Dưới đây là bài viết của độc giả Nguyễn Tâm Anh (quận 3, TP.HCM) gửi về diễn đàn (nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả).

Cuối tháng 8, điện thoại tôi reo dồn dập vì chị gái của đồng nghiệp bị ung thư máu giai đoạn cuối. Bệnh viện địa phương trả về vì biến chứng quá nặng. Nhưng người bệnh còn trẻ quá, gia đình không chấp nhận được kết cục đau đớn và đột ngột này.

Họ nhờ tôi, với các mối quan hệ hơn mười năm lăn lộn ở TP.HCM, tìm đường để gửi người bệnh vào một bệnh viện lớn. Còn nước còn tát, người ta hay nói câu này trong cảnh tuyệt vọng. 

Vòng vèo qua 2-3 người, cũng may, tôi nhờ được một bác sĩ ở bệnh viện lớn. Anh lại liên hệ bệnh viện tuyến dưới gửi thông tin, hồ sơ của bệnh nhân để anh trực tiếp đánh giá. Bác sĩ này đọc rất kỹ và khuyên gia đình nên cho chị về nhà, nghỉ ngơi cuối đời. Trước sự cầu khẩn của gia đình, bác sĩ đành gật đầu tiếp nhận, cho chị nhập khoa điều trị, mặc dù cơ hội sống gần như là 0.

Người nhà cảm kích, nhờ tôi gửi phong bì cho bác sĩ với số tiền 2 triệu đồng. Tham khảo lại người quen của bác sĩ này, tôi từ chối, nhưng gia đình cứ nằng nặc nhờ. Suy nghĩ một chút, tôi nói gia đình hãy tặng một giỏ trái cây. 

Tuy nhiên, hôm sau, tôi bị bác sĩ gọi điện “mắng vốn”. Ngoài trái cây ngoại nhập khẩu rất đắt đỏ, người nhà còn mang đến hơn 5 ký cua Cà Mau, tôm và đặc sản miền Tây. Tôi còn nhớ mãi, anh bác sĩ này nói, thân nhân khổ lắm, ngoài nỗi đau vì người thân bị ung thư, họ cũng cần tiền để trả chi phí điều trị, đi lại, ăn uống, chi tiêu cũng không ít. 

Một tuần chăm lo cho chị gái trong bệnh viện, ngày nào đồng nghiệp của tôi cũng khóc sưng mắt, giọng khàn đặc gọi điện nhờ tôi... xin thuốc giảm đau cho người bệnh. Những lúc như thế, tôi rất ngại bởi bác sĩ cũng bận rộn, nhưng cũng không đành lòng khi nghe chị ấy đau đớn, dằn vặt về thể xác.

Biết chuyện, anh bác sĩ vẫn kiên nhẫn đến thăm khám. Một lần nữa, anh khuyên đồng nghiệp của tôi nên đưa chị gái về nhà để sống bên gia đình. Chỉ hơn 10 ngày nằm viện, chị đã không còn nhìn được gì, các cơn đau liên tục kéo đến, nhiều lúc tưởng như chị đã trút hơi thở cuối cùng.

Rồi cũng đến khi không trụ được. Gia đình vội vã làm các thủ tục để hoàn thành tâm nguyện cuối của chị, là được về nhà. Chuyến xe lướt đi, bác sĩ nặng trĩu nói với tôi: “Đôi khi vì quá thương người thân, ít ai chấp nhận mong muốn của người bệnh, chỉ cố gắng còn nước còn tát. Nhưng cô thấy đấy, tiền bạc, niềm vui được sống với gia đình những ngày cuối đời cũng dần mất đi”.

Sau khi lo hậu sự cho chị gái, vì quá cảm kích tấm lòng bác sĩ, đồng nghiệp của tôi lại quay vào bệnh viện, dúi vào tay bác sĩ chiếc phong bì để cảm ơn. Anh có vẻ không vui và nói, “Chúng tôi đâu có thiếu thốn gì” rồi anh bỏ đi. 

Tôi mở ra, bên trong chỉ có 1 triệu đồng, kèm theo lá thư cám ơn thấm đẫm nước mắt về sự cảm kích. Tôi trả lại 1 triệu đồng cho đồng nghiệp rồi cầm lá thư vào bên trong gặp bác sĩ. Trong cuộc trò chuyện ngắn, anh nhắc đến một người bạn thân thời sinh viên. Sau này, người bạn trở thành một bác sĩ rất giỏi.

