Bốn rường cột của hệ thống định danh điện tử Estonia: Kể cả năm cũng không hết tiện lợi

Hệ thống định danh điện tử Estonia bao gồm thẻ căn cước,ốnrườngcộtcủahệthốngđịnhdanhđiệntửEstoniaKểcảnămcũngkhônghếttiệnlợbảng xếp hạng ngoại hạng anh 2023 Mobile-ID, e-Residency và Smart-ID.

Thẻ định danh điện tử (Digi-ID) của Estonia chỉ dùng cho môi trường điện tử. Ảnh: Medium

Tại Estonia, 98% người dân có thẻ căn cước(tương đương 1,3 triệu người), 91,6% người dân thường xuyên dùng Internet, hơn 600 triệu chữ ký số được cấp kể từ năm 2002. Estonia cho tới thời điểm này sở hữu hệ thống căn cước phát triển nhất thế giới. Không chỉ là một tấm thẻ, nó còn cho phép người dân tiếp cận các dịch vụ trực tuyến của Estonia.

Con chip trên thẻ căn cước (ID-card) chứa các file nhúng, dùng mã hóa 384-bit ECC. Do đó, nó có thể được dùng để làm bằng chứng xác minh danh tính trên môi trường điện tử. Với thẻ này, người dân không chỉ đi du lịch trong khu vực EU, có tác dụng như thẻ bảo hiểm y tế mà còn giúp họ xác minh khi đăng nhập tài khoản ngân hàng, cung cấp chữ ký số, bầu cử trực tuyến (i-Voting), kiểm tra hồ sơ y tế, kê khai thuế, nhận toa thuốc trên mạng.

Năm 2011, Estonia là nước đầu tiên trên toàn cầu cho bỏ phiếu bằng di động (m-Voting) trong các cuộc bầu cử Quốc hội. 3% tổng số phiếu được thực hiện qua điện thoại. Năm 2017, 30% cử tri có thể bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử địa phương, cho thấy sự phổ biến của dịch vụ công trực tuyến cũng như lòng tin vào chính phủ điện tử.

Estonia cung cấp cả thẻ căn cước lẫn Digi-ID(căn cước điện tử), trong đó, ID-card là bắt buộc với người từ 15 tuổi trở lên. Người dân có thể xin cấp Digi-ID nếu họ có đã có ID-card hợp lệ. Digi-ID được dùng song song với thẻ căn cước, không yêu cầu phần mềm đặc biệt. Tuy nhiên, do không dán ảnh công dân, Digi-ID không thể dùng làm tài liệu xác minh trực quan. ID-card và Digi-ID có thời hạn 5 năm. Digi-ID chỉ dùng trên môi trường điện tử, còn ID-card dùng cả ngoài đời lẫn trên mạng.

Để sử dụng thẻ căn cước và Digi-ID, người dùng phải tải phần mềm ID-card, có mã PIN (cấp cùng ID-card), chứng nhận hợp pháp, máy tính có kết nối Internet, đầu đọc thẻ. Hơn 800.000 người dùng thẻ căn cước điện tử ít nhất 1 lần/năm, trong khi xấp xỉ 300.000 người sử dụng hàng tuần. 200.000 người sử dụng Mobile-ID hoặc Smart-ID.

Mobile-IDra đời năm 2007, là tiện ích của thẻ căn cước điện tử, trong đó, mọi công dân có thể truy cập thông tin và dữ liệu cá nhân và xác thực giao dịch trực tuyến bằng cơ sở hạ tầng KPI bảo mật trong thẻ căn cước. Mobile-ID được dùng trong hàng trăm tổ chức cả tư nhân lẫn khu vực công, từ ngân hàng điện tử đến xin cấp giấy phép lái xe, xem điểm tại các trường đại học hay thay đổi kế hoạch nghỉ hưu. Tất cả đều thông qua chức năng chữ ký điện tử trên di động, tương đương chữ ký tay. Theo e-Estonia, người dùng Mobile-ID có thể đăng ký kinh doanh chỉ trong 15 phút.