáo buộc nhận hối lộ 5,2 triệu USD liên quan đến vụ Vạn Thịnh Phát và SCB.

Những thảo luận hướng về Ngân hàng Nhà nước là đúng, nhưng chưa đủ. Quy định về các chỉ số an toàn vốn, tỷ lệ sở hữu tối đa của một cổ đông cá nhân và tổ chức tại ngân hàng, tỷ lệ cho vay tối đa đối với một khách hàng đều có cả. Nhưng bà Trương Mỹ Lan đều lách được. Theo kết luận điều tra, bà Lan chỉ đứng tên hơn 4% cổ phần, 80% còn lại nhờ... 74 người khác đứng tên nhằm tránh quy định một cá nhân không được sở hữu vượt quá 5% cổ phần của một ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước. Đến năm 2018, bà Lan sở hữu 91,5% cổ phần ở SCB dưới danh nghĩa của 27 pháp nhân, cá nhân. Và khi giải ngân tiền thì cũng thông qua không biết bao nhiêu mắt xích để rồi 1.066.000 tỷ đồng được SCB giải ngân cho "nhóm của bà Lan".

Trước khi câu chuyện này diễn ra, tôi ngồi tại một quán cà phê sang trọng ở Q1 TP HCM với một người bạn thân làm trong giới tài chính. Chị nói nhỏ, quán này trước của "cô Lan". Tôi bật cười vì chúng tôi biết rõ những chuyện đồn đoán này xuất hiện nhiều trong giới. Mở danh sách chủ sở hữu của quán cà phê thì nhiều khả năng là không thấy tên bà Trương Mỹ Lan đâu cả. Nhưng giới tài chính vẫn đồn cái này của Vạn Thịnh Phát, cái kia của Trương Mỹ Lan. Những chuyện như vậy đã kéo dài từ đầu những năm 2000 khi tôi bắt đầu đi làm trong ngành ngân hàng ở Việt Nam.

Tất cả chỉ dừng ở đồn đoán, thì bất kể quy định nào của Ngân hàng Nhà nước đi nữa, cũng không thể kiểm soát được việc thao túng ngân hàng. Bởi làm sao trả lời được câu hỏi "bằng chứng đâu?". Người ta cứ đồn đoán tài sản này, tài sản kia là của bà Trương Mỹ Lan, là bà Lan thao túng SCB nhiều năm rồi. Nhưng ai có thể có thông tin của 74 người và 27 pháp nhân, cá nhân kia; rồi làm sao chứng minh được những cá nhân, pháp nhân đó liên quan đến bà Lan để mà khẳng định, để giám sát hay hành động gì? Cơ sở pháp lý ở đâu?

Chính vì vậy, không thể nói không có trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước, nhất là trong chuyện có những cán bộ như cục trưởng nhận hối lộ để tiếp tay hành vi của bà Lan, nhưng chỉ dừng ở đó là chưa đủ. Vì ngay cả nếu hệ thống giám sát của Ngân hàng Nhà nước làm việc mẫn cán và nhất quán, thì cũng không có thể "rào" hết được vấn đề. Nó xuất phát từ hai nguyên nhân lớn.

Thứ nhất, độ minh bạch về thông tin trong hệ thống chưa đủ, khiến những chủ thể giám sát độc lập như đại biểu quốc hội và truyền thông, lẫn cơ quan có trách nhiệm giám sát trực tiếp như Ngân hàng Nhà nước không thể dễ dàng chỉ ra một cách công khai "bà chủ" cuối cùng của SCB. Nghe đồn là một chuyện, cung cấp chứng cứ, số liệu rõ ràng lại là một chuyện khác. Dựa vào đâu để ra các quy định giám sát đặc biệt lại còn là chuyện khác nữa.

Thứ hai, các ông bà chủ có thể dùng "sân trước, sân sau" để thao túng ngân hàng và chứng khoán, kiểu "ngân hàng sân sau, chứng khoán người nhà", là vì còn có những quy định khác ngoài ngành ngân hàng cũng lỏng lẻo.

