Ở bảng xếp hạng môn văn, Trường THPT Chuyên Khoa học xã hội và Nhân văn dẫn đầu với 8,96 điểm. Vị trí thứ 2 là Trường THPT Yên Hòa.

3 vị trí tiếp theo thuộc về 3 trường ngoại thành là Đa Phúc, Dương Xá và Sóc Sơn.

Có hai trường ngoài công lập lọt top là THCS và THPT M.V.Lô-mô-nô-xốp (vị trí thứ 7) và trường Vinschool Smart City (vị trí thứ 9).

Ở bảng xếp hạng môn ngoại ngữ, dẫn đầu là Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ với 9,36 điểm.

Đứng vị trí thứ 2 là trường quốc tế Nhật Bản. Trường THPT Chuyên Hà Nội -Amsterdam xếp thứ 3.

Chỉ có 2 trường chuyên và có lớp chuyên không lọt top này là Trường THPT Sơn Tây và Trường THPT Chuyên Khoa học tự nhiên.

Ở bảng xếp hạng môn vật lý, dẫn đầu là Trường THCS và THPT Nguyễn Tất Thành với 7,78 điểm.

3 vị trí tiếp theo thuộc về các trường ngoại thành, lần lượt là Đồng Quan, Quốc Oai, Sóc Sơn.

Danh sách top 15 trường dẫn đầu Hà Nội về điểm thi tốt nghiệp THPT môn vật lý không có tên trường chuyên nào.

Ở bảng xếp hạng môn hóa học, Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam đứng số 1 với 7,71 điểm. 

6 vị trí tiếp theo thuộc về các trường ngoại thành, lần lượt là: Ứng Hòa A, Bất Bạt, Tân Dân, Tự Lập, Đại Cường, Sóc Sơn.

Trường THPT Chuyên Khoa học tự nhiên đứng thứ 8.

Ở bảng xếp hạng môn sinh học, Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam tiếp tục dẫn đầu với 7,38. 

Đứng thứ 2 là trường ngoài công lập Nguyễn Siêu.

Danh sách top 15 ở môn hóa còn có 4 trường ngoài công lập khác là Vinschool, FPT, Vinschool The Harmony và Newton.

Ở bảng xếp hạng môn lịch sử, Trường THPT Chu Văn An dẫn đầu với 8,21 điểm.

Trường THPT Sơn Tây đứng cuối bảng với 7,72 điểm.

Ở bảng xếp hạng môn địa lý, Trường THPT Chuyên Khoa học xã hội và Nhân văn dẫn đầu với 8,17 điểm.

Xếp sau là hai trường chuyên Hà Nội - Amsterdam và Nguyễn Huệ.

Ở bảng xếp hạng môn giáo dục công dân, Trường THCS và THPT Nguyễn Tất Thành dẫn đầu với 9,08 điểm.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay, Hà Nội đứng vị trí thứ 22 cả nước về điểm trung bình các môn thi, tụt 5 bậc so với năm 2023.

Tuy nhiên, tính tỷ lệ đỗ tốt nghiệp THPT, Hà Nội đứng thứ 12 với 99,8%.

Đáng chú ý, Hà Nội chỉ lọt duy nhất bảng xếp hạng top 10 tỉnh thành có điểm trung bình môn ngoại ngữ cao nhất. Các môn thi khác Hà Nội không lọt top.

Về thủ khoa, Hà Nội có 1 thủ khoa toàn quốc là học sinh Trường THPT Nguyễn Gia Thiều (Long Biên).

Dẫn đầu 63 tỉnh thành là các tỉnh Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định, Bình Dương. 

Thế nhưng mẹ chồng lại có phần trái tính trái nết. Mẹ là người khá bảo thủ và luôn soi mói con dâu. Mỗi lần tôi làm gì, đi đâu, mẹ đều hỏi đến tận cùng. Tôi đi uống cà phê với bạn bè, mẹ cũng nói bóng nói gió. Có lần tôi ra ngoài tiếp khách và uống vài chén rượu, mẹ nói mấy ngày không thôi.

Mẹ không cho phép tôi giữ tiền lương của chồng. Mẹ yêu cầu con trai chỉ được đưa tiền sinh hoạt cho vợ, tiền dư ra phải đưa mẹ quản. Nhưng tôi sao có thể chấp nhận yêu cầu vô lý đó. Tôi mang chuyện ý kiến với chồng nhưng anh không mảy may nói một lời. Đối với anh, mọi điều mẹ nói đều đúng. 

