Nhận định, soi kèo Philadelphia vs Montreal, 7h07 ngày 22/8

TS Nguyễn Tuấn Khang: Theo Báo cáo chỉ số nguy cơ an ninh mạng (X-Force Threat Intelligency Index) năm 2024 của IBM, châu Á – Thái Bình Dương, bao gồm cả Việt Nam là khu vực hứng chịu các cuộc tấn công mạng nhiều top 3 thế giới năm 2023. Trong đó, sản xuất là ngành chịu tác động nhiều nhất bởi các sự cố tấn công mạng.  

Thủ đoạn chính của kẻ xấu vẫn là tấn công phishing (lừa đảo) nhằm vào các đối tượng yếu thế và khai thác lỗ hổng để cài cắm mã độc. Bên cạnh đó, xu hướng mới nổi năm 2024 là các vụ tấn công mạng có sự tham gia của trí tuệ nhân tạo (AI). 

Báo cáo của Wired chỉ ra rằng, nhiều kẻ xấu đang sử dụng AI tạo sinh để giúp hướng dẫn thực hiện các vụ hack, tạo các con chatbot lừa đảo hoặc những hình ảnh, video giả mạo khuôn mặt, giọng nói người khác bằng Deepfake. 

Tuy nhiên, cùng với xu hướng này, các hệ thống an toàn thông tin cũng bắt đầu được tích hợp tính năng AI, ví dụ như watsonx. Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng, nhưng cũng có thể thay thế con người trong việc phân tích, giám sát, định danh số, dự đoán các kịch bản tấn công, từ đó nâng cao năng lực phòng thủ, giảm thiểu rủi ro về an toàn thông tin. 

Ngày càng xuất hiện nhiều các vụ lừa đảo bằng Deepfake. Với sự phát triển nhanh của AI, các vụ tấn công này sẽ nguy hiểm đến mức nào trong tương lai?

TS Nguyễn Tuấn Khang: Về cơ bản, Deepfake là công nghệ giúp hacker có thể tạo nên định danh số giả, từ đó giả mạo người khác. Deepfake sẽ là một vấn nạn nguy hiểm bởi công nghệ này đang ngày càng trở nên tinh vi hơn. 

Để chống lại Deepfake, việc đầu tiên cần làm là phải xác định hình ảnh, giọng nói của một người nào đó có phải do AI tạo ra hay không. Hiện không có công cụ vạn năng giúp phát hiện Deepfake ngay lập tức bởi kẻ tấn công liên tục phát triển ra các mô hình mới. 

Ngoài việc nhận biết Deepfake, còn một kỹ thuật khác để đối phó, đó là dùng công nghệ để phân tích hành vi. Ở góc độ tổ chức, doanh nghiệp, cần phát triển hệ thống có sự kết hợp của cả hai kỹ thuật này. 

Thời gian qua, đã có những cuộc tấn công mạng mà hacker âm thầm nuôi mã độc trong hệ thống của doanh nghiệp. Mã độc nằm chờ ở đó và phân tích toàn bộ hoạt động, từ đó tạo ra một danh tính giả để thực hiện ý đồ xấu. Với sự phát triển của công nghệ Deepfake, cộng với khả năng tạo video của AI tạo sinh, những vụ tấn công kiểu này sẽ còn nguy hiểm hơn nhiều trong tương lai. 

Trước sự leo thang của tấn công mạng bằng Deepfake, làm sao để bảo vệ người già, trẻ em và các đối tượng yếu thế khác khỏi những kẻ lừa đảo?

TS Nguyễn Tuấn Khang: Người già và trẻ em thường bị những kẻ lừa đảo tấn công bằng một kỹ thuật được gọi là social engineering (tấn công phi kỹ thuật). Đây là thuật ngữ mô tả việc tấn công thông qua hình thức thao túng hành vi của con người. 

Hacker hiện có thể dùng AI kết hợp với việc thu thập, khai thác, phân tích dữ liệu, từ đó xác định những người có khả năng bị lừa cao rồi tìm cách tấn công. Ngoài việc nâng cao nhận thức cho cộng đồng, chúng ta cũng phải chấp nhận việc sẽ xảy ra tình huống người dùng bị lừa, và phải sử dụng công nghệ để phát hiện, ngăn chặn điều đó.  

Thời gian gần đây có vụ việc một nhân viên ngân hàng nghi ngờ cụ bà đến giao dịch chuyển tiền có dấu hiệu bị lừa đảo. Người này sau đó đã ngăn chặn kịp thời và báo với lực lượng chức năng. Hệ thống IT của các ngân hàng giờ đây phải có công nghệ để làm thay con người trong những việc như vậy. 