Ví dụ, doanh nghiệp "sân sau" phát hành trái phiếu, sau đó doanh nghiệp dùng tiền thu được từ bán trái phiếu để mua lại cổ phần ngân hàng, qua đó tăng tỷ lệ sở hữu để chi phối ngân hàng. Sau khi chi phối ngân hàng, các ông bà chủ lại cho phép công ty con dùng các tài sản có phần khuất tất, bao gồm cả phần vốn góp của mình trong ngân hàng làm tài sản đảm bảo để vừa vay tiền, vừa phát hành trái phiếu tiếp, rồi dùng số tiền huy động được để góp vốn nâng tỷ lệ sở hữu trong ngân hàng. Ở đây cho thấy, sự phát triển của thị trường trái phiếu và những bất cập trong điều kiện phát hành, xếp hạng tín nhiệm trái phiếu, khả năng giám sát và hiểu biết giới hạn của một số người mua trái phiếu đều tạo thành những lỗ hổng giúp cho bà Lan thực hiện được ý đồ kiểm soát SCB của mình. Vì vậy, vấn đề không chỉ dừng lại ở vai trò giám sát của Ngân hàng Nhà nước, mà nhiều bộ ngành khác trong chính phủ đều ít nhiều có liên quan.

Và chính trong cách gọi tên vụ việc cũng thể hiện sự giới hạn trong cách tiếp cận. Đây không còn đơn giản là "sở hữu chéo" như thời 2011 giữa các ngân hàng với nhau, mà là một hình thái mới, cần gọi đúng tên là hành vi "thao túng ngân hàng" của những ông bà chủ sau lưng, đóng vai trò người sở hữu cao nhất cuối cùng, thật sự kiểm soát ngân hàng.

Không chỉ mặt đặt tên đúng người sở hữu cuối cùng, thì không có cách nào để những chủ thể giám sát khác nhau trong nền kinh tế, từ Ngân hàng Nhà nước, truyền thông đến đại biểu quốc hội có thể trực tiếp đưa vấn đề ra hay can thiệp cả. Bởi vì nếu không thì rất dễ bị kiện tụng hay chất vấn ngược.

Do đó, vấn đề trước tiên là phải xây dựng một hệ thống cơ sở dữ liệu các cổ đông công ty rõ ràng, và cho phép liên hệ được về người chủ sở hữu cuối cùng. Biết ai đang là ông bà chủ thật sự của các ngân hàng rồi mới tính được đến chuyện giám sát họ có thao túng ngân hàng hay không.

Và quan trọng hơn, xét cho cùng, không có sự tiếp tay của một số cán bộ trong hệ thống, thì những việc này cũng không diễn ra dễ đến vậy. Câu hỏi ở đây vì vậy không chỉ dành cho một vài cơ quan như Ngân hàng Nhà nước, mà còn cho toàn bộ hệ thống. Đó là làm sao để tăng cường giám sát trên mọi cấp, không để một vài cá nhân bao che cho ai đó thao túng ngân hàng được. Nếu chỉ thay đổi tỷ lệ sở hữu giám sát, thay đổi vài định nghĩa như dự án Luật các tổ chức tín dụng đang làm sẽ không thể giải quyết được vấn đề, không thể ngăn cản người ta tìm cách thao túng ngân hàng, vì tiền của nền kinh tế nằm ở đó.

Điểm mấu chốt, vì vậy, là có thể chỉ ra nhanh chóng đâu là mắt xích có rủi ro cao của hệ thống, và đâu là người chủ thật sự của mắt xích đó để giám sát và can thiệp kịp thời khi cần thiết.

Hồ Quốc Tuấn

Cát Phượng là một diễn viên hài đắt sô, được khán giả nhớ đến với lối diễn tưng tửng nhưng rất duyên và dí dỏm trên sân khấu. Luôn mang đến niềm vui cho người đời  nhưng sân khấu xuống đèn, chị lại nhanh chóng trở về với hình ảnh của một người phụ nữ trầm tính, ít nói và một bà mẹ đơn thân đa năng, chăm chỉ nhất showbiz. 

Năm 2004, hôn lễ của Cát Phượng – Thái Hòa diễn ra trong sự vui mừng của những người yêu mến nữ nghệ sĩ này cũng như các bạn bè đồng nghiệp. Ai cũng tin rằng chị sẽ có một đời sống gia đình hạnh phúc, viên mãn. Tuy nhiên, chỉ sau 2 năm, cuộc hôn nhân nhanh chóng tan vỡ và để lại nhiều nuối tiếc trong lòng khán giả hâm mộ.  

