Ngày đó, tôi mới ra trường, tuổi xuân xanh còn nhiều mộng đẹp, bao nhiêu ong bướm rập rờn, bao nhiêu gọi mời đưa đón. Nhưng trái tim thanh tân của tôi lại trót đem lòng thương nhớ người đàn ông ấy.

Một lần trong một đợt tình nguyện lên vùng cao, tôi và anh gặp nhau. Đêm đó, trong ánh lửa trên cao nguyên bập bùng, anh và tôi cùng hát. Giọng anh ấm áp, ánh mắt đầy lưu luyến si mê. Tôi đã yêu anh ngay từ giây phút ấy.

Anh làm bên công đoàn của một doanh nghiệp. Anh có vợ và một đứa con. Anh đẹp trai, tình cảm và có giọng hát mê hồn ma mị. “Này cô gái, em có phải là tiên nữ trên trời, mắc tội gì mà bị đày xuống trần gian thế?”. Câu nói đùa làm quen của anh khiến tôi cười mất nửa buổi. Chúng tôi giữ liên lạc với nhau từ đó, tự trong lòng biết đối phương có cảm tình với mình. Chỉ là có một rào cản ở giữa khiến cả hai không thể bước qua.

Thành phố này quá rộng cho những kẻ không nhà nhưng lại quá nhỏ cho những người yêu nhau. Chúng tôi vô tình gặp nhau vài lần, sau đó là cố tình gặp nhau. Anh nói thích gặp tôi. Và tôi, thật điên rồ, cảm thấy xao xuyến hân hoan vì câu nói đó.

Mẹ tôi sau khi biết chuyện, bực muốn phát điên: “Con điên rồi. Người ta bảo yêu con là con tin hả. Người ta có dám bỏ vợ để lấy con không? Nếu không, thì tất cả chỉ là giả dối”.

Tôi hiểu nỗi đau của mẹ. Không người mẹ nào lại không mong muốn con gái mình tìm được bến đỗ yêu thương. Không người mẹ nào đang tâm nhìn con mình dấn thân vào ngõ cụt. Mẹ giận tôi nhiều ngày, không nói chuyện, không thèm nhìn mặt, chỉ nhiều hơn những tiếng thở dài. Và đôi lần tôi thấy mẹ khóc.

Bạn bè tôi chửi rủa “Mày điên rồi!” - Lại điên. “Đàn ông con trai hết rồi hay sao mà đâm đầu đi yêu một thằng có vợ”.

Tôi biết trong suy nghĩ mọi người tôi chỉ là một kẻ điên, có giải thích, có nói gì thì cũng thế. Tôi học cách im lặng không sẻ chia, học cách giấu những tâm tư của mình.

Anh từng nói, vợ anh hiền lắm, con anh ngoan lắm. Anh từng nói biết là không đúng, biết là quá sai nhưng mỗi khi nghĩ về tôi, mỗi lần gặp tôi đều không thể điều khiển con tim và cảm xúc của mình được.

Khi đó tôi còn trẻ, vẫn tin có thứ tình yêu sét đánh, vẫn nghĩ yêu là không cần lý do. Thực chất, yêu một người có thể không cần lý do, nhưng chúng ta có đủ lý do để quyết định đừng yêu một ai đó. Chỉ là chúng ta đã tự bao dung cho trái tim của mình lạc lối.

Cái cảm giác yêu nhưng người yêu không thuộc về mình, nó đau khổ lắm. Như một ngày lễ nào đó chỉ có vài tin nhắn yêu thương và áy náy. Như buổi hẹn nào đó anh vội về nhà vì sợ vợ để ý nghi ngờ. Như một lần đang vui thì con gái anh gọi điện bảo thèm thứ này thứ kia và anh vội vàng về. Như một buổi tối mưa gió nào đó nụ hôn đang đắm say thì anh có điện thoại. “Con gái anh bị sốt”, anh nói vội vàng rồi lao đi giữa gió mưa, để lại tôi với một nỗi buồn tê dại.

Nhưng tôi vẫn yêu anh, vẫn hạnh phúc vì mỗi cuộc gọi, vẫn xao xuyến vì những ngọt ngào. Chưa bao giờ tôi nghĩ, phải kết hôn mới là tình yêu đích thực. Bản chất của tình yêu là cho đi, là không đòi hỏi bất cứ một điều gì như là ràng buộc đổi chác. Và bởi tôi là kẻ đến sau, chậm hơn chị ấy.