Thái độ của anh khiến tôi hiểu trong gia đình này, tôi mãi chỉ là người dưng. Anh đưa tiền cho mẹ nhưng lại không nghĩ tôi mới là người phải lo lắng mọi việc trong gia đình. Con còn nhỏ, không lẽ mỗi lần con ốm đau, tôi đều hỏi tiền từ mẹ chồng? 

Tôi thường mang chuyện mẹ chồng, gia đình tâm sự với hội chị em. Ngoài tâm sự ở quán cà phê, chúng tôi còn lập nhóm chát trên mạng. Ở nhóm đó, chị em như được cởi tấm lòng. Ai có chuyện gì trong nhà là xả hết. Tôi từng nói những chuyện không hay về gia đình mình và than phiền về mẹ chồng, em chồng. 

Lúc nóng giận, tôi như núi lửa tuôn hết ra những ấm ức trong lòng bằng lời lẽ khó nghe. Và tôi thật không ngờ em chồng biết tất cả những chuyện đó do một lần mượn máy tính của tôi làm việc.

Sau khi đọc xong tin nhắn, em chồng còn chụp màn hình gửi cho tôi để dọa. Dù tôi van xin em đừng nói với chồng và giải thích rằng đó chỉ là lời nói lúc nóng giận, em vẫn không bỏ qua. Em gửi toàn bộ hình ảnh đó cho mẹ và anh trai đọc.  

Mẹ chồng vì tức mà lên cơn đau tim rồi ngất. Cả nhà tôi đưa mẹ vào viện cấp cứu. Lúc tỉnh dậy, mẹ cho tôi hai bạt tai, nói tôi là đứa con dâu mất nết. Mẹ bắt tôi quỳ gối xin lỗi, tôi cũng cắn răng chịu đựng. 

Những ngày sau đó, tôi sống ê chề, khổ sở. Chỉ cần tôi có ý kiến là chồng bắt “ngậm miệng”. Anh nói người con dâu, người vợ như tôi không có tư cách lên tiếng trong gia đình anh. 

Nghĩ cho cùng, dù tôi có quá lời về mẹ chồng với bạn bè thì đó cũng là chuyện có thể thông cảm. Mâu thuẫn mẹ chồng nàng dâu đâu phải chuyện hiếm. Làm đàn ông, làm chồng lẽ ra anh phải hiểu điều đó hơn ai hết. Nhưng bởi anh gia trưởng, bởi anh chưa từng coi tôi là người nhà nên sự việc mới đi quá xa.

Anh bắt tôi nói rõ mọi chuyện với bố mẹ đẻ và yêu cầu gia đình tôi lên xin lỗi mẹ anh. Nếu tôi không làm theo, anh sẽ đưa ra hết bằng chứng tôi hỗn xược rồi "trả về" nhà mẹ đẻ. 

Hơn 7 năm bên nhau, tôi không tin chồng lại hành xử thiếu suy nghĩ như vậy. Tôi đã nín nhịn suốt những năm qua thế nào, anh là người hiểu hơn ai hết. Chỉ vì vài lời nói xấu mẹ chồng, em chồng trên mạng mà giờ đây tôi phải chịu nhục thế này sao? 

Trong đầu tôi mông lung không biết phải làm thế nào? Nghĩ đến bố mẹ mang nặng đẻ đau, mong gả con gái vào nhà tốt, tôi lại trào nước mắt. Không lẽ tôi thực sự phải ly hôn?

Độc giả Anh Anh 

Chị vợ liên tục có biểu hiện lạ, em rể thấp thỏm lo âu

Tiếp theo, để được bảo hộ theo pháp luật Việt Nam, tác phẩm của AI phải đáp ứng điều kiện “do tác giả trực tiếp sáng tạo bằng lao động trí tuệ của mình mà không sao chép từ tác phẩm của người khác”(theo Khoản 3 Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ số 50/2005/QH11 ngày 29/11/2005 sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 36/2009/QH12 ngày 19/6/2009 và Luật số 07/2022/QH15 ngày 16/6/2022).

Tại đây, chúng ta cần xác định tác giả của tác phẩm của AI trong ba đối tượng sau: AI, người tạo ra AI và người đưa ra yêu cầu để AI để tạo ra tác phẩm báo chí.

Hiện nay, pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam định nghĩa tác giả “là ngườitrực tiếp sáng tạo tác phẩm”(theo Khoản 4 Điều 1 Luật số 07/2022/QH15 ngày 16/6/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ), và Công ước Berne về Bảo hộ các tác phẩm văn học và nghệ thuật mà Việt Nam gia nhập từ năm 2004 cũng quy định rõ Công ước này bảo hộ “Tác phẩm của các tác giả là công dâncủa một trong những nước là thành viên của Liên hiệp dù những các tác phẩm của họ đã công bố hay chưa”(Điều 3 Công ước năm 1971 về việc bảo hộ các tác phẩm văn học và nghệ thuật).

