Tấn công khắp thế giới

Có hàng chục biến thể của virus gây Covid-19. Một số xuất hiện và nhanh chóng biến mất. Một số khác nổi lên và càn quét toàn cầu. Alpha, được phát hiện đầu tiên ở Anh, đã xuất hiện ở 180 quốc gia và vùng lãnh thổ. Beta được phát hiện đầu tiên ở Nam Phi đã lan tới 130 quốc gia và vùng lãnh thổ. Gamma, được phát hiện đầu tiên ở Brazil, đang hiện diện ở 78 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Còn Delta, theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), đã xuất hiện ở ít nhất 132 quốc gia và vùng lãnh thổ, "dễ lây truyền nhất trong số các biến thể được xác định cho đến nay". Chủng này gây nên các triệu chứng nghiêm trọng hơn và có khả năng thoát khỏi các kháng thể lớn hơn.

Biểu đồ của Statista thể hiện sự thống trị của biến thể Delta ở các nước tính đến 6/8.

Ở Mỹ, hồi đầu tháng này, Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) thông báo Delta chiếm tới 93% số ca nhiễm mới. Số ca nhập viện và tử vong cũng tăng ở hầu hết các bang.

Mehul Suthar, nhà virus học tại Đại học Emory ở bang Georgia, mô tả: "Mức độ lây nhiễm của virus này và cách nó tự nhân lên ở đường hô hấp trên thật đáng kinh ngạc".

Ở châu Á, một loạt quốc gia chứng kiến số người nhiễm Covid-19 tăng nhanh năm nay.

Trung Quốc nếm trải đợt bùng phát mới ở một số tỉnh, trong khi Nhật Bản có số ca nhiễm tăng chóng mặt. Viện Các bệnh truyền nhiễm quốc gia Nhật (NIID) ước tính gần 90% ca bệnh được ghi nhận gần đây tại Tokyo và ba tỉnh lân cận Kanagawa, Saitama và Chiba là do Delta.

Biến thể Delta được phát hiện lần đầu ở Ấn Độ hồi tháng 12/2020. Ảnh: UNICEF

Malaysia, Bangladesh, Pakistan, Việt Nam và Thái Lan cũng trong xu hướng tương tự. Theo kết quả khảo sát của Cục Khoa học y tế Thái Lan hôm 10/8, so với hai biến thể Alpha và Beta, Delta có sức tấn công dữ dội nhất, với hơn 90% bệnh nhân Covid-19 bị nhiễm. 

Độc hơn, dễ lây hơn

Đến nay, cơ chế chính xác khiến Delta dễ lây lan hơn so với các biến thể khác vẫn chưa thực sự rõ ràng nhưng các nghiên cứu mới đây đưa ra một số lý do.

Nghiên cứu công bố trên tạp chí Cell Host & Microbe, từ các nhà nghiên cứu tại Đại học Kumamoto và Viện Khoa học Weizmann nhận định các đột biến trên protein gai của biến thể Delta có thể tránh miễn dịch tế bào và làm tăng khả năng lây nhiễm.

Một nghiên cứu khác từ Trung Quốc ghi nhận những người bị nhiễm biến thể Delta có trong mũi một lượng virus cao hơn 1.000 lần so với chủng ban đầu. Các bệnh nhân nhiễm biến thể này cũng có kết quả xét nghiệm dương tính nhanh hơn: khoảng 4 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh, so với 6 ngày của chủng ban đầu. Điều đó cho thấy Delta tái tạo với tốc độ nhanh hơn.

Indonesia đối mặt với làn sóng Covid-19 chết chóc chưa từng có trong những ngày qua. Ảnh: AP

Trong khi đó, các nhà khoa học Nhật Bản xác định chủng Delta không những dễ lây mà còn có độc lực cao hơn các biến thể virus khác.

Trong một nghiên cứu mới, giáo sư Sato Kei thuộc Viện Khoa học y khoa Đại học Tokyo cùng các cộng sự đã tạo ra virus mang đột biến P681R đặc trưng của Delta trong phòng thí nghiệm. Họ nhận thấy hợp bào tạo ra bởi các tế bào nhiễm virus có kích thước to gấp 2,7 lần so với (nếu) nhiễm các biến thể khác. Hợp bào hình thành do virus càng to thì càng dễ gây bệnh.