Sau chia tay, Thái Hòa đặt tâm vào nghề, còn cuộc sống của Cát Phượng được ví như rơi vào vực thẳm tăm tối. Kể từ khi bị cắt hết vai tại sân khấu kịch Phú Nhuận, Cát Phượng đã buông luôn chính kịch và đi diễn hài thường xuyên ở các tụ điểm, rồi đi diễn tỉnh để kiếm tiền lay lắt nuôi con. Những sự cố và mất mát liên tiếp ập đến khiến chị đã có lúc muốn sụp đổ đến tận cùng.  

Gia đình hạnh phúc một thời của Cát Phượng và Thái Hòa.

Cát Phượng từng chia sẻ trên mặt báo rằng đã có thời điểm, chị lúc nào cũng để sẵn thuốc tự tử ở đầu giường. Tuy nhiên, mỗi khi cảm thấy buồn chán, kiệt quệ, chị lại chạy qua phòng kế bên để nằm ôm con trai và xuy đi ý định tự tử.

Nhớ lại khoảng thời gian khủng hoảng của mình, Cát Phượng tâm sự: “Ngày xưa tôi nghe người ta nói ba mẹ ly hôn sẽ rất tội nghiệp cho con cái. Bây giờ trải qua rồi tôi mới thấy đúng như vậy. Nếu cha mẹ sau khi ly dị sống không tốt con cái lớn lên rất dễ hư hỏng, thậm chí sa vào tệ nạn xã hội. Người lớn đôi khi vì ích kỷ của bản thân mà khiến con cái chịu thiệt thòi. Tôi bây giờ tìm mọi cách bù đắp cho con, dù biết bù đắp bao nhiêu cũng không đủ”.  

Sau khi bán căn nhà chung để chia gia tài, Cát Phượng dùng số tiền đó mua một miếng đất ở Củ Chi rồi hai mẹ con đi thuê nhà để sống. Cuộc sống không dư dả, thậm chí cũng chẳng ổng định khi phải chuyển nhà liên tục, nhưng chị vẫn miệt mài làm từ thiện. Tiền làm dư hàng tháng Cát Phượng đều tìm đến những địa chỉ có người gặp khó khăn, hoạn nạn, những người có hoàn cảnh bất hạnh để giúp đỡ họ. Mãi cho đến lúc thấy con trai lớn khôn, chị chợt giật mình và quyết định dành dụm, mua cho riêng mình một mái nhà. 

Giờ đây, khi đã vượt qua chuỗi ngày tồi tệ với những khốn khó, có nhà, có tiền nhưng Cát Phượng chẳng thiết tha gì đến một mái ấm thứ hai. Chị tâm sự xung quanh không thiếu đàn ông, lớn tuổi và kém tuổi đều có nhưng Cát Phượng rất ngại. Chị tâm niệm để tìm một người đàn ông yêu mình không khó nhưng chấp nhận một người là khó lắm, làm sao biết được người ta có thương con mình hay không hay rồi lại dẫn đến ly hôn? 

Con trai là nguồn sống của Cát Phượng.

Cát Phượng chia sẻ: “Trước đây, đời tôi có quá nhiều thăng trầm. Cứ thế, tôi thậm chí giẫm đạp lên tất cả đến đổ máu để có thể vượt qua thử thách. Nhưng giờ nhìn lại, tôi thấy dẫu sao mình đã sống cuộc sống vui nhiều hơn buồn. Những gì tôi trải qua đã giúp làm nên một Cát Phượng của ngày hôm nay: từng trải, dày dạn và bản lĩnh hơn nhiều.

Hiện giờ, tôi thấy mình lúc nào cũng có thể bình tĩnh để đối phó và đối đầu với bất cứ khó khăn nào. Cuộc sống hiện tại với tôi là vui, nhẹ nhàng, thanh thản và hạnh phúc nhất. Tôi đang có công việc và làm được việc mình yêu thích là diễn xuất. Tôi có tình yêu lớn nhất chính là con trai”, chị trải lòng.

Cũng nhờ trải qua không biết bao nhiêu sóng gió trên đường đời mà khi được mời nhận vai diễn bà Thu trong tiểu phẩm Biển tình,một nữ Việt kiều phải chịu sự chia ly, cách trở, dở dang và lận đận trong tình duyên, chị đã nhận lời ngay. Vì chị thấy được chính mình trong nhân vật.