Vai trò của công nghệ là dù biết người chuyển tiền chính chủ, hệ thống vẫn tiến hành ngăn chặn nếu nghi ngờ hành vi này bị người khác thao túng. Những công cụ như vậy được gọi là hệ thống hạn chế gian lận, giả mạo.

Liệu đã đến lúc Việt Nam nên có chế tài để quản lý AI, đưa việc nghiên cứu, phát triển, sử dụng AI vào khuôn khổ?

TS Nguyễn Tuấn Khang: Chế tài quản lý AI là vấn đề đã được nhắc đến từ lâu, tuy nhiên, vẫn còn nhiều điều gây tranh cãi. Lấy một ví dụ, bãi xe khu tôi ở có hệ thống AI nhận diện biển số xe, thế nhưng vẫn có vụ mất cắp xảy ra. Khi ấy, mới bắt đầu nảy sinh tranh cãi về việc lỗi tại ai. Chủ chung cư, người bảo vệ hay đơn vị phát triển hệ thống AI phải chịu trách nhiệm? 

Từ đấy trở đi, tòa nhà đã thay đổi nội quy, trong đó ghi rõ cư dân có thể chọn dùng AI nhận biết biển số xe để tiện lợi hơn, nhưng họ phải chấp nhận rủi ro. Người nào đồng ý thì sẽ được dùng cửa tự động, người nào không chấp nhận thì gửi xe theo cách cũ. Chúng ta phải có chế tài kiểu như vậy. 

Tương tự, IBM từng phát triển một hệ thống AI giúp phòng chống ung thư. Khi hệ thống đưa ra đơn thuốc, người bệnh uống xong vẫn không cứu được thì lỗi tại bác sĩ hay trí tuệ nhân tạo?

Tôi nghĩ chế tài cho AI cần được quy định cụ thể, nói rõ những việc được làm và không được làm khi phát triển ứng dụng AI. Để thế giới an toàn hơn, những chế tài cơ bản nhất mà chúng ta có thể làm là buộc các giao dịch chuyển tiền lớn cần phải nhận biết bằng sinh trắc học. Trong tình huống như vậy, những người bị mất thông tin danh tính hoàn toàn có thể tránh được việc bị mất tiền. 

Cảm ơn ông.

Bộ An ninh Nội địa Mỹ bị tin tặc tấn công. (Nguồn: Reuters)

Theo phóng viên TTXVN tại Washington, một nguồn tin đáng tin cậy ngày 14/12 cho biết một nhóm tin tặc “tinh vi” đã xâm nhập thành công vào nguồn thông tin liên lạc nội bộ của Bộ An ninh Nội địa Mỹ.

Nguồn tin cho hay đây là một phần trong chiến dịch của nhóm tin tặc trên nhằm đánh cắp thông tin của các cơ quan quan trọng của Mỹ.

Trước đó ngày 13/12, Bộ Tài Chính và Bộ Thương mại Mỹ cũng bị nhóm tin tặc này tấn công.

Bộ An ninh Nội địa Mỹ là cơ quan chịu trách nhiệm về an ninh biên giới, an ninh mạng và mới nhất là phân phối an toàn vắcxin phòng bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19.

Chính phủ Mỹ đã ban hành chỉ thị khẩn cấp yêu cầu các cơ quan liên bang siết chặt các biện pháp đảm bảo an ninh mạng sau khi xảy ra vụ tấn công mạng quy mô lớn.

Trong thông báo đưa ra ngày 13/12, Cơ quan An ninh mạng và cơ sở hạ tầng (CISA) cho biết đã yêu cầu các cơ quan liên bang lập tức ngừng sử dụng các sản phẩm của công ty công nghệ thông tin SolarWinds sau khi các hãng truyền thông đưa tin một nhóm tin tặc đã lợi dụng lần cập nhật chương trình gần đây để đánh cắp quyền truy cập vào các kênh liên lạc nội bộ.

Chỉ thị mới nhằm giảm thiểu nguy cơ các mạng dân sự liên bang khác bị đột nhập. CISA kêu gọi tất cả các đối tác, cả ở các lĩnh vực công và tư nhân, đánh giá nguy cơ từ sự cố này và tăng cường bảo vệ các mạng nội bộ./.

(Theo Vietnam+)

Hacker ‘khui’ 2.732 tủ bưu phẩm tại Moscow

Thông qua tấn công mạng, một hacker bí ẩn đã có thể mở được 2.732 tủ bưu phẩm tại Moscow, Nga.  

