Chuyên gia về sông băng Étienne Berthier thuộc Trung tâm Nghiên cứu quốc gia Pháp (CNRS), đồng tác giả của nghiên cứu trên, cho biết lần đầu tiên các nhà nghiên cứu có thể đo lường sự thay đổi của từng sông băng trong số hơn 220.000 sông băng trên hành tinh, ngoại trừ các sông băng ở Greenland và Nam Cực.
![]() |
Theo chuyên gia Étienne Berthier, chủ yếu dựa vào những hình ảnh được truyền về từ vệ tinh Aster - do Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) phóng lên quỹ đạo vào cuối năm 1999, các nhà nghiên cứu nhận thấy các sông băng đã "thất thoát" trung bình 267 tỷ tấn băng mỗi năm, tính từ năm 2000 đến năm 2019.
Tình trạng băng tan nhanh đặc biệt xảy ra ở dãy núi Alpes, Iceland và Alaska. Tại những khu vực có khí hậu ôn hòa và ẩm ướt hơn, băng có xu hướng tan chảy chậm hơn. Dù vậy, không nơi nào trên Trái Đất tránh được tình trạng sông băng tan chảy, kể cả phía Tây dãy Himalaya, nơi trước đây có lượng băng ổn định hoặc thậm chí đã từng tăng lên.
Tại New Zealand, trong 5 năm qua, các sông băng giảm độ dày 1,5 mét/năm - một con số kỷ lục. Trong khi trước đó 20 năm, những con sông này hầu như không bị hao hụt về thể tích.
Điều khiến các nhà nghiên cứu thấy kinh ngạc và lo ngại là mức độ gia tăng của hiện tượng sông băng tan chảy: từ mức trung bình 227 tỷ tấn băng tan mỗi năm trong giai đoạn 2000-2004, con số này đã tăng lên thành 298 tỷ tấn trong giai đoạn 2015-2019. Lượng băng tan chảy đã góp 21% vào sự gia tăng mực nước biển kể từ đầu thế kỷ 21.
Theo một bài viết khác trên tạp chí khoa học Nature, những nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính sẽ có tác dụng tích cực trực tiếp hạn chế sự gia tăng mức độ tan chảy của các sông băng.
Các nhà khoa học cho rằng nếu con người kìm hãm được sự tăng nhiệt của Trái Đất ở mức 1,5°C như mục tiêu đề ra trong Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015, thì lượng băng tan chảy khiến mực nước biển dâng cao sẽ giảm tới 50%.
Ở một nghiên cứu khác cũng công bố trên tạp chí Nature, giới chuyên gia báo động rằng tại Nam Cực - nơi có lượng băng lớn nhất thế giới, tình trạng băng tan nhanh có thể dẫn đến việc nước biển gia tăng ở mức không thể đảo ngược.
Tuy nhiên, sông băng tan chảy không chỉ ảnh hưởng tới mực nước biển. Nhà nghiên cứu Étienne Berthier cho biết, các lưu vực sông băng bao phủ ít nhất 25% diện tích đất đai toàn cầu và là nơi sinh sống của gần 1/3 dân số thế giới.
Các sông băng trữ nước ở thể rắn và cấp nước cho các con sông vào mùa Hè. Do đó, khi không còn sông băng trong khu vực, tuyết sẽ tan nhanh hơn nhiều và gây nguy cơ thiếu nước vào mùa Hè tại các khu vực bị ảnh hưởng.
Theo Baotintuc
Khoảng 150 người được tin có thể đã thiệt mạng sau khi một sông băng khổng lồ ở Himalaya bị vỡ và cuốn phăng một đập thủy điện ở miền bắc Ấn Độ.
" alt=""/>Báo động về tốc độ tan chảy của sông băng trên toàn cầuTheo Tổng thư ký tòa soạn VnEconomy Đào Quang Bính, muốn kinh tế báo chí phát triển, việc đầu tiên các tòa soạn phải giải quyết là khâu phân phối nội dung. Điều này cũng giống như với những người làm kinh doanh, phải tìm cách bán hàng, tức tính toán đầu ra của sản phẩm.
Trước kia, tòa soạn phải in báo giấy, sau đó vận chuyển tới các sạp báo. Khâu phát hành chiếm hơn một nửa tiền bán báo thu được, trong khi việc tiếp cận trực tiếp khách hàng gặp nhiều khó khăn. Để giải bài toán này, VnEconomy đã đưa sản phẩm tới tay người đọc dưới dạng số, thông qua các nền tảng số.