“Ban đầu, cũng vì những chiếc phong bì 500.000 đồng rồi tăng dần thành 1 triệu, 2 triệu, tôi mất đi một người bạn, còn nhiều người bệnh mất đi cơ hội được bác sĩ giỏi điều trị. Tôi không muốn từ sự cảm kích của bệnh nhân, theo thời gian, mình nhìn phong bì để chọn lựa bệnh nhân”, bác sĩ kể về lý do biết sợ phong bì. Tôi thêm quý anh hơn. 

Ở TP.HCM, tôi chứng kiến nhiều người bệnh líu ríu chạy theo bác sĩ, điều dưỡng để nhét vào tay họ 100.000 đồng hay 500.000 đồng, chỉ mong người nhà được chăm sóc kỹ hơn. Tôi cũng chứng kiến những cái xua tay, lắc đầu thậm chí quát lên "cất ngay đi, để mà mua sữa cho bệnh nhân". 

Tôi không biết camera gắn khắp bệnh viện có phải là lý do họ nhất định từ chối việc ấy hay không. Hay vì họ thấy người dân quần áo nhem nhuốc, bàn tay đen đúa mà xót lòng. 

Ở đâu tôi dám nói, nhưng ở TP.HCM, đúng là vẫn có bác sĩ quát nạt người bệnh, to tiếng với thân nhân, có người thế này thế nọ, nhưng phong bì ư?, không có đâu. Ít nhất là với trải nghiệm gần 10 năm sống ở thành phố này của tôi và bạn bè, bác sĩ không giàu nghèo gì một chiếc phong bì.

Muốn kiếm tiền thêm, họ có phòng mạch. Muốn giàu hơn, họ làm thêm ở viện tư. Đừng nói họ thèm phong bì, xúc phạm lắm. 

Nguyễn Tâm Anh, TP.HCM.

Ban Sức khoẻ - Báo VietNamNet mở diễn đàn "Phong bì bệnh viện - có phải thầy thuốc và bệnh nhân làm hư nhau?".

Bạn đọc có ý kiến đóng góp xin gửi về địa chỉ [email protected]. Các bài viết phù hợp sẽ được đăng tải theo quy định của tòa soạn.

Xin chân thành cảm ơn.

Chủ tịch Vinhomes: Nếu không có giải pháp kịp thời, DN phải đóng cửa, phá sản

Ông Phạm Thiếu Hoa, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Vinhomes phản ánh, thị trường bất động sản hiện nay có những vướng mắc nổi cộm về thủ tục pháp lý, dòng vốn tín dụng hạn chế, nguồn cung nhà ở khan hiếm, cung cầu lệch pha, trái phiếu doanh nghiệp không phát hành được.

Trong khi đó, bất động sản là lĩnh vực quan trọng liên quan đến nhiều ngành sản xuất, kinh doanh, có ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến cuộc sống của người lao động, đem lại nguồn thu rất lớn cho ngân sách nhà nước…

“Hiện nhu cầu sở hữu nhà của người dân còn rất lớn và tương lai còn tiếp tục tăng cao hơn nữa. Tuy vậy, nguồn cung lại quá thấp, chưa đáp ứng được thị trường. Trong khi đó, khả năng đáp ứng của doanh nghiệp lại có hạn. Nếu khó khăn tiếp tục kéo dài mà không có những giải pháp kịp thời thì nhiều doanh nghiệp bất động sản sẽ phải đóng cửa, phá sản, nguồn cung trên thị trường đã thiếu lại còn thiếu hơn”, ông Hoa nêu.

Chủ tịch Vinhomes đề nghị Chính phủ, các bộ ngành, Ngân hàng Nhà nước cùng chung tay, giúp sức nhằm hồi phục thị trường bất động sản, mang lại lợi ích lâu dài cho người dân, nhà nước, doanh nghiệp. 

Novaland mong muốn được hỗ trợ về cơ chế

Trong khi đó, ông Bùi Thành Nhơn, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn địa ốc Nova (Novaland) kiến nghị Quốc hội và Chính phủ xem xét chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp bất động sản, nhất là hỗ trợ về cơ chế.

Cụ thể, ông Nhơn kiến nghị, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước ban hành một quy định cho phép các ngân hàng giãn, hoãn và giữ nguyên nhóm nợ cho các dự án bất động sản từ 2-3 năm để giúp các doanh nghiệp có thời gian chờ thị trường hồi phục và hoàn thiện pháp lý dự án.

Điều này nhằm phòng tránh 10-20% dư nợ của nền kinh tế bị chuyển sang nợ xấu.