Như vậy, vì AI không phải là con người, nên không được pháp luật Việt Nam công nhận là tác giả của tác phẩm báo chí.

Hai đối tượng còn lại là người tạo ra AI và người đưa ra yêu cầu để AI tạo ra tác phẩm báo chí đều không “trực tiếp sáng tạo bằng lao động trí tuệ của mình” để tạo ra tác phẩm của AI nên cũng không được công nhận là tác giả của tác phẩm của AI, cụ thể: Người tạo ra AI chỉ tạo ra AI, sau đó AI sẽ tự tạo ra các tác phẩm, người tạo ra AI không có hoạt động sáng tạo để tạo ra các tác phẩm này; Người đưa ra yêu cầu để AI tạo ra tác phẩm cũng không trực tiếp sáng tạo ra tác phẩm, mà chỉ đơn thuần đưa ra ý tưởng, yêu cầu để AI tự tạo ra tác phẩm.

Những phân tích nêu trên cho thấy: Tuy tác phẩm của AI có thể được công nhận là tác phẩm báo chí, nhưng việc không xác định được tác giả cho tác phẩm của AI đã khiến tác phẩm này rơi vào tình trạng chưa rõ cơ sở pháp lý để được bảo hộ theo pháp luật Việt Nam.

Vậy các tác phẩm của AI có thể được sử dụng như thế nào?         

Tình trạng “chưa rõ cơ sở pháp lý để được bảo hộ” nêu trên đặt tác phẩm của AI trước kịch bản không rõ ràng: Có phải bất kỳ tổ chức, cá nhân nào cũng có thể sử dụng tác phẩm này? 

Tuy nhiên, kể cả câu trả lời là có, thì chúng tôi cho rằng phạm vi sử dụng tác phẩm của AI không được trùng lặp với các quyền tác giả và quyền của chủ sở hữu quyền tác giả đối với tác phẩm này (nếu có) theo pháp luật Việt Nam.

Về nguyên tắc, tác giả - người sáng tạo ra tác phẩm là xuất phát điểm của quyền tác giả để được thụ hưởng các quyền lợi phát sinh từ tác phẩm, cũng như được pháp luật bảo vệ trước những hành vi xâm phạm đến quyền tác giả của mình. Như đã phân tích ở phần trên, vì chưa có cơ sở để xác định tác giả cho tác phẩm của AI, nên bất kỳ chủ thể nào tự nhận là tác giả đối với tác phẩm của AI để hưởng lợi từ quyền tác giả đối với tác phẩm đó đều không phù hợp pháp luật Việt Nam và có rủi ro dẫn đến các cáo buộc về đạo nhái, đạo đức hành nghề và gây ra các tranh chấp phức tạp về bản quyền báo chí. 

Cách thức phát hiện trường hợp sử dụng tác phẩm của AI chưa phù hợp pháp luật

Trong mức độ gợi mở của bài viết này, chúng tôi xin phép tạm gác lại sự cần thiết của các quy định pháp luật xác định bản quyền các tác phẩm của AI, để đưa ra yêu cầu cần được giải quyết trước tiên là phải xác định được tác phẩm nào là tác phẩm của AI. Để thực hiện được yêu cầu này, chúng ta cần một giải pháp, công cụ kết hợp các nền tảng công nghệ (như Blockchain, Big Data, AI) có chức năng rà soát và phát hiện được mức độ giống nhau giữa tác phẩm báo chí được công bố và các tác phẩm của AI, từ đó đánh giá các hành vi sử dụng tác phẩm của AI có phù hợp pháp luật hay không.

Bằng chức năng và nhiệm vụ của mình, Trung tâm Bản quyền số (DCC) thuộc Hội Truyền thông số Việt Nam (VDCA) hân hạnh được làm cầu nối giữa những tác giả, nhà báo, đơn vị báo chí với các đơn vị cung cấp công nghệ, dịch vụ pháp lý và các cá nhân, đơn vị liên quan trong lĩnh vực báo chí để cùng phát triển các giải pháp toàn diện, hiệu quả trong công cuộc bảo vệ bản quyền báo chí trên nền tảng số trong kỷ nguyên AI.

Hoàng Đình Chung(Giám đốc Trung tâm Bản quyền số)
Trương Minh Toàn(Trưởng Phòng Pháp chế Trung tâm Bản quyền số)