Rồi một ngày anh bị tai nạn. Vụ tai nạn thảm khốc khiến anh rơi vào tình trạng “ngàn cân treo sợi tóc”. Tôi đã khóc hết nước mắt, tưởng mình cũng có thể chết đi nếu anh không qua khỏi. Nhờ trời, anh đã qua cơn hiểm nguy. Nhưng những ngày anh đau đớn nhất tôi lại không thể ở bên, dù chỉ để nhìn anh, để nắm tay anh một chút.

Bởi lúc nào tôi đến, bên anh vẫn là chị ấy. Vợ anh, người vợ hiền lành của anh hình như chẳng khi nào chịu rời xa. Chị xin nghỉ phép không lương ở cơ quan, chị gửi con cho ông bà và túc trực bên anh mỗi ngày mỗi phút. Ngày nào tôi cũng đến bệnh viện, lặng lẽ nhìn vào trong rồi lặng lẽ quay về. Tôi có thể vào đó, với tư cách một người bạn nhưng tôi không dám. Tôi chỉ làm được mỗi một việc, ấy là khóc thật nhiều.

Lần đầu tiên gặp nhau sau thời gian dài xa cách, tôi ùa vào lòng anh khóc nức nở. Anh để tôi ôm một hồi lâu rồi nhẹ nhàng đẩy tôi ra. Hôm đó anh kể tôi nghe về quãng thời gian dài đấu tranh giành giật sự sống: “Em có biết trong khoảng thời gian trên giường bệnh anh đã nghĩ gì không? Anh nghĩ, nếu như anh tàn phế cả đời, liệu em có còn yêu anh nữa không?”.

Tôi nhìn anh, không trả lời. Câu hỏi đó đúng là quá khó. Anh như đọc được suy nghĩ của tôi: “Câu trả lời khó quá, phải không? Nhưng anh biết có một người sẵn sàng ở bên anh cả đời ngay cả khi anh tàn phế, đó là vợ anh”. Anh kể anh đã xúc động ra sao khi thấy đêm nào vợ cũng ngủ gục bên giường bệnh, áy náy và có lỗi thế nào khi nhìn chị gầy đi, xanh xao đi vì sợ hãi và lo lắng. Và anh hình như đã yêu chị nhiều hơn.

Rồi anh lại hỏi tôi “em có biết vì sao đàn ông ngoại tình thường ít bỏ vợ, còn phụ nữ ngoại tình thì rất hay bỏ chồng để theo tình nhân không?”.

Tôi nói rằng vì đàn ông họ coi trọng gia đình, vì chinh phục là bản năng của họ. Còn đàn bà ngoại tình vì yêu và họ sẵn sàng chạy theo cảm xúc…

Anh nhìn tôi, cười, bảo tôi ngốc: “Không phải vậy đâu. Vì đàn bà sau khi ngoại tình mới nhận ra ngoài kia có khối kẻ tốt hơn chồng mình, còn đàn ông sau khi ngoại tình mới nhận ra không ai tốt với mình bằng vợ. Đừng yêu anh nữa, anh không xứng đáng để em yêu. Một kẻ phản bội, lừa dối vợ con thì không phải là một người đàn ông tốt. Em xứng đáng với một người tốt hơn. Một người là của riêng em, để em yêu mà không phải sợ hãi, lo lắng, buồn tủi nữa”.

Chúng tôi xa nhau từ đó. Không một lời từ biệt, không một câu luyến tiếc hay trách móc, an ủi nhau. Bản thân anh biết anh cần phải trở về, và tôi cũng biết mình cần phải buông tay. Bên anh, tôi tỏ ra mạnh mẽ “anh nói đúng, yêu anh đúng là khiến em có chút mệt mỏi”. Nhưng khi về bên mẹ, tôi đã òa khóc như một đứa trẻ. Mẹ ôm tôi, vỗ vỗ vào lưng “con làm đúng rồi, không có gì phải khóc”.

Thỉnh thoảng tôi vẫn lặng lẽ vào trang cá nhân của anh, thấy những bức ảnh hạnh phúc của anh bên gia đình. Anh vừa hạnh phúc đón bé thứ hai chào đời, niềm vui vô cùng viên mãn. Lạ là, tôi chẳng có chút hờn ghen hay nuối tiếc nào cả. Bởi anh, chưa bao giờ là của tôi. Có lẽ qua cơn hoạn nạn anh càng trân quý gia đình, trân quý người phụ nữ của đời mình.