Doanh nghiệp cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tháo gỡ pháp lý tận gốc cho các dự án của các doanh nghiệp trên cả nước, bởi ách tắc này đã kéo dài rất nhiều năm nhưng chưa được giải quyết.

Đại diện Novaland mong muốn người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo chọn khu đô thị vệ tinh Aqua City tại tỉnh Đồng Nai làm dự án thí điểm để Tổ công tác của Thủ tướng cùng địa phương tháo gỡ khó khăn và thời gian tháo gỡ trong 1 tháng.

“Hiện tại, Novaland đang còn 25.000 tỷ đồng bị phong toả tại các ngân hàng thương mại. Trong đó, theo các điều kiện cấp tín dụng, khoảng hơn 10.000 tỷ đồng sẽ đủ điều kiện để giải toả khi Novaland hoàn thiện một số thủ tục pháp lý. Nếu trong vòng 1-2 tháng tới, vấn đề này được giải quyết thì Novaland sẽ có nguồn vốn để hoạt động bình thường", ông Nhơn nói.

Theo vị này, lãi suất từ cuối năm ngoái tăng khá nhanh, có khoản vay lãi suất đã tăng gần 30%. Nếu mức tăng này tiếp tục duy trì thì dự án đang ở mức lãi suất cũ sẽ thành lỗ ở mức lãi suất mới.

Do đó, doanh nghiệp mong muốn Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cũng như các ngân hàng thương mại có biện pháp để giảm mặt bằng lãi suất huy động, qua đó nhanh chóng giảm lãi suất cho vay phục hồi thị trường.

Với vấn đề trái phiếu doanh nghiệp, theo ông Nhơn, việc sửa đổi Nghị định 65 đã soạn thảo từ đầu tháng 12/2022 nhưng đến nay vẫn chưa được ban hành. Ông cho rằng các nội dung trong dự thảo nếu được ban hành sẽ góp phần tháo gỡ rất nhiều khó khăn cho doanh nghiệp, cũng như thị trường trái phiếu.

"Không chỉ doanh nghiệp bất động sản mà các ngân hàng thương mại và người dân là các trái chủ đều mong các nội dung sửa đổi này được ban hành sớm”, ông Bùi Thành Nhơn nói thêm.

"Cần dự lệnh về tín dụng trước khi ra động lệnh"

Liên quan đến ngân hàng, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Công ty CP Đầu tư Bất động sản Toàn Cầu (GP.Invest) kiến nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho phép sử dụng tài sản hình thành trong tương lai của chính dự án xin vay làm tài sản đảm bảo nếu phương án có hiệu quả mà không phải sử dụng tài sản đảm bảo độc lập khác. 

Ông cũng đề nghị NHNN chỉ đạo xem xét lại hệ số rủi ro khi đánh giá các khoản vay bất động sản cho từng trường hợp cụ thể tuỳ thuộc vào tín nhiệm của từng khách hàng, từng dự án mà không đánh giá hệ số rủi ro đồng loạt 200%. 

“Với bất động sản nói chung, tín dụng vẫn là "nguồn sữa" chính cho các doanh nghiệp nên chúng tôi kính đề nghị cần có "dự lệnh" trước khi ra "động lệnh" để tránh những khó khăn đột ngột cho doanh nghiệp. Kiến nghị NHNN có biện pháp chỉ đạo để hạ lãi suất sớm nhất”, ông Hiệp nói.

Vừa qua Thủ tướng đã quyết định thành lập Tổ công tác đặc biệt để tháo gỡ khó khăn, ông Hiệp đề nghị Thủ tướng giao thẩm quyền cho Tổ công tác yêu cầu các địa phương phải tập hợp cập nhật báo cáo những dự án bị chậm, nêu nguyên nhân cụ thể và đề xuất hướng giải quyết để Tổ công tác xử lý.

Về trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp, theo ông Hiệp, cần thiết phải cho gia hạn các trái phiếu để giảm bớt áp lực dòng tiền thanh toán cho các công ty phát hành, bên cạnh biện pháp cho hoán đổi nợ trái phiếu bằng tài sản, bất động sản của công ty phát hành.

Tuy nhiên, theo dự thảo của Nghị định 65 sửa đổi, việc không quy định lượng trái phiếu được phép phát hành so sánh với vốn chủ sở hữu hoặc tài sản hiện có của doanh nghiệp có thể là một điều cần cân nhắc thêm, đồng thời cần phải xem xét đến trách nhiệm của ngân hàng và công ty môi giới gắn với các công ty phát hành để hạn chế những rủi ro có thể xảy ra cho thị trường tài chính như thời gian vừa qua.