Trong phòng thí nghiệm, chuột nhiễm virus mang đột biến P681R gầy đi đáng kể - mất thêm 4,7% đến 6,9% cân nặng so với nhiễm biến thể khác.

Các triệu chứng 

Theo Cơ quan Dịch vụ y tế quốc gia Anh (NHS), những triệu chứng phổ biến của người nhiễm Covid-19 bao gồm ho dai dẳng, sốt, mất khứu giác hoặc vị giác. Nhưng một số nghiên cứu khác lại có kết luận ngược lại.

Tiến sĩ Lara Herrero, chuyên gia về virus và bệnh truyền nhiễm thuộc Đại học Griffith của Australia cho biết, những dữ liệu gần đây cho thấy người bệnh nhiễm biến thể Delta có thể sẽ gặp phải nhiều triệu chứng phổ biến, khác với dấu hiệu của chủng Covid-19 ban đầu, thường gặp nhất là đau đầu, đau họng và sổ mũi.

Joe Kanter, quan chức y tế đứng đầu tiểu bang Louisiana (Mỹ), chỉ ra rằng, có nhiều bệnh nhân nhiễm Delta xuất hiện các triệu chứng không giống như chủng virus ban đầu, như tắc nghẽn xoang, sổ mũi, đau họng. Các triệu chứng như mất khứu giác, vị giác ở chủng virus ban đầu cũng ít xảy ra trong trường hợp mắc biến thể Delta.

Một em bé được lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 ở Vũ Hán, Trung Quốc, hôm 3/8. Ảnh: AP

Đặc biệt, Delta chứng tỏ khả năng lây nhiễm mạnh và biểu hiện bệnh nặng hơn đối với trẻ em.

Theo dữ liệu được Hiệp hội Bệnh viện Nhi và Học viện Nhi khoa Mỹ (AAP) công bố, trong số các ca nhiễm ở tuần cuối cùng của tháng 7, có tới hơn 71.700 trường hợp dưới 18 tuổi. 

Giới chuyên gia cảnh báo, những biểu hiện lâm sàng do Delta gây ra rất dễ gây nhầm lẫn với bệnh cảm lạnh thông thường, khiến nhiều người chủ quan bỏ qua, làm tăng nguy cơ biến chứng hoặc tử vong.

Tác dụng của vắc xin

Nếu lượng virus SARS-CoV-2 trong người nhiều hơn, bệnh nhân có thể truyền virus sang người khác dễ dàng hơn. Như vậy, vắc xin chắc chắn có nhiệm vụ khó khăn hơn - vì hệ miễn dịch của con người phải đối mặt với một đội quân lớn hơn và cần phải tăng cường phòng thủ.

Nhưng tin tốt là các loại vắc xin hàng đầu dường như ngăn ngừa được bệnh nghiêm trọng có thể dẫn đến nhập viện hoặc tử vong. Tài liệu của CDC Mỹ chỉ ra rằng vắc xin có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh nặng hoặc tử vong gấp 10 lần và giảm nguy cơ nhiễm bệnh gấp 3 lần.

Một nghiên cứu gần đây trên tạp chí Y học New England kết luận hai liều vắc xin Pfizer có hiệu quả 88% đối với biến thể Delta, chỉ số này ở vắc xin AstraZeneca là 67%.

Dữ liệu gần đây từ Israel cũng cho thấy tiêm Pfizer làm giảm nguy cơ mắc bệnh nặng lên tới 91% và nhập viện 88%.

Để ngăn chặn virus lây lan, các chuyên gia khẳng định tiêm chủng là biện pháp phòng ngừa tốt nhất chống lại biến thể Delta. Bên cạnh đó, người đã tiêm chủng đầy đủ vẫn nên đeo khẩu trang ở nơi công cộng, trong không gian kín tại những vùng có nguy cơ lây nhiễm cao. 

• (i) Đóng góp trực tiếp qua website: http://quyvacxincovid19.gov.vn
• (ii) Chuyển khoản qua các tài khoản ngân hàng của Quỹ. Xem chi tiết thông tin trên website: http://quyvacxincovid19.gov.vn
• (iii) Soạn tin nhắn theo cú pháp: COVID NK gửi 1408, trong đó N là số bất kỳ trong khoảng từ 1 đến 2000, K là thể hiện đơn vị (nghìn đồng).