Sau một lần yêu, tôi cảm thấy bản thân trưởng thành hơn. Những kí ức về anh chưa phai mờ hẳn, những dư vị ngọt ngào vẫn đọng lại đâu đó trong trái tim. Nhưng nếu được lựa chọn lại, tôi sẽ không yêu anh nữa. Bạn tôi nói có thể tôi gặp đúng người nhưng sai thời điểm. Tôi thì nghĩ một khi đã sai là sai hết, mọi lý luận chỉ là ngụy biện cho con tim yếu mềm.

Kết đắng cho người vợ chán chồng, vào nhà nghỉ với người yêu cũ

Khi gặp lại người yêu cũ, thấy anh vẫn say mê mình, tôi đã nghĩ, anh chán vợ còn tôi chán chồng, tội gì mà không bù đắp cho nhau. Nhưng đây lại là sai lầm tai hại nhất...

Có người hỏi tôi rằng, trong cuộc đời mình, tôi đã từng làm điều gì khiến bản thân vô cùng hối hận chưa? Tôi nghĩ có ai mà không từng mắc sai lầm, dù to dù nhỏ. Có những sai lầm lỡ rồi thì thôi, cũng có những sai lầm mỗi khi nhìn lại đều nghĩ nếu thời gian quay trở lại mình sẽ không như thế.

Ngày đó, tôi mới ra trường, tuổi xuân xanh còn nhiều mộng đẹp, bao nhiêu ong bướm rập rờn, bao nhiêu gọi mời đưa đón. Nhưng trái tim thanh tân của tôi lại trót đem lòng thương nhớ người đàn ông ấy.

Một lần trong một đợt tình nguyện lên vùng cao, tôi và anh gặp nhau. Đêm đó, trong ánh lửa trên cao nguyên bập bùng, anh và tôi cùng hát. Giọng anh ấm áp, ánh mắt đầy lưu luyến si mê. Tôi đã yêu anh ngay từ giây phút ấy.

Anh làm bên công đoàn của một doanh nghiệp. Anh có vợ và một đứa con. Anh đẹp trai, tình cảm và có giọng hát mê hồn ma mị. “Này cô gái, em có phải là tiên nữ trên trời, mắc tội gì mà bị đày xuống trần gian thế?”. Câu nói đùa làm quen của anh khiến tôi cười mất nửa buổi. Chúng tôi giữ liên lạc với nhau từ đó, tự trong lòng biết đối phương có cảm tình với mình. Chỉ là có một rào cản ở giữa khiến cả hai không thể bước qua.

Thành phố này quá rộng cho những kẻ không nhà nhưng lại quá nhỏ cho những người yêu nhau. Chúng tôi vô tình gặp nhau vài lần, sau đó là cố tình gặp nhau. Anh nói thích gặp tôi. Và tôi, thật điên rồ, cảm thấy xao xuyến hân hoan vì câu nói đó.

Mẹ tôi sau khi biết chuyện, bực muốn phát điên: “Con điên rồi. Người ta bảo yêu con là con tin hả. Người ta có dám bỏ vợ để lấy con không? Nếu không, thì tất cả chỉ là giả dối”.

Tôi hiểu nỗi đau của mẹ. Không người mẹ nào lại không mong muốn con gái mình tìm được bến đỗ yêu thương. Không người mẹ nào đang tâm nhìn con mình dấn thân vào ngõ cụt. Mẹ giận tôi nhiều ngày, không nói chuyện, không thèm nhìn mặt, chỉ nhiều hơn những tiếng thở dài. Và đôi lần tôi thấy mẹ khóc.

Bạn bè tôi chửi rủa “Mày điên rồi!” - Lại điên. “Đàn ông con trai hết rồi hay sao mà đâm đầu đi yêu một thằng có vợ”.

Tôi biết trong suy nghĩ mọi người tôi chỉ là một kẻ điên, có giải thích, có nói gì thì cũng thế. Tôi học cách im lặng không sẻ chia, học cách giấu những tâm tư của mình.

Anh từng nói, vợ anh hiền lắm, con anh ngoan lắm. Anh từng nói biết là không đúng, biết là quá sai nhưng mỗi khi nghĩ về tôi, mỗi lần gặp tôi đều không thể điều khiển con tim và cảm xúc của mình được.