Được biết, Cao Hổ có trang trại rau ở Thâm Quyến. Anh thường xuyên chia sẻ cuộc sống nhà nông giản dị và thỉnh thoảng bán hàng trên mạng xã hội. Từng muốn quay lại màn ảnh vì nhớ nghề nhưng cơ hội gần như không có. Hiện tại, nam diễn viên khẳng định sẽ không đóng phim khi được hỏi về dự định quay lại thị trường giải trí. 

Đã lui về ở ẩn và dính nhiều bê bối song Cao Hổ vẫn giữ mối quan hệ thân thiết với các đồng nghiệp cũ. Anh gặp gỡ Đồ Tùng Nham, Đào Hồng hay được Trương Mẫn tới thăm nhà.

Cao Hổ sinh năm 1974, tốt nghiệp khoa Diễn viên của Học viện Hý kịch Trung ương Trung Quốc khi mới 23 tuổi. Được đánh giá là ngôi sao triển vọng nhưng đến năm 2003, Cao Hổ mới gây được tiếng vang khi đảm nhiệm vai diễn hòa thượng Hư Trúc trong Thiên long bát bộ. Nam diễn viên thể hiện thành công hình ảnh một nhà sư có phận éo le, ngốc nghếch, hiền lành, lương thiện.

Sau Thiên long bát bộ, Cao Hổ trở thành sao hạng A tại Trung Quốc, tiếp tục tham gia nhiều dự án mới như Thần điêu đại hiệp(2005), Bích huyết kiếm(năm 2007) hay Tuyết sơn phi hồ(năm 2008).

Sự nổi tiếng nhanh chóng khiến Cao Hổ tự tay hủy hoại sự nghiệp. Anh trượt dài trong những sai lầm nối tiếp khiến người hâm mộ tiếc nuối. Năm 2003, nam diễn viên lĩnh án 1 năm tù khi đâm một nhân viên ánh sáng của đoàn phim dẫn đến tử vong. Tháng 3/1012, anh lại vướng vòng lao lý khi công nhân thi công điện cho biệt thự riêng của nam diễn viên thiệt mạng. 

Cao Hổ bị truyền thông Hoa ngữ bóc trần lối sống sa đọa, thường xuyên tham gia những tụ điểm giải trí không lành mạnh. Đỉnh điểm năm 2014, làng giải trí Hoa ngữ chấn động khi Cao Hổ bị bắt vì tàng trữ và sử dụng ma túy, trong nhà riêng có chứa 10gram ma túy tổng hợp. Sau khi ra tù, nam diễn viên gửi lời xin lỗi công chúng. 

Trở thành nghệ sĩ có vết nhơ, Cao Hổ bị các đài Truyền hình tại Trung Quốc cấm sóng, các khoản đền bù lên đến 20 triệu NDT (hơn 71 tỷ đồng). Nam diễn viên không thể quay lại đóng phim và về quê trồng rau, đi giao hàng duy trì cuộc sống.

Hư Trúc giao đấu Ngưu Ma Trí trong Thiên long bát bộ:

Phương Qúy

Mẹ không giống ai

Hình ảnh bạn tôi thảnh thơi áo ngắn quần cộc dẫn hai cô con gái tóc buộc nơ xanh đỏ, váy áo điệu đàng đi chơi không làm ông bà nội ngoại yên tâm. Trái lại, hình ảnh xinh đẹp ấy chỉ gợi lên những lo âu ở những bậc gia trưởng. Bạn bè, người thân cũng hồi hộp dõi theo những gì bà mẹ trẻ làm, luôn trong tư thế sẵn sàng đưa cánh tay ra đỡ đần.

Thật may, những nỗi sợ hãi của mọi người đã không bao giờ xảy ra. Ngược lại, vì quá trẻ, bạn tôi không đặt quá nhiều áp lực làm mẹ lên vai, cũng không kỳ vọng quá nhiều vào các con, bạn tôi coi hai con như hai người bạn.

Bạn cho con ăn mặc xanh đỏ sinh động như mình, cho con ăn ngủ như mình, và chơi với con như đang chơi với bạn. Cô bạn tôi cũng không bao giờ áp đặt bất cứ điều gì với hai con.

Trong nhà, trẻ con được quyền nói cái chúng muốn và cái chúng ghét, được quyền giữ bí mật trong ngăn cặp, được quyết định mọi vấn đề liên quan tới quần áo, đầu tóc, sở trường các môn học ngay từ khi còn rất bé.

