Theo Báo cáo Thương mại điện tử Việt Nam 2015 do Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin (Bộ Công Thương), doanh thu thương mại điện tử (TMĐT) của VN trong năm 2015 đạt 4,07 tỷ USD, tăng 37% so với năm 2014.

Dự báo, con số này sẽ đạt 10 tỷ USD trong 5 năm tới. Được nhận định là còn khá non trẻ song TMĐT lại là một lĩnh vực có tốc độ tăng trưởng đáng mơ ước nhất hiện nay ở Việt Nam.

Tuy nhiên, trái với snhững con số đẹp của toàn ngành TMĐT, thời gian gần đây, người ta chứng kiến hàng loạt các trang TMĐT tại Việt Nam lần lượt đóng cửa. Đơn cử như Beyeu, Deca, gần đây là Lingo. Tại sao lại tồn tại nghịc lý này?

Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Thanh Hưng, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM):

Không có nghịch lý nào cả. Beyeu, Deca, Lingo... đóng cửa không đồng nghĩa TMĐT yếu đi

Xin chào ông, trong khi các ngành kinh tế và thị trường toàn cầu đang rất khó khăn nhưng TMĐT lại là ngành có bước đi đột phá thời gian qua. Ông có thể chia sẻ thêm về điều này?

Có thể thấy, không chỉ năm 2015 mà một loạt những năm gần đây, TMĐT đều được đánh giá phát triển và tăng trưởng nhanh hơn năm trước với 2 chữ số.

Khi xây dựng chỉ số TMĐT, chúng tôi đã đi đến kết luận về từng giai đoạn của ngành này.

Theo đó, giai đoạn đầu tiên 1997-2010 gọi là giai đoạn hình thành TMĐT (từ khi hình thành Internet). Giai đoạn hai 2010-2015 là trưởng thành và phát triển. Từ năm 2016, TMĐT bước sang giai đoạn mới, gọi là phát triển nhanh. Thời gian kéo dài dự đoán có thể 5-10 năm. Còn sau đó, đương nhiên theo quy luật sẽ bị chậm đi.

Để chuyển sang giai đoạn phát triển nhanh, thì năm 2015 đã có hàng loạt các thông điệp dự báo trước: Quy mô thị trường ngày một lớn, tỷ lệ người dùng Internet tăng cao, số người truy cập Internet, có mua bán hàng trên mạng, số thuê bao di động dùng Internet tăng vọt. Cùng với đó là những giao dịch B2C, B2B, G2B... phát triển nhanh.

Theo Báo cáo Thương mại điện tử Việt Nam 2015 do Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin (Bộ Công Thương), doanh thu thương mại điện tử (TMĐT) của VN trong năm 2015 đạt 4,07 tỷ USD, tăng 37% so với năm 2014.

Dự báo, con số này sẽ đạt 10 tỷ USD trong 5 năm tới. Được nhận định là còn khá non trẻ song TMĐT lại là một lĩnh vực có tốc độ tăng trưởng đáng mơ ước nhất hiện nay ở Việt Nam.

Tuy nhiên, trái với snhững con số đẹp của toàn ngành TMĐT, thời gian gần đây, người ta chứng kiến hàng loạt các trang TMĐT tại Việt Nam lần lượt đóng cửa. Đơn cử như Beyeu, Deca, gần đây là Lingo. Tại sao lại tồn tại nghịc lý này?

Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Thanh Hưng, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM):

Không có nghịch lý nào cả. Beyeu, Deca, Lingo... đóng cửa không đồng nghĩa TMĐT yếu đi

Xin chào ông, trong khi các ngành kinh tế và thị trường toàn cầu đang rất khó khăn nhưng TMĐT lại là ngành có bước đi đột phá thời gian qua. Ông có thể chia sẻ thêm về điều này?

Có thể thấy, không chỉ năm 2015 mà một loạt những năm gần đây, TMĐT đều được đánh giá phát triển và tăng trưởng nhanh hơn năm trước với 2 chữ số.

Khi xây dựng chỉ số TMĐT, chúng tôi đã đi đến kết luận về từng giai đoạn của ngành này.

Theo đó, giai đoạn đầu tiên 1997-2010 gọi là giai đoạn hình thành TMĐT (từ khi hình thành Internet). Giai đoạn hai 2010-2015 là trưởng thành và phát triển. Từ năm 2016, TMĐT bước sang giai đoạn mới, gọi là phát triển nhanh. Thời gian kéo dài dự đoán có thể 5-10 năm. Còn sau đó, đương nhiên theo quy luật sẽ bị chậm đi.

Để chuyển sang giai đoạn phát triển nhanh, thì năm 2015 đã có hàng loạt các thông điệp dự báo trước: Quy mô thị trường ngày một lớn, tỷ lệ người dùng Internet tăng cao, số người truy cập Internet, có mua bán hàng trên mạng, số thuê bao di động dùng Internet tăng vọt. Cùng với đó là những giao dịch B2C, B2B, G2B... phát triển nhanh.