17h chiều ngày 6/10, các võ sĩ Nguyễn Thị Phương, Lưu Thị Thu Uyên và Nguyễn Ngọc Trâm xuất sắc vượt qua đối thủ Malaysia trong trận chung kết nội dung kata đồng đội nữ, để mang về tấm HCV thứ 3 của đoàn Việt Nam tại ASIAD 19.

Các võ sĩ của Việt Nam hoàn thành bài biểu diễn và đạt điểm số 42,7, trong khi các võ sĩ Malaysia chỉ có 39 điểm.

Trong ngày thi đấu hôm qua 5/10, đoàn thể thao Việt Nam giành 2 HCĐ của môn Karatedo và Jujitsu.

Tính đến hết ngày 5/10, đoàn thể thao Việt Nam giành tổng cộng 2 HCV, 3 HCB và 16 HCĐ, xếp vị trí thứ 20/45 quốc gia, vùng lãnh thổ tham dự Đại hội. Với 2 chiếc HCV đã đoạt được, Đoàn cũng đã hoàn thành chỉ tiêu tối thiểu đặt ra trước lúc lên đường.

Đoàn chủ nhà Trung Quốc với 179 HCV tiếp tục có số huy chương gần bằng của tất cả các đoàn cộng lại.

Đoàn thể thao Triều Tiên với 10 HCV, bằng Thái Lan nhưng nhiều hơn về số HCB nên vượt lên chiếm vị trí thứ 7 trên bảng tổng sắp huy chương ASIAD 19.

Trực tiếp ASIAD 2023 ngày 6/10: Bắn cung Việt Nam nghẹt thở vào bán kết

Ronaldo gây bão chỉ trích thẳng Ten Hag ở MU

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay

Lịch thi đấu Cup C1 hôm nay 2/10

Một chiếc chùy Macuahuitl. Ảnh: Reddit

Theo các tài liệu cổ ghi lại, Macuahuitl nặng 2-3kg, dài 90-120cm. Các lưỡi dao đá vỏ chai được gắn trên hai cạnh của Macuahuitl rất chặt, nên gần như không thể bẻ gãy hoặc tháo ra khỏi thân chùy bằng tay không.

Một mảnh dao đá vỏ chai được tìm thấy ở khu khảo cổ Chunchucmil, Mexico. Ảnh: Wikipedia

Cuốn sách The Anonymous Conqueror (Kẻ chinh phục ẩn danh) đã ghi chi tiết về tính hiệu quả cũng như uy lực của chùy Macuahuitl khi chiến đấu.

Hình vẽ chiến binh Aztec cầm chùy Macuahuitl. Ảnh: Wikipedia

“Những thổ dân châu Mỹ có một loại ‘kiếm’ bằng gỗ hình dáng giống với trường kiếm cầm bằng hai tay, nhưng với phần chuôi không quá dài, chỉ dài tầm 3 ngón tay. Hai cạnh của loại vũ khí này được tạo rãnh, và các rãnh này được lắp nhiều lưỡi dao đá. Một chiến binh châu Mỹ đánh nhau với kỵ binh, và chiến binh đó chỉ với một nhát chém đã khiến con ngựa của người kỵ binh gục xuống và chết”, một đoạn trong cuốn sách viết.

Có uy lực lớn và các lưỡi dao đá gắn ở hai cạnh rất sắc nhọn, nhưng bản thân chùy Macuahuitl tồn tại khá nhiều nhược điểm. Bởi chất liệu của các lưỡi dao đá giòn hơn thép, nên khi chém vào lưỡi kiếm của binh sĩ Tây Ban Nha, phần lớn chúng sẽ bị mẻ và vỡ ra. Lưỡi dao đá của Macuahuitl cũng khó có thể xuyên thủng được lớp áo giáp của lính Tây Ban Nha ở thời điểm đó.

Ảnh: Wikipedia

Dù trọng lượng của Macuahuitl nhẹ, nhưng thời gian để nâng và vung chùy lại lâu hơn so với kiếm của binh lính châu Âu. Cũng vì lý do cần vung lên mới có thể đánh vào đối phương, nên Macuahuitl chỉ có thể phát huy hiệu quả khi được các chiến binh châu Mỹ sử dụng ở những nơi có không gian rộng rãi.