Cũng theo ông Hiệp, hiện nay thị trường đang thiếu hụt sản phẩm nhà ở xã hội và nhà ở thương mại ở mức giá hợp lý. Nếu giải quyết được việc cho chuyển đổi các dự án có "đất khác" sang đất ở thì bài toán cung – cầu sẽ được sớm giải quyết. Ngoài ra, cần tập trung đẩy mạnh việc cải tạo chung cư cũ và có kế hoạch cụ thể cho chương trình phát triển nhà ở xã hội.

Tại hội nghị, dẫn báo cáo của Sở Xây dựng TP.HCM, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho hay, hiện tượng lệch pha cung cầu nhà ở thể hiện rất rõ, khi nhà ở cao cấp tại TP.HCM chiếm 78,2%, còn lại là nhà ở trung cấp.

Cụ thể, nói về mất cân đối cung cầu của thị trường bất động sản, ông Châu cho hay, với TP.HCM, từ năm 2017 đến nay, số lượng nhà đưa ra thị trường giảm liên tục, năm 2017 gần 43.000 căn, mỗi năm giảm 20%, đến năm 2021, số lượng nhà ở đưa ra thị trường chỉ còn 13.000, năm 2022 chỉ còn hơn 12.000 căn, giảm liên tục và có hiện tượng lệch pha cung cầu, cơ cấu sản phẩm.

Theo ông Châu, có 2 vướng mắc lớn nhất của thị trường bất động sản hiện nay: Thứ nhất là vướng mắc pháp lý, chiếm đến 70% khó khăn. Thứ 2 là về tiếp cận nguồn vốn. 

Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững sáng 17/2, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, cần có hướng dẫn "đổi trái phiếu lấy bất động sản".

Theo ông, Nhà nước không nhất thiết phải dùng tiền ngân sách để hỗ trợ, giải cứu mà dùng cơ chế, chính sách và vốn đối ứng, nhất là vốn mồi (chủ yếu đối với nhà ở xã hội).

Như đối với gói tín dụng nhà ở xã hội 110.000 tỷ đồng, ông cho rằng Chính phủ nên cân nhắc có một đề án tổng thể, căn cơ để phát triển nhà ở xã hội như mô hình của Singapore, Hàn Quốc; cần rút kinh nghiệm các điểm bất cập khi triển khai gói 30.000 tỷ đồng trước đây.

Đối với NHNN, cân nhắc sớm cấp hạn mức tăng trưởng tín dụng ngay trong tháng này để tổ chức tín dụng chủ động triển khai thực hiện sớm.

Bên cạnh đó, ông Lực nêu quan điểm, cần kiểm soát rủi ro tín dụng bằng cách điều chỉnh lại hệ số rủi ro đối với các phân khúc BĐS. Bộ Xây dựng cần là đầu mối để phân khúc BĐS theo các phân khúc khác nhau như nhà ở xã hội, nghỉ dưỡng…

Đối với Bộ Tài chính, sớm trình Chính phủ sửa đổi Nghị định 65 về trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ; nên có hướng dẫn khuyến khích doanh nghiệp phát hành ra công chúng; phối hợp Bộ Xây dựng có hướng dẫn "đổi trái phiếu lấy bất động sản". Có hướng dẫn để nhất quán thực hiện, tránh xung đột, tranh chấp sau này.

Đối với các doanh nghiệp xây dựng, bất động sản, theo TS.Cấn Văn Lực, cần nâng cao tính công khai, minh bạch trong huy động vốn, sử dụng vốn. Tăng cường tái cơ cấu, nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn vốn, đặc biệt là quyết liệt cơ cấu lại, tiết giảm chi phí. 

Xem xét có phương án cụ thể, quyết liệt để giải quyết căng thẳng thanh khoản khi các trái phiếu đáo hạn. "Chẳng hạn, có thể phải bán tài sản, kể cả chấp nhận mức chiết khấu cao 30-40% để tạo thanh khoản, bảo đảm thực hiện nghĩa vụ tài chính với trái chủ", ông Lực ví dụ.

Cùng với đó, chuẩn bị hồ sơ, thủ tục cho việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp để có thể sớm triển khai khi Nghị định 65 sửa đổi được ban hành.

Chính phủ nên cho phép thực hiện 2 giải pháp đặc biệt

Về trái phiếu doanh nghiệp, GS.TS Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc hội, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế Quốc dân cho rằng, vấn đề quan trọng nhất là phải đảm bảo lòng tin của người dân.

Theo chuyên gia này, Chính phủ nên cho phép thực hiện 2 giải pháp đặc biệt.