Xác định đối tượng mục tiêu và các mục tiêu chính của khóa học

Bước đầu tiên trong việc phát triển một chiến lược đào tạo trên điện thoại di động thành công là xác định những người thực sự  truy cập vào thông tin. Nói cách khác, ai là đối tượng mục tiêu của bạn ? Và quan trọng nhất họ hy vọng sẽ đạt được những gì qua việc tham gia các khóa đào tạo trên điện thoại di động? Bạn sẽ phải nhớ rằng đối với hầu hết các học viên tham gia các khóa đào tạo trên điện thoại di động bị thúc ép về mặt thời gian. Họ đã chọn học tập mọi lúc mọi nơi, khi di chuyển (on-the-go),  họ muốn có thể đăng nhập vào hệ thống quản trị việc học (Learning Management System-LMS) bất cứ đâu và bất cứ lúc nào.

Như vậy, cần phải thiết kế các khóa học mobile learning sao cho giúp các học viên phát triển các kỹ năng hoặc cung cấp các thông tin mà họ cần một cách nhanh chóng, thuận tiện,  không lãng phí thời gian vào nội dung môn học không liên quan. Đó là lý do tại sao cần phải xác định mục tiêu học tập của học viên thậm chí trước khi bắt đầu quá trình thiết kế khóa học. Cũng cần quan tâm nền tảng của học viên và nhu cầu học tập của họ. Ví dụ, trình độ học vấn và kinh nghiệm làm việc của họ thế nào? Có đưa vào các  thuật ngữ chuyên ngành không? hoặc họ là người mới bắt đầu trong lĩnh vực này? Những kiến thức trước đây về chủ đề mà họ đã sở hữu? Họ phản ứng thế nào với các công cụ học tập bằng hình ảnh hoặc các yếu tố âm thanh? Môi trường học tập của họ (tức là học trong công việc (on-the-job), ở nhà, hoặc ở trường) ở đâu?

Xác định nội dung đào tạo

Nội dung đào tạo sẽ được cung cấp trên tất cả các nền tảng di động, iOS và Android hay Windows Phone? Có kèm đồ họa khi học trên tất cả các thiết bị? Lý tưởng nhất, nội dung sẽ được hỗ trợ trên nhiều thiết bị càng tốt, vì vậy cung cấp cho tất cả các học viên cơ hội đạt được lợi ích từ quá trình đảo tạo. Cũng nên xem xét các kích thước màn hình của các thiết bị di động. Ví dụ, nếu thiết kế khóa đào tạo mobile learning với một màn hình iPad, sau đó hãy kiểm tra để xem  một người học bằng cách sử dụng iPhone  có thể đọc văn bản  hoặc xem những đồ họa nhỏ hay không.

Các phương pháp phân phối các nội dung mobile learning cần được xem xét cẩn trọng. Trong khi một số nhà phát triển mobile learning tập trung vào giao web, những người khác có thể tập trung thiết kế khóa học mobile learning của họ xung quanh các ứng dụng di động (native apps), có thể được tải về từ kho ứng dụng (app store). Vì vậy, cần quyết định lựa chọn hình thức phân phối khóa học phù hợp nhất với nội dung, chủ đề, và người học.

Tạo nội dung chất lượng cao và thân thiện trên di động (mobile- friendly)

Đây là một trong những khía cạnh quan trọng nhất của một chiến lược mobile learning, Có thể nội dung đào tạo hiện tại bạn đang sử dụng không được lý tưởng cho mục đích đào tạo trên điện thoại di động. Ví dụ, một số các khóa học đã có trong LMS thì quá dài hoặc quá phức tạp đối với các ứng dụng mobile learning. Cần chú trọng tạo ra các khóa học ngắn, có thể được hoàn thành  khi di chuyển  (on-the-go), và các yếu tố tạo thuận lợi sử dụng trên thiết bị di động. Ví dụ, tạo  ra các khóa học mobile learning mà người học có thể ra lệnh, thao tác bằng giọng nói thay vì phải gõ phím, hoặc tạo các  mô-đun khóa học có thể di chuyển, thao tác dễ dàng trên một thiết bị di động có màn hình nhỏ hơn.

Tăng cường khuyến khích người học bằng cách khơi gợi cảm xúc

Xác định đối tượng mục tiêu và các mục tiêu chính của khóa học

Bước đầu tiên trong việc phát triển một chiến lược đào tạo trên điện thoại di động thành công là xác định những người thực sự  truy cập vào thông tin. Nói cách khác, ai là đối tượng mục tiêu của bạn ? Và quan trọng nhất họ hy vọng sẽ đạt được những gì qua việc tham gia các khóa đào tạo trên điện thoại di động? Bạn sẽ phải nhớ rằng đối với hầu hết các học viên tham gia các khóa đào tạo trên điện thoại di động bị thúc ép về mặt thời gian. Họ đã chọn học tập mọi lúc mọi nơi, khi di chuyển (on-the-go),  họ muốn có thể đăng nhập vào hệ thống quản trị việc học (Learning Management System-LMS) bất cứ đâu và bất cứ lúc nào.