Ngoài Cát Phượng, Biển tìnhcòn có sự tham gia của các diễn viên Khánh Nam, Kiều Minh Tuấn, Puka. Vở kịch sẽ được phát sóng trong chương trình Sài Gòn đêm thứ bảy tháng 2 với chủ đề Tình nồng lúc 20 giờ ngày thứ bảy 20/2 trên VTV9.

Phong Vũ

Bài viết này nhằm cung cấp một hướng dẫn cho độc giả Việt Nam, giúp giải thích những vấn đề then chốt và bối cảnh để các bạn tự đưa ra quan điểm của mình về những gì sẽ diễn ra trong ngày bầu cử, và kết quả sẽ mang ý nghĩa gì, không chỉ cho nước Mỹ mà còn cho cả thế giới. Tôi sẽ không chia sẻ ý kiến cá nhân hay cố gắng thuyết phục bạn ủng hộ ứng viên nào. Thay vào đó, bài viết tập trung vào việc hiểu rõ những gì đang tiềm ẩn rủi ro khi người dân Mỹ đưa ra quyết định. Ở phần cuối, tôi sẽ đưa ra một dự đoán, không nhằm áp đặt quan điểm, mà để minh họa rằng cuộc bầu cử này không chỉ quyết định ai sẽ trở thành tổng thống tiếp theo mà còn cho thấy nước Mỹ đang thay đổi ra sao.

Nhìn từ xa, có thể nghĩ rằng câu hỏi trọng tâm là liệu người Mỹ thích Trump hay Harris hơn. Nhưng cuộc bầu cử này còn vượt xa sự đối đầu giữa hai nhân vật. Đây là chương mới nhất trong những xung đột kéo dài và sâu sắc giữa các phe phái lâu đời trong xã hội Mỹ. Để hiểu rõ những phức tạp này, việc nắm bắt bối cảnh lịch sử và văn hóa chính trị của Mỹ là rất cần thiết.

Các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ thường làm nổi bật những sự chia rẽ lớn trong xã hội. Ngay cả khi có một người chiến thắng rõ ràng, khoảng cách chênh lệch thường rất nhỏ. Ví dụ, năm 2008, Barack Obama đã đánh bại John McCain một cách thuyết phục, nhưng vẫn có gần 60 triệu người Mỹ bỏ phiếu cho McCain, trong khi khoảng 70 triệu người ủng hộ Obama. Các cuộc bầu cử sau đó còn sát nút và gây tranh cãi hơn. Thực tế này cho thấy, bất kể ai thắng cử, sẽ luôn có một lượng lớn người dân không hài lòng và không ủng hộ người thắng cuộc.

Nhiều người nhận thấy rằng, quảng cáo và các khẩu hiệu kêu gọi quyên góp thường xuyên xuất hiện bên cạnh mỗi thông tin về bầu cử. Không phải ngẫu nhiên mà bầu cử Mỹ đều là những cuộc cạnh tranh sát nút. Dữ liệu khảo sát cho thấy phần lớn cử tri Mỹ vốn đã quyết định sẽ bầu cho ai. Ngay cả khi ứng viên yêu thích của họ mắc sai lầm hay làm điều đáng xấu hổ, họ vẫn tiếp tục ủng hộ. Phe đối lập hầu như không thể làm gì khiến họ thay đổi được.

Nếu vậy, tại sao phải chi nhiều tiền? Câu trả lời nằm một phần ở việc duy trì sự hứng khởi của cử tri, đảm bảo rằng họ không bị phân tâm. Ngoài ra, vẫn có một bộ phận nhỏ cử tri có thể bị thuyết phục bởi các chiến dịch sôi động và ấn tượng. Cả hai đảng đều đầu tư mạnh vào việc bao phủ truyền thông nhằm thu hút những cử tri chưa quyết định. Điều này khiến các chiến dịch tranh cử luôn giữ được không khí sôi sục, căng thẳng và đầy cảm xúc. Nhưng nó cũng khiến bầu cử ở Mỹ tốn kém khủng khiếp.