Khi đó tôi còn trẻ, vẫn tin có thứ tình yêu sét đánh, vẫn nghĩ yêu là không cần lý do. Thực chất, yêu một người có thể không cần lý do, nhưng chúng ta có đủ lý do để quyết định đừng yêu một ai đó. Chỉ là chúng ta đã tự bao dung cho trái tim của mình lạc lối.

Cái cảm giác yêu nhưng người yêu không thuộc về mình, nó đau khổ lắm. Như một ngày lễ nào đó chỉ có vài tin nhắn yêu thương và áy náy. Như buổi hẹn nào đó anh vội về nhà vì sợ vợ để ý nghi ngờ. Như một lần đang vui thì con gái anh gọi điện bảo thèm thứ này thứ kia và anh vội vàng về. Như một buổi tối mưa gió nào đó nụ hôn đang đắm say thì anh có điện thoại. “Con gái anh bị sốt”, anh nói vội vàng rồi lao đi giữa gió mưa, để lại tôi với một nỗi buồn tê dại.

Nhưng tôi vẫn yêu anh, vẫn hạnh phúc vì mỗi cuộc gọi, vẫn xao xuyến vì những ngọt ngào. Chưa bao giờ tôi nghĩ, phải kết hôn mới là tình yêu đích thực. Bản chất của tình yêu là cho đi, là không đòi hỏi bất cứ một điều gì như là ràng buộc đổi chác. Và bởi tôi là kẻ đến sau, chậm hơn chị ấy.

Rồi một ngày anh bị tai nạn. Vụ tai nạn thảm khốc khiến anh rơi vào tình trạng “ngàn cân treo sợi tóc”. Tôi đã khóc hết nước mắt, tưởng mình cũng có thể chết đi nếu anh không qua khỏi. Nhờ trời, anh đã qua cơn hiểm nguy. Nhưng những ngày anh đau đớn nhất tôi lại không thể ở bên, dù chỉ để nhìn anh, để nắm tay anh một chút.

Bởi lúc nào tôi đến, bên anh vẫn là chị ấy. Vợ anh, người vợ hiền lành của anh hình như chẳng khi nào chịu rời xa. Chị xin nghỉ phép không lương ở cơ quan, chị gửi con cho ông bà và túc trực bên anh mỗi ngày mỗi phút. Ngày nào tôi cũng đến bệnh viện, lặng lẽ nhìn vào trong rồi lặng lẽ quay về. Tôi có thể vào đó, với tư cách một người bạn nhưng tôi không dám. Tôi chỉ làm được mỗi một việc, ấy là khóc thật nhiều.

Lần đầu tiên gặp nhau sau thời gian dài xa cách, tôi ùa vào lòng anh khóc nức nở. Anh để tôi ôm một hồi lâu rồi nhẹ nhàng đẩy tôi ra. Hôm đó anh kể tôi nghe về quãng thời gian dài đấu tranh giành giật sự sống: “Em có biết trong khoảng thời gian trên giường bệnh anh đã nghĩ gì không? Anh nghĩ, nếu như anh tàn phế cả đời, liệu em có còn yêu anh nữa không?”.

Tôi nhìn anh, không trả lời. Câu hỏi đó đúng là quá khó. Anh như đọc được suy nghĩ của tôi: “Câu trả lời khó quá, phải không? Nhưng anh biết có một người sẵn sàng ở bên anh cả đời ngay cả khi anh tàn phế, đó là vợ anh”. Anh kể anh đã xúc động ra sao khi thấy đêm nào vợ cũng ngủ gục bên giường bệnh, áy náy và có lỗi thế nào khi nhìn chị gầy đi, xanh xao đi vì sợ hãi và lo lắng. Và anh hình như đã yêu chị nhiều hơn.

Rồi anh lại hỏi tôi “em có biết vì sao đàn ông ngoại tình thường ít bỏ vợ, còn phụ nữ ngoại tình thì rất hay bỏ chồng để theo tình nhân không?”.

Tôi nói rằng vì đàn ông họ coi trọng gia đình, vì chinh phục là bản năng của họ. Còn đàn bà ngoại tình vì yêu và họ sẵn sàng chạy theo cảm xúc…

Anh nhìn tôi, cười, bảo tôi ngốc: “Không phải vậy đâu. Vì đàn bà sau khi ngoại tình mới nhận ra ngoài kia có khối kẻ tốt hơn chồng mình, còn đàn ông sau khi ngoại tình mới nhận ra không ai tốt với mình bằng vợ. Đừng yêu anh nữa, anh không xứng đáng để em yêu. Một kẻ phản bội, lừa dối vợ con thì không phải là một người đàn ông tốt. Em xứng đáng với một người tốt hơn. Một người là của riêng em, để em yêu mà không phải sợ hãi, lo lắng, buồn tủi nữa”.