Tạp chí này hiện tổ chức bán gói dịch vụ bao gồm 52 số tạp chí dưới dạng file .pdf, trên nền tảng báo chí thu phí PostEnp của Công ty phát hành báo chí trung ương. Nhờ phát hành bản điện tử, VnEconomy không phải bỏ tiền in, nhưng có thể tiếp cận khách hàng toàn cầu mà không mất thêm chi phí.
Để thu hút độc giả, gói dịch vụ còn đính kèm theo Askonomy - một trợ lý ảo, chuyên trả lời thông tin kinh tế. Askonomy là khoản giá trị gia tăng, cũng là hạt nhân trong mô hình kinh tế báo chí mà VnEconomy hướng đến.
Dùng trợ lý ảo như công cụ tư vấn kinh doanh
Ra mắt lần đầu vào tháng 3/2023, Askonomy là trợ lý ảo được xây dựng dựa trên mô hình ngôn ngữ lớn. Phiên bản Askonomy 2024 là sản phẩm của người Việt, với mã nguồn và dữ liệu hoàn toàn đặt tại máy chủ trong nước.
Đối tượng người sử dụng của Askonomy là các quan chức, trợ lý, người làm kinh doanh, doanh nhân, nhà hoạch định chính sách, sinh viên,… những người quan tâm đến kinh tế Việt Nam. Do hỗ trợ cả tiếng Việt và tiếng Anh, các nhà đầu tư nước ngoài cũng có thể tìm đến chatbot này như một kênh thông tin để tham khảo.
Hiện Askonomy hoạt động trên nền web. Người dùng trả tiền đọc báo sẽ được cấp quyền truy cập chatbot của VnEconomy. Khi được đặt câu hỏi, chatbot sẽ đưa ra câu trả lời cụ thể, dựa trên nguồn nội dung dữ liệu là các bài viết được đăng tải trên tạp chí.
Theo ông Trần Hoài Văn, Giám đốc vận hành (COO) Actable AI, đơn vị phát triển Askonomy, dữ liệu đào tạo trợ lý ảo là các thông tin đã xác thực, có độ tin cậy cao, và được cập nhật liên tục. Askonomy còn có khả năng đồ thị hóa dữ liệu trả lời dưới dạng bảng biểu. Đây là điểm khác biệt cơ bản giữa Askonomy và ChatGPT.
"Trợ lý thông tinlà sản phẩm báo chí hoàn toàn mới, có tính đột phá trong ngành truyền thông. Cách làm này giúp độc giả chuyển từ việc đọc báo sang chủ động hỏi đáp để cập nhật thông tin. Trên thế giới mô hình này hiện rất ít, không nhiều. Ngay cả Financial Times cũng chỉ mới công bố thử nghiệm chatbot", ông Văn chia sẻ.
Trao đổi với VietNamNet, Tổng thư ký tòa soạn VnEconomy Đào Quang Bính, “cha đẻ” về ý tưởng của Askonomy lý giải: “Ask tức là hỏi, Askonomy tức là hỏi về kinh tế. A là chữ đầu tiên trong bảng chữ cái, cũng là tên viết tắt của lá bài cao nhất trong bộ bài tây (Át – Ace). Tôi mong muốn Askonomy sẽ giống như con Át chủ bài trong kế hoạch phát triển của tạp chí”.
Lý giải thêm, ông Bính cho hay, khi phát triển trợ lý ảo, VnEconomy không hướng đến việc bán tài khoản để thu tiền. Mục đích đầu tiên là đưa nội dung chuẩn chỉ đến với người đọc. Nhưng điều sâu xa hơn mà đơn vị này hướng tới là xây dựng nên một cộng đồng những người sử dụng chatbot để đưa ra quyết định kinh doanh.
“Khi đã có cộng đồng, bên cạnh nguồn thu từ việc bán báo, các nhà quảng cáo sẽ xuất hiện. Chúng tôi đang đi tiên phong, làm thành mô hình có thể nhân rộng ra các báo. Đây sẽ là con đường chuẩn chỉ để giải bài toán kinh tế báo chí, vấn đề đau đầu của các tòa soạn Việt Nam”, ông Bính nói.
Chia sẻ về những dự định tiếp theo, theo Tổng thư ký tòa soạn Tạp chí Kinh tế Việt Nam, VnEconomy đang tích hợp AI vào cả khâu sản xuất và phân phối nội dung.