Cũng không có chuyện tối tối mẹ cầm tay dạy hai con tập viết, uốn nắn từng nét chữ, hoặc buổi sáng mẹ nấu sẵn đồ ăn gọi hai con dậy, con vẫn nì nèo nằm trên giường, giống như nhiều gia đình khác trong thành phố.

Con cũng không giống ai

Trẻ con rất nhạy cảm, khi chúng nhận ra chúng có quyền làm chủ cuộc sống của mình, trẻ con rất hăng say và rất có trách nhiệm. Chúng tự thu xếp lấy nhiều việc, tính tự giác rất cao và bộc lộ cá tính rất sớm.

Và hai chị em gái, từ lúc một đứa học lớp ba, một đứa học lớp hai mỗi sáng đã biết tự gọi nhau dậy, đánh răng rửa mặt, đi mua đồ ăn sáng cho cả ông bà bố mẹ, tự xếp cặp đi học, tự chọn quần áo của mình và tự chải đầu.

Và bạn tôi lúc đó mới ngoài đôi mươi, lại là người mẹ rảnh rang có khi nằm ườn trên giường thêm một chút, kêu con gái lớn pha hộ một tách cà phê rồi mẹ dậy ăn sáng cùng.

Một trong những sức hút của hai đứa trẻ đó giữa đám bạn bè cùng lớp là tính tự chủ, năng lực thu xếp công việc, cá tính hơi độc lập gần như của một thủ lĩnh giữa đám đông. Chúng rất mạnh dạn bày tỏ sự yêu ghét cũng như quan điểm cá nhân. Và giữa đám bạn quen vâng lời, quen phụ thuộc, quen được bố mẹ chăm sóc, hai đứa con gái của bạn tôi trở nên rất đặc biệt.

Một lần đi họp phụ huynh, khi đó đứa út học lớp năm, bạn tôi được cô giáo thông báo là, con gái chị bị xếp vào loại học sinh cá biệt cùng một bạn khác trong lớp.Lý do là, bạn trai kia đến giờ ăn buổi trưa được phát bánh kẹo tại lớp bán trú mà không biết cách tự bóc một cái bánh để ăn, còn con gái bạn tôi mở “shop kinh doanh” ngay trong lớp - nó luôn mang ít nhất hai tập giấy kiểm tra trong cặp, khi các bạn khác cần, phải mua của nó một nghìn đồng một tờ, có cả chuyện ghi nợ và đòi trả nợ, rất sòng phẳng.

Bạn tôi cười như điên, nói với cô giáo rằng, đầu óc kinh doanh của cháu chắc là được di truyền từ gia đình. Nếu cháu cướp tiền bạn khác, cháu quên mang giấy kiểm tra triền miên, cháu quay cóp bài bạn, bắt nạt bạn bè thì mới đáng sợ. Còn cháu mở “dịch vụ” trong lớp, vừa giúp đỡ người khác vừa sòng phẳng cho bản thân, thì tôi cho rằng cháu không phạm lỗi gì.

Rồi đến khi nàng út lên lớp bảy, nàng bắt đầu kinh doanh bằng cách khác. Mỗi sáng thứ Năm hàng tuần, từ lúc ba giờ rưỡi sáng, để chuông điện thoại để dậy sớm, nàng lùn tịt nhưng đạp xe ra tận Bưu điện Hà Nội để nhận báo Hoa Học Trò về, bắt đầu từ sáu rưỡi sáng đứng bán cho các bạn ở ngay cổng trường, bán cả trong giờ ra chơi. Mỗi tờ báo cô út lãi được hai ba trăm đồng gì đó.

Tôi rất kinh ngạc, hỏi bạn tôi, tại sao để con gái ra đường vào giờ đó, sao để nó đi xe đạp quá xa và quá nguy hiểm, tại sao nhà quá giàu mà lại để con đi kiếm từng đồng bạc lẻ như thế?

Bạn tôi cũng cười như điên và bảo, con tớ tự nguyện, con tớ thích như thế, nó thích làm việc và kiếm được tiền. Tớ làm sao bắt nó sống theo cách tớ thích?

