3 vấn đề “nóng” của an ninh mạng Việt Nam năm 2017

Nhận định về tình hình an toàn, an ninh thông tin trong năm 2017, ông Nguyễn Huy Dũng, Phó Cục trưởng Cục An toàn thông tin (ATTT)  - Bộ TT&TT cho rằng có 3 xu hướng đáng lưu ý trong năm 2017, đó là: các cuộc tấn công có chủ đích vào những hệ thống thông tin quan trọng sẽ tiếp tục là một vấn đề nóng; nguy cơ mất ATTT đến từ các thiết bị IoT sẽ tiếp tục gia tăng; và các vụ lừa đảo, giả mạo để trục lợi thông qua mạng xã hội, nhất là vấn đề lộ lọt thông tin cá nhân cũng là vấn đề nóng thời gian tới.

Cụ thể, với xu hướng gia tăng các cuộc tấn công có chủ đích vào những hệ thống thông tin quan  trọng trong năm  2017, đại diện Cục ATTT lưu ý một số hệ thống có thể trở thành “đích ngắm” của tội phạm mạng như: một số hệ thống liên quan đến lĩnh vực hạ tầng giao thông, tài chính ngân hàng và một số hệ thống điều khiển.

Trong năm 2016 vừa qua, tại Việt Nam, theo đại diện Cục ATTT, đã ghi nhận một số cuộc tấn công có chủ đích nhằm vào một số doanh nghiệp, tập đoàn, tổng công ty nhà nước cũng như nhằm vào một số bộ, ngành và đã gây ra hậu quả. “Tuy nhiên, với sự phối hợp kịp thời của các cơ quan chức năng liên quan đến an ninh, an toàn thông tin, chúng ta cũng đã sớm khắc phục hậu quả, sớm đưa những hệ thống hoạt động trở lại một cách bình thường”, đại diện Cục ATTT nhận định.

Minh chứng cho nhận định Việt Nam tiếp tục là đích ngắm của một số chương trình tấn công có chủ đích  (tấn công APT) trong năm  2016, đại diện Cục ATTT cho biết, qua công tác theo dõi, phối hợp với các cơ quan chức năng, Cục đã phát hiện và bóc gỡ khoảng trên dưới 10 phần mềm độc hại tấn công có chủ đích APT khác nhau nằm vùng trong các hệ thống của các cơ quan, tổ chức nhà nước.

Theo thống kê của VNCERT, năm 2016 Trung tâm đã ghi nhận 134.375 sự cố tấn công mạng của cả 3 loại hình Phishing (lừa đảo), Malware (mã độc) và Deface (tấn công thay đổi giao diện). So với năm 2015, số lượng sự cố xảy ra trong 2016 tiếp tục tăng mạnh, gấp tới hơn 4,2 lần (tổng số sự cố tấn công mạng năm 2015 là 31.585 sự cố). Trong đó, số sự cố Phishing được ghi nhận năm 2016 là 10.057 sự cố, gấp hơn 1,7 lần so với năm ngoái; 46.664 sự cố Malware, tăng gần 2,8 lần; và 77.654 sự cố Deface, tăng hơn 8,7 lần so với năm 2015.

Cũng theo số liệu của VNCERT, trong số các sự cố tấn công mạng đã được Trung tâm ghi nhận năm 2016, có 1 sự cố Phishing liên quan đến tên miền “.gov.vn”; 17 sự cố Deface liên quan đến tên miền “.gov.vn”; và 63 sự cố Malware liên quan đến tên miền “gov.vn”. Các sự cố này đều đã được VNCERT gửi cảnh báo, các đơn vị đã tự xử lý hoặc được Trung tâm hỗ trợ xử lý.

Đề cập về xu hướng đáng chú ý thứ hai của ATTT mạng Việt Nam năm 2017, Phó Cục trưởng Cục ATTT Nguyễn Huy Dũng nhấn mạnh, nguy cơ mất ATTT đến từ các thiết bị IoT sẽ tiếp tục gia tăng trong 2017. Nguy cơ này theo ông Dũng đã xuất hiện từ vài năm trở lại đây. Đơn cử như, năm 2016 chúng ta đã chứng kiến những cuộc tấn công từ chối dịch vụ phân tán (DDoS) huy động được sự tham gia của các thiết bị IoT phổ biến tại Việt Nam như camera giám sát an ninh… đã gây ra vấn đề rất lớn cho các cơ quan, tổ chức tại Việt Nam.

Năm 2016 được đánh giá là năm mà Việt Nam phải hứng chịu nhiều cuộc tấn công mạng đặc biệt là vụ việc cụm cảng Hàng không và Vietnam Airlines bị hacker tấn công. Một điểm rất đáng nghi nhận là việc các đơn vị chức năng của Việt Nam đã ứng cứu, xử lý được những tình huống tấn công này.  

Đánh giá về chất lượng nguồn nhân lực an toàn thông tin của Việt Nam, ông Nguyễn Chí Thành, Viện trưởng Viện An toàn thông tin thuộc Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam (VNISA) đánh giá trình độ của một số kỹ sư an toàn thông tin của Việt Nam không hề thua kém các quốc gia trong khu vực và trên thế giới nhưng lực lượng còn mỏng, chưa thể hình thành được một cộng đồng ATTT đủ mạnh, có khả năng chống đỡ được các cuộc tấn công mạng ngày càng gia tăng. Theo ông Nguyễn Chí Thành, Việt Nam đã có nhiều chuyên gia ATTT làm việc cho các hãng công nghệ lớn như Microsoft, Google, CISCO…

Ông Ngô Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Bkav Phụ trách về vấn đề an ninh mạng cũng đồng tình rằng Việt Nam có các chuyên gia bảo mật ở trình độ thế giới. Ông Triệu Trần Đức, Giám đốc CMC Infosec cũng cho rằng, chuyên gia bảo mật Việt Nam không hề thua kém các quốc gia trong khu vực và trên thế giới về trình độ.