Trước mắt, Askonomy sẽ tóm tắt các bài báo quan trọng, bằng dạng voice, theo xu hướng nội dung ngắn, rồi tự động gửi tới người mua báo để độc giả có thể nghe trên ô tô. Do có khả năng chuyển ngữ Việt – Anh, tới đây VnEconomy sẽ ra mắt số báo tiếng Anh đầu tiên dịch tự động bằng AI được đào tạo chuyên biệt.
Bảy năm làm mẹ đơn thân, một mình gồng gánh nuôi con gái nhỏ. Ừm, mẹ đang thiếu một bờ vai vững chãi để tựa nương, con gái thiếu một bàn tay chắc khỏe dìu dắt. Vậy mà mẹ không hề tủi thân, chẳng chút buồn bã và chưa hề hối hận khi nắm tay con bước đi trên con đường đã chọn. Nhìn nụ cười của con mỗi ngày rộn ràng kề bên, mẹ cảm nhận niềm hạnh phúc của chúng ta ngày càng vun đầy và tròn trĩnh đến lạ.
![]() |
Từ khi con đến bên mẹ bằng tiếng khóc oe oe giữa đêm muộn, cuộc đời buồn tẻ và đơn điệu của mẹ như lật sang một trang mới, rộn rã niềm vui và đong đầy cảm xúc. Cảm ơn con gái nhé! Mái tóc lơ thơ ngày ấy giờ óng ả dài ngang vai. Bàn tay mũm mĩm ngày trước giờ thon dài dáng hình búp măng. Quay đi ngoảnh lại mà con gái đã cắp sách đến trường được hai năm rồi nhỉ? Ơi cô học trò lớp hai dễ ghét, mẹ yêu con nhiều lắm lắm!
Thỉnh thoảng mẹ con mình vờ xưng hô như hai chị em thân thiết và vít vai bá cổ cười xòa. Bất ngờ, con gái ngắm nghía mẹ và nghiêm túc bảo: “Sang năm nữa con cao hơn mẹ rồi. Mẹ xuống làm em gái để con làm chị cho nhé!”. Mẹ rụt vai lè lưỡi tưởng tượng cảnh mẹ “lép vế” làm em bị “chị con gái” sai vặt đủ chuyện trên trời dưới đất mà cười nắc nẻ.
Cuộc đời vẫn đẹp sao khi mẹ con ta vẫn nắm tay nhau đi cùng trời cuối đất. Sáng sáng đèo nhau đến trường, ỉ ôi tặng nụ thơm vào lòng bàn tay tạm biệt. Chiều chiều đợi con dưới gốc cây bằng lăng rợp bóng, chỉ cần gương mặt và vóc dáng ấy ló ra trên dãy hành lang là lòng mẹ đã mát dịu cảm giác bình yên đến lạ!
Hôm rồi cô giáo cho bài tập làm văn viết về một người thân, con đã cặm cụi bên trang vở mà nắn nót rồi tủm tỉm đưa mẹ đọc thử. Mẹ vừa đọc từng câu chữ vừa đỏ mặt e thẹn khi con khen mẹ giỏi giang và hết mực yêu thương con gái. Thì ra, trong mắt con gái, mẹ tuyệt vời đến thế kia. Chẳng biết sao con có thể ví von “Mẹ là ngọn đèn sáng của cuộc đời em” và kết lại bằng lời mong ước “Mong cho tình yêu thương của hai mẹ con mãi dạt dào…”.
Khi yêu thương đủ đầy, niềm vui ngập tràn mỗi khoảnh khắc, dường như chúng ta đang dần cởi bỏ được nút thắt thiếu hụt một bóng hình vững chãi kề bên. Có sao đâu khi chỉ mẹ con ta dưới một mái nhà vẫn ấm êm, vẫn rạng ngời hạnh phúc, con nhỉ? Mẹ đang cố gắng, nỗ lực gấp bội lần người ta để làm mẹ, làm cha và làm tất cả mọi vai vế khác trên đời chăm lo thể chất, vun đắp tâm hồn cho con. Chỉ cần con gái bên mẹ thôi, hạnh phúc đã vun đầy…/.
Hôm nay vợ cũ lên xe hoa, tôi ôm đứa con 3 tuổi ứa nước mắt. 8 năm ân tình không bằng 1 chiếc túi hiệu người ta tặng cô ấy.
" alt=""/>Cảm ơn con đã làm thay đổi cuộc đời buồn tẻ của mẹ