Video: Man At Arms: Art of War/ History's Deadliest Weapons

Tuấn Trần

Những vũ khí độc đáo của đặc nhiệm chống khủng bố Anh

Ngoài trinh sát và hoạt động đặc biệt trên lãnh thổ đối phương, đặc nhiệm lục quân Anh (SAS) còn có chức năng tiêu diệt khủng bố và giải cứu con tin.

Teqball là gì?

Teqball là môn thể thao kết hợp với các yếu tố của bóng đá và bóng bàn, chơi trên một bàn cong. Người chơi dùng bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể để chơi bóng (trừ tay), bên nào đạt tới điểm thứ 20 trước là thắng. Mục tiêu là ghi điểm và làm sao để quả bóng không chạm đất.

Đối với bộ môn này, có thể chơi đơn (1 đấu 1) hoặc chơi đôi (2 đấu 2). Đặc biệt, Teqball không phân biệt nam, nữ trong các trận đấu. Có lẽ, chính vì sự mới lạ và độc đáo này, nên các siêu thủ trên khắp thế giới như: Ronaldinho, Messi hay Neymar tham gia chơi.

Môn thể thao này ra đời tại Hungary vào năm 2014, đang ngày càng thu hút sự quan tâm của người chơi với 150 liên đoàn quốc gia, hơn 4.000 câu lạc bộ… Liên đoàn Teqball Quốc tế (FITEQ) đã tổ chức 5 kỳ World Cup.

Những quốc gia đang dẫn đầu trong bộ môn Teqball là: Hungary, Thái Lan, Đan Mạch, Mỹ, Brazil, Ba Lan, Serbia, Romania, Lebanon, Tunisia và Pháp.

Đón chờ Giải Teqball thế giới 2024 tại Bình Định

Tỉnh Bình Định xác định, các cầu thủ Teqball nổi tiếng từ 53 quốc gia, người yêu thể thao… hội tụ về thành phố biển Quy Nhơn qua sự kiện Giải Teqball quốc tế 2024 là dấu mốc quan trọng thúc đẩy giao lưu, phát triển môn Teqball tại Việt Nam. Bên cạnh đó, đây là một trong những hoạt động thể thao nổi bật, có ý nghĩa kích cầu du lịch thể thao của Bình Định và thúc đẩy du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương này. 

Ông Béla Müller - Trưởng phòng Truyền thông và Quan hệ công chúng FITEQ chia sẻ về các đội thi đấu năm nay: “Chúng tôi có những tài năng tuyệt vời ở Singapore, Indonesia, Malaysia, Nhật Bản, Trung Quốc, Senegal, Ý, Argentina, Colombia và hy vọng Việt Nam sẽ có mặt trong danh sách này. Các vận động viên chính của các quốc gia luyện tập hàng ngày để đạt được phong độ tốt nhất. Sức bền và sự linh hoạt cơ bắp là phần quan trọng nhất của sự luyện tập của họ”.

Hiện Sở Văn hóa và Thể thao Bình Định đã bố trí các bàn Teqball tại tượng đài Chiến thắng (TP. Quy Nhơn) để phổ biến, giới thiệu, quảng bá rộng rãi bộ môn thể thao Teqball mới mẻ này đến người dân, đón chào sự kiện Giải Teqball thế giới 2024 sắp diễn ra. Khu vực này cũng đang được thi công sân khấu, các khu vực thi đấu, nơi tác nghiệp cho báo chí và thành viên của liên đoàn… 

Đại diện FITEQ nhận định, người dân Việt Nam rất hâm mộ thể thao. Thông qua các hoạt động thể thao, người dân có thể luyện tập phát triển thể chất, xây dựng lối sống khỏe mạnh, năng động trong cộng đồng. Teqball phù hợp để phổ biến tại các trường đại học, cao đẳng, THPT ở Bình Định.

Trước đó, FITEQ đã tặng 8 bàn Teqball cho Trung tâm Huấn luyện thể thao tỉnh Bình Định và 2 trường ĐH trên địa bàn tỉnh.

Diệu Thùy