Khi cô út lên cấp ba, cô không bán báo nữa mà đòi mẹ mua một chiếc máy khâu. Mỗi cuối tuần cô út ra chợ quần áo hàng thùng ở Hàng Da, Kim Liên, Phùng Hưng chọn mua những thứ đồ hợp tuổi teen, rồi đem về cắt cắt khâu khâu, đính thêm hạt cườm, biến hóa những thứ “hàng thùng” thành đồ thời trang, vừa cá tính vừa độc đáo giá rất vừa túi tiền. Mỗi chiều thứ Sáu hàng tuần, nàng chăng quần áo đầy nhà để hẹn bạn bè cùng trường tới mua. Siêu thị thời trang tí hon của nàng vô cùng nổi tiếng và cả các học sinh THPT ở trường khác cũng hẹn nhau chiều thứ sáu.

Không phải con gái bạn tôi tham tiền, chúng nó chỉ tham chứng tỏ bản thân, tham thử nghiệm và tham trải nghiệm. Thực sự, rất nhiều gia đình có thể nuôi con khỏe dạy con ngoan, nhưng lại không dạy được con cá tính, trân trọng đồng tiền, đam mê thử sức và tràn đầy năng lượng sống như thế.

Gia đình không giống ai

Đứa con gái lớn học đến lớp chín thì bắt đầu mê đọc sách, mê du lịch và chụp ảnh hơn… mê học. Bạn tôi mua sắm cho con tất cả mọi thứ con thích, đưa con đi làm đẹp, spa cùng mình, và chỉ nói với con rằng: Mẹ không học tới nơi tới chốn, mẹ phải ra đời quá sớm nên mẹ mới phải đi buôn, mới phải đẻ con khi mới mười sáu mười bảy tuổi.

Bạn tôi chỉ nói một lần duy nhất đó. Đứa con gái lớn của bạn tôi cách đây hai năm bắt đầu lên đường đi du học. Nhưng học được một thời gian, nàng bỏ về Việt Nam bắt đầu con đường lập thân bằng ngành truyền thông. Một cô gái mạnh mẽ, cá tính, biết mình muốn gì, đã nhanh chóng đạt được những thành công đầu tiên bằng cách lựa chọn dứt khoát con đường của riêng mình đi. Nàng mê chụp ảnh và du lịch, nên cứ kiếm đủ tiền lại nghỉ việc để khoác balô và máy ảnh lên đi một vài nước. Trong khi những đứa bạn cùng lứa của nàng vẫn còn đang phải xin tiền bố mẹ và đi học chưa biết ngày tốt nghiệp có trở thành ngày thất nghiệp hay không.

Đứa con gái nhỏ mê thời trang, có óc sáng tạo. Bạn tôi gợi ý hay mẹ cho con sang Ý học ngành thời trang? Rồi về mở một nhãn hiệu thiết kế thời trang tại Việt Nam?

Nó nói, con sẽ đi Mỹ học kinh tế.

Bạn tôi hỏi, học kinh tế có gì hay? Bố mẹ đâu cần học kinh tế vẫn buôn bán hơn người. Mà con tiếng Anh đâu có học hành gì mấy? Cô con gái út nói, không thể học bất cứ ngành gì mà bỏ qua kinh tế được. Sáng tạo hay thiết kế thời trang càng không thể không biết gì về kinh tế. Và nàng dẹp shop thời trang tại nhà để… đi học tiếng Anh và làm nail. Cô út chạy xe dọc phố, lựa cửa hàng nail nào đông khách nhất thì tự bước vào, xin học nghề tại đây. Nàng nói, đi Mỹ con cũng tự lo cho con, đây là cách con sẽ kiếm tiền để sống và học ở bên đó. Chứ con không dựa vào tiền của bố mẹ.

Tôi luôn băn khoăn, hỏi bạn là tại sao bạn tôi nuôi con từ nhỏ, mà thấy các con cứ có xu hướng đi ra khỏi vòng tay mình, đi ra khỏi gia đình, vậy yên tâm được sao? Những nhà nghèo khó, con cái phải bôn ba đã đành, tại sao gia đình giàu có mà để các con phải tự lập tự lo liệu và tự quyết định mọi việc như thế? Sao lại luôn để gia đình trong một mối liên kết lỏng lẻo như thế?

Bạn tôi chỉ cười, bây giờ nó không cười như điên mà chỉ cười mỉm, nói, tớ bận yêu chồng, làm đẹp, chăm sóc bản thân, rồi còn buôn bán kiếm tiền. Các con phải yêu tớ, phải ôm lấy tớ, chứ tớ, sao lại phải lo ôm giữ các con? Mà có muốn giữ, cũng có giữ mãi được nó trong vòng tay không?

Mà gia đình như cái dây buộc chặt con cái, liệu có tốt cho con cái không?

Nguồn: Lửa Ấm