Chúng tôi xa nhau từ đó. Không một lời từ biệt, không một câu luyến tiếc hay trách móc, an ủi nhau. Bản thân anh biết anh cần phải trở về, và tôi cũng biết mình cần phải buông tay. Bên anh, tôi tỏ ra mạnh mẽ “anh nói đúng, yêu anh đúng là khiến em có chút mệt mỏi”. Nhưng khi về bên mẹ, tôi đã òa khóc như một đứa trẻ. Mẹ ôm tôi, vỗ vỗ vào lưng “con làm đúng rồi, không có gì phải khóc”.

Thỉnh thoảng tôi vẫn lặng lẽ vào trang cá nhân của anh, thấy những bức ảnh hạnh phúc của anh bên gia đình. Anh vừa hạnh phúc đón bé thứ hai chào đời, niềm vui vô cùng viên mãn. Lạ là, tôi chẳng có chút hờn ghen hay nuối tiếc nào cả. Bởi anh, chưa bao giờ là của tôi. Có lẽ qua cơn hoạn nạn anh càng trân quý gia đình, trân quý người phụ nữ của đời mình.

Sau một lần yêu, tôi cảm thấy bản thân trưởng thành hơn. Những kí ức về anh chưa phai mờ hẳn, những dư vị ngọt ngào vẫn đọng lại đâu đó trong trái tim. Nhưng nếu được lựa chọn lại, tôi sẽ không yêu anh nữa. Bạn tôi nói có thể tôi gặp đúng người nhưng sai thời điểm. Tôi thì nghĩ một khi đã sai là sai hết, mọi lý luận chỉ là ngụy biện cho con tim yếu mềm.

Kết đắng cho người vợ chán chồng, vào nhà nghỉ với người yêu cũ

Khi gặp lại người yêu cũ, thấy anh vẫn say mê mình, tôi đã nghĩ, anh chán vợ còn tôi chán chồng, tội gì mà không bù đắp cho nhau. Nhưng đây lại là sai lầm tai hại nhất...

Chiếm gần nửa chỉ làm ra 15% GDP

Thời gian qua, NSLĐ của Việt Nam tăng đều theo các năm và có mức tăng trưởng cao nhất ASEAN. Số liệu của Tổng cục thống kê cho thấy, trong giai đoạn 2007-2016, NSLĐ Việt Nam tăng trung bình 4,2%/năm, cao hơn so với mức tăng bình quân của Singapore (1,5%); Malaysia (1,9%); Thái Lan (2,5%); Indonesia (3,5%) và Philippines (2,8%). Tuy nhiên, NSLĐ của Việt Nam vẫn rất thấp so với các nước trong khu vực. Tính theo sức mua, NSLĐ của Việt Nam năm 2016 mới chỉ đạt 9.894 USD, chưa bằng 1/10 mức năng suất của Singapore (nước có NSLĐ cao nhất khu vực) và bằng một nửa mức năng suất của Philippines. 

Theo PGS.TS Mạc Văn Tiến, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, có nhiều nguyên nhân dẫn đến NSLĐ của Việt Nam còn thấp và cách xa so với khu vực. Một trong những nguyên nhân đó là lao động trong khu vực nông nghiệp còn lớn và NSLĐ ngành nông nghiệp thấp.

Tính đến quý 2/2017, Việt Nam có 54,5 triệu lao động trong đó có tới 21,6 triệu lao động làm việc trong khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản. Mức lao động tính theo sức mua của khu vực này chỉ đạt 35,5 triệu đồng bằng 38,1% mức NSLĐ của ngành kinh tế, bằng 29,1% mức NSLĐ khu vực công nghiệp và bằng 31,3% các ngành dịch vụ. Các con số thống kê cho thấy, lao động trong khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản chiếm tới 40,3%lao động cả nước nhưng chỉ tạo ra 15,3% GDP.

Theo các chuyên gia, NSLĐ khu vực nông nghiệp nông thôn Việt Nam thấp là do lực lượng tham gia sản xuất nông nghiệp phần lớn là các lão nông và trẻ nhỏ, còn người trẻ có trình độ đã chuyển sang làm việc trong lĩnh vực khác. Mặt khác phương thức sản xuất nhỏ lẻ, manh mún kiểu hộ gia đình, HTX doanh nghiệp nông nghiệp chậm phát triển, sản xuất thiếu liên kết cũng dẫn tới chất lượng lao động khó tăng.

