DAC là viết tắt của cụm từ Digital-to-analog converter, dịch ra tiếng Việt là Bộ chuyển đổi số sang tương tự. Đây là một mạch điện tử có tác dụng chuyển đổi những tín hiệu dạng số sang tín hiệu dạng tương tự.
Về bản chất thì tất cả các âm thanh mà con người nghe được đều ở dạng sóng tương tự, còn những tín hiệu âm thanh được xử lý trên điện thoại, máy tính… đều ở dạng số. Do vậy các thiết bị này đều được trang bị DAC để chuyển đổi tín hiệu âm thanh tới đầu ra tương tự, thường là chân cắm âm thanh 3,5mm.
Thông thường trên smartphone, DAC được tích hợp cùng với bộ chuyển đổi tín hiệu tương tự sang số (ADC), bộ giải mã âm thanh (codec) và bộ khuếch đại âm thanh (amplifier) trên một con chip. Con chip này sẽ đảm nhiệm việc mã hóa, giải mã, xử lý các loại âm thanh trên điện thoại.
Vấn đề của các chip tích hợp là chất lượng âm thanh không cao. Theo What Hi-Fi, một DAC kém chất lượng có thể đem lại âm thanh với độ nhiễu lớn, cũng như không hỗ trợ các chuẩn âm thanh chất lượng cao. Do đó, để nâng cao chất lượng âm thanh một số smartphone có sử dụng DAC rời trong máy thay vì chỉ dùng chip tích hợp, ví dụ như LG V10. DAC này hoạt động với các ứng dụng nghe nhạc, đem lại âm thanh tốt nhất khi nghe.
Trong buổi ra mắt Bphone 2017, đại diện của Bkav cho biết chiếc điện thoại này được trang bị DAC rời, có thể giải mã âm thanh 32 bit/384KHz. Liên hệ với Bkav, chúng tôi nhận được câu trả lời là Bphone 2017 được trang bị DAC rời: bên cạnh chip giải mã âm thanh tích hợp trên chip thì còn một DAC riêng, đem lại âm thanh chất lượng cao.
Liên quan đến âm thanh Bphone 2017, ngoài DAC rời, có ý kiến cho rằng cổng USB Type-C trên điện thoại chỉ có thể xuất ra tín hiệu âm thanh dạng số, như vậy DAC rời không có tác dụng, vì việc chuyển đổi từ tín hiệu số sang tương tự sẽ được thực hiện ở bộ chuyển đổi (adapter) chân USB Type-C sang chân cắm 3,5mm. Cách hiểu như vậy là chưa chính xác, bởi cổng USB Type-C hoàn toàn có thể xuất âm thanh dạng tương tự.
Sơ đồ chân cắm của cổng USB Type-C, trong đó các chân Dp, Dn, SBU có thể truyền tín hiệu âm thanh tương tự. Nguồn: Android Authority
Theo tài liệu của Tổ chức thiết lập tiêu chuẩn USB (USB-IF), cổng USB Type-C hỗ trợ xuất âm thanh tương tự qua hai chân (pin) là Dp và Dn, cũng như thu âm thanh từ micro qua chân SBU1 và SBU2. Lúc này vai trò của adapter sẽ chỉ là chuyển từ chân cắm USB Type-C sang chân cắm 3,5mm của tai nghe, không hề đóng vai trò xử lý hay chuyển đổi tín hiệu âm thanh. Trên thế hệ iPhone 7, Apple cũng bỏ cổng tai nghe 3,5mm, tuy nhiên sợi adapter Lightning – 3,5mm của họ lại có một con chip. Theo iFixit thì con chip này có thể là DAC, và theo đánh giá của VnReviewthì âm thanh khi kết nối tai nghe qua adapter có âm trường khá hẹp, chất âm nhấn ở phần bass và treb, thiếu tự nhiên và không ấn tượng bằng những thế hệ iPhone trước.
Hình ảnh chụp x-quang adapter chuyển cổng Lightning - 3.5mm. Nguồn: iFixit
"Ban đầu chúng tôi đã cân nhắc áp dụng như iPhone 7, tức là cũng trang bị chip giải mã ở adapter, nhưng anh Quảng [Tổng giám đốc Nguyễn Tử Quảng] không chấp nhận, cho rằng như vậy sẽ không đảm bảo chất lượng âm thanh, còn dùng DAC chất lượng cao cắm ngoài thì quá thô, bất tiện cho người dùng nên anh Quảng yêu cầu phải đưa DAC rời vào trong máy", anh Trần Việt Hải, Giám đốc sản phẩm di động Bkav cho biết. "Đây là một thách thức rất lớn, bởi bên cạnh việc thêm phần cứng vào máy mà vẫn phải đảm bảo máy mỏng, nhẹ thì còn phải xử lý vấn đề chuyển mạch âm thanh chất lượng cao và tương thích phần mềm điều khiển".
Anh Hải cũng chia sẻ Bphone 2017 là một trong những smartphone đầu tiên hỗ trợ xuất âm thanh tương tự chất lượng cao qua cổng USB Type-C. Âm thanh tới cổng USB Type-C đã là tín hiệu tương tự, adapter chỉ để chuyển đổi chân cắm chứ không phải xử lý gì. Bất cứ tai nghe nào cũng có thể gắn vào adapter, kết hợp với việc tích hợp DAC rời trên bo mạch cho phép Bphone 2017 chơi được chuẩn âm nhạc chất lượng cao, có thể thỏa mãn nhu cầu nghe nhạc của những người dùng khó tính.
Anh Tú
"> 