Như vậy, cần phải thiết kế các khóa học mobile learning sao cho giúp các học viên phát triển các kỹ năng hoặc cung cấp các thông tin mà họ cần một cách nhanh chóng, thuận tiện,  không lãng phí thời gian vào nội dung môn học không liên quan. Đó là lý do tại sao cần phải xác định mục tiêu học tập của học viên thậm chí trước khi bắt đầu quá trình thiết kế khóa học. Cũng cần quan tâm nền tảng của học viên và nhu cầu học tập của họ. Ví dụ, trình độ học vấn và kinh nghiệm làm việc của họ thế nào? Có đưa vào các  thuật ngữ chuyên ngành không? hoặc họ là người mới bắt đầu trong lĩnh vực này? Những kiến thức trước đây về chủ đề mà họ đã sở hữu? Họ phản ứng thế nào với các công cụ học tập bằng hình ảnh hoặc các yếu tố âm thanh? Môi trường học tập của họ (tức là học trong công việc (on-the-job), ở nhà, hoặc ở trường) ở đâu?

Xác định nội dung đào tạo

Nội dung đào tạo sẽ được cung cấp trên tất cả các nền tảng di động, iOS và Android hay Windows Phone? Có kèm đồ họa khi học trên tất cả các thiết bị? Lý tưởng nhất, nội dung sẽ được hỗ trợ trên nhiều thiết bị càng tốt, vì vậy cung cấp cho tất cả các học viên cơ hội đạt được lợi ích từ quá trình đảo tạo. Cũng nên xem xét các kích thước màn hình của các thiết bị di động. Ví dụ, nếu thiết kế khóa đào tạo mobile learning với một màn hình iPad, sau đó hãy kiểm tra để xem  một người học bằng cách sử dụng iPhone  có thể đọc văn bản  hoặc xem những đồ họa nhỏ hay không.

Các phương pháp phân phối các nội dung mobile learning cần được xem xét cẩn trọng. Trong khi một số nhà phát triển mobile learning tập trung vào giao web, những người khác có thể tập trung thiết kế khóa học mobile learning của họ xung quanh các ứng dụng di động (native apps), có thể được tải về từ kho ứng dụng (app store). Vì vậy, cần quyết định lựa chọn hình thức phân phối khóa học phù hợp nhất với nội dung, chủ đề, và người học.

Tạo nội dung chất lượng cao và thân thiện trên di động (mobile- friendly)

Đây là một trong những khía cạnh quan trọng nhất của một chiến lược mobile learning, Có thể nội dung đào tạo hiện tại bạn đang sử dụng không được lý tưởng cho mục đích đào tạo trên điện thoại di động. Ví dụ, một số các khóa học đã có trong LMS thì quá dài hoặc quá phức tạp đối với các ứng dụng mobile learning. Cần chú trọng tạo ra các khóa học ngắn, có thể được hoàn thành  khi di chuyển  (on-the-go), và các yếu tố tạo thuận lợi sử dụng trên thiết bị di động. Ví dụ, tạo  ra các khóa học mobile learning mà người học có thể ra lệnh, thao tác bằng giọng nói thay vì phải gõ phím, hoặc tạo các  mô-đun khóa học có thể di chuyển, thao tác dễ dàng trên một thiết bị di động có màn hình nhỏ hơn.

Tăng cường khuyến khích người học bằng cách khơi gợi cảm xúc

Ngày 11/8, Tập đoàn Internet Novaon và FPT Capital đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược nhằm thúc đẩy sự phát triển của các startup trong lĩnh vực ICT, đặc biệt là công tác ươm mầm startup, kết nối với các quỹ đầu tư.

FPT Capital được biết đến là công ty có thế mạnh trong kết nối các quỹ đầu tư đến từ Nhật Bản và Hàn Quốc, được Tập đoàn FPT và Tập đoàn Tài chính Nhật Bản SBI Group thành lập từ năm 2007, hoạt động trong lĩnh vực lập và quản lý quỹ, quản lý danh mục đầu tư, tư vấn đầu tư và đầu tư tự doanh.

Hiện FPT Capital nằm trong top 5 công ty quản lý quỹ nội địa có tổng tài sản đã quản lý lớn nhất.

Ngày 11/8, Tập đoàn Internet Novaon và FPT Capital đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược nhằm thúc đẩy sự phát triển của các startup trong lĩnh vực ICT, đặc biệt là công tác ươm mầm startup, kết nối với các quỹ đầu tư.

FPT Capital được biết đến là công ty có thế mạnh trong kết nối các quỹ đầu tư đến từ Nhật Bản và Hàn Quốc, được Tập đoàn FPT và Tập đoàn Tài chính Nhật Bản SBI Group thành lập từ năm 2007, hoạt động trong lĩnh vực lập và quản lý quỹ, quản lý danh mục đầu tư, tư vấn đầu tư và đầu tư tự doanh.

Hiện FPT Capital nằm trong top 5 công ty quản lý quỹ nội địa có tổng tài sản đã quản lý lớn nhất.