Bên cạnh sự sát sao trên tổng thể, cần hiểu rõ sự chia rẽ theo khu vực. Dù phiếu bầu toàn quốc có thể sít sao, sẽ có những nơi mà Trump nhận được sự ủng hộ áp đảo, với tỷ lệ lên tới 70-80%, trong khi ở các khu vực khác, phần lớn sẽ nghiêng về Harris. Những khác biệt rõ rệt này phản ánh sự phân hóa sâu sắc trong xã hội Mỹ, có thể khiến các mâu thuẫn càng thêm gay gắt khi cuộc bầu cử diễn ra.

Tôi muốn chia sẻ một quan sát cá nhân để làm nổi bật sự chia rẽ ngày càng lớn trong xã hội Mỹ. Sau khi sống ở nước ngoài, bao gồm cả thời gian ở Việt Nam, tôi vừa trở về Mỹ trong một chuyến thăm ngắn. Khi đứng trong một khu ngoại ô trên bờ Tây, tôi thấy những dãy nhà nhỏ nhưng khá đẹp. Hỏi giá, tôi được biết những căn nhà này có giá hơn một triệu USD - mức giá mà chỉ một bộ phận nhỏ người Mỹ có thể chi trả. Sự chia rẽ về tài sản và lối sống này phản ánh sự tách biệt xã hội rộng lớn hơn, ảnh hưởng đến cách mọi người bầu cử và cách các chiến dịch chính trị được triển khai. Điều này thường dẫn đến việc các ứng viên tập trung vào một số khu vực nhất định, bỏ qua những khu vực khác.

Vậy, chúng ta nên kỳ vọng gì vào thứ Ba tới? Dưới đây là một số nhận định. Trước hết, nhiều chuyên gia đồng ý rằng thành công của Kamala Harris sẽ phụ thuộc phần lớn vào việc bà thể hiện thế nào ở các "bang dao động" như Georgia và Pennsylvania, những bang mà Biden đã thắng sát nút vào năm 2020. Nếu Harris giữ được những bang này, bà có cơ hội lớn. Nếu Trump chiến thắng ở đó, ông có thể giành thắng lợi. Cử tri trẻ, từ 35 tuổi trở xuống, có thể đóng vai trò quyết định. Một sự thay đổi nhỏ cũng có thể định đoạt kết quả.

Thứ hai, dù chúng ta tập trung nhiều vào ứng viên, không tổng thống nào có thể thắng cử mà không xây dựng được một liên minh vững chắc. Liên minh của Trump chủ yếu bao gồm cử tri nông thôn, thị trấn nhỏ và những người sống ở thành phố ủng hộ các giá trị truyền thống của đảng Cộng hòa. Liên minh của Harris đa dạng hơn, bao gồm các nhóm thiểu số, người có thu nhập thấp đến trung bình, và giới chuyên nghiệp đô thị có học vấn cao. Cả hai ứng viên sẽ phải khơi dậy sự nhiệt tình của các nhóm ủng hộ mình, ngay cả khi điều đó khiến họ xa lánh phía bên kia.

Cuối cùng, hãy nhớ rằng cuộc bầu cử này không chỉ là bầu tổng thống. Còn rất nhiều cuộc bầu cử khác, bao gồm các ghế trong Quốc hội Mỹ, cũng sẽ diễn ra. Quốc hội đã mất uy tín trong mắt công chúng và những năm tới có thể là thời gian quyết định liệu họ có thể khôi phục quyền lực và ảnh hưởng hay tiếp tục suy giảm. Những biến động này có thể làm cho chính trị Mỹ thêm phần hỗn loạn và khó đoán.

Tóm lại, có hai điều nổi bật, bất kể ai thắng. Thứ nhất, các tổng thống tương lai có thể sẽ phải tập trung nhiều hơn vào các vấn đề nội địa, khi chính trị Mỹ ngày càng trở nên khó lường. Thứ hai, cuộc bầu cử này cho thấy sự chia rẽ sâu sắc trong xã hội Mỹ, và những vấn đề đó sẽ không dễ dàng giải quyết. Chính sách đối ngoại của Mỹ chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng, nhưng tác động cụ thể như thế nào vẫn là điều khó dự đoán. Tôi khuyến khích các độc giả Việt Nam tự rút ra kết luận, và hy vọng bài viết này mang lại cái nhìn rõ ràng hơn về những động thái phức tạp đang diễn ra.

David Pickus