Thứ nhất, cho phép các doanh nghiệp phát hành thoả thuận với người mua trái phiếu để chuyển các khoản nợ thành trái phiếu công trình có khả năng chuyển đổi thành các sản phẩm khi công trình hoàn thành, dưới hình thức như các nhà đầu tư được nhận sản phẩm theo mức giá trị đóng góp. 

Nhà đầu tư có thể chuyển nhượng trái phiếu cho nhau, người nắm giữ trái phiếu coi như người góp vốn đầu tư chờ khi dự án hoàn thành sẽ nhận sản phẩm hoặc giá trị tương ứng với lượng sản phẩm được quyền chuyển đổi.

Phương thức này thực chất là một hình thức huy động vốn đầu tư dài hạn cho doanh nghiệp BĐS và người có vốn mua trái phiếu trở thành người góp đầu tư BĐS, được hưởng lợi từ giá trị tăng thêm của BĐS sau khi dự án hoàn thành.

Thứ hai, một số dự án BĐS quan trọng nếu không được tài trợ vốn, các doanh nghiệp có nguy cơ sẽ bán lại cho các nhà đầu tư nước ngoài. "Thực tế hiện nay, nhiều quỹ đầu tư bên ngoài đang chuẩn bị sẵn tiền chờ cơ hội thâu tóm các dự án này khi các doanh nghiệp BĐS trong nước gặp khó khăn phải bán. Điều này sẽ có nguy cơ gây hệ luỵ lâu dài đối với việc kiểm soát thị trường BĐS và nhiều vấn đề khác của đất nước", ông Cường phân tích.

Trong trường hợp này, theo ông, Chính phủ cần phải can thiệp trực tiếp bằng phát hành trái phiếu Chính phủ mua lại các trái phiếu doanh nghiệp (với lãi suất thấp hơn, thời gian dài hơn để người dân yên tâm không bị rủi ro đối với tiền vốn đã mua trái phiếu doanh nghiệp); chuyển các khoản nợ này cho các tổ chức quản lý nợ như DATC hoặc VAMC quản lý và kiểm soát hoạt động của các dự án này tiếp tục đầu tư đến khi thu hồi vốn. Trong trường hợp này, không nên hình sự hoá đối với doanh nghiệp mà để họ có cơ hội tiếp tục các hoạt động phục hồi dưới sự kiểm soát của cơ quan quản lý nợ của Nhà nước.

Ông Cường cho rằng, về phía Quốc hội, cần thông qua một nghị quyết để xử lý ngay những vướng mắc, mâu thuẫn về các quy định pháp luật; cho phép Chính phủ quyết định các biện pháp tức thời trong việc phát hành trái phiếu Chính phủ mua lại các khoản nợ trái phiếu doanh nghiệp đối với các dự án quan trọng cần nắm giữ.

Đồng thời, cho phép doanh nghiệp phát hành trái phiếu công trình có chuyển đổi thành sản phẩm; cho phép Chính phủ quyết định lựa chọn vận dụng các quy định của pháp luật khi có các quy định không thống nhất, chồng chéo hoặc không rõ ràng, cụ thể; cho phép các doanh nghiệp được chuyển nhượng các dự án khi đã có giấy chứng nhận đầu tư…

Không để các nhà đầu cơ mua gom bất động sản

Còn theo ông Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, tình trạng thị trường hiện nay chủ yếu là thiếu cung, thừa cầu.

“Đất đai là tài nguyên quý hiếm, nhà ở là nhu cầu thiết yếu, chúng ta cần xây dựng chính sách bất động sản trên nền tảng này, không thể để các nhà đầu cơ mua gom bất động sản, mua gom tài nguyên để tích trữ, biến đó thành lợi nhuận khổng lồ trong tương lai, trong khi nhu cầu của người dân không được đáp ứng”, ông Nghĩa nói.

Ông Nghĩa mong muốn Chính phủ tập trung vào các nền tảng bất động sản, thu gom tài nguyên trực tiếp và phát triển công nghiệp, đặc biệt công nghiệp chế biến, chế tạo. 

“Chúng ta xây dựng thị trường bất động sản lành mạnh, lâu dài và phải gắn với việc phát triển công nghiệp, đặc biệt gắn với nhu cầu thiết yếu của nhân dân”, ông Nghĩa nêu quan điểm.

Chuyên gia này cũng đề xuất, bỏ cơ chế nhà ở xã hội, thay vào đó là xây dựng một cơ chế mới về nhà ở cho người thu nhập thấp; phải đánh thuế về đầu cơ nhà ở...