Đào tạo nghề sẽ nâng cao năng suất lao động

PGS.TS Mạc Văn Tiến cho rằng: Khi có được các kĩ năng thì người lao động sẽ làm việc năng suất hơn, có thể sản xuất ra nhiều sản phẩm và tạo ra nhiều giá trị gia tăng trong một thời gian và công sức nhất định. Hơn nữa, khi có kĩ năng, người lao động sẽ hỗ trợ trực tiếp hoặc gián tiếp tốt hơn cho những người cùng làm việc và kéo NSLĐ đi lên. Kĩ năng người lao động có được thông qua đào tạo nghề nghiệp, sau đó tích lũy, tự đào tạo nâng cao kĩ năng trong quá trình làm việc.

Hiện lao động trong khu vực nông nghiệp ở Việt Nam mới có khoảng 56% qua đào tạo nhưng đào tạo từ 3 tháng trở lên hay có bằng cấp chỉ chiếm khoảng 22%. Đó là chưa kể bằng cấp chứng chỉ không phản ánh đúng trình độ, kĩ năng của người đó. Bởi vậy kết quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn sẽ quyết định việc tăng cao NSLĐ trong khu vực này.

Đóng góp ý kiến về các vấn đề đặt ra trong đào tạo nghề cho lao động nông thôn,  PGS.TS Mạc Văn Tiến chia sẻ 5 vấn đề cần giải quyết để nâng cao hiệu quả công tác dạy nghề. Đó là:

Thứ nhất, cần đào tạo trên cơ sở thực thế của người dân gắn với giải quyết việc làm.

Thứ hai, gắn kết các chương trình đào tạo nghề với xây dựng nông thôn mới.

Thứ ba, rà soát danh mục nghề đào tạo sơ cấp dưới 3 tháng để phê duyệt lại cho phù hợp nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp và yêu cầu của thị trường; phù hợp quy hoạch xây dựng nông thôn mới, đáp ứng việc tái cơ cấu ngành, lĩnh vực và giảm nghèo bền vững.

Thứ tư, chương trình, giáo trình, tài liệu đào tạo cần được xây dựng linh hoạt, sát với thực tiễn; tổ chức dạy nghề thông qua nhiều hình thức linh hoạt, phù hợp. Chú trọng đào tạo kĩ năng mềm, kiến thức pháp luật, kinh doanh, khởi nghiệp cùng với thực hành nghề.

Và cuối cùng gắn việc rà soát, xác định danh mục nghề đào tạo với việc định hướng, tư vấn đề người lao động lựa chọn. Có giải pháp giải quyết đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp. Tạo điều kiện để người lao động được vay vốn sản xuất kinh doanh, tạo việc làm sau khi học nghề. 

H.My - Mai Hương 

Theo số liệu của Tổng cục thống kê, năng suất lao động (NSLĐ) trong khu vực nông nghiệp chỉ bằng 38,1% NSLĐ của ngành kinh tế. Và 21,6 triệu lao động trong khu vực này đang kéo tụt NSLĐ của Việt Nam so với khu vực và thế giới.

Chiếm gần nửa chỉ làm ra 15% GDP

Thời gian qua, NSLĐ của Việt Nam tăng đều theo các năm và có mức tăng trưởng cao nhất ASEAN. Số liệu của Tổng cục thống kê cho thấy, trong giai đoạn 2007-2016, NSLĐ Việt Nam tăng trung bình 4,2%/năm, cao hơn so với mức tăng bình quân của Singapore (1,5%); Malaysia (1,9%); Thái Lan (2,5%); Indonesia (3,5%) và Philippines (2,8%). Tuy nhiên, NSLĐ của Việt Nam vẫn rất thấp so với các nước trong khu vực. Tính theo sức mua, NSLĐ của Việt Nam năm 2016 mới chỉ đạt 9.894 USD, chưa bằng 1/10 mức năng suất của Singapore (nước có NSLĐ cao nhất khu vực) và bằng một nửa mức năng suất của Philippines. 

Theo PGS.TS Mạc Văn Tiến, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, có nhiều nguyên nhân dẫn đến NSLĐ của Việt Nam còn thấp và cách xa so với khu vực. Một trong những nguyên nhân đó là lao động trong khu vực nông nghiệp còn lớn và NSLĐ ngành nông nghiệp thấp.

Tính đến quý 2/2017, Việt Nam có 54,5 triệu lao động trong đó có tới 21,6 triệu lao động làm việc trong khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản. Mức lao động tính theo sức mua của khu vực này chỉ đạt 35,5 triệu đồng bằng 38,1% mức NSLĐ của ngành kinh tế, bằng 29,1% mức NSLĐ khu vực công nghiệp và bằng 31,3% các ngành dịch vụ. Các con số thống kê cho thấy, lao động trong khu vực nông lâm nghiệp và thủy sản chiếm tới 40,3%lao động cả nước nhưng chỉ tạo ra 15,3% GDP.

Theo các chuyên gia, NSLĐ khu vực nông nghiệp nông thôn Việt Nam thấp là do lực lượng tham gia sản xuất nông nghiệp phần lớn là các lão nông và trẻ nhỏ, còn người trẻ có trình độ đã chuyển sang làm việc trong lĩnh vực khác. Mặt khác phương thức sản xuất nhỏ lẻ, manh mún kiểu hộ gia đình, HTX doanh nghiệp nông nghiệp chậm phát triển, sản xuất thiếu liên kết cũng dẫn tới chất lượng lao động khó tăng.

Đào tạo nghề sẽ nâng cao năng suất lao động

PGS.TS Mạc Văn Tiến cho rằng: Khi có được các kĩ năng thì người lao động sẽ làm việc năng suất hơn, có thể sản xuất ra nhiều sản phẩm và tạo ra nhiều giá trị gia tăng trong một thời gian và công sức nhất định. Hơn nữa, khi có kĩ năng, người lao động sẽ hỗ trợ trực tiếp hoặc gián tiếp tốt hơn cho những người cùng làm việc và kéo NSLĐ đi lên. Kĩ năng người lao động có được thông qua đào tạo nghề nghiệp, sau đó tích lũy, tự đào tạo nâng cao kĩ năng trong quá trình làm việc.

Hiện lao động trong khu vực nông nghiệp ở Việt Nam mới có khoảng 56% qua đào tạo nhưng đào tạo từ 3 tháng trở lên hay có bằng cấp chỉ chiếm khoảng 22%. Đó là chưa kể bằng cấp chứng chỉ không phản ánh đúng trình độ, kĩ năng của người đó. Bởi vậy kết quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn sẽ quyết định việc tăng cao NSLĐ trong khu vực này.

Đóng góp ý kiến về các vấn đề đặt ra trong đào tạo nghề cho lao động nông thôn,  PGS.TS Mạc Văn Tiến chia sẻ 5 vấn đề cần giải quyết để nâng cao hiệu quả công tác dạy nghề. Đó là:

Thứ nhất, cần đào tạo trên cơ sở thực thế của người dân gắn với giải quyết việc làm.

Thứ hai, gắn kết các chương trình đào tạo nghề với xây dựng nông thôn mới.

Thứ ba, rà soát danh mục nghề đào tạo sơ cấp dưới 3 tháng để phê duyệt lại cho phù hợp nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp và yêu cầu của thị trường; phù hợp quy hoạch xây dựng nông thôn mới, đáp ứng việc tái cơ cấu ngành, lĩnh vực và giảm nghèo bền vững.

Thứ tư, chương trình, giáo trình, tài liệu đào tạo cần được xây dựng linh hoạt, sát với thực tiễn; tổ chức dạy nghề thông qua nhiều hình thức linh hoạt, phù hợp. Chú trọng đào tạo kĩ năng mềm, kiến thức pháp luật, kinh doanh, khởi nghiệp cùng với thực hành nghề.

Và cuối cùng gắn việc rà soát, xác định danh mục nghề đào tạo với việc định hướng, tư vấn đề người lao động lựa chọn. Có giải pháp giải quyết đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp. Tạo điều kiện để người lao động được vay vốn sản xuất kinh doanh, tạo việc làm sau khi học nghề. 

H.My - Mai Hương 

Chàng trai Hàn Quốc tán đổ cô gái Sài Gòn dễ thương

Hot boy lạnh lùng sải bước trên sàn diễn 'đốn tim' chị em

Trong tiết trời se lạnh đầu đông, 3 cô nàng hot girl Trương Hoàng Mai Anh, Ngọc Trân Phạm, Katleen Phan Võ cùng nhau xuất hiện trong bộ sưu tập thu đông mới của NTK Cường Belly.

Cả 3 cô gái đều là những gương mặt nổi bật, được giới trẻ hâm mộ. Ngoài hoạt động trong lĩnh vực thời trang, mẫu ảnh họ đều có nhiều dự định phát triển sự nghiệp diễn xuất trong thời gian tới.

3 nàng hot girl khoe sắc với tông màu trầm.

Ngọc Trân Phạm ưa chuộng tông đen. Trong khi đó, Katleen Phan Võ yêu kiều trong bộ đầm màu pastel

Cả ba hot girl đều là bạn thân của NTK Cường Bely. Gần đây, họ được Cường Bely mời thử những trang phục mới nhất trong các BST của anh.

Đầm đen cùng boot cao cổ giúp Ngọc Trân Phạm khoe vẻ trẻ trung, hiện đại.

Thiết kế váy cổ chữ V giúp các cô nàng khoe vẻ gợi cảm.

Vẻ đẹp mong manh của Trương Hoàng Mai Anh trong set đồ vừa cổ điển, nữ tính, vừa thời thượng.

Cựu hot boy - NTK Cường Bely. Anh chia sẻ bí quyết làm đẹp mùa đông: "Hãy chọn áo khoác dày vừa phải, đẹp, thời thượng và luôn mang theo 1 chiếc khăn bản to trong túi hoặc cốp xe. Phụ kiện này sẽ giúp bạn bớt lạnh hoặc bớt bị ảnh hưởng bởi nắng khô rát của mùa đông. Thêm 1 cặp kính, điểm chút son đỏ là bạn đã đầy tự tin để xuống phố".

Gái trẻ tá hỏa phát hiện camera giấu kín trong phòng tắm khách sạn

Nếu không muốn có ngày ảnh nóng của mình vô tình tràn lan trên mạng, chắc chắn bất kỳ ai cũng cần phải cảnh giác khi tá túc tại nhà nghỉ hay khách sạn.

3 cô nàng hot girl Trương Hoàng Mai Anh, Ngọc Trân Phạm, Katleen Phan Võ bất ngờ đọ sắc trong bộ ảnh mới khiến nhiều người ngẩn ngơ.

Chàng trai Hàn Quốc tán đổ cô gái Sài Gòn dễ thương

Hot boy lạnh lùng sải bước trên sàn diễn 'đốn tim' chị em

Trong tiết trời se lạnh đầu đông, 3 cô nàng hot girl Trương Hoàng Mai Anh, Ngọc Trân Phạm, Katleen Phan Võ cùng nhau xuất hiện trong bộ sưu tập thu đông mới của NTK Cường Belly.

Cả 3 cô gái đều là những gương mặt nổi bật, được giới trẻ hâm mộ. Ngoài hoạt động trong lĩnh vực thời trang, mẫu ảnh họ đều có nhiều dự định phát triển sự nghiệp diễn xuất trong thời gian tới.

3 nàng hot girl khoe sắc với tông màu trầm.

Ngọc Trân Phạm ưa chuộng tông đen. Trong khi đó, Katleen Phan Võ yêu kiều trong bộ đầm màu pastel

Cả ba hot girl đều là bạn thân của NTK Cường Bely. Gần đây, họ được Cường Bely mời thử những trang phục mới nhất trong các BST của anh.

Đầm đen cùng boot cao cổ giúp Ngọc Trân Phạm khoe vẻ trẻ trung, hiện đại.

Thiết kế váy cổ chữ V giúp các cô nàng khoe vẻ gợi cảm.

Vẻ đẹp mong manh của Trương Hoàng Mai Anh trong set đồ vừa cổ điển, nữ tính, vừa thời thượng.

Cựu hot boy - NTK Cường Bely. Anh chia sẻ bí quyết làm đẹp mùa đông: "Hãy chọn áo khoác dày vừa phải, đẹp, thời thượng và luôn mang theo 1 chiếc khăn bản to trong túi hoặc cốp xe. Phụ kiện này sẽ giúp bạn bớt lạnh hoặc bớt bị ảnh hưởng bởi nắng khô rát của mùa đông. Thêm 1 cặp kính, điểm chút son đỏ là bạn đã đầy tự tin để xuống phố".

Gái trẻ tá hỏa phát hiện camera giấu kín trong phòng tắm khách sạn

Nếu không muốn có ngày ảnh nóng của mình vô tình tràn lan trên mạng, chắc chắn bất kỳ ai cũng cần phải cảnh giác khi tá túc tại nhà nghỉ hay khách sạn.